Natovenator: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzono nową stronę "{{DISPLAYTITLE:''Natovenator''}} {{Opis |Autor = Paweł Konarzewski |nazwa = ''Natovenator'' (natowenator) |długość...") |
m (→Budowa i paleobiologia) |
||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
==Budowa i paleobiologia== | ==Budowa i paleobiologia== | ||
| − | ''Natovenator'' był niewielkim [[dromeozauryd]]em posiadającym długą, lekko zbudowaną czaszkę wraz z długim pyskiem i dużymi oczami. Miał on szeroki rowek ograniczający parą | + | ''Natovenator'' był niewielkim [[dromeozauryd]]em posiadającym długą, lekko zbudowaną czaszkę wraz z długim pyskiem i dużymi oczami. Miał on szeroki rowek ograniczający parą wypustków na przednio-grzbietowej powierzchni kości przedszczękowej. Na tej kości znajdował się wydłużony wyrostek, który zachodził na nos oraz rozciąga się poza nozdrza. W kości przedszczękowej znajdowało się 13 zębów z dużymi i siecznymi koronami. Trzy pierwsze zęby z kości szczękowej były znacznie zmniejszone i zgrupowane razem z następnym zębem bez żadnych oddzieleń przegrodami międzyzębowymi. Nos stanowił około 30% długości czaszki ograniczonej do oczów. Miał on wyrostek potyliczny z przednio-tylną (ang. ''anteroposteriorly'') szeroką powierzchnią grzbietową. W kręgach szyjnych nie było pleuroceli. Jego żebra były skierowane do tyłu. Kości śródręcza II były w kształcie klepsydry z wyraźnie wklęsłymi powierzchniami przyśrodkowymi i bocznymi. |
| − | Lee i in. (2022) sugerują, że ''Natovenator'' podobnie jak ''[[Halszkaraptor]]'' był przystosowywany do wodnego trybu życia. Posiadał on opływowe ciało umożliwiające łatwiejsze pływanie. Jest to przykład [[konwergencja|ewolucji konwergentej]] z ptakami nurkującymi. Można wymienić również inne cechy jako przystosowanie do wodnego trybu życia: wzrost liczby zębów, opóźniony wzorzec wymiany zębów przedszczękowych, zredukowane przednie zęby szczękowe, obecność rozwiniętego splotu naczyniowo-nerwowego w kości przedszczękowej, cofnięcie nozdrzy, wydłużenie szyi, budowę kręgów szyjnych i ogonowych oraz spłaszczenie kości długich kończyn przednich. Cechy te występowały również u żółwi, plezjozaurów i [[spinozauryd]]ów. Pod wodą poruszał się za pomocą krótkich, przednich kończyn. | + | Lee i in. (2022) sugerują, że ''Natovenator'' podobnie jak ''[[Halszkaraptor]]'' był przystosowywany do wodnego trybu życia. Posiadał on opływowe ciało umożliwiające łatwiejsze pływanie. Jest to przykład [[konwergencja|ewolucji konwergentej]] z ptakami nurkującymi. Można wymienić również inne cechy jako przystosowanie do wodnego trybu życia: wzrost liczby zębów, opóźniony wzorzec wymiany zębów przedszczękowych, zredukowane przednie zęby szczękowe, obecność rozwiniętego splotu naczyniowo-nerwowego w kości przedszczękowej, cofnięcie nozdrzy, wydłużenie szyi, budowę kręgów szyjnych i ogonowych oraz spłaszczenie kości długich kończyn przednich. Cechy te występowały również u żółwi, plezjozaurów i [[spinozauryd]]ów. Pod wodą poruszał się za pomocą krótkich, przednich kończyn. |
==Systematyka== | ==Systematyka== | ||
Wersja z 19:46, 2 gru 2022
| Autor: | Paweł Konarzewski |
| Natovenator (natowenator) | |
|---|---|
| Długość | ok. 60 cm [1] |
| Miejsce | Mongolia - Omnogovi |
| Czas |
83,6-72,1 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja przyżyciowa Natovenator. Autor: Yusik Choi. Źródło: Lee i in., 2022 [2] | |
Wstęp
Natovenator to rodzaj niewielkiego dromeozauryda żyjącego w późnej kredzie na terenach dzisiejszej Mongolii. Został opisany przez Lee i wspólników w 2022 roku.
Materiał kopalny
.png)
Holotyp o numerze katalogowym MPC-D 102/114 to w większości artykułowany szkielet z prawie kompletną czaszką.
Budowa i paleobiologia
Natovenator był niewielkim dromeozaurydem posiadającym długą, lekko zbudowaną czaszkę wraz z długim pyskiem i dużymi oczami. Miał on szeroki rowek ograniczający parą wypustków na przednio-grzbietowej powierzchni kości przedszczękowej. Na tej kości znajdował się wydłużony wyrostek, który zachodził na nos oraz rozciąga się poza nozdrza. W kości przedszczękowej znajdowało się 13 zębów z dużymi i siecznymi koronami. Trzy pierwsze zęby z kości szczękowej były znacznie zmniejszone i zgrupowane razem z następnym zębem bez żadnych oddzieleń przegrodami międzyzębowymi. Nos stanowił około 30% długości czaszki ograniczonej do oczów. Miał on wyrostek potyliczny z przednio-tylną (ang. anteroposteriorly) szeroką powierzchnią grzbietową. W kręgach szyjnych nie było pleuroceli. Jego żebra były skierowane do tyłu. Kości śródręcza II były w kształcie klepsydry z wyraźnie wklęsłymi powierzchniami przyśrodkowymi i bocznymi.
Lee i in. (2022) sugerują, że Natovenator podobnie jak Halszkaraptor był przystosowywany do wodnego trybu życia. Posiadał on opływowe ciało umożliwiające łatwiejsze pływanie. Jest to przykład ewolucji konwergentej z ptakami nurkującymi. Można wymienić również inne cechy jako przystosowanie do wodnego trybu życia: wzrost liczby zębów, opóźniony wzorzec wymiany zębów przedszczękowych, zredukowane przednie zęby szczękowe, obecność rozwiniętego splotu naczyniowo-nerwowego w kości przedszczękowej, cofnięcie nozdrzy, wydłużenie szyi, budowę kręgów szyjnych i ogonowych oraz spłaszczenie kości długich kończyn przednich. Cechy te występowały również u żółwi, plezjozaurów i spinozaurydów. Pod wodą poruszał się za pomocą krótkich, przednich kończyn.
Systematyka
Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez autorów opisu omawiany teropod tworzy wspólny klad z Hulsanpes i Mahakala.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Natovenator dosłownie oznacza "pływający myśliwy". Odnosi się ona do diety związanej z rybami oraz hipotetycznego półwodnego trybu życia. Epitet gatunkowy polydontus znaczy "wielozębny" i nawiązuje do dużej ilości zębów, które posiadał.
Spis gatunków
| Natovenator | Lee, Lee, Currie, Sissons, Park, Kim, Barsbold i Tsogtbaatar, 2022 |
| N. polydontus | Lee, Lee, Currie, Sissons, Park, Kim, Barsbold i Tsogtbaatar, 2022 |
Bibliografia
Lee, S., Lee, YN., Currie, P.J., Sissons, R., Park, J.Y., Kim, Su-Hwan., Barsbold, R., Tsogtbaatar, K. (2022). "A non-avian dinosaur with a streamlined body exhibits potential adaptations for swimming". Communications Biology. 5 (1): 1–9 doi:10.1038/s42003-022-04119-9
- ↑ Oszacowanie własne (PK) na podstawie Fig. 4 w Lee i in., 2022
