Bonitasaura: Różnice pomiędzy wersjami
(Poprawa opisu) |
m |
||
| (Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|długość = 10,3 m (młodociany osobnik) <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press. </ref> | |długość = 10,3 m (młodociany osobnik) <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press. </ref> | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |masa = 5,5 t (młodociany osobnik)<ref name="Molina-Larramendi"></ref> | + | |masa = 5,5 t (młodociany osobnik) <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
|dieta = roślinożerny | |dieta = roślinożerny | ||
|miejsce = [[Argentyna]] - Río Negro | |miejsce = [[Argentyna]] - Río Negro | ||
| Linia 27: | Linia 27: | ||
[[Lithostrotia]] | [[Lithostrotia]] | ||
| + | |||
| + | [[Colossosauria]] | ||
|grafika = Bonitasaura salgadoi Skeletal.png | |grafika = Bonitasaura salgadoi Skeletal.png | ||
|podpis = Rekonstrukcja szkieletu ''Bonitasaura''. Na biało zostały zaznaczone odnalezione elementy. Autor: Gunnar Bivens [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Bonitasaura_salgadoi_Skeletal.png] | |podpis = Rekonstrukcja szkieletu ''Bonitasaura''. Na biało zostały zaznaczone odnalezione elementy. Autor: Gunnar Bivens [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Bonitasaura_salgadoi_Skeletal.png] | ||
| Linia 41: | Linia 43: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]] numerze katalogowym MPCA 460 to: lewa kość czołowa, lewa kość ciemieniowa, prawa kość łzowa, lewa kość | + | [[Holotyp]] numerze katalogowym MPCA 460 to: lewa kość czołowa, lewa kość ciemieniowa, prawa kość łzowa, lewa kość kwadratowa, prawa kość zębowa z 15 zębami, pojedynczy ząb, drugi kręg szyjny (''axis''), trzy kręgi szyjne, pięć grzbietowych i 25 kręgów ogonowych, kilka żeber szyjnych i grzbietowych, pięć szewronów, fragment płyty mostkowej, niekompletna prawa kość ramienna, dwie lewe kości śródręcza, lewa kość łonowa, lewa kość kulszowa, lewa kość udowa, prawa kość piszczelowa, fragmentaryczna lewa kość strzałkowa oraz obydwie prawie kompletne kości śródstopia. Należy on do dojrzewającego osobnika. |
Materiał przypisany to: | Materiał przypisany to: | ||
| − | Osobnik MPCA 467 jest tej samej wielkości co [[holotyp]] i zawiera: | + | Osobnik MPCA 467 jest tej samej wielkości co [[holotyp]] i zawiera: trzon przedniego kręgu ogonowego, trzon środkowego kręgu ogonowego, kompletną lewą kość łokciową, dystalny fragment lewej kości promieniowej, fragmentaryczne kości śródręcza, niekompletną kość udową, dystalny fragment lewej kości piszczelowej i kompletną lewą kość strzałkową. |
Okaz MPCA 468 kompletna prawa kość piszczelowa. | Okaz MPCA 468 kompletna prawa kość piszczelowa. | ||
| Linia 55: | Linia 57: | ||
==Anatomia== | ==Anatomia== | ||
| − | Zauropod ten cechuje się niezwykłymi cechami anatomicznymi, jak budowa kręgów, wyrostków neuralnych, czy niezwykłej jak na przedstawiciela tytanozaurów morfologii żuchwy. Jest ona wąska i prostokątna, podobna do tych występujących u niektórych [[bazalny]]ch [[Diplodocoidea|diplodokoidów]] – wykazuje z nimi zatem pewne cechy konwergentne. Zresztą fauna południowoamerykańskich zauropodów jest niezwykle urozmaicona pod względem morfologicznym (w przeciwieństwie do dinozaurów ptasiomiednicznych), a podobną żuchwę wykazuje także kontrowersyjny rodzaj ''[[Antarctosaurus]]'' (Apesteguía, | + | Zauropod ten cechuje się niezwykłymi cechami anatomicznymi, jak budowa kręgów, wyrostków neuralnych, czy niezwykłej jak na przedstawiciela tytanozaurów morfologii żuchwy. Jest ona wąska i prostokątna, podobna do tych występujących u niektórych [[bazalny]]ch [[Diplodocoidea|diplodokoidów]] – wykazuje z nimi zatem pewne cechy konwergentne. Zresztą fauna południowoamerykańskich zauropodów jest niezwykle urozmaicona pod względem morfologicznym (w przeciwieństwie do dinozaurów ptasiomiednicznych), a podobną żuchwę wykazuje także kontrowersyjny rodzaj ''[[Antarctosaurus]]'' (Gallina, 2011a; Gallina i Apesteguía, 2011b). |
==Paleopatologie== | ==Paleopatologie== | ||
| − | Gonzalez i in. (2017) zbadali dziwne struktury występujące u [[holotyp|okazu typowego]] ''Bonitasaura''. Na lewej kości udowej znajdował się duży owalny guz. Po dokładniej analizie | + | Gonzalez i in. (2017) zbadali dziwne struktury występujące na kościach u [[holotyp|okazu typowego]] ''Bonitasaura''. Na lewej kości udowej znajdował się duży owalny guz. Po dokładniej analizie badacze stwierdzili, że był to łagodny nowotwór kości (''osteoblastoma''). III lewa kość śródstopia nosiła ślady narośli kostnych zwanych entezofitami. Jeden z kręgów ogonowych został naruszony przez infekcję nieznanego pochodzenia. Jest to pierwszy znany przypadek występowania trzech różnych chorób u jednego osobnika tytanozaura. |
| − | badacze stwierdzili, że był to łagodny nowotwór kości (''osteoblastoma''). III lewa kość śródstopia | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 77: | Linia 78: | ||
Apesteguía, S. (2004). ''Bonitasaura salgadoi'' gen. et sp. nov.: a beaked sauropod from the Late Cretaceous of Patagonia. Naturwissenschaften 91: 493–497 [[doi:10.1007/s00114-004-0560-6]] | Apesteguía, S. (2004). ''Bonitasaura salgadoi'' gen. et sp. nov.: a beaked sauropod from the Late Cretaceous of Patagonia. Naturwissenschaften 91: 493–497 [[doi:10.1007/s00114-004-0560-6]] | ||
| − | Gallina, P.A., Apesteguía, S. (2011a). "Cranial anatomy and phylogenetic position of the titanosaurian sauropod ''Bonitasaura salgadoi''. Acta Palaeontologica Polonica 56 (1): 45–60 | + | Gallina, P.A., Apesteguía, S. (2011a). "Cranial anatomy and phylogenetic position of the titanosaurian sauropod ''Bonitasaura salgadoi''". Acta Palaeontologica Polonica 56 (1): 45–60 |
Gallina, P.A. (2011b). "Notes on the axial skeleton of the titanosaur ''Bonitasaura salgadoi'' (Dinosauria-Sauropoda)". Anais da Academia Brasileira de Ciências 83 (1): 235-245 | Gallina, P.A. (2011b). "Notes on the axial skeleton of the titanosaur ''Bonitasaura salgadoi'' (Dinosauria-Sauropoda)". Anais da Academia Brasileira de Ciências 83 (1): 235-245 | ||
Aktualna wersja na dzień 21:21, 3 lut 2023
| Autor: | Dawid Mazurek, Marcin Szermański |
| Korekta: | Sebastian Oziemski, Maciej Ziegler, Paweł Konarzewski |
| Bonitasaura (bonitazaura) | |
|---|---|
| Długość | 10,3 m (młodociany osobnik) [1] |
| Masa | 5,5 t (młodociany osobnik) [1] |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Argentyna - Río Negro |
| Czas |
ok. 86-84 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja szkieletu Bonitasaura. Na biało zostały zaznaczone odnalezione elementy. Autor: Gunnar Bivens [1] | |
| Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Bonitazaura to rodzaj zauropoda, który żył w późnej kredzie na terenie dzisiejszej Argentyny.
Materiał kopalny
Holotyp numerze katalogowym MPCA 460 to: lewa kość czołowa, lewa kość ciemieniowa, prawa kość łzowa, lewa kość kwadratowa, prawa kość zębowa z 15 zębami, pojedynczy ząb, drugi kręg szyjny (axis), trzy kręgi szyjne, pięć grzbietowych i 25 kręgów ogonowych, kilka żeber szyjnych i grzbietowych, pięć szewronów, fragment płyty mostkowej, niekompletna prawa kość ramienna, dwie lewe kości śródręcza, lewa kość łonowa, lewa kość kulszowa, lewa kość udowa, prawa kość piszczelowa, fragmentaryczna lewa kość strzałkowa oraz obydwie prawie kompletne kości śródstopia. Należy on do dojrzewającego osobnika.
Materiał przypisany to:
Osobnik MPCA 467 jest tej samej wielkości co holotyp i zawiera: trzon przedniego kręgu ogonowego, trzon środkowego kręgu ogonowego, kompletną lewą kość łokciową, dystalny fragment lewej kości promieniowej, fragmentaryczne kości śródręcza, niekompletną kość udową, dystalny fragment lewej kości piszczelowej i kompletną lewą kość strzałkową.
Okaz MPCA 468 kompletna prawa kość piszczelowa.
Obydwa osobniki zostały znalezione 20 m od okazu typowego (Gallina i Apesteguía, 2015).
Lokalizacja odkrycia
Skamieniałe szczątki bonitazaury zostały odnalezione w osadach santońskiej formacji Bajo de la Carpa należącej do grupy Neuquén, na terenie prowincji Río Negro (Argentyna, północno-wschodnia Patagonia).
Anatomia
Zauropod ten cechuje się niezwykłymi cechami anatomicznymi, jak budowa kręgów, wyrostków neuralnych, czy niezwykłej jak na przedstawiciela tytanozaurów morfologii żuchwy. Jest ona wąska i prostokątna, podobna do tych występujących u niektórych bazalnych diplodokoidów – wykazuje z nimi zatem pewne cechy konwergentne. Zresztą fauna południowoamerykańskich zauropodów jest niezwykle urozmaicona pod względem morfologicznym (w przeciwieństwie do dinozaurów ptasiomiednicznych), a podobną żuchwę wykazuje także kontrowersyjny rodzaj Antarctosaurus (Gallina, 2011a; Gallina i Apesteguía, 2011b).
Paleopatologie
Gonzalez i in. (2017) zbadali dziwne struktury występujące na kościach u okazu typowego Bonitasaura. Na lewej kości udowej znajdował się duży owalny guz. Po dokładniej analizie badacze stwierdzili, że był to łagodny nowotwór kości (osteoblastoma). III lewa kość śródstopia nosiła ślady narośli kostnych zwanych entezofitami. Jeden z kręgów ogonowych został naruszony przez infekcję nieznanego pochodzenia. Jest to pierwszy znany przypadek występowania trzech różnych chorób u jednego osobnika tytanozaura.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Bonitasaura odnosi się do nazwy kamieniołomu La Bonita, w którym zostały odnalezione jego skamieniałości. Epitet gatunkowy salgadoi honoruje zasłużonego argentyńskiego paleontologa – Leonarda Salgado.
Spis gatunków
| Bonitasaura | Apesteguía, 2004 |
| B. salgadoi | Apesteguía, 2004 |
Bibliografia
Apesteguía, S. (2004). Bonitasaura salgadoi gen. et sp. nov.: a beaked sauropod from the Late Cretaceous of Patagonia. Naturwissenschaften 91: 493–497 doi:10.1007/s00114-004-0560-6
Gallina, P.A., Apesteguía, S. (2011a). "Cranial anatomy and phylogenetic position of the titanosaurian sauropod Bonitasaura salgadoi". Acta Palaeontologica Polonica 56 (1): 45–60
Gallina, P.A. (2011b). "Notes on the axial skeleton of the titanosaur Bonitasaura salgadoi (Dinosauria-Sauropoda)". Anais da Academia Brasileira de Ciências 83 (1): 235-245
Gallina, P. A., & Apesteguía, S. (2015). "Postcranial anatomy of Bonitasaura salgadoi (Sauropoda, titanosauria) from the Late Cretaceous of Patagonia". Journal of Vertebrate Paleontology, 35(3), e924957. doi:10.1080/02724634.2014.924957
Gonzalez, R., Gallina, P. A., & Cerda, I. A. (2017). "Multiple paleopathologies in the dinosaur Bonitasaura salgadoi (Sauropoda: Titanosauria) from the Upper Cretaceous of Patagonia, Argentina". Cretaceous Research, 79, 159-170. doi:10.1016/j.cretres.2017.07.013
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Bonitasaura_salgadoi_Skeletal.png){kind=link}