Liaoningvenator: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „{{DISPLAYTITLE:''Liaoningvenator''}} <small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Kamil Kamiński | |} </small> ---- {|...”) |
|||
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Liaoningvenator''}} | {{DISPLAYTITLE:''Liaoningvenator''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [[Kamil Kamiński]] |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Michał Siedlecki]] |
| − | + | |nazwa = ''Liaoningvenator'' (liaoningwenator) | |
| − | + | |długość = ok. 0,7 m (osobnik niedojrzały; możliwe, że do ok. 1 m) | |
| − | + | |wysokość = | |
| − | | | + | |masa = |
| − | | | + | |dieta = mięsożerny/wszystkożerny |
| − | + | |miejsce = [[Chiny]] - prowincja Liaoning | |
| − | + | <small>([[formacja]] [[Yixian]])</small> | |
| − | + | |czas = {{Występowanie|126|125}} | |
| − | + | ok. 125,76-125,68 [[Ma]] | |
| − | + | <small>[[wczesna kreda]] (wczesny [[barrem]])<small> | |
| − | + | |systematyka = | |
| − | | | + | [[Dinosauria]] |
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | | [[Chiny]] | ||
| − | |||
| − | <small>([[formacja]] [[Yixian]]</small> | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | <small>[[wczesna kreda]] ([[ | ||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
| Linia 48: | Linia 27: | ||
[[Troodontidae]] | [[Troodontidae]] | ||
| − | + | |grafika = Liaoningvenator skeletal by midiaou.png.jpg | |
| − | + | |podpis = Szkielet ''Liaoningvenator''. Autor: Midiaou Diallo [http://midiaou.deviantart.com/art/Liaoningvenator-Skeletal-684218885]. | |
| − | | | + | |PorównanieGrupa = |
| − | + | |PorównanieDługość = | |
| − | + | |mapa = | |
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | | | ||
<display_points type="terrain" zoom=4> | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
| − | + | 41.583° N, 120.433° E~Chinu – Liaoning, Beipiao</small> | |
</display_points> | </display_points> | ||
| − | + | }} | |
| − | |||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Liaoningvenator'' to [[rodzaj]] niewielkiego, ptakopodobnego dinozaura z rodziny [[Troodontidae]]. Zamieszkiwał tereny dzisiejszych Chin | + | ''Liaoningvenator'' to [[rodzaj]] niewielkiego, ptakopodobnego dinozaura z rodziny [[Troodontidae]]. Zamieszkiwał tereny dzisiejszych Chin na początku drugiej połowy epoki wczesnej kredy. Jego szkielet należy do najlepiej zachowanych szczątków tej grupy teropodów. Z przeprowadzonych badań wynika, że był on dość prymitywnym przedstawicielem swojej rodziny, a jego najbliższym krewnym był ''[[Eosinopteryx]]''. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]] (DNHM3012) to niemal kompletny szkielet, włącznie z czaszką. Znajduje się on w Dalian Natural History Museum w Dalian City. | + | [[Holotyp]] (DNHM3012) to niemal kompletny szkielet, włącznie z czaszką. Znajduje się on w Dalian Natural History Museum w Dalian City. Osobnik, do którego należały szczątki w chwili śmierci był w trakcie piątego roku życia (Martin i in., 2023). |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
Nazwa rodzajowa pochodzi od prowincji Liaoning oraz łacińskiego słowa ''venator'', oznaczającego „Łowca”, „myśliwy”. Epitet gatunkowy honoruje wybitnego kanadyjskiego paleontologa Philipa Currie, za jego wkład w badania małych teropodów. | Nazwa rodzajowa pochodzi od prowincji Liaoning oraz łacińskiego słowa ''venator'', oznaczającego „Łowca”, „myśliwy”. Epitet gatunkowy honoruje wybitnego kanadyjskiego paleontologa Philipa Currie, za jego wkład w badania małych teropodów. | ||
| − | ==Budowa | + | ==Budowa== |
''Liaoningvenator'' był niewielkim dinozaurem, mniejszym nawet od swoich krewniaków, takich jak ''[[Troodon]]'', ''[[Saurornithoides]]'' i ''[[Zanabazar]]'', choć jego holotyp był jeszcze prawdopodobnie w fazie wzrostu. Czaszka była długa i wąska, nieco trójkątna w bocznym widoku. Podobnie jak u innych troodontydów, cechowała się ona stosunkowo dużymi oczodołami. W uzębieniu występował heterodontyzm (zęby różniły się w zależności od położenia w szczękach). Cechowały się one ząbkowaniem występującym tylko na tylnej krawędzi, podobnie jak u ''[[Eosinopteryx]]''. W kości szczękowej znajdowało się co najmniej piętnaście zębów, a w zębowej – dwadzieścia trzy. Występowała przerwa między dziesiątym a jedenastym zębem szczękowym. ''Liaoningvenator'' charakteryzował się także wyjątkowo smukłą kością zaoczodołową. | ''Liaoningvenator'' był niewielkim dinozaurem, mniejszym nawet od swoich krewniaków, takich jak ''[[Troodon]]'', ''[[Saurornithoides]]'' i ''[[Zanabazar]]'', choć jego holotyp był jeszcze prawdopodobnie w fazie wzrostu. Czaszka była długa i wąska, nieco trójkątna w bocznym widoku. Podobnie jak u innych troodontydów, cechowała się ona stosunkowo dużymi oczodołami. W uzębieniu występował heterodontyzm (zęby różniły się w zależności od położenia w szczękach). Cechowały się one ząbkowaniem występującym tylko na tylnej krawędzi, podobnie jak u ''[[Eosinopteryx]]''. W kości szczękowej znajdowało się co najmniej piętnaście zębów, a w zębowej – dwadzieścia trzy. Występowała przerwa między dziesiątym a jedenastym zębem szczękowym. ''Liaoningvenator'' charakteryzował się także wyjątkowo smukłą kością zaoczodołową. | ||
[[Plik:Eosinopteryx rekonstrukcja.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja eosinopteryksa, bliskiego krewnego ''Liaoningvenator''. Autor: Pilsator, [http://pilsator.deviantart.com/]]] | [[Plik:Eosinopteryx rekonstrukcja.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja eosinopteryksa, bliskiego krewnego ''Liaoningvenator''. Autor: Pilsator, [http://pilsator.deviantart.com/]]] | ||
Kończyny tylne były smukłe i przystosowane do biegu – kość piszczelowa była o 40% dłuższa od udowej, a trzecia kość śródstopia stanowiła 84% tej kości. Charakterystyczna dla wielu późniejszych [[Coelurosauria|celurozaurów]] struktura ''[[arctometatarsus]]'' nie była jednak w pełni wykształcona. Kończyny przednie były dość długie (kość ramienna stanowiła 59% długości kości udowej) i zakończone trzema uzbrojonymi w pazury palcami. ''Liaoningvenator'' różnił się od swoich krewniaków kilkoma cechami budowy miednicy i kręgów ogonowych. | Kończyny tylne były smukłe i przystosowane do biegu – kość piszczelowa była o 40% dłuższa od udowej, a trzecia kość śródstopia stanowiła 84% tej kości. Charakterystyczna dla wielu późniejszych [[Coelurosauria|celurozaurów]] struktura ''[[arctometatarsus]]'' nie była jednak w pełni wykształcona. Kończyny przednie były dość długie (kość ramienna stanowiła 59% długości kości udowej) i zakończone trzema uzbrojonymi w pazury palcami. ''Liaoningvenator'' różnił się od swoich krewniaków kilkoma cechami budowy miednicy i kręgów ogonowych. | ||
| + | |||
| + | ==Paleobiologia i tryb życia== | ||
| + | Martin wraz ze współpracownikami wykonali analizę histologiczną na dziesięciu kościach szkieletu pozaczaszkowego liaoningwenatora (m.in. żebrach, 2 gastraliach, kościach obręczy miedniczej, kości ramieniowej, kości promieniowej, paliczku, kości piszczelowej, kości śródstopia II). Wykazała ona, że kończyny przednie liaoningwenatora rosły szybciej niż jego kończyny tylne (podobnie jak u [[Buitreraptor|buitreraptora]]), co może wskazywać na jego przyziemny tryb życia. Ponadto, liaoningwenator miał więcej linii wzrostu na kościach od [[Anchiornis|anchiornisa]], lecz mniej od większych dromeozaurydów tj., [[Deinonychus|deinonych]], czy buitreraptor, co wskazuje, że rósł szybciej niż większe od niego dromeozaurydy. Tempo wzrostu liaoningwenatora jest formą pośrednią pomiędzy tempem wzrostu u form bazalnych i u większych, zaawansowanych form (najbliższe jest do tempa wzrostu u [[Dalianraptor|dalianraptora]]). | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 88: | Linia 65: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small>Shen, C., Zhao B., Gao, C., Lü, J., Kundrát, M. (2017) "A New Troodontid Dinosaur (Liaoningvenator curriei gen. et sp. nov.) from the Early Cretaceous Yixian Formation in Western Liaoning Province". Acta Geoscientica Sinica, 38 (3): 359-371 | + | <small> Martin, D.; Caizhi, S.; Kundrát, M. (2023). "Intraindividual variability of the histological, chronological and growth patterns in post-cranial elements of Liaoningvenator curriei (Paraves: Troodontidae)". Historical Biology: 1–21. [[https://doi.org/10.1080%2F08912963.2023.2242911]] |
| + | |||
| + | Shen, C., Zhao B., Gao, C., Lü, J., Kundrát, M. (2017) "A New Troodontid Dinosaur (Liaoningvenator curriei gen. et sp. nov.) from the Early Cretaceous Yixian Formation in Western Liaoning Province". Acta Geoscientica Sinica, 38 (3): 359-371 | ||
<small> | <small> | ||
| Linia 102: | Linia 81: | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Barrem]] |
Aktualna wersja na dzień 22:17, 18 sie 2023
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Korekta: | Michał Siedlecki |
| Liaoningvenator (liaoningwenator) | |
|---|---|
| Długość | ok. 0,7 m (osobnik niedojrzały; możliwe, że do ok. 1 m) |
| Dieta | mięsożerny/wszystkożerny |
| Miejsce | Chiny - prowincja Liaoning |
| Czas |
ok. 125,76-125,68 Ma wczesna kreda (wczesny barrem) |
| Systematyka | Dinosauria |
 Szkielet Liaoningvenator. Autor: Midiaou Diallo [2]. | |
| Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Liaoningvenator to rodzaj niewielkiego, ptakopodobnego dinozaura z rodziny Troodontidae. Zamieszkiwał tereny dzisiejszych Chin na początku drugiej połowy epoki wczesnej kredy. Jego szkielet należy do najlepiej zachowanych szczątków tej grupy teropodów. Z przeprowadzonych badań wynika, że był on dość prymitywnym przedstawicielem swojej rodziny, a jego najbliższym krewnym był Eosinopteryx.
Materiał kopalny
Holotyp (DNHM3012) to niemal kompletny szkielet, włącznie z czaszką. Znajduje się on w Dalian Natural History Museum w Dalian City. Osobnik, do którego należały szczątki w chwili śmierci był w trakcie piątego roku życia (Martin i in., 2023).
Etymologia
Nazwa rodzajowa pochodzi od prowincji Liaoning oraz łacińskiego słowa venator, oznaczającego „Łowca”, „myśliwy”. Epitet gatunkowy honoruje wybitnego kanadyjskiego paleontologa Philipa Currie, za jego wkład w badania małych teropodów.
Budowa
Liaoningvenator był niewielkim dinozaurem, mniejszym nawet od swoich krewniaków, takich jak Troodon, Saurornithoides i Zanabazar, choć jego holotyp był jeszcze prawdopodobnie w fazie wzrostu. Czaszka była długa i wąska, nieco trójkątna w bocznym widoku. Podobnie jak u innych troodontydów, cechowała się ona stosunkowo dużymi oczodołami. W uzębieniu występował heterodontyzm (zęby różniły się w zależności od położenia w szczękach). Cechowały się one ząbkowaniem występującym tylko na tylnej krawędzi, podobnie jak u Eosinopteryx. W kości szczękowej znajdowało się co najmniej piętnaście zębów, a w zębowej – dwadzieścia trzy. Występowała przerwa między dziesiątym a jedenastym zębem szczękowym. Liaoningvenator charakteryzował się także wyjątkowo smukłą kością zaoczodołową.
Kończyny tylne były smukłe i przystosowane do biegu – kość piszczelowa była o 40% dłuższa od udowej, a trzecia kość śródstopia stanowiła 84% tej kości. Charakterystyczna dla wielu późniejszych celurozaurów struktura arctometatarsus nie była jednak w pełni wykształcona. Kończyny przednie były dość długie (kość ramienna stanowiła 59% długości kości udowej) i zakończone trzema uzbrojonymi w pazury palcami. Liaoningvenator różnił się od swoich krewniaków kilkoma cechami budowy miednicy i kręgów ogonowych.
Paleobiologia i tryb życia
Martin wraz ze współpracownikami wykonali analizę histologiczną na dziesięciu kościach szkieletu pozaczaszkowego liaoningwenatora (m.in. żebrach, 2 gastraliach, kościach obręczy miedniczej, kości ramieniowej, kości promieniowej, paliczku, kości piszczelowej, kości śródstopia II). Wykazała ona, że kończyny przednie liaoningwenatora rosły szybciej niż jego kończyny tylne (podobnie jak u buitreraptora), co może wskazywać na jego przyziemny tryb życia. Ponadto, liaoningwenator miał więcej linii wzrostu na kościach od anchiornisa, lecz mniej od większych dromeozaurydów tj., deinonych, czy buitreraptor, co wskazuje, że rósł szybciej niż większe od niego dromeozaurydy. Tempo wzrostu liaoningwenatora jest formą pośrednią pomiędzy tempem wzrostu u form bazalnych i u większych, zaawansowanych form (najbliższe jest do tempa wzrostu u dalianraptora).
Spis gatunków
| Liaoningvenator | Shen, Gao, Lü i Kundrát, 2017 |
| L. currieri | Shen, Gao, Lü i Kundrát, 2017 |
Bibliografia
Martin, D.; Caizhi, S.; Kundrát, M. (2023). "Intraindividual variability of the histological, chronological and growth patterns in post-cranial elements of Liaoningvenator curriei (Paraves: Troodontidae)". Historical Biology: 1–21. [[3]]
Shen, C., Zhao B., Gao, C., Lü, J., Kundrát, M. (2017) "A New Troodontid Dinosaur (Liaoningvenator curriei gen. et sp. nov.) from the Early Cretaceous Yixian Formation in Western Liaoning Province". Acta Geoscientica Sinica, 38 (3): 359-371
