Liaoningvenator

Autor:	Kamil Kamiński
Korekta:	Michał Siedlecki

---

Liaoningvenator (liaoningwenator)
Długość	ok. 0,7 m (osobnik niedojrzały; możliwe, że do ok. 1 m)
Dieta	mięsożerny/wszystkożerny
Miejsce	Chiny - prowincja Liaoning (formacja Yixian)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 125,76-125,68 Ma wczesna kreda (wczesny barrem)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Coelurosauria Paraves Troodontidae
Szkielet Liaoningvenator. Autor: Midiaou Diallo [2].
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EChinu \u2013 Liaoning, Beipiao\u003C/small\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"Chinu \u2013 Liaoning, Beipiao\n","link":"","lat":41.582999999999998408384271897375583648681640625,"lon":120.4330000000000069348971010185778141021728515625,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Liaoningvenator to rodzaj niewielkiego, ptakopodobnego dinozaura z rodziny Troodontidae. Zamieszkiwał tereny dzisiejszych Chin na początku drugiej połowy epoki wczesnej kredy. Jego szkielet należy do najlepiej zachowanych szczątków tej grupy teropodów. Z przeprowadzonych badań wynika, że był on dość prymitywnym przedstawicielem swojej rodziny, a jego najbliższym krewnym był Eosinopteryx.

Materiał kopalny

Holotyp (DNHM3012) to niemal kompletny szkielet, włącznie z czaszką. Znajduje się on w Dalian Natural History Museum w Dalian City. Osobnik, do którego należały szczątki w chwili śmierci był w trakcie piątego roku życia (Martin i in., 2023).

Etymologia

Nazwa rodzajowa pochodzi od prowincji Liaoning oraz łacińskiego słowa venator, oznaczającego „Łowca”, „myśliwy”. Epitet gatunkowy honoruje wybitnego kanadyjskiego paleontologa Philipa Currie, za jego wkład w badania małych teropodów.

Budowa

Liaoningvenator był niewielkim dinozaurem, mniejszym nawet od swoich krewniaków, takich jak Troodon, Saurornithoides i Zanabazar, choć jego holotyp był jeszcze prawdopodobnie w fazie wzrostu. Czaszka była długa i wąska, nieco trójkątna w bocznym widoku. Podobnie jak u innych troodontydów, cechowała się ona stosunkowo dużymi oczodołami. W uzębieniu występował heterodontyzm (zęby różniły się w zależności od położenia w szczękach). Cechowały się one ząbkowaniem występującym tylko na tylnej krawędzi, podobnie jak u Eosinopteryx. W kości szczękowej znajdowało się co najmniej piętnaście zębów, a w zębowej – dwadzieścia trzy. Występowała przerwa między dziesiątym a jedenastym zębem szczękowym. Liaoningvenator charakteryzował się także wyjątkowo smukłą kością zaoczodołową.

Rekonstrukcja eosinopteryksa, bliskiego krewnego Liaoningvenator. Autor: Pilsator, [1]

Kończyny tylne były smukłe i przystosowane do biegu – kość piszczelowa była o 40% dłuższa od udowej, a trzecia kość śródstopia stanowiła 84% tej kości. Charakterystyczna dla wielu późniejszych celurozaurów struktura arctometatarsus nie była jednak w pełni wykształcona. Kończyny przednie były dość długie (kość ramienna stanowiła 59% długości kości udowej) i zakończone trzema uzbrojonymi w pazury palcami. Liaoningvenator różnił się od swoich krewniaków kilkoma cechami budowy miednicy i kręgów ogonowych.

Paleobiologia i tryb życia

Martin wraz ze współpracownikami wykonali analizę histologiczną na dziesięciu kościach szkieletu pozaczaszkowego liaoningwenatora (m.in. żebrach, 2 gastraliach, kościach obręczy miedniczej, kości ramieniowej, kości promieniowej, paliczku, kości piszczelowej, kości śródstopia II). Wykazała ona, że kończyny przednie liaoningwenatora rosły szybciej niż jego kończyny tylne (podobnie jak u buitreraptora), co może wskazywać na jego przyziemny tryb życia. Ponadto, liaoningwenator miał więcej linii wzrostu na kościach od anchiornisa, lecz mniej od większych dromeozaurydów tj., deinonych, czy buitreraptor, co wskazuje, że rósł szybciej niż większe od niego dromeozaurydy. Tempo wzrostu liaoningwenatora jest formą pośrednią pomiędzy tempem wzrostu u form bazalnych i u większych, zaawansowanych form (najbliższe jest do tempa wzrostu u dalianraptora).

Spis gatunków

Liaoningvenator	Shen, Gao, Lü i Kundrát, 2017
L. currieri	Shen, Gao, Lü i Kundrát, 2017

Bibliografia

Martin, D.; Caizhi, S.; Kundrát, M. (2023). "Intraindividual variability of the histological, chronological and growth patterns in post-cranial elements of Liaoningvenator curriei (Paraves: Troodontidae)". Historical Biology: 1–21. [[3]]

Shen, C., Zhao B., Gao, C., Lü, J., Kundrát, M. (2017) "A New Troodontid Dinosaur (Liaoningvenator curriei gen. et sp. nov.) from the Early Cretaceous Yixian Formation in Western Liaoning Province". Acta Geoscientica Sinica, 38 (3): 359-371