Regaliceratops: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(poza Triceratopsini?)
m
 
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{DISPLAYTITLE:''Regaliceratops''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Regaliceratops''}}
−
<small>
+
{{Opis
−
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
|Autor                 = [[Marcin Szermański]], [[Maciej Ziegler]], [[Paweł Konarzewski]]
−
| Autor:
+
|Korekta                = [[Łukasz Czepiński]]
−
| Korekta:
+
|nazwa                  = ''Regaliceratops'' (regaliceratops)
−
|-
+
|długość                = 5 m <ref name=Paul2016>Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.</ref>
−
| [[Marcin Szermański]]
+
|wysokość              =
−
[[Maciej Ziegler]]
+
|masa                  = 2 t <ref name=Paul2016>Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.</ref>
−
| [[Łukasz Czepiński]]
+
|dieta                  = roślinożerny
−
|}
+
|miejsce                = [[Kanada]] - Alberta
−
</small>
+
<small>([[formacja]] [[St. Mary River]])</small>
−
 
+
|czas                  = {{Występowanie|68.5|67}}
−
----
+
68,5-67 [[Ma]] <ref>Fowler, D.W. (2017). "Revised geochronology, correlation, and dinosaur stratigraphic ranges of the Santonian-Maastrichtian (Late Cretaceous) formations of the Western Interior of North America" PLoS ONE, 12(11), e0188426. [[doi:10.1371/journal.pone.0188426]]</ref><br>
−
 
+
<small>[[późna kreda]] ([[mastrycht]])</small>
−
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
+
|systematyka            =
−
! colspan=2 | ''Regaliceratops'' (regaliceratops)
+
[[Dinosauria]]
−
|-
 
−
! '''Długość''':
 
−
| ? m
 
−
 
 
−
|-
 
−
! '''Masa''':
 
−
| ? t
 
−
|-
 
−
! '''[[:Kategoria:Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
−
| [[Kanada]]
 
−
<small>([[formacja]] [[St. Mary River]])</small>  
 
−
|-
 
−
! '''[[:Kategoria:Czas|Czas występowania]]'''
 
−
| <small>[[późna kreda]] ("środkowy" [[mastrycht]])</small>
 
−
|-
 
−
! '''Systematyka'''
 
−
| [[Dinosauria]]
 
  
 
[[Ornithischia]]
 
[[Ornithischia]]
Linia 44: Linia 27:
  
 
? [[Triceratopsini]]
 
? [[Triceratopsini]]
−
|-
+
|grafika                = Regaliceratops.png
−
| colspan=2 |[[Plik:Regaliceratops.png|400px]]
+
|podpis                = Czaszka regaliceratopsa. Autor: [[Łukasz Czepiński]] (za:  Brown & Henderson, 2015)
−
<small>Czaszka regaliceratopsa <br>Autor: [[Łukasz Czepiński]] (za:  Brown & Henderson, 2015)
+
|PorównanieGrupa        =  
−
|-
+
|PorównanieDługość      =
−
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
+
|mapa                  =  
−
|-
 
−
| colspan=2 |
 
 
<display_points type="terrain" zoom=3>
 
<display_points type="terrain" zoom=3>
−
Crowsnests Past , Alberta|Alberta - [[formacja]] [[St. Mary River]]|<small>''[[Regaliceratops]] peterhewsi'' - '''TMP 2005.055.0001'''</small>
+
49°47' N, 114°06' W~Alberta - formacja St. Mary River
 
</display_points>
 
</display_points>
−
|}
+
}}
−
 
 
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Regaliceratops peterhewsi'' to bardzo ciekawy [[gatunek]] [[późna kreda|późnokredowego]] [[ceratopsyd]]a. Jego skamieniałe szczątki zostały odnalezione w dzisiejszej [[Kanada|Kanadzie]] (północno-zachodnia część prowincji Alberta) i są datowane na "środkowy" [[mastrycht]].
+
''Regaliceratops peterhewsi'' to bardzo ciekawy [[gatunek]] [[chasmozauryn]]a żyjącego w [[późna kreda|późnej kredzie]]. Jego skamieniałe szczątki zostały odnalezione w dzisiejszej [[Kanada|Kanadzie]] (północno-zachodnia część prowincji Alberta) i są datowane na "środkowy" [[mastrycht]].
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
−
[[Holotyp]] (TMP 2005.055.0001) to prawie kompletna czaszka z żuchwą. Brakuje jej jedynie kości rostralnej.
+
[[Plik:Regaliceratops Royal Tyrrell 1.jpg|thumb|Czaszka [[holotyp]]owa regaliceratopsa. Fot.  Etemenanki3 [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Regaliceratops_Royal_Tyrrell_1.jpg].]]
 +
[[Holotyp]] (TMP 2005.055.0001) to prawie kompletna czaszka z żuchwą, o długości ok. 1,6 m. Brakuje jej jedynie kości rostralnej.
  
 
==Budowa==
 
==Budowa==
−
''Regaliceratops'' należeć może do [[Triceratopsini]] (Brown i Henderson, 2015; inaczej Mallon i in., 2016), ale wyróżnia się na ich tle zbliżoną długością rogów nadocznych i nosowego oraz dobrze rozwiniętą ornamentacją kryzy (zwłaszcza ''epiparietales''). Cechy te zbliżają go do [[Centrosaurinae|centrozaur]]ynów, które wymarły niedługo przed pojawieniem się regaliceratopsa. Jest to pierwsza konwergencja (ewolucja zbieżna) tworów rogowych u różnych [[klad]]ów [[dinozaur]]ów, jaka została zauważona przez naukowców.
+
[[Plik:Regaliceratops peterhewsi abelov.jpg|300px|thumb|right|''Regaliceratops'' (po lewej) w towarzystwie ''Hypacrosaurus'' i ''Leptoceratops''. Autor: ABelov2014 [https://www.deviantart.com/abelov2014/art/Regaliceratops-peterhewsi-697385750]]]
 +
''Regaliceratops'' był średniej wielkości chasmozaurynem mierzącym 5 m długości i ważącym 2 t (Paul, 2016). Charakteryzował się unikatową ornamentacją kryzy nietypową dla przedstawicieli [[Chasmosaurinae]]. Na czaszce znajdowało się 5 ''[[epiparietales]]'' oraz po 1 ''[[epiparietosquamosale]]'' i po 4 ''[[episquamosales]]'' po każdej stronie kryzy. Pierwsza i druga para wyrostków ciemieniowych (ep 1-2) i ''epiparietosquamosale'' były długie i płaskie kształtu zbliżonego do pięciokąta lub łopatki, pomiędzy nimi znajdowała się pojedyncza kostna narośl (P0). Róg nosowy był większy od znajdujących się nad oczami. Cechy te zbliżają go do [[Centrosaurinae|centrozaur]]ynów, które wymarły niedługo przed pojawieniem się regaliceratopsa. Jest to pierwsza [[konwergencja]] ([[ewolucja]] zbieżna), przypominających rogi, ozdób u różnych [[klad]]ów [[dinozaur]]ów, jaka została zauważona przez naukowców (Brown i Henderson, 2015).
 +
 
 +
==Pozycja filogenetyczna==
 +
Brown i Henderson (2015) uznali, że ''Regaliceratops'' należy do [[Triceratopsini]]. Z autorami opisu nie zgodzili się Mallon i in. (2016), umieszczając go poza kladem [[Triceratopsini]]. Dalman i in. (2022) potwierdzili wynik analizy Browna i Hendersona (2015) zostawiając regaliceratopsa jako przedstawiciela [[Triceratopsini]].
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Linia 70: Linia 55:
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
−
! ''Regaliceratops''
+
|{{V| ''Regaliceratops''}}
 
| {{Kpt|[[Caleb Brown|Brown]]}} i {{Kpt|[[Donald Henderson|Henderson]]}}, [[2015]]
 
| {{Kpt|[[Caleb Brown|Brown]]}} i {{Kpt|[[Donald Henderson|Henderson]]}}, [[2015]]
 
|-
 
|-
−
! ''R. peterhewsi''
+
|{{V| ''R. peterhewsi''}}
−
| {{Kpt|Brown}} i {{Kpt|Henderson}}, 2015
+
| {{Kpt|[[Caleb Brown|Brown]]}} i {{Kpt|[[Donald Henderson|Henderson]]}}, [[2015]]
 
|}
 
|}
  
Linia 81: Linia 66:
 
Brown, C.M. & Henderson, D.M. (2015) "A new horned dinosaur reveals convergent evolution in cranial ornamentation in ceratopsidae" Current Biology, 25(12), 1641-1648. [[doi:10.1016/j.cub.2015.04.041]]
 
Brown, C.M. & Henderson, D.M. (2015) "A new horned dinosaur reveals convergent evolution in cranial ornamentation in ceratopsidae" Current Biology, 25(12), 1641-1648. [[doi:10.1016/j.cub.2015.04.041]]
  
−
Mallon J.C., Ott, C.J., Larson, P.L., Iuliano, E.M. & Evans, D.C. (2016) "Spiclypeus shipporum gen. et sp. nov., a Boldly Audacious New Chasmosaurine Ceratopsid (Dinosauria: Ornithischia) from the Judith River Formation (Upper Cretaceous: Campanian) of Montana, USA" PLoS ONE, 11(5), e0154218. [[doi:10.1371/journal.pone.0154218]]
+
Dalman, S.G., Lucas, S.G., Jasinki, S.G. & Longrich, N.R. (2022) "''Sierraceratops turneri'', a new chasmosaurine ceratopsid from the Hall Lake Formation (Upper Cretaceous) of south-central New Mexico" Cretaceous Research, 130: 105034. [[doi:10.1016/j.cretres.2021.105034]]
−
</small>
+
 
 +
Mallon J.C., Ott, C.J., Larson, P.L., Iuliano, E.M. & Evans, D.C. (2016) "''Spiclypeus shipporum'' gen. et sp. nov., a Boldly Audacious New Chasmosaurine Ceratopsid (Dinosauria: Ornithischia) from the Judith River Formation (Upper Cretaceous: Campanian) of Montana, USA" PLoS ONE, 11(5), e0154218. [[doi:10.1371/journal.pone.0154218]]
 +
 
 +
<references/></small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]  

Aktualna wersja na dzień 22:06, 19 sie 2023

Autor: Marcin Szermański, Maciej Ziegler, Paweł Konarzewski
Korekta: Łukasz Czepiński

Regaliceratops (regaliceratops)
Długość 5 m [1]
Masa 2 t [1]
Dieta roślinożerny
Miejsce Kanada - Alberta

(formacja St. Mary River)

Czas
252 201 145
66

68,5-67 Ma [2]
późna kreda (mastrycht)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Ceratopsia

Ceratopsoidea

Ceratopsidae

Chasmosaurinae

? Triceratopsini

Regaliceratops.png
Czaszka regaliceratopsa. Autor: Łukasz Czepiński (za: Brown & Henderson, 2015)
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Regaliceratops peterhewsi to bardzo ciekawy gatunek chasmozauryna żyjącego w późnej kredzie. Jego skamieniałe szczątki zostały odnalezione w dzisiejszej Kanadzie (północno-zachodnia część prowincji Alberta) i są datowane na "środkowy" mastrycht.

Materiał kopalny

Czaszka holotypowa regaliceratopsa. Fot. Etemenanki3 [1].

Holotyp (TMP 2005.055.0001) to prawie kompletna czaszka z żuchwą, o długości ok. 1,6 m. Brakuje jej jedynie kości rostralnej.

Budowa

Regaliceratops (po lewej) w towarzystwie Hypacrosaurus i Leptoceratops. Autor: ABelov2014 [2]

Regaliceratops był średniej wielkości chasmozaurynem mierzącym 5 m długości i ważącym 2 t (Paul, 2016). Charakteryzował się unikatową ornamentacją kryzy nietypową dla przedstawicieli Chasmosaurinae. Na czaszce znajdowało się 5 epiparietales oraz po 1 epiparietosquamosale i po 4 episquamosales po każdej stronie kryzy. Pierwsza i druga para wyrostków ciemieniowych (ep 1-2) i epiparietosquamosale były długie i płaskie kształtu zbliżonego do pięciokąta lub łopatki, pomiędzy nimi znajdowała się pojedyncza kostna narośl (P0). Róg nosowy był większy od znajdujących się nad oczami. Cechy te zbliżają go do centrozaurynów, które wymarły niedługo przed pojawieniem się regaliceratopsa. Jest to pierwsza konwergencja (ewolucja zbieżna), przypominających rogi, ozdób u różnych kladów dinozaurów, jaka została zauważona przez naukowców (Brown i Henderson, 2015).

Pozycja filogenetyczna

Brown i Henderson (2015) uznali, że Regaliceratops należy do Triceratopsini. Z autorami opisu nie zgodzili się Mallon i in. (2016), umieszczając go poza kladem Triceratopsini. Dalman i in. (2022) potwierdzili wynik analizy Browna i Hendersona (2015) zostawiając regaliceratopsa jako przedstawiciela Triceratopsini.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Regaliceratops to zbitek słów: łac. regalis (królewski) i gr. ceratops (rogate oblicze). Całą nazwę można zatem swobodnie tłumaczyć na "królewskie rogate oblicze". Z kolei epitet gatunkowy peterhewsi honoruje Petera Hewsa, odkrywcę holotypu.

Spis gatunków

Regaliceratops Brown i Henderson, 2015
R. peterhewsi Brown i Henderson, 2015

Bibliografia

Brown, C.M. & Henderson, D.M. (2015) "A new horned dinosaur reveals convergent evolution in cranial ornamentation in ceratopsidae" Current Biology, 25(12), 1641-1648. doi:10.1016/j.cub.2015.04.041

Dalman, S.G., Lucas, S.G., Jasinki, S.G. & Longrich, N.R. (2022) "Sierraceratops turneri, a new chasmosaurine ceratopsid from the Hall Lake Formation (Upper Cretaceous) of south-central New Mexico" Cretaceous Research, 130: 105034. doi:10.1016/j.cretres.2021.105034

Mallon J.C., Ott, C.J., Larson, P.L., Iuliano, E.M. & Evans, D.C. (2016) "Spiclypeus shipporum gen. et sp. nov., a Boldly Audacious New Chasmosaurine Ceratopsid (Dinosauria: Ornithischia) from the Judith River Formation (Upper Cretaceous: Campanian) of Montana, USA" PLoS ONE, 11(5), e0154218. doi:10.1371/journal.pone.0154218

  1. ↑ 1,0 1,1 Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.
  2. ↑ Fowler, D.W. (2017). "Revised geochronology, correlation, and dinosaur stratigraphic ranges of the Santonian-Maastrichtian (Late Cretaceous) formations of the Western Interior of North America" PLoS ONE, 12(11), e0188426. doi:10.1371/journal.pone.0188426
Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Regaliceratops&oldid=29157”