Tengrisaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Tengrisaurus''}} | {{DISPLAYTITLE:''Tengrisaurus''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [[Marcin Szermański]] |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Paweł Konarzewski]] |
| − | + | |nazwa = ''Tengrisaurus'' (tengrizaur) | |
| − | + | |długość = 12,3 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press. </ref> | |
| − | + | |wysokość = 2,8 m (w barkach) <ref name = "Molina-Larramendi"></ref> | |
| − | + | |masa = 3,9 t <ref name="Molina-Larramendi"></ref> | |
| − | | | + | |dieta = roślinożerny |
| − | | | + | |miejsce = [[Rosja]] - Buriacja |
| − | + | <small>([[formacja]] [[Murtoi]])</small> | |
| − | + | |czas = {{Występowanie|123|113}} | |
| − | + | ? ok. 123 - 113 [[Ma]]<br> | |
| − | + | <small>[[wczesna kreda]] (?[[barrem]]-[[apt]])</small> | |
| − | + | |systematyka = | |
| − | + | [[Dinosauria]] | |
| − | |- | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |- | ||
| − | |||
| − | | ? | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | | [[ | ||
| − | + | [[Saurischia]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Sauropodomorpha]] | [[Sauropodomorpha]] | ||
| Linia 46: | Linia 29: | ||
[[Lithostrothia]] | [[Lithostrothia]] | ||
| − | |||
| + | [[Colossosauria]] | ||
| + | |grafika = Epachthosaurus skeleton mount.jpg | ||
| + | |podpis = Zrekonstruowany szkielet ''Epachthosaurus''. ''Tengrisaurus'' mógł wyglądać podobnie.[https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Epachthosaurus_skeleton_mount.jpg] | ||
| + | |PorównanieGrupa = | ||
| + | |PorównanieDługość = | ||
| + | |mapa = | ||
| + | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Tengrisaurus'' to [[wczesna kreda|wczesnokredowy]] tytanozaur żyjący na terenie południowej [[Rosja|Rosji]]. | + | ''Tengrisaurus'' to [[wczesna kreda|wczesnokredowy]] tytanozaur żyjący na terenie południowej [[Rosja|Rosji]]. Od pozostałych [[Titanosauria|tytanozaurów]] różni się budową kręgów ogonowych. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
[[Holotyp]]: | [[Holotyp]]: | ||
| − | |||
Osobnik ZIN PH 7/13 to przedni [[kręg]] ogonowy. | Osobnik ZIN PH 7/13 to przedni [[kręg]] ogonowy. | ||
| − | |||
Materiał przypisany: | Materiał przypisany: | ||
| − | |||
Osobnik ZIN PH 14/13 to przedni kręg ogonowy; ZIN PH 8/13 to środkowy kręg ogonowy. | Osobnik ZIN PH 14/13 to przedni kręg ogonowy; ZIN PH 8/13 to środkowy kręg ogonowy. | ||
| − | + | Avierano i in. (2021) przypisali do ''Tengrisaurus'' kolejny przedni kręg ogonowy o numerze katalogowym BM 38/7120. | |
| − | Powyższe skamieniałości zostały odnaleziono nad jeziorem Gusinoe, a dokładnie na jego zachodnim brzegu - niemal w połowie drogi od Gusinoe Ozero a Baraty. Cały obszar mieści się w obrębie Mogoito, | + | Powyższe skamieniałości zostały odnaleziono nad jeziorem Gusinoe, a dokładnie na jego zachodnim brzegu - niemal w połowie drogi od Gusinoe Ozero a Baraty. Cały obszar mieści się w obrębie Mogoito, Buriacja. |
==Wiek== | ==Wiek== | ||
Pokłady skalne ([[formacja]] [[Murtoi]]), w których spoczywały jego nieliczne skamieniałości, a więc 3 kręgi ogonowe, stanowią przedmiot dyskusji na temat ich wieku. W literaturze pojawiają się przedziały [[barrem]] - [[apt]], ale wiadome jest, że (o ile szczątki należą do jednego i tego samego zwierzęcia) te widełki nie wchodzą w grę z prozaicznej przyczyny - pojedynczy osobnik nie mógł żyć na przestrzeni milionów lat. | Pokłady skalne ([[formacja]] [[Murtoi]]), w których spoczywały jego nieliczne skamieniałości, a więc 3 kręgi ogonowe, stanowią przedmiot dyskusji na temat ich wieku. W literaturze pojawiają się przedziały [[barrem]] - [[apt]], ale wiadome jest, że (o ile szczątki należą do jednego i tego samego zwierzęcia) te widełki nie wchodzą w grę z prozaicznej przyczyny - pojedynczy osobnik nie mógł żyć na przestrzeni milionów lat. | ||
| + | |||
| + | ==Systematyka== | ||
| + | Autorzy opisu tego dinozaura - Alexander Averianov i Pavel Skutschas - uważają go za przedstawiciela [[klad]]u [[Lithostrotia]] i stawiają go między ''[[Rapetosaurus]] krausei'' a ''Trigonosaurus pricei'' (obecnie synonim ''[[Baurutitan]]''. Averianov i wspólnicy (2021) po opisami nowego kręgu ogonowego uznali ''Tengrisaurus'' za przedstawiciela Colossosauria. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 70: | Linia 59: | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | |{{V| ''Tengrisaurus''}} | |
| {{Kpt|Averianov}} i {{Kpt|Skutschas}}, [[2017]] | | {{Kpt|Averianov}} i {{Kpt|Skutschas}}, [[2017]] | ||
|- | |- | ||
| − | + | |{{V| ''T. starkovi''}} | |
| {{Kpt|Averianov}} i {{Kpt|Skutschas}}, 2017 | | {{Kpt|Averianov}} i {{Kpt|Skutschas}}, 2017 | ||
|} | |} | ||
| Linia 79: | Linia 68: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| − | Averianov, A. & Skutschas, P. (2017) A new lithostrotian titanosaur (Dinosauria, Sauropoda) from the Early Cretaceous of Transbaikalia, Russia. Biological Communications, vol. 62 no. 1. [https://biocomm.spbu.ru/article/view/4/9] | + | Averianov, A. & Skutschas, P. (2017) "A new lithostrotian titanosaur (Dinosauria, Sauropoda) from the Early Cretaceous of Transbaikalia, Russia". Biological Communications, vol. 62 no. 1. [https://biocomm.spbu.ru/article/view/4/9] |
| − | </small> | + | |
| + | Averianov, A. O., Sizov, A. V., & Skutschas, P. P. (2021). "Gondwanan affinities of Tengrisaurus, Early Cretaceous titanosaur from Transbaikalia, Russia (Dinosauria, Sauropoda)". Cretaceous Research, 122, 104731. [[doi:10.1016/j.cretres.2020.104731]] | ||
| + | <references/></small> | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
| Linia 89: | Linia 80: | ||
[[Kategoria:Somphospondyli]] | [[Kategoria:Somphospondyli]] | ||
[[Kategoria:Azja]] | [[Kategoria:Azja]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Rosja]] |
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Barrem]] |
| + | [[Kategoria:Apt]] | ||
Aktualna wersja na dzień 21:31, 30 sie 2023
| Autor: | Marcin Szermański |
| Korekta: | Paweł Konarzewski |
| Tengrisaurus (tengrizaur) | |
|---|---|
| Długość | 12,3 m [1] |
| Wysokość | 2,8 m (w barkach) [1] |
| Masa | 3,9 t [1] |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Rosja - Buriacja |
| Czas |
? ok. 123 - 113 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Zrekonstruowany szkielet Epachthosaurus. Tengrisaurus mógł wyglądać podobnie.[1] | |
Wstęp
Tengrisaurus to wczesnokredowy tytanozaur żyjący na terenie południowej Rosji. Od pozostałych tytanozaurów różni się budową kręgów ogonowych.
Materiał kopalny
Holotyp: Osobnik ZIN PH 7/13 to przedni kręg ogonowy. Materiał przypisany: Osobnik ZIN PH 14/13 to przedni kręg ogonowy; ZIN PH 8/13 to środkowy kręg ogonowy. Avierano i in. (2021) przypisali do Tengrisaurus kolejny przedni kręg ogonowy o numerze katalogowym BM 38/7120. Powyższe skamieniałości zostały odnaleziono nad jeziorem Gusinoe, a dokładnie na jego zachodnim brzegu - niemal w połowie drogi od Gusinoe Ozero a Baraty. Cały obszar mieści się w obrębie Mogoito, Buriacja.
Wiek
Pokłady skalne (formacja Murtoi), w których spoczywały jego nieliczne skamieniałości, a więc 3 kręgi ogonowe, stanowią przedmiot dyskusji na temat ich wieku. W literaturze pojawiają się przedziały barrem - apt, ale wiadome jest, że (o ile szczątki należą do jednego i tego samego zwierzęcia) te widełki nie wchodzą w grę z prozaicznej przyczyny - pojedynczy osobnik nie mógł żyć na przestrzeni milionów lat.
Systematyka
Autorzy opisu tego dinozaura - Alexander Averianov i Pavel Skutschas - uważają go za przedstawiciela kladu Lithostrotia i stawiają go między Rapetosaurus krausei a Trigonosaurus pricei (obecnie synonim Baurutitan. Averianov i wspólnicy (2021) po opisami nowego kręgu ogonowego uznali Tengrisaurus za przedstawiciela Colossosauria.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Tengrisaurus znaczy "jaszczur Tengri". Tengri był głównym przywódcą w mitologii mongolsko-tureckiej, z kolei epitet gatunkowy starkovi honoruje Alexeya Starkova za jego wkład w pracę nad wczesnokredowymi kręgowcami z Transbaikalii.
Spis gatunków
| Tengrisaurus | Averianov i Skutschas, 2017 |
| T. starkovi | Averianov i Skutschas, 2017 |
Bibliografia
Averianov, A. & Skutschas, P. (2017) "A new lithostrotian titanosaur (Dinosauria, Sauropoda) from the Early Cretaceous of Transbaikalia, Russia". Biological Communications, vol. 62 no. 1. [2]
Averianov, A. O., Sizov, A. V., & Skutschas, P. P. (2021). "Gondwanan affinities of Tengrisaurus, Early Cretaceous titanosaur from Transbaikalia, Russia (Dinosauria, Sauropoda)". Cretaceous Research, 122, 104731. doi:10.1016/j.cretres.2020.104731
![[1]](https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Epachthosaurus_skeleton_mount.jpg){kind=link}