Fujianvenator: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
{{Opis | {{Opis | ||
|Autor = [[Michał Siedlecki]] | |Autor = [[Michał Siedlecki]] | ||
| − | |Korekta = | + | |Korekta = [[Paweł Konarzewski]], [[Maciej Ziegler]] |
|nazwa = ''Fujianvenator'' (fudzianwenator) | |nazwa = ''Fujianvenator'' (fudzianwenator) | ||
| − | |długość = > ok. | + | |długość = > ok. 50 - 55 cm (osobnik młodociany) |
|wysokość = | |wysokość = | ||
|masa = > ok. 641 g (osobnik młodociany) | |masa = > ok. 641 g (osobnik młodociany) | ||
| − | |dieta = mięsożerny? (rybożerny??) | + | |dieta = brak danych(mięsożerny?(rybożerny??)) |
|miejsce = [[Chiny]] - prowincja Fujian | |miejsce = [[Chiny]] - prowincja Fujian | ||
<small>([[formacja]] [[Nanyuan]])</small> | <small>([[formacja]] [[Nanyuan]])</small> | ||
| Linia 26: | Linia 26: | ||
[[Paraves]] | [[Paraves]] | ||
| − | [[Avialae]]\[[Deinonychosauria]]? | + | [[Avialae]]?\[[Deinonychosauria]]? |
| − | [[Anchiornithidae]]\[[Troodontidae]]? | + | [[Anchiornithidae]]?\[[Troodontidae]]? |
|grafika = Fujianvenator.png | |grafika = Fujianvenator.png | ||
| Linia 38: | Linia 38: | ||
}} | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Fujianvenator'' to nietypowy przedstawiciel [[Anchiornithidae|anchiornitidów]] żyjący na terenie obecnych Chin pod koniec epoki późnej jury | + | ''Fujianvenator'' to przypuszczalny nietypowy przedstawiciel [[Anchiornithidae|anchiornitidów]] żyjący na terenie obecnych Chin pod koniec epoki późnej jury. Jego odkrycie może wskazywać na większe zróżnicowanie tej rodziny [[Paraves|parawiali]], niż dotąd sądziliśmy. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwę rodzajową można przetłumaczyć na ''łowcę z Fujian'' (od łacińskiego wyrazu ''venator'' (łowca) oraz od nazwy prowincji Fujian, na terenie której odkryto szczątki fudzianwenatora). Epitet gatunkowy | + | Nazwę rodzajową można przetłumaczyć na ''łowcę z Fujian'' (od łacińskiego wyrazu ''venator'' (łowca) oraz od nazwy prowincji Fujian, na terenie której odkryto szczątki fudzianwenatora). Epitet gatunkowy brzmi ''dziwaczny'', co odnosi się do nietypowej morfologii kończyn tylnych tego dinozaura. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
[[Plik:Fujianvenator prodigiosus skeletal reconstruction.png|thumb|300px|Rekonstrukcja holotypu ''Fujianvenator prodigiosus''. Autor: Red Natters [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Fujianvenator_prodigiosus_skeletal_reconstruction.png].]] | [[Plik:Fujianvenator prodigiosus skeletal reconstruction.png|thumb|300px|Rekonstrukcja holotypu ''Fujianvenator prodigiosus''. Autor: Red Natters [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Fujianvenator_prodigiosus_skeletal_reconstruction.png].]] | ||
| − | [[Holotyp]] (IVPP V31985) to artykułowany szkielet pozaczaszkowy bez większości ogona, szyi i czaszki. Należał on do osobnika młodocianego, mającego ok. rok. | + | [[Holotyp]] (IVPP V31985) to artykułowany szkielet pozaczaszkowy bez większości ogona, szyi i czaszki. Należał on do osobnika młodocianego, mającego ok. rok. Został odkopany na 3,6 metrze głębokości formacji [[Nanyuan]]. |
==Historia odkryć== | ==Historia odkryć== | ||
| − | Szczątki fudzianwenatora zostały znalezione podczas wykopalisk | + | Szczątki fudzianwenatora zostały znalezione podczas wykopalisk w pobliżu wioski Yangyuan (w pokładach formacji [[Nanyuan]] ), przeprowadzonych w październiku i listopadzie 2022 roku, a opisany został rok później. |
==Budowa i tryb życia== | ==Budowa i tryb życia== | ||
| − | Fudzianwenator był niewielkim parawialem, którego cecha charakterystyczną była budowa tylnych | + | Fudzianwenator był niewielkim parawialem, którego cecha charakterystyczną była budowa tylnych kończyn. Jego kość piszczelowa jest bowiem dwa razy dłuższa od kości udowej, co jest cechą dotąd niespotykaną wśród mezozoicznych teropodów. Innymi cechami charakteryzującymi ten rodzaj są m.in. : łopatka o ponad połowę krótsza od kości ramieniowej, która (k. ramieniowa) jest dłuższa od kości udowej, skostniały mostek?, pazur pierwszego palca kończyny przedniej o wiele większy od pozostałych pazurów palców, paliczek dłoni II-1 dłuższy od II-2, część kości łonowej szeroka mediolateralnie (nieperforowanej) oraz kość śródstopia II szerszą od pozostałych kości śródstopia. |
| − | Wspomniana budowa kończyn tylnych (przede wszystkim stosunek długości k. piszczelowej do k. udowej) nasunęła autorom badania hipotezę, iż fudzianwenator najprawdopodobniej był zwierzęciem, które większość czasu spędzała na lądzie i prawdopodobnie był dobrym biegaczem. Jako | + | Wspomniana budowa kończyn tylnych (przede wszystkim stosunek długości k. piszczelowej do k. udowej) nasunęła autorom badania hipotezę, iż fudzianwenator najprawdopodobniej był zwierzęciem, które większość czasu spędzała na lądzie i prawdopodobnie był dobrym biegaczem. Jako że wydłużenie kości występuje u dzisiejszych ptaków z rodzin czaplowatych i bocianowatych, może wskazywać, że dinozaur ten polował na zwierzęta żyjące w wodzie. Ta hipoteza jest przez autorów badania uznawana za równie prawdopodobną co powyższa. Możliwe, że bliższa prawdzie jest druga hipoteza, gdyż u innych lądowych awiali nie zaobserwowano takich adaptacji (komentarz własny - MZ). Dieta tego dinozaura zostaje jednak w sferze domysłów, jako że nie znamy czaszki. |
==Systematyka== | ==Systematyka== | ||
Wersja z 15:34, 9 wrz 2023
| Autor: | Michał Siedlecki |
| Korekta: | Paweł Konarzewski, Maciej Ziegler |
| Fujianvenator (fudzianwenator) | |
|---|---|
| Długość | > ok. 50 - 55 cm (osobnik młodociany) |
| Masa | > ok. 641 g (osobnik młodociany) |
| Dieta | brak danych(mięsożerny?(rybożerny??)) |
| Miejsce | Chiny - prowincja Fujian |
| Czas |
150,2-149,9 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja przyżyciowa fudzianwenatora Autor: UnexpectedDinoLesson | |
Wstęp
Fujianvenator to przypuszczalny nietypowy przedstawiciel anchiornitidów żyjący na terenie obecnych Chin pod koniec epoki późnej jury. Jego odkrycie może wskazywać na większe zróżnicowanie tej rodziny parawiali, niż dotąd sądziliśmy.
Etymologia
Nazwę rodzajową można przetłumaczyć na łowcę z Fujian (od łacińskiego wyrazu venator (łowca) oraz od nazwy prowincji Fujian, na terenie której odkryto szczątki fudzianwenatora). Epitet gatunkowy brzmi dziwaczny, co odnosi się do nietypowej morfologii kończyn tylnych tego dinozaura.
Materiał kopalny
Holotyp (IVPP V31985) to artykułowany szkielet pozaczaszkowy bez większości ogona, szyi i czaszki. Należał on do osobnika młodocianego, mającego ok. rok. Został odkopany na 3,6 metrze głębokości formacji Nanyuan.
Historia odkryć
Szczątki fudzianwenatora zostały znalezione podczas wykopalisk w pobliżu wioski Yangyuan (w pokładach formacji Nanyuan ), przeprowadzonych w październiku i listopadzie 2022 roku, a opisany został rok później.
Budowa i tryb życia
Fudzianwenator był niewielkim parawialem, którego cecha charakterystyczną była budowa tylnych kończyn. Jego kość piszczelowa jest bowiem dwa razy dłuższa od kości udowej, co jest cechą dotąd niespotykaną wśród mezozoicznych teropodów. Innymi cechami charakteryzującymi ten rodzaj są m.in. : łopatka o ponad połowę krótsza od kości ramieniowej, która (k. ramieniowa) jest dłuższa od kości udowej, skostniały mostek?, pazur pierwszego palca kończyny przedniej o wiele większy od pozostałych pazurów palców, paliczek dłoni II-1 dłuższy od II-2, część kości łonowej szeroka mediolateralnie (nieperforowanej) oraz kość śródstopia II szerszą od pozostałych kości śródstopia.
Wspomniana budowa kończyn tylnych (przede wszystkim stosunek długości k. piszczelowej do k. udowej) nasunęła autorom badania hipotezę, iż fudzianwenator najprawdopodobniej był zwierzęciem, które większość czasu spędzała na lądzie i prawdopodobnie był dobrym biegaczem. Jako że wydłużenie kości występuje u dzisiejszych ptaków z rodzin czaplowatych i bocianowatych, może wskazywać, że dinozaur ten polował na zwierzęta żyjące w wodzie. Ta hipoteza jest przez autorów badania uznawana za równie prawdopodobną co powyższa. Możliwe, że bliższa prawdzie jest druga hipoteza, gdyż u innych lądowych awiali nie zaobserwowano takich adaptacji (komentarz własny - MZ). Dieta tego dinozaura zostaje jednak w sferze domysłów, jako że nie znamy czaszki.
Systematyka
Analiza filogenetyczna umieściła fudzianowenatora jako członka anchiornitidów w obrębie awiali. Jednakże ich pozycja w obrębie parawiali jest mocno dyskusyjna (więcej w opisie anchiornisa).
Spis gatunków
| Fujianvenator | Xu, Wang, Chen, Dong, Lin, Xu, Tang, You, Zhou, Wang, He, Li, Zhang & Zhou, 2023 |
| F. prodigiosus | Xu, Wang, Chen, Dong, Lin, Xu, Tang, You, Zhou, Wang, He, Li, Zhang & Zhou, 2023 |
Bibliografia
Xu, L.; Wang, M.; Chen, R.; Dong, L.; Lin, M.; Xu, X.; Tang, J.; You, H.; Zhou, G.; Wang, L.; He, W.; Li, Y.; Zhang, C.; Zhou, Z. (2023-09-06). "A new avialan theropod from an emerging Jurassic terrestrial fauna". Nature: 1–8. [2]
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Fujianvenator_prodigiosus_skeletal_reconstruction.png){kind=link}