Maiasaura: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (Maiasaura w Kanadzie?)
m
Linia 6: Linia 6:
 
|-
 
|-
 
| [[Jakub Zimoch]], [[Łukasz Darul]]
 
| [[Jakub Zimoch]], [[Łukasz Darul]]
| [[Marcin Szermański]], [[Maciej Ziegler]], [[Tomasz Sokołowski]]
+
| [[Marcin Szermański]], [[Maciej Ziegler]], [[Tomasz Sokołowski]], [[Kamil Kamiński]]
  
 
[[Kamil Kamiński]]
 
[[Kamil Kamiński]]
Linia 57: Linia 57:
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Maiasaura'' to [[rodzaj]] [[ornitopod]]a żyjącego pod koniec kredy. Słynie z powodu odkrytych wielu jaj i gniazd. Autorami jego opisu byli Jack [[Horner]] oraz Robert Makela. Ze względu na nagromadzenie gniazd z jajami nazwali wzgórze, na którym się one znajdowały, "górą jaj" ("Egg Mountain"). Była to kolonia lęgowa. Pierwsze skamieliny majazaury odkryto w 1978 roku.
+
''Maiasaura'' to [[rodzaj]] [[ornitopod]]a żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszej Ameryki Północnej. Słynie z powodu odkrytych wielu jaj i gniazd. Autorami jego opisu w roku 1978 byli Jack [[Horner]] oraz Robert Makela. Ze względu na nagromadzenie gniazd z jajami nazwali wzgórze, na którym się one znajdowały, "górą jaj" ("Egg Mountain"). Była to kolonia lęgowa.  
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
Linia 64: Linia 64:
 
==Budowa==
 
==Budowa==
 
Przednia część pyska przypominała szeroki kaczy dziób. W głębi pyska pokarm rozdrabniało wiele rzędów zębów. Pomiędzy oczami, na czubku głowy, miała niewielki kostny guz. Badania anatomiczne sugerują, że miała dobry wzrok i słuch, co pozwalało jej w porę zauważyć niebezpieczeństwo. Miała krótki, prosty i masywny ogon. Kończyny przednie były krótsze i słabsze od tylnych.  
 
Przednia część pyska przypominała szeroki kaczy dziób. W głębi pyska pokarm rozdrabniało wiele rzędów zębów. Pomiędzy oczami, na czubku głowy, miała niewielki kostny guz. Badania anatomiczne sugerują, że miała dobry wzrok i słuch, co pozwalało jej w porę zauważyć niebezpieczeństwo. Miała krótki, prosty i masywny ogon. Kończyny przednie były krótsze i słabsze od tylnych.  
 
==Pożywienie==
 
Skamieniałe odchody majazaury świadczą o tym, że najprawdopodobniej żywiła się twardą, zdrewniałą roślinnością. Miała potężne szczęki, w których znajdowało się mnóstwo samoostrzących się zębów policzkowych służących do rozcierania twardego pokarmu. Natrafiono na starte zęby i nie uformowane do końca kości nóg należące do młodych osobników. Świadczy to o tym, że żywiły się twardym pokarmem, zanim stawały się dość silne, by opuścić gniazdo i samemu poszukać jedzenia. Młode majazaury były zatem karmione w gnieździe przez dorosłe osobniki.
 
  
 
==Paleobiologia==
 
==Paleobiologia==
W ciągu wielu lat przebadano różne aspekty paleobiologii majazaury, takie opieka rodzicielska, rozmnażanie, rozwój osobniczy, poruszanie się. Zob. więcej w artykule [[Hadrosauridae#Paleobiologia]].  
+
W ciągu wielu lat przebadano różne aspekty paleobiologii majazaury, takie dieta, opieka rodzicielska, rozmnażanie, rozwój osobniczy, poruszanie się. Zob. więcej w artykule [[Hadrosauridae#Paleobiologia]].  
 
+
 
 
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Nazwa ''Maiasaura'' oznacza "dobra jaszczurza matka". Dinozaur ten został nazwany w ten sposób, ponieważ prawdopodobnie przynosił do gniazda pokarm swojemu potomstwu i ochraniał je przed drapieżnikami.
+
Nazwa ''Maiasaura'' oznacza "dobra jaszczurza matka". Dinozaur ten został nazwany w ten sposób, ponieważ wg autorów opisu, przynosił do gniazda pokarm swojemu potomstwu i ochraniał je przed drapieżnikami.
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==

Wersja z 12:56, 5 paź 2023

Autor: Korekta:
Jakub Zimoch, Łukasz Darul Marcin Szermański, Maciej Ziegler, Tomasz Sokołowski, Kamil Kamiński

Kamil Kamiński


Maiasaura (majazaura)
Długość: 7 m
Masa: 2,5-3,7 t
Miejsce występowania: USA - Montana, ?Kanada, Alberta

(formacje Two Medicine i ?Oldman)

Czas występowania ok. 77-76 Ma

późna kreda (kampan)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Cerapoda

Ornithopoda

Iguanodontia

Hadrosauridae

Saurolophinae

Brachylophosaurini

Maiasaura.jpg

[1]

Wstęp

Maiasaura to rodzaj ornitopoda żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszej Ameryki Północnej. Słynie z powodu odkrytych wielu jaj i gniazd. Autorami jego opisu w roku 1978 byli Jack Horner oraz Robert Makela. Ze względu na nagromadzenie gniazd z jajami nazwali wzgórze, na którym się one znajdowały, "górą jaj" ("Egg Mountain"). Była to kolonia lęgowa.

Materiał kopalny

Praktycznie kompletnie znamy osteologię tego dinozaura. Łącznie znaleziono ponad 200 osobników, w tym kompletne czaszki i artykułowane szkielety osobników w różnym stadium rozwojowym oraz skamieniałe jaja.

Budowa

Przednia część pyska przypominała szeroki kaczy dziób. W głębi pyska pokarm rozdrabniało wiele rzędów zębów. Pomiędzy oczami, na czubku głowy, miała niewielki kostny guz. Badania anatomiczne sugerują, że miała dobry wzrok i słuch, co pozwalało jej w porę zauważyć niebezpieczeństwo. Miała krótki, prosty i masywny ogon. Kończyny przednie były krótsze i słabsze od tylnych.

Paleobiologia

W ciągu wielu lat przebadano różne aspekty paleobiologii majazaury, takie dieta, opieka rodzicielska, rozmnażanie, rozwój osobniczy, poruszanie się. Zob. więcej w artykule Hadrosauridae#Paleobiologia.

Etymologia

Nazwa Maiasaura oznacza "dobra jaszczurza matka". Dinozaur ten został nazwany w ten sposób, ponieważ wg autorów opisu, przynosił do gniazda pokarm swojemu potomstwu i ochraniał je przed drapieżnikami.

Spis gatunków

Maiasaura Horner i Makela, 1979
M. peeblesorum Horner i Makela, 1979

Wybrana bibliografia

Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. doi:10.1371/journal.pbio.1001853

Gates, T.A., Horner, J.R., Hanna, R.R. & Nelson, C.R. (2011) "New unadorned hadrosaurine hadrosaurid (Dinosauria, Ornithopoda) from the Campanian of North America" Journal of Vertebrate Paleontology, 31 (4), 798–811. doi:10.1080/02724634.2011.577854.

Horner, J.R., Makela, R. (1979). "Nest of juveniles provides evidence of family structure among dinosaurs". Nature. 282 (5736): 296–298. doi:10.1038/282296a0.

McFeeters, B.D., Evans, D.C., Ryan, M.J & Maddin, H.C. (2020). "First occurrence of Maiasaura (Dinosauria, Hadrosauridae) from the Upper Cretaceous Oldman Formation of southern Alberta, Canada." Canadian Journal of Earth Sciences (advance online publication) doi: https://doi.org/10.1139/cjes-2019-0207.

Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford