Europatitan: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
m
 
(Nie pokazano 1 wersji utworzonej przez jednego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
 
{{DISPLAYTITLE:''Europatitan''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Europatitan''}}
<small>
+
{{Opis
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
|Autor               = [[Kamil Kamiński]]
| Autor:
+
|Korekta              = [[Marcin Szermański]], [[Krzysztof Stuchlik]]
| Korekta:
+
|nazwa                = ''Europatitan'' (europatytan)
|-
+
|długość              = 21,4 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press. </ref> (23m wg oszacowania własnego KS)
|[[Kamil Kamiński]]
+
|wysokość            = 5 m (w barkach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
|[[Marcin Szermański]] [[Krzysztof Stuchlik]]
+
|masa                = 22 t <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
|}
+
|dieta                = roślinożerny
</small>
+
|miejsce              = [[Hiszpania]] - Kastylia
 
 
----
 
 
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
 
! colspan=2 | ''Europatitan'' (europatytan)
 
|-
 
! '''Długość''':
 
| ok. 23 m
 
<sup>(oszacowanie własne KS)</sup>
 
|-
 
! '''Masa''':
 
| ?
 
 
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
| [[Hiszpania]] - Burgos
 
 
 
 
<small>([[formacja]] [[Castrillo de la Reina]])</small>
 
<small>([[formacja]] [[Castrillo de la Reina]])</small>
|-
+
|czas                = {{Występowanie|126|124}}
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
+
ok. 125 [[Ma]]
|
+
<small>[[wczesna kreda]] (najpóźniejszy [[barrem]] - najwcześniejszy [[apt]])
<small> [[wczesna kreda]] (późny [[barrem]] - wczesny [[apt]])</small>
+
|systematyka          =
|-
+
[[Dinosauria]]
! '''Systematyka'''
 
| [[Dinosauria]]
 
  
 
[[Saurischia]]
 
[[Saurischia]]
Linia 42: Linia 23:
  
 
[[Somphospondyli]]
 
[[Somphospondyli]]
|-
+
|grafika        = Europatitan eastwoodi Skeletal.png
| colspan=2 |[[Plik:Europatitan dorsal.png|400px]]
+
|podpis        = Rekonstrukcja szkieletu europatytana. Autor: Gunnar Bivens. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Europatitan_eastwoodi_Skeletal.png]
<small>Kręg grzbietowy. Źródło: Fernández-Baldor i in., 2017.
+
|PorównanieGrupa        =
 
+
|PorównanieDługość      =
[[doi:10.7717/peerj.3409]].</small>
+
|mapa                  =
|-
+
<display_points type="terrain" zoom=3>
|}
+
42.0°N 3.3°W~formacja Castrillo de la Reina
 +
</display_points>
 +
}}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Europatitan'' to [[rodzaj]] [[Sauropoda|zauropoda]] z wczesnej kredy z terenu dzisiejszej Hiszpanii. Znany jest z jednego niepełnego szkieletu, mimo to jego szczątki należą do najbardziej kompletnych przedstawicieli Titanosauriformes z tego okresu odnalezionych w Europie. Prawdopodobnie był to bazalny przedstawiciel [[klad]]u Somphospondyli, bliski ''[[Sauroposeidon]]'' i ''[[Tendaguria]]''.
+
''Europatitan'' to [[rodzaj]] [[Sauropoda|zauropoda]] z wczesnej kredy z terenu dzisiejszej Hiszpanii. Znany jest z jednego niepełnego szkieletu, mimo to jego szczątki należą do najbardziej kompletnych przedstawicieli Titanosauriformes z tego okresu odnalezionych w Europie. Prawdopodobnie był to bazalny przedstawiciel [[klad|kladu]] [[Somphospondyli]], bliski ''[[Sauroposeidon]]'' i ''[[Tendaguria]]''.
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Linia 59: Linia 42:
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
 +
[[Plik:Europatitan dorsal.png|300px|thumb|right|Kręg grzbietowy. Źródło: Fernández-Baldor i in., 2017.[[doi:10.7717/peerj.3409]].]]
 +
[[Plik:Europatitan caudals.png|300px|thumb|right|Kręgi ogonowe. Źródło: Fernández-Baldor i in., 2017.[[doi:10.7717/peerj.3409]].]]
 
[[Holotyp]] (AODF 660) oznaczono numerami katalogowymi od MDS-OTII-1 do MDS-OTII-32. Obejmuje on: ząb, pięć [[kręg]]ów szyjnych, jeden kręg grzbietowy, dziewięć kręgów ogonowych, jedenaście żeber szyjnych, pięć żeber brzusznych, siedem łuków hemalnych, obie łopatki, lewą kość kruczą, kości lewego śródręcza I i III, obie kości łonowe i kulszowe.  
 
[[Holotyp]] (AODF 660) oznaczono numerami katalogowymi od MDS-OTII-1 do MDS-OTII-32. Obejmuje on: ząb, pięć [[kręg]]ów szyjnych, jeden kręg grzbietowy, dziewięć kręgów ogonowych, jedenaście żeber szyjnych, pięć żeber brzusznych, siedem łuków hemalnych, obie łopatki, lewą kość kruczą, kości lewego śródręcza I i III, obie kości łonowe i kulszowe.  
  
Linia 65: Linia 50:
  
 
==Budowa==
 
==Budowa==
[[Plik:Europatitan caudals.png|300px|thumb|right|Kręgi ogonowe. Źródło: Fernández-Baldor i in., 2017.[[doi:10.7717/peerj.3409]].]]
+
[[Plik:Europatitan.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja przyżyciowa europatytana. Autor: Mario Lanzas.[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Europatitan.jpg].]]
 
''Europatitan'' był dużym zauropodem. Jedyny zachowany ząb był trójkątny, i bardziej przypominał kształtem łyżeczkę niż ołówek. Pewne cechy zbliżały go do zębów bazalnych przedstawicieli Titanosauriformes. Kręgi szyjne europatytana wyróżniały się ekstremalną pneumatyzacją, a ich trzony były silnie wydłużone, co znamionuje niezwykle długą szyję, podobnie jak np. u ''[[Sauroposeidon]]''. Jedyny znany kręg grzbietowy miał spłaszczony grzbietowo-brzusznie, opistoceliczny (wklęsły z tyłu) trzon. Był on szerszy niż dłuższy, i w przybliżeniu tak samo wysoki jak długi. Żebra szyjne i brzuszne były wydłużone, te ostatnie mierzyły nawet więcej niż 2 m długości. Kręgi ogonowe przypominały budową kręgi bazalnych przedstawicieli Titanosauriformes. Łopatka mierzyła 165 cm i była zbliżona kształtem do łopatek [[Brachiosauridae|brachiozaurydów]] i bazalnych somfospondyli.  
 
''Europatitan'' był dużym zauropodem. Jedyny zachowany ząb był trójkątny, i bardziej przypominał kształtem łyżeczkę niż ołówek. Pewne cechy zbliżały go do zębów bazalnych przedstawicieli Titanosauriformes. Kręgi szyjne europatytana wyróżniały się ekstremalną pneumatyzacją, a ich trzony były silnie wydłużone, co znamionuje niezwykle długą szyję, podobnie jak np. u ''[[Sauroposeidon]]''. Jedyny znany kręg grzbietowy miał spłaszczony grzbietowo-brzusznie, opistoceliczny (wklęsły z tyłu) trzon. Był on szerszy niż dłuższy, i w przybliżeniu tak samo wysoki jak długi. Żebra szyjne i brzuszne były wydłużone, te ostatnie mierzyły nawet więcej niż 2 m długości. Kręgi ogonowe przypominały budową kręgi bazalnych przedstawicieli Titanosauriformes. Łopatka mierzyła 165 cm i była zbliżona kształtem do łopatek [[Brachiosauridae|brachiozaurydów]] i bazalnych somfospondyli.  
  
Linia 79: Linia 64:
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
<small>Fernández-Baldor, F.T., Canudo, J.I., Huerta, P., Moreno-Azanza, M., Montero, D. (2017). "''Europatitan eastwoodi'', a new sauropod from the lower Cretaceous of Iberia in the initial radiation of somphospondylans in Laurasia". PeerJ. 5: e3409. [[doi:10.7717/peerj.3409]]</small>
+
<small>
 +
Fernández-Baldor, F.T., Canudo, J.I., Huerta, P., Moreno-Azanza, M., Montero, D. (2017). "''Europatitan eastwoodi'', a new sauropod from the lower Cretaceous of Iberia in the initial radiation of somphospondylans in Laurasia". PeerJ. 5: e3409. [[doi:10.7717/peerj.3409]]
 +
<references/></small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 89: Linia 76:
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
[[Kategoria:Cenoman]]
 
 
[[Kategoria:Barrem]]
 
[[Kategoria:Barrem]]
 
[[Kategoria:Apt]]
 
[[Kategoria:Apt]]

Aktualna wersja na dzień 18:57, 4 lis 2023

Autor: Kamil Kamiński
Korekta: Marcin Szermański, Krzysztof Stuchlik


Europatitan (europatytan)
Długość 21,4 m [1] (23m wg oszacowania własnego KS)
Wysokość 5 m (w barkach) [1]
Masa 22 t [1]
Dieta roślinożerny
Miejsce Hiszpania - Kastylia

(formacja Castrillo de la Reina)

Czas
252 201 145
66

ok. 125 Ma wczesna kreda (najpóźniejszy barrem - najwcześniejszy apt)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Sauropoda

Macronaria

Somphospondyli

Europatitan eastwoodi Skeletal.png
Rekonstrukcja szkieletu europatytana. Autor: Gunnar Bivens. [2]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…


Wstęp

Europatitan to rodzaj zauropoda z wczesnej kredy z terenu dzisiejszej Hiszpanii. Znany jest z jednego niepełnego szkieletu, mimo to jego szczątki należą do najbardziej kompletnych przedstawicieli Titanosauriformes z tego okresu odnalezionych w Europie. Prawdopodobnie był to bazalny przedstawiciel kladu Somphospondyli, bliski Sauroposeidon i Tendaguria.

Etymologia

Mapka z zaznaczonym obszarem znalezisk. Źródło: Fernández-Baldor i in., 2017.doi:10.7717/peerj.3409.

Nazwa Europatitan nawiązuje do nazwy kontynentu (Europy) oraz mitycznych greckich tytanów, słynących z wielkich rozmiarów i siły. Epitet gatunkowy estwoodi honoruje sławnego amerykańskiego aktora i reżysera Clinta Eastwooda. Grał on w filmie „Dobry, zły i brzydki”, którego sceny kręcono niedaleko miejsca znalezienia szczątków europatytana.

Materiał kopalny

Kręg grzbietowy. Źródło: Fernández-Baldor i in., 2017.doi:10.7717/peerj.3409.
Kręgi ogonowe. Źródło: Fernández-Baldor i in., 2017.doi:10.7717/peerj.3409.

Holotyp (AODF 660) oznaczono numerami katalogowymi od MDS-OTII-1 do MDS-OTII-32. Obejmuje on: ząb, pięć kręgów szyjnych, jeden kręg grzbietowy, dziewięć kręgów ogonowych, jedenaście żeber szyjnych, pięć żeber brzusznych, siedem łuków hemalnych, obie łopatki, lewą kość kruczą, kości lewego śródręcza I i III, obie kości łonowe i kulszowe.

Odkrycie i opis

Szczątki Europatitan znaleziono w północnej Hiszpanii w 2003 r. Następnie wydobywano je z tamtejszych piaskowców w latach 2004-2006. Obecnie znajdują się one w Dinosaur Museum of Salas de los Infantes w Burgos, w Hiszpanii. W 2017 r. omawiany tu dinozaur został nazwany i opisany przez zespół paleontologów pod kierownictwem Fidela Fernández-Baldora.

Budowa

Rekonstrukcja przyżyciowa europatytana. Autor: Mario Lanzas.[1].

Europatitan był dużym zauropodem. Jedyny zachowany ząb był trójkątny, i bardziej przypominał kształtem łyżeczkę niż ołówek. Pewne cechy zbliżały go do zębów bazalnych przedstawicieli Titanosauriformes. Kręgi szyjne europatytana wyróżniały się ekstremalną pneumatyzacją, a ich trzony były silnie wydłużone, co znamionuje niezwykle długą szyję, podobnie jak np. u Sauroposeidon. Jedyny znany kręg grzbietowy miał spłaszczony grzbietowo-brzusznie, opistoceliczny (wklęsły z tyłu) trzon. Był on szerszy niż dłuższy, i w przybliżeniu tak samo wysoki jak długi. Żebra szyjne i brzuszne były wydłużone, te ostatnie mierzyły nawet więcej niż 2 m długości. Kręgi ogonowe przypominały budową kręgi bazalnych przedstawicieli Titanosauriformes. Łopatka mierzyła 165 cm i była zbliżona kształtem do łopatek brachiozaurydów i bazalnych somfospondyli.

Spis gatunków

Europatitan Fernández-Baldor, Canudo, Huerta, Moreno-Azanza i Montero, 2017
E. eastwoodi Fernández-Baldor, Canudo, Huerta, Moreno-Azanza i Montero, 2017

Bibliografia

Fernández-Baldor, F.T., Canudo, J.I., Huerta, P., Moreno-Azanza, M., Montero, D. (2017). "Europatitan eastwoodi, a new sauropod from the lower Cretaceous of Iberia in the initial radiation of somphospondylans in Laurasia". PeerJ. 5: e3409. doi:10.7717/peerj.3409

  1. 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press.