Zhanghenglong: Różnice pomiędzy wersjami
m (Utworzył nową stronę „{{DISPLAYTITLE:''Zhanghenglong''}} <small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: |- | Łukasz Czepiński |} </small> ---- {| class="wiki...”) |
m |
||
| (Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 11: | Linia 11: | ||
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left" | {| class="wikitable" style="text-align:left" align="left" | ||
| − | ! colspan=2 | ''Zhanghenglong'' ( | + | ! colspan=2 | ''Zhanghenglong'' (zanghenglong) |
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
| − | | [[Chiny]] | + | | [[Chiny]] - Henan |
<small>([[formacja]] [[Majiacun]])</small> | <small>([[formacja]] [[Majiacun]])</small> | ||
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | | + | | <small>późna [[kreda]] (środkowy [[santon]]) |
| − | + | ok. 85-83 [[Ma]] </small> | |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 49: | Linia 49: | ||
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik:Zhanghenglong_yangchengensis.png|400px|]] | | colspan=2 |[[Plik:Zhanghenglong_yangchengensis.png|400px|]] | ||
| − | <small> A) Rekonstrukcja czaszki ''Zhanghenglong''; B) rekonstrukcja przyżyciowa czaszki; <br>C) rekonstrukcja szkieletu ( | + | <small> A) Rekonstrukcja czaszki ''Zhanghenglong''; B) rekonstrukcja przyżyciowa czaszki; <br>C) rekonstrukcja szkieletu (kolorem białym oznaczone odkryte szczątki).<br>© Xing i in., 2014</small> |
|- | |- | ||
! colspan=2 | Mapa znalezisk: | ! colspan=2 | Mapa znalezisk: | ||
| Linia 55: | Linia 55: | ||
| colspan=2 | | | colspan=2 | | ||
<display_points type="terrain" zoom=4> | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
| − | 33.2892, 111.4744 | + | 33.2892, 111.4744~Zhoujiagou, [[formacja]] [[Majiacun]]|'''XMDFEC V0013''' - ''[[Zhanghenglong]] yangchengensis'' - [[holotyp]].<br>'''XMDFEC V0014''' - ''[[Zhanghenglong]] yangchengensis'' - [[paratyp]]. |
</display_points> | </display_points> | ||
|} | |} | ||
| − | ==Analiza filogenetyczna== | + | ==Wstęp== |
| − | + | ''Zhanghenglong'' to [[rodzaj]] [[bazalny|bazalnego]] [[Hadrosauroidea|hadrozauroida]] z późnej [[kreda|kredy]] [[Chiny|Chin]]. Został opisany w [[2014]] roku przez chińsko-brytyjski zespół paleontologów<ref name="Xing 2014"> Xing, H., Wang, D., Han, F., Sullivan, C., Ma, Q., He, Y., Hone, D., Yan, R., Du, F. & Xu, X. 2014. A New Basal Hadrosauroid Dinosaur (Dinosauria: Ornithopoda) with Transitional Features from the Late Cretaceous of Henan Province, China. ''PloS one'', 9(6), e98821. [http://dx.doi.org/10.1371/journal.pone.0098821] </ref>. | |
| + | |||
| + | ==Materiał kopalny i datowanie== | ||
| + | [[Holotyp]], '''XMDFEC V0013''' to niekompletna, nie[[artykulacja|artykułowana]] (z kośćmi niepołączonymi stawowo) czaszka, w tym niemal kompletna prawa k. szczękowa, oraz fragmentaryczna prawa k. jarzmowa i k. zębowa. | ||
| + | |||
| + | [[Paratyp]], '''XMDFEC V0014''', to fragmentaryczny, nieartykułowany szkielet pozaczaszkowy, zawierający pięć przednich i środkowych kręgów grzbietowych (części z nich brakuje grzbietowej części wyrostka neuralnego), fragmenty żeber grzbietowych i niemal kompletną prawą łopatkę i k. łokciową. | ||
| + | |||
| + | Skamieniałości zostały znalezione w 2011 roku<ref>[http://archosaurmusings.wordpress.com/2014/06/07/welcoming-zhanghenglong/ Hone, D. ''Welcoming'' Zhanghenglong. Dave Hone's Archosaur Musings, 7 VI 2014]</ref> kamieniołomie we wiosce Zhoujiagou, niedaleko Zabytkowego Parku Dinozaurów w Xixia (Xixia Dinosaur Relics Park), w hrabstwie Xixia, w prowincji Henan (Chiny). [[Stratygrafia|Stratygraficznie]], skały stamtąd należą zapewne do środkowej części [[formacja|formacji]] [[Majiacun]], przez co datowane na środkowy [[santon]] (późna [[kreda]]). | ||
| + | |||
| + | ==Budowa== | ||
| + | {{Szablon:Diagnoza}} | ||
| + | Zanghenglong charakteryzuje się pięcioma otworami w kości szczękowej, w tym cztery niewielkie, rozproszone, ustawione w rzędzie wzdłuż osi przednio-tylnej i jeden większy, przylegający do powierzchni stawowej k. jarzmowej (prawdopodobnie były to miejsca dla naczyń krwionośnych lub nerwów). Drugą cechą charakterystyczną są korony zębów k. zębowej, mające zarówno medialne (po stronie od środka) jak i dystalne (dalsze) odnogi prążków pierwotnych (''primary ridge''). ''Zhanghenglong'' wykazuje niezwykłą kombinację cech [[plezjomorfia|plezjomorficznych]] (pierwotnych dla danej grupy) jak i zaawansowanych dla [[Hadrosauroidea]]. Przez to jest on formą przejściową między bazalnymi hadrozauroidami a [[Hadrosauridae|hadrozaurydami]]. [[Analizy filogenetyczne]] wykazują, że [[klad]] tworzony przez ''Zhanghenglong'', ''[[Nanyangosaurus]]'' i [[Hadrosauridae]] stanowi nierozwiązywalną [[politomia|politomię]]. | ||
| + | |||
| + | ''Zhanghenglong'' jest prawdopodobnie stosunkowo zaawansowanym nie-hadrozaurydowym hadrozauroidem. Biorąc pod uwagę przesłanki płynące z porównań morfologicznych, oszacowań ilościowych pomiarów i analiz kladystycznych oraz opierając się na stratygrafii, [[filogeneza|filogenezie]] i [[biogeografia|biogeografii]], można uznać, że ''Zhanghenglong'' stanowi bezpośredni dowód przemawiający na korzyść hipotezy o azjatyckim pochodzeniu hadrozaurydów. | ||
| + | |||
| + | ==[[Analiza filogenetyczna]]== | ||
| + | {{Szablon:Drzewo}} | ||
| + | [[Drzewo ścisłego konsensusu]] za Xing i in., 2014<ref name="Xing 2014"></ref>, sugerujące [[bazalny]] charakter zanghenglonga względem [[Hadrosauridae]]: | ||
{{klad| style=font-size:90%;line-height:85% | {{klad| style=font-size:90%;line-height:85% | ||
|label1='''[[Hadrosauroidea]]''' | |label1='''[[Hadrosauroidea]]''' | ||
| Linia 137: | Linia 154: | ||
}} | }} | ||
}} | }} | ||
| + | |||
| + | Na innym [[drzewo filogenetyczne|drzewie]], umieszczonym w pracy z 2014 roku, wygenerowanym z zastosowaniem [[reguła 50% większości|reguły 50% większości]] ''Zhanghenglong'' wykazuje bardziej bazalny charakter względem ''Nanyangosaurus''. | ||
| + | |||
| + | ==Etymologia== | ||
| + | Człon "''Zhangheng''" pochodzi od nazwiska Zhanga Henga, słynnego chińskiego astronoma, matematyka, wynalazcy, poety i męża stanu, żyjącego w czasie Wschodniej Dynastii Han (ok. 25-220 r n.e.). Postać ta urodziła się na peryferiach Nanyang w południowozachodniej prowincji Henan, dosyć blisko Basenu Xixia, gdzie znaleziono zanghenglonga. Słowo "''long''" jest bezpośrednią transliteracją wyrazu pochodzącego z języka mandaryńskiego (oficjalny język w Chinach) i oznacza smoka. Nazwa gatunkowa, "''yangchengensis''" pochodzi od starożytnego regionu administracyjnego zwanego Yangcheng, który zawierał tereny obecnej południowozachodniej prowincji Henan. ''Zhanghenglong yangchengensis'' można zatem przetłumaczyć jako "smok Zhanga Henga z Yangcheng". | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 146: | Linia 168: | ||
| {{Kpt|Xing, Wang, Han, Sullivan, Ma, He, Hone, Yan, Du, Xu}}, 2014 | | {{Kpt|Xing, Wang, Han, Sullivan, Ma, He, Hone, Yan, Du, Xu}}, 2014 | ||
|} | |} | ||
| + | |||
| + | ==Bibliografia== | ||
| + | <small> | ||
| + | <references/> | ||
| + | </small> | ||
| + | |||
| + | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
| + | [[Kategoria:Ornithischia]] | ||
| + | [[Kategoria:Ornithopoda]] | ||
| + | [[Kategoria:Iguanodontia]] | ||
| + | [[Kategoria:Iguanodontia bazalne]] | ||
| + | [[Kategoria:Azja]] | ||
| + | [[Kategoria:Chiny]] | ||
| + | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
| + | [[Kategoria:Kreda]] | ||
| + | [[Kategoria:Santon]] | ||
Aktualna wersja na dzień 00:01, 16 sty 2024
| Autor: |
| Łukasz Czepiński |
| Zhanghenglong (zanghenglong) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 6 m |
| Masa: | ? |
| Miejsce występowania: | Chiny - Henan |
| Czas występowania | późna kreda (środkowy santon)
ok. 85-83 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
A) Rekonstrukcja czaszki Zhanghenglong; B) rekonstrukcja przyżyciowa czaszki; | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Zhanghenglong to rodzaj bazalnego hadrozauroida z późnej kredy Chin. Został opisany w 2014 roku przez chińsko-brytyjski zespół paleontologów[1].
Materiał kopalny i datowanie
Holotyp, XMDFEC V0013 to niekompletna, nieartykułowana (z kośćmi niepołączonymi stawowo) czaszka, w tym niemal kompletna prawa k. szczękowa, oraz fragmentaryczna prawa k. jarzmowa i k. zębowa.
Paratyp, XMDFEC V0014, to fragmentaryczny, nieartykułowany szkielet pozaczaszkowy, zawierający pięć przednich i środkowych kręgów grzbietowych (części z nich brakuje grzbietowej części wyrostka neuralnego), fragmenty żeber grzbietowych i niemal kompletną prawą łopatkę i k. łokciową.
Skamieniałości zostały znalezione w 2011 roku[2] kamieniołomie we wiosce Zhoujiagou, niedaleko Zabytkowego Parku Dinozaurów w Xixia (Xixia Dinosaur Relics Park), w hrabstwie Xixia, w prowincji Henan (Chiny). Stratygraficznie, skały stamtąd należą zapewne do środkowej części formacji Majiacun, przez co datowane na środkowy santon (późna kreda).
Budowa
| Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych. |
Zanghenglong charakteryzuje się pięcioma otworami w kości szczękowej, w tym cztery niewielkie, rozproszone, ustawione w rzędzie wzdłuż osi przednio-tylnej i jeden większy, przylegający do powierzchni stawowej k. jarzmowej (prawdopodobnie były to miejsca dla naczyń krwionośnych lub nerwów). Drugą cechą charakterystyczną są korony zębów k. zębowej, mające zarówno medialne (po stronie od środka) jak i dystalne (dalsze) odnogi prążków pierwotnych (primary ridge). Zhanghenglong wykazuje niezwykłą kombinację cech plezjomorficznych (pierwotnych dla danej grupy) jak i zaawansowanych dla Hadrosauroidea. Przez to jest on formą przejściową między bazalnymi hadrozauroidami a hadrozaurydami. Analizy filogenetyczne wykazują, że klad tworzony przez Zhanghenglong, Nanyangosaurus i Hadrosauridae stanowi nierozwiązywalną politomię.
Zhanghenglong jest prawdopodobnie stosunkowo zaawansowanym nie-hadrozaurydowym hadrozauroidem. Biorąc pod uwagę przesłanki płynące z porównań morfologicznych, oszacowań ilościowych pomiarów i analiz kladystycznych oraz opierając się na stratygrafii, filogenezie i biogeografii, można uznać, że Zhanghenglong stanowi bezpośredni dowód przemawiający na korzyść hipotezy o azjatyckim pochodzeniu hadrozaurydów.
Analiza filogenetyczna
| Kladogramy są powszechnym sposobem przedstawiania hipotez o pokrewieństwach między organizmami. Ich interpretacja wymaga pewnych umiejętności, dlatego też dowiedz się Jak czytać kladogramy. |
Drzewo ścisłego konsensusu za Xing i in., 2014[1], sugerujące bazalny charakter zanghenglonga względem Hadrosauridae:
| Hadrosauroidea |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Na innym drzewie, umieszczonym w pracy z 2014 roku, wygenerowanym z zastosowaniem reguły 50% większości Zhanghenglong wykazuje bardziej bazalny charakter względem Nanyangosaurus.
Etymologia
Człon "Zhangheng" pochodzi od nazwiska Zhanga Henga, słynnego chińskiego astronoma, matematyka, wynalazcy, poety i męża stanu, żyjącego w czasie Wschodniej Dynastii Han (ok. 25-220 r n.e.). Postać ta urodziła się na peryferiach Nanyang w południowozachodniej prowincji Henan, dosyć blisko Basenu Xixia, gdzie znaleziono zanghenglonga. Słowo "long" jest bezpośrednią transliteracją wyrazu pochodzącego z języka mandaryńskiego (oficjalny język w Chinach) i oznacza smoka. Nazwa gatunkowa, "yangchengensis" pochodzi od starożytnego regionu administracyjnego zwanego Yangcheng, który zawierał tereny obecnej południowozachodniej prowincji Henan. Zhanghenglong yangchengensis można zatem przetłumaczyć jako "smok Zhanga Henga z Yangcheng".
Spis gatunków
| Zhanghenglong | Xing, Wang, Han, Sullivan, Ma, He, Hone, Yan, Du, Xu, 2014 |
|---|---|
| Z. yangchengensis | Xing, Wang, Han, Sullivan, Ma, He, Hone, Yan, Du, Xu, 2014 |
Bibliografia
- ↑ 1,0 1,1 Xing, H., Wang, D., Han, F., Sullivan, C., Ma, Q., He, Y., Hone, D., Yan, R., Du, F. & Xu, X. 2014. A New Basal Hadrosauroid Dinosaur (Dinosauria: Ornithopoda) with Transitional Features from the Late Cretaceous of Henan Province, China. PloS one, 9(6), e98821. [1]
- ↑ Hone, D. Welcoming Zhanghenglong. Dave Hone's Archosaur Musings, 7 VI 2014
