Tangvayosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
| (Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | + | Do sprawdzenia. | |
| + | {{DISPLAYTITLE:''Tangvayosaurus''}} | ||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Linia 18: | Linia 19: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
| − | | 19 m | + | | 15-19 m |
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
| − | | 17 t | + | | ?-17 t |
|- | |- | ||
| Linia 28: | Linia 29: | ||
| [[Laos]] - prowincja Savannakhet | | [[Laos]] - prowincja Savannakhet | ||
| − | <small>([[ | + | <small>(formacja [[Gres supérieurs]] - górne warstwy)</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | | + | | <small>wczesna [[kreda]] ([[apt]] - [[alb]]) |
| − | + | ok. 125-100 [[Ma]]</small> | |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 44: | Linia 45: | ||
[[Sauropoda]] | [[Sauropoda]] | ||
| − | [[ | + | [[Macronaria]] |
| − | [[ | + | [[Camarasauromorpha]] |
| − | [[ | + | ? [[Titanosauriformes]] |
| − | [[ | + | ? [[Somphospondyli]] |
| − | [[ | + | ? [[Euhelopodidae]] / ? [[Titanosauria]] |
| + | |- | ||
| + | | colspan=2 |[[Plik:Rinconsaurus_test_2.jpg|400px|]] | ||
| + | <small>Rekonstrukcja ''Rinconsaurus'' - być może ''Tangvayosaurus'' wyglądał podobne. | ||
| − | + | [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rinconsaurus_test_2.jpg Autor: Sthephen O'Connor]<small> | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
|} | |} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Tangvayosaurus'' to | + | ''Tangvayosaurus'' to [[Sauropoda|zauropod]] żyjący na terenach południowo-wschodniej Azji we wczesnej kredzie. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]] oznaczony od TV4-1 do TV4-36 składał się z | + | [[Holotyp]] oznaczony od TV4-1 do TV4-36 składał się z tylnych kręgów grzbietowych, przedniego kręgu ogonowego, żeber, części kości ramiennej, kości łonowych, kości kulszoych oraz kości udowej. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[ | + | Przypisany materiał to kość udowa znaleziona niedaleko Muong Phalane opisana w 1942 roku przez Hoffeta oraz duże kręgi ogonowe podobne do tych znalezionych w typowej lokalizacji, przypisane wcześniej do ''[[Mandschurosaurus#M._laosensis|Mandschurosaurus laosensis]]'' (Hoffet]], 1944), uznano za należące do [[rodzaj]]u ''Tangvayosaurus'' [[sp.]] ([[gatunek]] nierozpoznany). Być może jest to kolejny osobnik należący do ''T. hoffeti''. Pozostały materiał z tej lokalizacji nie został przypisany do ''Tangvayosaurus''. |
| − | Podsumowując - ''Tangvayosaurus'' znany jest z 2 | + | Podsumowując - ''Tangvayosaurus'' znany jest z 1 lub 2 osobników, gdyż "''[[Titanosaurus]]''" ''falloti'' nie ma cech diagnostycznych (''[[nomen dubium]]''), więc jego przypisanie do tego [[takson]]u wydaje się nieuzasadnione. |
==Ważność i pozycja systematyczna== | ==Ważność i pozycja systematyczna== | ||
| − | Wg autorów "The Dinosauria 2" ważność tego [[takson]]u nie jest do końca przekonująca, mimo podanych przez | + | Wg autorów "The Dinosauria 2" ważność tego [[takson]]u nie jest do końca przekonująca, mimo podanych przez Allaina i in. ([[1999]]) cech diagnostycznych (mających wg nich wyróżniać tego dinozaura spośród innych tytanozauriformów). W późniejszych publikacjach uważa się go jednak za ważny takson. Opisujący tangwajozaura naukowcy zauważyli duże podobieństwo do znanego z Tajlandii ''[[Phuwiangosaurus]]''. Przeważnie uznaje się, że ''Tangvayosaurus'' jest bazalnym [[tytanozaur]]em ([[Jeffrey Wilson|Wilson]] i [[Paul Upchurch|Upchurch]], [[2003]]; [[Suravech Suteethorn|Suteethorn]] i in., [[2010]]; Zaher i in., 2011; Mannion i in., 2013 LCDM i LSDM z implied weignt). Z kolei wg [[Michael D'Emic|D'Emica]] ([[2012]]) i Manniona i in. (2013 - LSDM) jest [[takson siostrzany|taksonem siostrzanym]] dla ''[[Phuwiangosaurus]]'' i wraz z nim [[zaawansowany]]m członkiem [[klad]]u [[Euhelopodidae]] a wg Royo-Torresa (2009 - za D'Emic, 2012) to taksom siostrzany [[Titanosauriformes]]. Wg analizy Li i in. (2014), opartej na macierzy Manniona i in. (2013 - LSDM), ''Tangvayosaurus'' jest siostrzanym do ''[[Gobititan]]'' przedstawicielem [[Somphospondyli]] wśród dość bazalnych przedstawicieli [[klad]]u bliższych tytanozaurom niż euhelopodidom samfospondylów. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa [[rodzaj]]owa ''Tangvayosaurus'' pochodzi od miejsca znalezienia | + | Nazwa [[rodzaj]]owa ''Tangvayosaurus'' pochodzi od miejsca znalezienia szczątków i znaczy "jaszczur z Tang Vay". Epitet gatunkowy nadano na cześć Josué-Heilmanna Hoffeta, który odkrył pierwsze dinozaury z Australazji. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! ''Tangvayosaurus'' | ! ''Tangvayosaurus'' | ||
| − | | [[Allain]], [[Taquet]], | + | | {{Kpt|[[Ronan Allain|Allain]], [[Philippe Taquet|Taquet]], Battail, Dejax, Richir, Véran, Limon-Duparcmeur, Vacant, [[Octavio Mateus|Mateus]], Sayarath, Khenthavong}} i {{Kpt|Phouyavong}}, [[1999]] |
|- | |- | ||
! ''T. hoffeti'' | ! ''T. hoffeti'' | ||
| − | | | + | | {{Kpt|Allain, Taquet, Battail, Dejax, Richir, Véran, Limon-Duparcmeur, Vacant, Mateus, Sayarath, Khenthavong}} i {{Kpt|Phouyavong}}, 1999 |
| − | + | | ?= "''[[Titanosaurus]]''" ''falloti'' {{Kpt|Hoffet}}, [[1942]] | |
| − | | ?= "''[[Titanosaurus]]''" ''falloti'' | ||
| − | | | ||
| ''[[nomen dubium]]'' | | ''[[nomen dubium]]'' | ||
|} | |} | ||
| Linia 95: | Linia 90: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| − | Suteethorn, S.; Le Loeuff, J.; Buffetaut, E.; Suteethorn V. (2010) Description of topotypes of Phuwiangosaurus sirindhornae, a sauropod from the Sao Khua Formation (Early Cretaceous) of Thailand, and their phylogenetic implications. „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie – Abhandlungen”. 256 (1), s. 109–121. doi:10.1127/0077-7749/2010/0036 | + | Źródła naukowe: |
| + | |||
| + | Allain, R., Taquet, P., Battail, B., Dejax, J.; Richir, P., Veran, M., Limon-Duparcmeur, F., Vacant, R., Mateus, O., Sayarath, P., Khenthavong, B. & Phouyavong, S. (1999) "A new genus of sauropod dinosaur from the Gres superieurs formation (Aptian-Albian) of Laos" Comptes Rendus de l'Academie des Sciences Series IIA Earth and Planetary Science, 329(8), 609-616. [[doi:10.1016/S1251-8050(00)87218-3]] | ||
| + | |||
| + | D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. [[doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x]] | ||
| + | |||
| + | Li, L.-G., Li, D.-Q., You, H.-L. & Dodson, P. (2014) "A New Titanosaurian Sauropod from the Hekou Group (Lower Cretaceous) of the Lanzhou-Minhe Basin, Gansu Province, China" PLoS ONE, 9(1), e85979. [[doi:10.1371/journal.pone.0085979]] | ||
| + | |||
| + | Mannion, P.D., Upchurch, P., Barnes, R.N. & Mateus, O. (2013) "Osteology of the Late Jurassic Portuguese sauropod dinosaur Lusotitan atalaiensis (Macronaria) and the evolutionary history of basal titanosauriforms" Zoological Journal of the Linnean Society, 168(1), 98–206. [[doi:10.1111/zoj.12029]] | ||
| + | |||
| + | Suteethorn, S.; Le Loeuff, J.; Buffetaut, E.; Suteethorn V. (2010) Description of topotypes of Phuwiangosaurus sirindhornae, a sauropod from the Sao Khua Formation (Early Cretaceous) of Thailand, and their phylogenetic implications. „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie – Abhandlungen”. 256 (1), s. 109–121. [[doi:10.1127/0077-7749/2010/0036]] | ||
Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press | Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press | ||
| − | Wilson J.A., Upchurch P. (2003) A revision of Titanosaurus Lydekker (Dinosauria – Sauropoda), the first dinosaur genus with a 'Gondwanan' distribution. „Journal of Systematic Palaeontology”. 1 (3), s. | + | Wilson J.A., Upchurch P. (2003) A revision of Titanosaurus Lydekker (Dinosauria – Sauropoda), the first dinosaur genus with a 'Gondwanan' distribution. „Journal of Systematic Palaeontology”. 1 (3), s. 125-160. [[doi:10.1017/S1477201903001044]] |
| − | + | Zaher, H., Pol, D., Carvalho, A.B., Nascimento, P.M., Riccomini, C., Larson, P., Juarez-Valieri, R., Pires-Domingues, R., da Silva jr, J. & de Almeida Campos, D. (2011) "A complete skull of an Early Cretaceous sauropod and the evolution of advanced titanosaurians" PLoS ONE 6 (2): e16663. [[doi:10.1371/journal.pone.0016663]] | |
| − | + | Inne: | |
Paul G. S. (2010) – "The Princeton Field Guide To Dinosaurs" | Paul G. S. (2010) – "The Princeton Field Guide To Dinosaurs" | ||
| Linia 120: | Linia 125: | ||
[[Kategoria:Apt]] | [[Kategoria:Apt]] | ||
[[Kategoria:Alb]] | [[Kategoria:Alb]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Do sprawdzenia]] |
Aktualna wersja na dzień 22:24, 31 mar 2024
Do sprawdzenia.
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Marcin Szermański |
| Tangvayosaurus (tangwajozaur) | |
|---|---|
| Długość: | 15-19 m |
| Masa: | ?-17 t |
| Miejsce występowania: | Laos - prowincja Savannakhet
(formacja Gres supérieurs - górne warstwy) |
| Czas występowania | wczesna kreda (apt - alb)
ok. 125-100 Ma |
| Systematyka | Dinosauria
? Euhelopodidae / ? Titanosauria |
Rekonstrukcja Rinconsaurus - być może Tangvayosaurus wyglądał podobne. | |
Wstęp
Tangvayosaurus to zauropod żyjący na terenach południowo-wschodniej Azji we wczesnej kredzie.
Materiał kopalny
Holotyp oznaczony od TV4-1 do TV4-36 składał się z tylnych kręgów grzbietowych, przedniego kręgu ogonowego, żeber, części kości ramiennej, kości łonowych, kości kulszoych oraz kości udowej.
Przypisany materiał to kość udowa znaleziona niedaleko Muong Phalane opisana w 1942 roku przez Hoffeta oraz duże kręgi ogonowe podobne do tych znalezionych w typowej lokalizacji, przypisane wcześniej do Mandschurosaurus laosensis (Hoffet]], 1944), uznano za należące do rodzaju Tangvayosaurus sp. (gatunek nierozpoznany). Być może jest to kolejny osobnik należący do T. hoffeti. Pozostały materiał z tej lokalizacji nie został przypisany do Tangvayosaurus.
Podsumowując - Tangvayosaurus znany jest z 1 lub 2 osobników, gdyż "Titanosaurus" falloti nie ma cech diagnostycznych (nomen dubium), więc jego przypisanie do tego taksonu wydaje się nieuzasadnione.
Ważność i pozycja systematyczna
Wg autorów "The Dinosauria 2" ważność tego taksonu nie jest do końca przekonująca, mimo podanych przez Allaina i in. (1999) cech diagnostycznych (mających wg nich wyróżniać tego dinozaura spośród innych tytanozauriformów). W późniejszych publikacjach uważa się go jednak za ważny takson. Opisujący tangwajozaura naukowcy zauważyli duże podobieństwo do znanego z Tajlandii Phuwiangosaurus. Przeważnie uznaje się, że Tangvayosaurus jest bazalnym tytanozaurem (Wilson i Upchurch, 2003; Suteethorn i in., 2010; Zaher i in., 2011; Mannion i in., 2013 LCDM i LSDM z implied weignt). Z kolei wg D'Emica (2012) i Manniona i in. (2013 - LSDM) jest taksonem siostrzanym dla Phuwiangosaurus i wraz z nim zaawansowanym członkiem kladu Euhelopodidae a wg Royo-Torresa (2009 - za D'Emic, 2012) to taksom siostrzany Titanosauriformes. Wg analizy Li i in. (2014), opartej na macierzy Manniona i in. (2013 - LSDM), Tangvayosaurus jest siostrzanym do Gobititan przedstawicielem Somphospondyli wśród dość bazalnych przedstawicieli kladu bliższych tytanozaurom niż euhelopodidom samfospondylów.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Tangvayosaurus pochodzi od miejsca znalezienia szczątków i znaczy "jaszczur z Tang Vay". Epitet gatunkowy nadano na cześć Josué-Heilmanna Hoffeta, który odkrył pierwsze dinozaury z Australazji.
Spis gatunków
| Tangvayosaurus | Allain, Taquet, Battail, Dejax, Richir, Véran, Limon-Duparcmeur, Vacant, Mateus, Sayarath, Khenthavong i Phouyavong, 1999 | ||
|---|---|---|---|
| T. hoffeti | Allain, Taquet, Battail, Dejax, Richir, Véran, Limon-Duparcmeur, Vacant, Mateus, Sayarath, Khenthavong i Phouyavong, 1999 | ?= "Titanosaurus" falloti Hoffet, 1942 | nomen dubium |
Bibliografia
Źródła naukowe:
Allain, R., Taquet, P., Battail, B., Dejax, J.; Richir, P., Veran, M., Limon-Duparcmeur, F., Vacant, R., Mateus, O., Sayarath, P., Khenthavong, B. & Phouyavong, S. (1999) "A new genus of sauropod dinosaur from the Gres superieurs formation (Aptian-Albian) of Laos" Comptes Rendus de l'Academie des Sciences Series IIA Earth and Planetary Science, 329(8), 609-616. doi:10.1016/S1251-8050(00)87218-3
D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x
Li, L.-G., Li, D.-Q., You, H.-L. & Dodson, P. (2014) "A New Titanosaurian Sauropod from the Hekou Group (Lower Cretaceous) of the Lanzhou-Minhe Basin, Gansu Province, China" PLoS ONE, 9(1), e85979. doi:10.1371/journal.pone.0085979
Mannion, P.D., Upchurch, P., Barnes, R.N. & Mateus, O. (2013) "Osteology of the Late Jurassic Portuguese sauropod dinosaur Lusotitan atalaiensis (Macronaria) and the evolutionary history of basal titanosauriforms" Zoological Journal of the Linnean Society, 168(1), 98–206. doi:10.1111/zoj.12029
Suteethorn, S.; Le Loeuff, J.; Buffetaut, E.; Suteethorn V. (2010) Description of topotypes of Phuwiangosaurus sirindhornae, a sauropod from the Sao Khua Formation (Early Cretaceous) of Thailand, and their phylogenetic implications. „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie – Abhandlungen”. 256 (1), s. 109–121. doi:10.1127/0077-7749/2010/0036
Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004) Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press
Wilson J.A., Upchurch P. (2003) A revision of Titanosaurus Lydekker (Dinosauria – Sauropoda), the first dinosaur genus with a 'Gondwanan' distribution. „Journal of Systematic Palaeontology”. 1 (3), s. 125-160. doi:10.1017/S1477201903001044
Zaher, H., Pol, D., Carvalho, A.B., Nascimento, P.M., Riccomini, C., Larson, P., Juarez-Valieri, R., Pires-Domingues, R., da Silva jr, J. & de Almeida Campos, D. (2011) "A complete skull of an Early Cretaceous sauropod and the evolution of advanced titanosaurians" PLoS ONE 6 (2): e16663. doi:10.1371/journal.pone.0016663
Inne:
Paul G. S. (2010) – "The Princeton Field Guide To Dinosaurs"
