Ratchasimasaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
| (Nie pokazano 22 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | Do sprawdzenia. | ||
| + | |||
{{DISPLAYTITLE:''Ratchasimasaurus''}} | {{DISPLAYTITLE:''Ratchasimasaurus''}} | ||
<small> | <small> | ||
| Linia 16: | Linia 18: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
| − | | ~2 | + | | ~2 mΏ |
| − | |||
| − | |||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
| ? | | ? | ||
| Linia 24: | Linia 24: | ||
! '''[[:Kategoria:Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[:Kategoria:Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
| [[Tajlandia]] | | [[Tajlandia]] | ||
| − | <small>( | + | <small>([[formacja Khok Kruat]])</small> |
|- | |- | ||
! '''[[:Kategoria:Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[:Kategoria:Czas|Czas występowania]]''' | ||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
| colspan=2 |[[Plik:Ratchasimasaurus1.jpg|400px]] | | colspan=2 |[[Plik:Ratchasimasaurus1.jpg|400px]] | ||
<small>Ryc. 1. Holotyp ''Ratchasimasaurus suranareae'' ('''NRRU-A2064''') - kość zębowa w widoku bocznym. Skala: 5 cm. © Shibata ''et al.'', 2011.</small> | <small>Ryc. 1. Holotyp ''Ratchasimasaurus suranareae'' ('''NRRU-A2064''') - kość zębowa w widoku bocznym. Skala: 5 cm. © Shibata ''et al.'', 2011.</small> | ||
| + | |- | ||
| + | ! colspan=2 | Mapa znalezisk: | ||
| + | |- | ||
| + | | colspan=2 | | ||
| + | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
| + | 14.8872, 101.9914~Nakhon Rathcasima - formacja [[Khok Kruat]]|<small>''[[Ratchasimasaurus]] suranareae'' - '''NRRU-A2064''' </small> | ||
| + | </display_points> | ||
|} | |} | ||
| Linia 52: | Linia 59: | ||
''Ratchasimasaurus'' został opisany w 2011 roku, na podstawie skamieniałości znalezionych przez rolnika z Nakhon Ratchasima w Tajlandii. Szczątki zostały znalezione nieopodal stawu, gdzie znajduje się niewielkie odsłonięcie formacji [[Khok Kruat]]. | ''Ratchasimasaurus'' został opisany w 2011 roku, na podstawie skamieniałości znalezionych przez rolnika z Nakhon Ratchasima w Tajlandii. Szczątki zostały znalezione nieopodal stawu, gdzie znajduje się niewielkie odsłonięcie formacji [[Khok Kruat]]. | ||
| − | Do czasu tego odkrycia nieliczne szczątki pochodzących z tej formacji iguanodontów, spokrewnionych z ''[[Probactrosaurus]] gobiensis'', były wspominane w publikacjach francuskiego paleontologa [[Buffetaut|Érica Buffetauta]] (1998<ref>Buffetaut E., and Suteethorn, V. 1998. ''Early Cretaceous dinosaurs from Thailand and their bearing on the early evolution and biogeographical history of some groups of Cretaceous dinosaurs''. In Lucas, Kirkland and Estep (eds.).''Lower and Middle Cretaceous Terrestrial Ecosystems. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin'', 14, 205-210.</ref>, 2005<ref name="B. 2005">Buffetaut, E., Suteethorn, V., Le Loeuff, J., Khansubha, S., Tong, H. & Wongko, K. 2005. ''The Dinosaur Fauna from the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous) of Thailand. ''International Conference on Geology, Geotechnology and Mineral Resources of Indochina (GEOINDO 2005) 28-30 November 2005, Khon Kaen, Thailand, 575-581</ref>, 2006<ref name="B. 2006">Buffetaut, E., Suteethorn, V. & Tong. H. 2006. ''Dinosaur assemblages from Thailand: A comparison with Chinese faunas. In: Lü, J.C., Kobayashi, Y., Huang, D., and Lee, Y.N. (eds.), ''Papers from the 2005 Heyuan International Dinosaur Symposium. Beijing: Geologixxal Publishing House, 19-37</ref>). | + | Do czasu tego odkrycia nieliczne szczątki pochodzących z tej formacji iguanodontów, spokrewnionych z ''[[Probactrosaurus]] gobiensis'', były wspominane w publikacjach francuskiego paleontologa [[Éric Buffetaut|Érica Buffetauta]] (1998<ref>Buffetaut E., and Suteethorn, V. 1998. ''Early Cretaceous dinosaurs from Thailand and their bearing on the early evolution and biogeographical history of some groups of Cretaceous dinosaurs''. In Lucas, Kirkland and Estep (eds.).''Lower and Middle Cretaceous Terrestrial Ecosystems. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin'', 14, 205-210.</ref>, 2005<ref name="B. 2005">Buffetaut, E., Suteethorn, V., Le Loeuff, J., Khansubha, S., Tong, H. & Wongko, K. 2005. ''The Dinosaur Fauna from the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous) of Thailand. ''International Conference on Geology, Geotechnology and Mineral Resources of Indochina (GEOINDO 2005) 28-30 November 2005, Khon Kaen, Thailand, 575-581</ref>, 2006<ref name="B. 2006">Buffetaut, E., Suteethorn, V. & Tong. H. 2006. ''Dinosaur assemblages from Thailand: A comparison with Chinese faunas. In: Lü, J.C., Kobayashi, Y., Huang, D., and Lee, Y.N. (eds.), ''Papers from the 2005 Heyuan International Dinosaur Symposium. Beijing: Geologixxal Publishing House, 19-37</ref>). |
==Datowanie== | ==Datowanie== | ||
| Linia 59: | Linia 66: | ||
==Paleoekologia formacji Khok Kruat== | ==Paleoekologia formacji Khok Kruat== | ||
| − | Z formacji Khok Kruat znane są m.in. rekiny z rodziny Hybodontidae<ref>Cuny, G.G.R., Suteethorn V., Buffetaut E., Philippe M., 2003. ''Hybodont sharks from the Mesozoic Khorat Group of Thailand. ''Mahasarakham University Journal '''22''', 49-68.</ref>, żółwie<ref>Tong, H., Claude, J., Buffetaut, E., Suteethorn, V., Naksri, W. & Chitsing, S. (2006). ''Fossil turtles of Thailand: an updated review.'' In: Lü et al. (eds) ''Papers from the 2005 Heyuan International Dinosaur Symposium'', Geological Publishing House, Beijing, 183-194</ref>, krokodyloformy z grupy Neosuchia<ref> K. Lauprasert, G. Cuny, K. Thirakhupt, V. Suteethorn: ''Khoratosuchus jintasakuli gen. et sp. nov.,'' an advanced neosuchian crocodyliform from the Early Cretaceous (Aptian-Albian) of NE Thailand. In: E. Buffetaut, G. Cuny, J. Le Loeuff, V. Suteethorn (red.): ''Late Palaeozoic and Mesozoic Ecosystems in SE Asia''. The Geological Society, London, Special Publications, 315, 2009, s. 175–187. DOI:10.1144/SP315.13. ISBN 978-1-86239-275-5.</ref>, pterozaury i dinozaury<ref name="B. 2005"></ref><ref name="B. 2006"></ref><ref name="B. 1992">Buffetaut, Eric & Suteethorn, Varavudh. (1992). ''A new species of the ornithischian dinosaur'' Psittacosaurus ''from the Early Cretaceous of Thailand.'' Palaeontology '''35''': 801-8</ref>. Pierwszym opisanym przedstawicielem [[Dinosauria]] z tej formacji był ceratops ''[[Psittacosaurus]] sattayaraki''<ref name="B. 1992"></ref>. Inne dinozaury nie doczekały się swego opisu z powodu nieartykułowanych i nader fragmentarycznych materiałów kopalnych. | + | Z formacji Khok Kruat znane są m.in. ryby promieniopłetwe<ref name="Buffetaut">Eric Buffetaut and Varavudh Suteethorn (2011). "A new iguanodontian dinosaur from the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous, Aptian) of northeastern Thailand". Annales de Paléontologie 97 (1-2): 51–62. doi:10.1016/j.annpal.2011.08.001.</ref>, rekiny z rodziny Hybodontidae<ref>Cuny, G.G.R., Suteethorn V., Buffetaut E., Philippe M., 2003. ''Hybodont sharks from the Mesozoic Khorat Group of Thailand. ''Mahasarakham University Journal '''22''', 49-68.</ref>, rekiny słodkowodne<ref name="Buffetaut"></ref>, żółwie<ref>Tong, H., Claude, J., Buffetaut, E., Suteethorn, V., Naksri, W. & Chitsing, S. (2006). ''Fossil turtles of Thailand: an updated review.'' In: Lü et al. (eds) ''Papers from the 2005 Heyuan International Dinosaur Symposium'', Geological Publishing House, Beijing, 183-194</ref>, krokodyloformy z grupy Neosuchia<ref> K. Lauprasert, G. Cuny, K. Thirakhupt, V. Suteethorn: ''Khoratosuchus jintasakuli gen. et sp. nov.,'' an advanced neosuchian crocodyliform from the Early Cretaceous (Aptian-Albian) of NE Thailand. In: E. Buffetaut, G. Cuny, J. Le Loeuff, V. Suteethorn (red.): ''Late Palaeozoic and Mesozoic Ecosystems in SE Asia''. The Geological Society, London, Special Publications, 315, 2009, s. 175–187. DOI:10.1144/SP315.13. ISBN 978-1-86239-275-5.</ref>, pterozaury i dinozaury<ref name="B. 2005"></ref><ref name="B. 2006"></ref><ref name="B. 1992">Buffetaut, Eric & Suteethorn, Varavudh. (1992). ''A new species of the ornithischian dinosaur'' Psittacosaurus ''from the Early Cretaceous of Thailand.'' Palaeontology '''35''': 801-8</ref>. Pierwszym opisanym przedstawicielem [[Dinosauria]] z tej formacji był ceratops ''[[Psittacosaurus]] sattayaraki''<ref name="B. 1992"></ref>. Inne dinozaury nie doczekały się swego opisu z powodu nieartykułowanych i nader fragmentarycznych materiałów kopalnych. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Plik:Ratchasimasaurus2.jpg|300px|thumb|right| Ryc. 2. Zdjęcia i szkice lewej kości zębowej ''Ratchasimasaurus suranareae'' w widoku: a) grzbietowym; b) środkowym, c) wewnętrznym, d) bocznym.<br><br> Oznaczenia skrótów: Alt - rów zębodołowy (''alveolar trough''); Bs - blaszka policzkowa (''buccal shelf''); Cp - | + | [[Plik:Ratchasimasaurus2.jpg|300px|thumb|right| Ryc. 2. Zdjęcia i szkice lewej kości zębowej ''Ratchasimasaurus suranareae'' w widoku: a) grzbietowym; b) środkowym, c) wewnętrznym, d) bocznym.<br><br> Oznaczenia skrótów: Alt - rów zębodołowy (''alveolar trough''); Bs - blaszka policzkowa (''buccal shelf''); Cp - wyrostek dziobasty (''processus coronoideus''), fPd - fasetka kości przedzębowej (''predentary''), Mkgr - rowek Meckeliana; Sym - spojenie (''symphysis''). Skala: 10 cm. |
<br><br>© Shibata ''et al.'', 2011.]] | <br><br>© Shibata ''et al.'', 2011.]] | ||
[[Holotyp]] to NRRU-A2064 (ryc. 1, 2) - kompletna lewa kość zębowa (o długości 19,81 cm), bez zachowanych zębów. | [[Holotyp]] to NRRU-A2064 (ryc. 1, 2) - kompletna lewa kość zębowa (o długości 19,81 cm), bez zachowanych zębów. | ||
==Diagnoza== | ==Diagnoza== | ||
| + | {{Szablon:Diagnoza}} | ||
| + | |||
U ''Ratchasimasaurus'' występuje kombinacja charakterystycznych cech, które umożliwiły wydzielenie nowego [[takson]]u: | U ''Ratchasimasaurus'' występuje kombinacja charakterystycznych cech, które umożliwiły wydzielenie nowego [[takson]]u: | ||
* proporcjonalnie wydłużona i spłaszczona gałąź kości zębowej | * proporcjonalnie wydłużona i spłaszczona gałąź kości zębowej | ||
| − | * ogonowo nachylony wyrostek dziobasty (''processus coronoideus'') | + | * ogonowo nachylony wyrostek dziobasty (''[[processus coronoideus]]'') |
| − | * obecność blaszki policzkowej (''buccal shelf'') | + | * obecność blaszki policzkowej (''[[buccal shelf]]'') |
| − | * rów zębodołowy (''alveolar trough'') z odciskiem korony zębowej | + | * rów zębodołowy (''[[alveolar trough]]'') z odciskiem korony zębowej |
| − | * obecność krótkiej diastemy | + | * obecność krótkiej [[diastema|diastemy]] |
| + | |||
| + | Cechą [[autapomorfia|autapomorficzną]] u ratczasimazaura jest wydłużona i grzbietobrzusznie spłaszczona gałąź (''ramus'') kości zębowej. Obliczony stosunek długości do wysokości kości zębowej (6,9) jest najwyższy spośród nie-[[hadrozauryd]]owych [[Iguanodontia|iguanodontów]]. Jedynie u ''[[Ouranosaurus]] nigeriensis'' stosunek wymiarów tej kości jest względnie przybliżony (6,0), przy średniej dla pozostałych taksonów równej ~4,4. | ||
| − | + | Zmienność ontogenetyczna morfologii kości zębowej u Iguanodontia nie jest znana, bez danych o wielkości i ilości zębów. Ponieważ w holotypie ''Ratchasimasaurus'' nie zachowały się żadne zęby, nie sposób stwierdzić, czy mamy do czynienia z dojrzałym osobnikiem. | |
| − | + | ==Rekonstrukcja zwierzęcia== | |
| + | ''Ratchasimasaurus'' był niewielkim, zapewne dwunożnym roślinożercą żywiącym się roślinami rosnącymi na średnich i niskich wysokościach. Znacznie wydłużony pysk mógł być ewolucyjnym przystosowaniem do żerowania na najniżej położonej roślinności <ref>Paul, G.S., 2010, ''The Princeton Field Guide to Dinosaurs'', Princeton University Press p. 288</ref> (chociaż taka adaptacja najczęściej jest spotykana u form czworonożnych). | ||
==Pokrewieństwo== | ==Pokrewieństwo== | ||
Przeprowadzona tomografia komputerowa nie wykazała żadnych poważnych złamań kości zębowej, ale wykazała, że ta struktura mogła wytwarzać dodatkowe zęby zastępujące. Informacja ta, w połączeniu z prostą gałęzią kości zębowej i ogonowo nachylonym wyrostkiem dziobastym, bez grzbietowego rozszerzenia, lokuje ''Ratchasimasaurus'' blisko ''[[Iguanodon]] bernissartensis'' i ''Ouranosaurus nigeriensis''. Jednakże blaszka policzkowa pomiędzy wyrostkiem dziobastym i ogonowym końcem lini zębowej zdarza się u bardziej [[zaawansowany]]ch nie-[[hadrozauryd]]ów, takich jak ''[[Protohadros]] byradi'' czy ''[[Altirhinus]] kurzanovi''. | Przeprowadzona tomografia komputerowa nie wykazała żadnych poważnych złamań kości zębowej, ale wykazała, że ta struktura mogła wytwarzać dodatkowe zęby zastępujące. Informacja ta, w połączeniu z prostą gałęzią kości zębowej i ogonowo nachylonym wyrostkiem dziobastym, bez grzbietowego rozszerzenia, lokuje ''Ratchasimasaurus'' blisko ''[[Iguanodon]] bernissartensis'' i ''Ouranosaurus nigeriensis''. Jednakże blaszka policzkowa pomiędzy wyrostkiem dziobastym i ogonowym końcem lini zębowej zdarza się u bardziej [[zaawansowany]]ch nie-[[hadrozauryd]]ów, takich jak ''[[Protohadros]] byradi'' czy ''[[Altirhinus]] kurzanovi''. | ||
| − | == | + | ==[[Paleobiogeografia]] iguanodontów== |
| − | Znane są iguandodonty | + | Znane są iguandodonty ze środkowej jury Europy (''[[Callovosaurus]]'') i późnej jury Afryki, Europy i Ameryki. Znaleziska z Chin sugerują, że różne taksony iguanodontów współwystępowaly w różnych częściach Azji w trakcie późnej wczesnej kredy. Ze znajdującej się w Tajlandii formacji Khok Kruat, datowanej na [[apt]] (125-112 Ma), znane są dwa rodzaje iguanodontów: ''Ratchasimasaurus'' i ''[[Siamodon]]''. Co ciekawe, żadne iguanodonty (ani inni przedstawiciele [[Ornithischia]]) nie są znane ze starszej, datowanej na [[barrem]] (130-125 Ma), formacji [[Sao Khua]] (mimo obecności wielu przedstawicieli [[Saurischia]]). Wynikałoby z tego, że rozprzestrzenienie się iguanodontów na Azję południowo-wschodnią w apcie było możliwe dzięki usunięciu jakiegoś rodzaju bariery. Warty odnotowania jest również fakt, iż w Azji zaawansowane iguanodonty sa obecne już w apcie (''[[Siamodon]]''), podczas gdy podobne formy z Ameryki Północnej (''[[Protohadros]]'', ''[[Eolambia]]'') pochodzą z późniejszego [[alb]]u (112-99 Ma) i [[cenoman]]u (99-93 Ma). Z chronologicznego punktu widzenia wynika zatem, że zaawansowane iguanodotny mogły pojawić się najpierw w Azji, a dopiero potem rozprzestrzenić się na Amerykę Północnej<ref>Buffetaut, E. & Suteethorn, V., 2011. ''A new iguanodontian dinosaur from the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous, Aptian) of northeastern Thailand.'' Annales de Paléontologie, '''97''' (1): 51-62.</ref>. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
Nazwa [[rodzaj]]owa - ''Ratchasimasaurus'' oznacza "jaszczur z Ratchasima", na cześć miasta Nakhon Ratchasima, nieopodal którego znaleziono holotyp tego zwierzęcia. | Nazwa [[rodzaj]]owa - ''Ratchasimasaurus'' oznacza "jaszczur z Ratchasima", na cześć miasta Nakhon Ratchasima, nieopodal którego znaleziono holotyp tego zwierzęcia. | ||
| − | Epitet [[gatunek|gatunkowy]] (''suranareae'') honoruje Thao Suranari, | + | Epitet [[gatunek|gatunkowy]] (''suranareae'') honoruje Thao Suranari, która uratowała Nakhon Ratchasima przed armią buntowników w XIX wieku. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! ''Ratchasimasaurus'' | ! ''Ratchasimasaurus'' | ||
| − | | [[Shibata]], [[Jintasakul]] | + | | {{Kpt|[[Maseteru Shibata|Shibata]], [[Pratueng Jintasakul|Jintasakul]]}} & {{Kpt|[[Yoichi Azuma|Azuma]]}}, [[2011]] |
| + | |- | ||
| + | |?= ''[[Siamodon]]'' | ||
| + | | {{Kpt|[[Éric Buffetaut|Buffetaut]]}} & {{Kpt|[[Varavudh Suteethorn|Suteethorn]]}}, [[2011]] | ||
|- | |- | ||
! ''R. suranareae'' | ! ''R. suranareae'' | ||
| − | | [[Shibata]], [[Jintasakul]] | + | | {{Kpt|[[Maseteru Shibata|Shibata]], [[Pratueng Jintasakul|Jintasakul]]}} & {{Kpt|[[Yoichi Azuma|Azuma]]}}, [[2011]] |
| + | |- | ||
| + | |?= ''[[Siamodon|S. nimngami]]'' | ||
| + | | {{Kpt|[[Éric Buffetaut|Buffetaut]]}} & {{Kpt|[[Varavudh Suteethorn|Suteethorn]]}}, [[2011]] | ||
|} | |} | ||
| Linia 111: | Linia 129: | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Apt]] | [[Kategoria:Apt]] | ||
| + | [[Kategoria:Do sprawdzenia]] | ||
Aktualna wersja na dzień 18:45, 1 kwi 2024
Do sprawdzenia.
| Autor: | Korekta: |
| Łukasz Czepiński | Maciej Ziegler |
| Ratchasimasaurus (ratczasimazaur) | |||
|---|---|---|---|
| Długość: | ~2 mΏ | Masa: | ? |
| Miejsce występowania: | Tajlandia | ||
| Czas występowania | 125-112 Ma | ||
| Systematyka | Dinosauria | ||
Ryc. 1. Holotyp Ratchasimasaurus suranareae (NRRU-A2064) - kość zębowa w widoku bocznym. Skala: 5 cm. © Shibata et al., 2011. | |||
| Mapa znalezisk: | |||
|
Wczytywanie mapy…
| |||
Wstęp
Ratchasimasaurus to nie-hadrozaurydowy iguanodont, żyjący we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Tajlandii.
Historia odkrycia
Ratchasimasaurus został opisany w 2011 roku, na podstawie skamieniałości znalezionych przez rolnika z Nakhon Ratchasima w Tajlandii. Szczątki zostały znalezione nieopodal stawu, gdzie znajduje się niewielkie odsłonięcie formacji Khok Kruat.
Do czasu tego odkrycia nieliczne szczątki pochodzących z tej formacji iguanodontów, spokrewnionych z Probactrosaurus gobiensis, były wspominane w publikacjach francuskiego paleontologa Érica Buffetauta (1998[1], 2005[2], 2006[3]).
Datowanie
Z powodu braku skamienialości przewodnich, wiek skał z formacji Khok Kruat nie został do tej pory ściśle określony. Tradycyjnie, opierając się na paleopalinologii, zapisie kopalnym kręgowców oraz wieku leżącej wyżej formacji Sarakham, datuje się tę formację na apt-alb (125-99 Ma)[4]. W 2010 roku zespół geologa Hitoshi Hasegawy, bazując na danych magnetostratygraficznych z wyżej położonej formacji Phu Thok stwierdził, że osady Khok Kruat pochodzą z barremu (130-125 Ma)[5]. Maseteru Shibata, Pratueng Jintasakul i Yoichi Azuma, w publikacji o ratczasimazaurze trzymali się bezpiecznego datowania na apt (125-112 Ma)[6].
Paleoekologia formacji Khok Kruat
Z formacji Khok Kruat znane są m.in. ryby promieniopłetwe[7], rekiny z rodziny Hybodontidae[8], rekiny słodkowodne[7], żółwie[9], krokodyloformy z grupy Neosuchia[10], pterozaury i dinozaury[2][3][11]. Pierwszym opisanym przedstawicielem Dinosauria z tej formacji był ceratops Psittacosaurus sattayaraki[11]. Inne dinozaury nie doczekały się swego opisu z powodu nieartykułowanych i nader fragmentarycznych materiałów kopalnych.
Materiał kopalny
Ryc. 2. Zdjęcia i szkice lewej kości zębowej Ratchasimasaurus suranareae w widoku: a) grzbietowym; b) środkowym, c) wewnętrznym, d) bocznym.
Oznaczenia skrótów: Alt - rów zębodołowy (alveolar trough); Bs - blaszka policzkowa (buccal shelf); Cp - wyrostek dziobasty (processus coronoideus), fPd - fasetka kości przedzębowej (predentary), Mkgr - rowek Meckeliana; Sym - spojenie (symphysis). Skala: 10 cm.
© Shibata et al., 2011.
Oznaczenia skrótów: Alt - rów zębodołowy (alveolar trough); Bs - blaszka policzkowa (buccal shelf); Cp - wyrostek dziobasty (processus coronoideus), fPd - fasetka kości przedzębowej (predentary), Mkgr - rowek Meckeliana; Sym - spojenie (symphysis). Skala: 10 cm.
© Shibata et al., 2011.
Holotyp to NRRU-A2064 (ryc. 1, 2) - kompletna lewa kość zębowa (o długości 19,81 cm), bez zachowanych zębów.
Diagnoza
| Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych. |
U Ratchasimasaurus występuje kombinacja charakterystycznych cech, które umożliwiły wydzielenie nowego taksonu:
- proporcjonalnie wydłużona i spłaszczona gałąź kości zębowej
- ogonowo nachylony wyrostek dziobasty (processus coronoideus)
- obecność blaszki policzkowej (buccal shelf)
- rów zębodołowy (alveolar trough) z odciskiem korony zębowej
- obecność krótkiej diastemy
Cechą autapomorficzną u ratczasimazaura jest wydłużona i grzbietobrzusznie spłaszczona gałąź (ramus) kości zębowej. Obliczony stosunek długości do wysokości kości zębowej (6,9) jest najwyższy spośród nie-hadrozaurydowych iguanodontów. Jedynie u Ouranosaurus nigeriensis stosunek wymiarów tej kości jest względnie przybliżony (6,0), przy średniej dla pozostałych taksonów równej ~4,4.
Zmienność ontogenetyczna morfologii kości zębowej u Iguanodontia nie jest znana, bez danych o wielkości i ilości zębów. Ponieważ w holotypie Ratchasimasaurus nie zachowały się żadne zęby, nie sposób stwierdzić, czy mamy do czynienia z dojrzałym osobnikiem.
Rekonstrukcja zwierzęcia
Ratchasimasaurus był niewielkim, zapewne dwunożnym roślinożercą żywiącym się roślinami rosnącymi na średnich i niskich wysokościach. Znacznie wydłużony pysk mógł być ewolucyjnym przystosowaniem do żerowania na najniżej położonej roślinności [12] (chociaż taka adaptacja najczęściej jest spotykana u form czworonożnych).
Pokrewieństwo
Przeprowadzona tomografia komputerowa nie wykazała żadnych poważnych złamań kości zębowej, ale wykazała, że ta struktura mogła wytwarzać dodatkowe zęby zastępujące. Informacja ta, w połączeniu z prostą gałęzią kości zębowej i ogonowo nachylonym wyrostkiem dziobastym, bez grzbietowego rozszerzenia, lokuje Ratchasimasaurus blisko Iguanodon bernissartensis i Ouranosaurus nigeriensis. Jednakże blaszka policzkowa pomiędzy wyrostkiem dziobastym i ogonowym końcem lini zębowej zdarza się u bardziej zaawansowanych nie-hadrozaurydów, takich jak Protohadros byradi czy Altirhinus kurzanovi.
Paleobiogeografia iguanodontów
Znane są iguandodonty ze środkowej jury Europy (Callovosaurus) i późnej jury Afryki, Europy i Ameryki. Znaleziska z Chin sugerują, że różne taksony iguanodontów współwystępowaly w różnych częściach Azji w trakcie późnej wczesnej kredy. Ze znajdującej się w Tajlandii formacji Khok Kruat, datowanej na apt (125-112 Ma), znane są dwa rodzaje iguanodontów: Ratchasimasaurus i Siamodon. Co ciekawe, żadne iguanodonty (ani inni przedstawiciele Ornithischia) nie są znane ze starszej, datowanej na barrem (130-125 Ma), formacji Sao Khua (mimo obecności wielu przedstawicieli Saurischia). Wynikałoby z tego, że rozprzestrzenienie się iguanodontów na Azję południowo-wschodnią w apcie było możliwe dzięki usunięciu jakiegoś rodzaju bariery. Warty odnotowania jest również fakt, iż w Azji zaawansowane iguanodonty sa obecne już w apcie (Siamodon), podczas gdy podobne formy z Ameryki Północnej (Protohadros, Eolambia) pochodzą z późniejszego albu (112-99 Ma) i cenomanu (99-93 Ma). Z chronologicznego punktu widzenia wynika zatem, że zaawansowane iguanodotny mogły pojawić się najpierw w Azji, a dopiero potem rozprzestrzenić się na Amerykę Północnej[13].
Etymologia
Nazwa rodzajowa - Ratchasimasaurus oznacza "jaszczur z Ratchasima", na cześć miasta Nakhon Ratchasima, nieopodal którego znaleziono holotyp tego zwierzęcia.
Epitet gatunkowy (suranareae) honoruje Thao Suranari, która uratowała Nakhon Ratchasima przed armią buntowników w XIX wieku.
Spis gatunków
| Ratchasimasaurus | Shibata, Jintasakul & Azuma, 2011 |
|---|---|
| ?= Siamodon | Buffetaut & Suteethorn, 2011 |
| R. suranareae | Shibata, Jintasakul & Azuma, 2011 |
| ?= S. nimngami | Buffetaut & Suteethorn, 2011 |
Bibliografia
- ↑ Buffetaut E., and Suteethorn, V. 1998. Early Cretaceous dinosaurs from Thailand and their bearing on the early evolution and biogeographical history of some groups of Cretaceous dinosaurs. In Lucas, Kirkland and Estep (eds.).Lower and Middle Cretaceous Terrestrial Ecosystems. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin, 14, 205-210.
- ↑ 2,0 2,1 Buffetaut, E., Suteethorn, V., Le Loeuff, J., Khansubha, S., Tong, H. & Wongko, K. 2005. The Dinosaur Fauna from the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous) of Thailand. International Conference on Geology, Geotechnology and Mineral Resources of Indochina (GEOINDO 2005) 28-30 November 2005, Khon Kaen, Thailand, 575-581
- ↑ 3,0 3,1 Buffetaut, E., Suteethorn, V. & Tong. H. 2006. Dinosaur assemblages from Thailand: A comparison with Chinese faunas. In: Lü, J.C., Kobayashi, Y., Huang, D., and Lee, Y.N. (eds.), Papers from the 2005 Heyuan International Dinosaur Symposium. Beijing: Geologixxal Publishing House, 19-37
- ↑ Sattayarak, N., Srigulawong, S. & Patarametha. M. 1991. Subsurface stratigraphy of the non-marine Khorat Group, northeastern Thailand. In: GEOSEA VII Abstracts, angkok,, 36.
- ↑ Hasegawa, H., Imsamut, S., Charusiri, P., Tada, R., Horiuchi, Y., Hisada, K. 2010. “Thailand was a desert” during the mid-Cretaceous: Equatorward shift of the subtropical high-pressure belt indicated by eolian deposits (Phu Thok Formation) in the Khorat Basin, northern Thailand, Island Arc. doi:10.1111/j.1440-1738.2010.00728
- ↑ Shibata, M., Jintasakul, P. & Azuma, Y., 2011. A New Iguanodontian Dinosaur from the Lower Cretaceous Khok Kruat Formation, Nakhon Ratchasima in Northeastern Thailand. Acta Geologica Sinica - English Edition 85(5): 969–976 doi: 10.1111/j.1755-6724.2011.00230.x
- ↑ 7,0 7,1 Eric Buffetaut and Varavudh Suteethorn (2011). "A new iguanodontian dinosaur from the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous, Aptian) of northeastern Thailand". Annales de Paléontologie 97 (1-2): 51–62. doi:10.1016/j.annpal.2011.08.001.
- ↑ Cuny, G.G.R., Suteethorn V., Buffetaut E., Philippe M., 2003. Hybodont sharks from the Mesozoic Khorat Group of Thailand. Mahasarakham University Journal 22, 49-68.
- ↑ Tong, H., Claude, J., Buffetaut, E., Suteethorn, V., Naksri, W. & Chitsing, S. (2006). Fossil turtles of Thailand: an updated review. In: Lü et al. (eds) Papers from the 2005 Heyuan International Dinosaur Symposium, Geological Publishing House, Beijing, 183-194
- ↑ K. Lauprasert, G. Cuny, K. Thirakhupt, V. Suteethorn: Khoratosuchus jintasakuli gen. et sp. nov., an advanced neosuchian crocodyliform from the Early Cretaceous (Aptian-Albian) of NE Thailand. In: E. Buffetaut, G. Cuny, J. Le Loeuff, V. Suteethorn (red.): Late Palaeozoic and Mesozoic Ecosystems in SE Asia. The Geological Society, London, Special Publications, 315, 2009, s. 175–187. DOI:10.1144/SP315.13. ISBN 978-1-86239-275-5.
- ↑ 11,0 11,1 Buffetaut, Eric & Suteethorn, Varavudh. (1992). A new species of the ornithischian dinosaur Psittacosaurus from the Early Cretaceous of Thailand. Palaeontology 35: 801-8
- ↑ Paul, G.S., 2010, The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press p. 288
- ↑ Buffetaut, E. & Suteethorn, V., 2011. A new iguanodontian dinosaur from the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous, Aptian) of northeastern Thailand. Annales de Paléontologie, 97 (1): 51-62.
