Kaijutitan: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
| (Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 33: | Linia 33: | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Kaijutitan'' to [[rodzaj]] ogromnego [[Sauropoda|zauropoda]] z [[klad]]u [[Titanosauria]] żyjącego w późnej kredzie na obszarach dzisiejszej Argentyny. Był on dość prymitywnym (w sensie filogenezy) przedstawicielem tej grupy zauropodów. Został on nazwany i opisany w 2019 r. przez | + | ''Kaijutitan'' to [[rodzaj]] ogromnego [[Sauropoda|zauropoda]] z [[klad]]u [[Titanosauria]] żyjącego w późnej kredzie na obszarach dzisiejszej Argentyny. Był on dość prymitywnym (w sensie filogenezy) przedstawicielem tej grupy zauropodów. Został on nazwany i opisany w 2019 r. przez zespół argentyńskich paleontologów w składzie: [[Leonadro Filippi]], [[Leonardo Salgado]] i [[Alberto Garrido]]. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]] (MAU-Pv-CCM 522) to niekompletna puszka mózgowa, dwa kręgi i dwa fragmentaryczne żebra szyjne, kilka żeber brzusznych (w tym jedno kompletne), kręg ogonowy, lewa płyta mostkowa, niekompletne lewe k. krucza i łopatka, prawdopodobnie część lewej k. ramiennej, prawa k. ramienna, k. łokciowe, prawdopodobnie prawa k. promieniowa, kości prawego nadgarstka, prawdopodobnie kawałek k. biodrowej, prawe k. udowa i piszczelowa (ta pierwsza niepełna), fragment k. śródstopia oraz inne nieoznaczone fragmenty. | + | [[Holotyp]] (MAU-Pv-CCM 522) to niekompletna puszka mózgowa, dwa kręgi i dwa fragmentaryczne żebra szyjne, kilka żeber brzusznych (w tym jedno kompletne), kręg ogonowy, lewa płyta mostkowa, niekompletne lewe k. krucza i łopatka, prawdopodobnie część lewej k. ramiennej, prawa k. ramienna, k. łokciowe, prawdopodobnie prawa k. promieniowa, kości prawego nadgarstka, prawdopodobnie kawałek k. biodrowej, prawe k. udowa i piszczelowa (ta pierwsza niepełna), fragment k. śródstopia oraz inne nieoznaczone fragmenty. Badania histologiczne kosci wskazują, ze szczątki należały do dorosłego osobnika. Prawdopodobnie okaz ten po śmierci był przez pewien czas wystawiony na dzialania czynników atmosferycznych, zanim nastąpiło jego całkowite pogrzebanie (Filippi i in., 2024). |
==Budowa i rozmiary== | ==Budowa i rozmiary== | ||
| − | ''Kaijutitan'' wykazuje mieszankę cech prymitywnych i zaawansowanych. Najbardziej zauważalną cechą tego zauropoda były przednie kręgi szyjne z rozdzielonymi na dwie części wyrostkami kolczystymi. Od swoich krewniaków różnił się szczegółami budowy mózgoczaszki, kręgów, żeber oraz kończyn. Ze względu na niedostatek szczątków trudno jest oszacować masę i rozmiary ''Kaijutitan'' | + | ''Kaijutitan'' wykazuje mieszankę cech prymitywnych i zaawansowanych. Najbardziej zauważalną cechą tego zauropoda były przednie kręgi szyjne z rozdzielonymi na dwie części wyrostkami kolczystymi. Od swoich krewniaków różnił się szczegółami budowy mózgoczaszki, kręgów, żeber oraz kończyn. Ze względu na niedostatek szczątków trudno jest oszacować masę i rozmiary ''Kaijutitan'', jednak autorzy opisu, porównując wielkość poszczególnych kości ze znanymi nauce zauropodami uznali, że mógł on mieć masę zbliżoną lub pośrednią pomiędzy ''[[Giraffatitan]]'' i ''[[Notocolossus]]''. Są one szacowane na odpowiednio 38 i ponad 60 t (choć znane są też niższe wartości, zwłaszcza dla ''[[Giraffatitan]]''). Tym nie mniej wydaje się pewne, iż ''Kaijutitan'' był potężnym zwierzęciem o wadze kilkudziesięciu ton. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 55: | Linia 55: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small>Filippi, L.S., Salgado, L., Garrido, A.C. (2019). “A new giant basal titanosaur sauropod in the Upper Cretaceous (Coniacian) of the Neuquén Basin, Argentina.” Cretaceous Research. 100; 61-81 [[https://doi.org/10.1016/j.cretres.2019.03.008]]. | <small>Filippi, L.S., Salgado, L., Garrido, A.C. (2019). “A new giant basal titanosaur sauropod in the Upper Cretaceous (Coniacian) of the Neuquén Basin, Argentina.” Cretaceous Research. 100; 61-81 [[https://doi.org/10.1016/j.cretres.2019.03.008]]. | ||
| + | |||
| + | Filippi, L.S., Previtera, E. & Garrido, A.C. (2024). ''Kaijutitan maui'', a sauropod titanosaur from the Upper Cretaceous (Sierra Barrosa Formation, Neuquén Basin) of northern Patagonia Argentina: histological and taphonomic considerations. Publicación Electrónica de la Asociación Paleontológica Argentina. 24(1): 129–148. [https://peapaleontologica.org.ar/index.php/peapa/article/view/481/831] | ||
</small> | </small> | ||
Aktualna wersja na dzień 13:03, 25 kwi 2024
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Kaijutitan | |
|---|---|
| Masa | zob. tekst |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Argentyna, Neuquen |
| Czas | |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja Wintonotitan, Kaijutitan był zapewne podobny. Autor: T. Tischler. | |
Wstęp
Kaijutitan to rodzaj ogromnego zauropoda z kladu Titanosauria żyjącego w późnej kredzie na obszarach dzisiejszej Argentyny. Był on dość prymitywnym (w sensie filogenezy) przedstawicielem tej grupy zauropodów. Został on nazwany i opisany w 2019 r. przez zespół argentyńskich paleontologów w składzie: Leonadro Filippi, Leonardo Salgado i Alberto Garrido.
Etymologia
Nazwa Kaijutitan pochodzi od japońskiego słowa Kaiju („dziwna bestia”), które zazwyczaj tłumaczone jest jako „potwór” oraz greckiego titan („gigant”). Epitet gatunkowy maui nawiązuje do akronimu Museo Municipal Argentino Urquiza.
Materiał kopalny
Holotyp (MAU-Pv-CCM 522) to niekompletna puszka mózgowa, dwa kręgi i dwa fragmentaryczne żebra szyjne, kilka żeber brzusznych (w tym jedno kompletne), kręg ogonowy, lewa płyta mostkowa, niekompletne lewe k. krucza i łopatka, prawdopodobnie część lewej k. ramiennej, prawa k. ramienna, k. łokciowe, prawdopodobnie prawa k. promieniowa, kości prawego nadgarstka, prawdopodobnie kawałek k. biodrowej, prawe k. udowa i piszczelowa (ta pierwsza niepełna), fragment k. śródstopia oraz inne nieoznaczone fragmenty. Badania histologiczne kosci wskazują, ze szczątki należały do dorosłego osobnika. Prawdopodobnie okaz ten po śmierci był przez pewien czas wystawiony na dzialania czynników atmosferycznych, zanim nastąpiło jego całkowite pogrzebanie (Filippi i in., 2024).
Budowa i rozmiary
Kaijutitan wykazuje mieszankę cech prymitywnych i zaawansowanych. Najbardziej zauważalną cechą tego zauropoda były przednie kręgi szyjne z rozdzielonymi na dwie części wyrostkami kolczystymi. Od swoich krewniaków różnił się szczegółami budowy mózgoczaszki, kręgów, żeber oraz kończyn. Ze względu na niedostatek szczątków trudno jest oszacować masę i rozmiary Kaijutitan, jednak autorzy opisu, porównując wielkość poszczególnych kości ze znanymi nauce zauropodami uznali, że mógł on mieć masę zbliżoną lub pośrednią pomiędzy Giraffatitan i Notocolossus. Są one szacowane na odpowiednio 38 i ponad 60 t (choć znane są też niższe wartości, zwłaszcza dla Giraffatitan). Tym nie mniej wydaje się pewne, iż Kaijutitan był potężnym zwierzęciem o wadze kilkudziesięciu ton.
Spis gatunków
| Kaijutitan | Filippi, Salgado i Garrido, 2019 |
| K. maui | Filippi, Salgado i Garrido, 2019 |
Bibliografia
Filippi, L.S., Salgado, L., Garrido, A.C. (2019). “A new giant basal titanosaur sauropod in the Upper Cretaceous (Coniacian) of the Neuquén Basin, Argentina.” Cretaceous Research. 100; 61-81 [[1]].
Filippi, L.S., Previtera, E. & Garrido, A.C. (2024). Kaijutitan maui, a sauropod titanosaur from the Upper Cretaceous (Sierra Barrosa Formation, Neuquén Basin) of northern Patagonia Argentina: histological and taphonomic considerations. Publicación Electrónica de la Asociación Paleontológica Argentina. 24(1): 129–148. [2]
