Siamosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzono nową stronę "{{DISPLAYTITLE:''Siamosaurus''}} <small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Kamil Kamiński | |} </small> ---- {| cla...") |
m |
||
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | Do sprawdzenia. | ||
+ | |||
{{DISPLAYTITLE:''Siamosaurus''}} | {{DISPLAYTITLE:''Siamosaurus''}} | ||
− | + | {{Opis | |
− | { | + | |Autor = [[Kamil Kamiński]] |
− | | Autor | + | |Korekta = [[Michał Siedlecki]] |
− | + | |nazwa = ''Siamosaurus'' (syjamozaur) | |
− | + | |długość = 5,1 m | |
− | + | |wysokość = 1,45 m (w biodrach) | |
− | | | + | |masa = 250-255 kg |
− | | | + | |miejsce = [[Tajlandia]], płaskowyż Khorat |
− | + | <small> ([[formacja|formacje]]) [[Sao Khua]] i [[Khok Kruat]] ?</small> | |
− | + | |czas = {{Występowanie|129|113}} | |
− | + | ok. 129–113 [[Ma]] | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | |- | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | | [[Tajlandia]] | ||
− | |||
− | <small>([[formacja|formacje]] [[Sao Khua]] | ||
− | | | ||
− | |||
− | |||
− | |||
<small>[[wczesna kreda]] ([[barrem]] – [[apt]])</small> | <small>[[wczesna kreda]] ([[barrem]] – [[apt]])</small> | ||
− | | | + | |systematyka |
− | + | = [[Dinosauria]] | |
− | |||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
Linia 43: | Linia 24: | ||
[[Spinosauridae]] | [[Spinosauridae]] | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
+ | [[Spinosaurinae]] | ||
+ | |grafika = Ichthyovenator_laosensis_life_reconstruction_by_PaleoGeek.png | ||
+ | |podpis = Rekonstrukcja ''[[Ichthyovenator|ichtiowenatora]]''. Syjamozaur mógł wyglądać podobnie. Autor: PaleoGeekSquared. | ||
+ | |PorównanieGrupa = | ||
+ | |PorównanieDługość = | ||
+ | |mapa = | ||
+ | }} | ||
== Wstęp == | == Wstęp == | ||
''Siamosaurus'' to [[rodzaj]] słabo poznanego [[Spinosauridae|spinozauryda]], żyjącego we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Tajlandii. Zwierzę to znane jest w zasadzie z samych zębów, trudno więc o dokładniejsze informacje na jego temat. | ''Siamosaurus'' to [[rodzaj]] słabo poznanego [[Spinosauridae|spinozauryda]], żyjącego we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Tajlandii. Zwierzę to znane jest w zasadzie z samych zębów, trudno więc o dokładniejsze informacje na jego temat. | ||
Linia 62: | Linia 43: | ||
[[Paratyp]]y to osiem kolejnych zębów. | [[Paratyp]]y to osiem kolejnych zębów. | ||
− | Materiał przypisany obejmuje kolejne zęby. Do ''Siamosaurus'' mogą też należeć elementy szkieletu pozaczaszkowego, znalezione na terenie Tajlandii (głównie kręgi, żebra i fragmenty miednicy). Nie można jednak z całą pewnością stwierdzić, czy szczątki te należą do tego samego zwierzęcia co zęby (Buffetaut i in., 2005; Samathi, 2019). Badania Wongko i współpracowników (2019) wskazują, że we wczesnej kredzie na obaszarze Tajlandii mogły występować dwa odrębne gatunki spinozaurydów, co jeszcze bardziej utrudnia wnioskowanie. | + | Materiał przypisany obejmuje kolejne zęby. Do ''Siamosaurus'' mogą też należeć elementy szkieletu pozaczaszkowego, znalezione na terenie Tajlandii (głównie kręgi, żebra i fragmenty miednicy). Nie można jednak z całą pewnością stwierdzić, czy szczątki te należą do tego samego zwierzęcia co zęby (Buffetaut i in., 2005; Samathi, 2019). Badania Wongko i współpracowników (2019) wskazują, że we wczesnej kredzie na obaszarze Tajlandii mogły występować dwa odrębne gatunki spinozaurydów, co jeszcze bardziej utrudnia wnioskowanie. Wg Buffetauta i Tonga (2024) pojedynczy ząb z formacji [[Sao Khua]], wstępnie opisany jako należący do przedstawiciela ichtiozaurów, w rzeczywistości należy do [[Spinosauridae|spinozauryda]], prawdopodobnie syjamozaura. |
==Historia i ważność taksonu== | ==Historia i ważność taksonu== | ||
''Siamosaurus'' został nazwany i opisany w 1986 r. przez Erica Buffetauta i Ruchę Ingavata na podstawie kilku zębów. Autorzy zauważyli ich podobieństwo do zębów spinozaurydów. W kolejnych latach do ''Siamosaurus'' przypisywano kolejne zęby. Jak już wspomniano, na terenie Tajlandii odkryto też kości spinozaurydów. Niewykluczone, że należą one właśnie do syjamozaura. Nie można tego jednak z całą pewnością potwierdzić, tym bardziej, że pochodzą one z osadów formacji Khok Kruat, a więc odrębnej i młodszej od Sao Khua. | ''Siamosaurus'' został nazwany i opisany w 1986 r. przez Erica Buffetauta i Ruchę Ingavata na podstawie kilku zębów. Autorzy zauważyli ich podobieństwo do zębów spinozaurydów. W kolejnych latach do ''Siamosaurus'' przypisywano kolejne zęby. Jak już wspomniano, na terenie Tajlandii odkryto też kości spinozaurydów. Niewykluczone, że należą one właśnie do syjamozaura. Nie można tego jednak z całą pewnością potwierdzić, tym bardziej, że pochodzą one z osadów formacji Khok Kruat, a więc odrębnej i młodszej od Sao Khua. | ||
− | Zwykle uznaje się ''Siamosaurus'' za bliżej nieokreślonego spinozauryda (Carrano i in., 2012). Holtz i in. (2004) uznali go za teropoda o niepewnej systematyce. Kwestionowano nawet jego dinozaurową naturę (Sues i in., 2002). Z drugiej strony, w analizie filogenetycznej Ardena i in. (2018) pojawił się jako ważny takson w ramach Spinosaurinae. Bertin (2010) zapowiadał redeskrypcje syjamozaura, przygotowywaną przez Buffetauta i mającą określić ważność tego taksonu. | + | Zwykle uznaje się ''Siamosaurus'' za bliżej nieokreślonego spinozauryda (Carrano i in., 2012). Holtz i in. (2004) uznali go za teropoda o niepewnej systematyce. Kwestionowano nawet jego dinozaurową naturę (Sues i in., 2002). Z drugiej strony, w analizie filogenetycznej Ardena i in. (2018) pojawił się jako ważny takson w ramach Spinosaurinae. Bertin (2010) zapowiadał redeskrypcje syjamozaura, przygotowywaną przez Buffetauta i mającą określić ważność tego taksonu. Teras i współpracownicy (Terras i in., 2023) uznali go za [[nomen dubium|takson wątpliwy]] i zaklasyfikowali go jako [[Spinosaurinae|spinozauryna]] ''[[incertae sedis]]''. |
[[Plik: Asian_spinosaurid_teeth.png |400px|thumb|right|Zęby azjatyckich spinozaurydów. Pierwszy od lewej – holotyp syjamozaura. Autor: "PaleoGeekSquared". [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Asian_spinosaurid_teeth.png].]] | [[Plik: Asian_spinosaurid_teeth.png |400px|thumb|right|Zęby azjatyckich spinozaurydów. Pierwszy od lewej – holotyp syjamozaura. Autor: "PaleoGeekSquared". [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Asian_spinosaurid_teeth.png].]] | ||
==?''S. fusuiensis''== | ==?''S. fusuiensis''== | ||
− | Gatunek ten został opisany w 1975 r. na podstawie pięciu zębów, odnalezionych na terenie Regionu Autonomicznego Kuangsi-Czuang w Chinach (formacja Xinlong). Przypisano je wóczas do pliozaura. W 2008 r. Buffetaut i współpracownicy zauważyli, że w rzeczywistości należały one do spinozauryda blisko spokrewnionego, jeśli nie identycznego z ''Siamosaurus suteethorni''. Nie zdecydowali się jednak na formalne przypisanie ich do rodzaju ''Siamosaurus''. Zrobił to nieoficjalnie [[Michael Mortimer|Mortimer]] (online). Wongko i in. (2019) określili te szczątki jako ''Siamosaurus'' sp. Samathi i in. (2019) uznali go za bliżej nieokreślonego spinozauryda. | + | Gatunek ten został opisany w 1975 r. na podstawie pięciu zębów, odnalezionych na terenie Regionu Autonomicznego Kuangsi-Czuang w Chinach (formacja Xinlong). Przypisano je wóczas do pliozaura. W 2008 r. Buffetaut i współpracownicy zauważyli, że w rzeczywistości należały one do spinozauryda blisko spokrewnionego, jeśli nie identycznego z ''Siamosaurus suteethorni''. Nie zdecydowali się jednak na formalne przypisanie ich do rodzaju ''Siamosaurus''. Zrobił to nieoficjalnie [[Michael Mortimer|Mortimer]] (online). Wongko i in. (2019) określili te szczątki jako ''Siamosaurus'' sp. Samathi i in. (2019) uznali go za bliżej nieokreślonego spinozauryda. |
+ | Ten gatunek również został uznany za takson wątpliwy i przedstawiciel spinozaurynów ''incertae sedis'' (Terras i in., 2023, w publikacji jako ''[[Sinopliosaurus]] fusuiensis'') | ||
==?''S. '' sp.== | ==?''S. '' sp.== | ||
Linia 78: | Linia 60: | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| ''Siamosaurus'' | | ''Siamosaurus'' | ||
− | | {{Kpt|[[ Eric Buffetaut|Buffetaut]]}} i {{Kpt|[[Rucha Ingavat|Ingavat]]}}, [[1986]] | + | | {{Kpt|[[Eric Buffetaut|Buffetaut]]}} i {{Kpt|[[Rucha Ingavat|Ingavat]]}}, [[1986]] |
| ''[[nomen dubium]]'' | | ''[[nomen dubium]]'' | ||
|- | |- | ||
| ''S. suteethorni'' | | ''S. suteethorni'' | ||
− | | {{Kpt| | + | | {{Kpt|Buffetaut}} i {{Kpt|Ingavat}}, 1986 |
− | | '' | + | | ''nomen dubium'' |
|- | |- | ||
| ''S. fusuiensis'' | | ''S. fusuiensis'' | ||
− | | {{Kpt|(Hou, Yeh}} i Kpt|Zhao}}, [[1975]]) Mortimer, [[2018]] | + | | {{Kpt|(Hou, Yeh}} i {{Kpt|Zhao}}, [[1975]]) [[Mortimer]], [[2018]] |
+ | | ''nomen dubium'' | ||
|- | |- | ||
| = ''Sinopliosaurus fusuiensis'' | | = ''Sinopliosaurus fusuiensis'' | ||
− | | {{Kpt|Hou, Yeh}} i Kpt|Zhao}}, [[1975]] | + | | {{Kpt|Hou, Yeh}} i {{Kpt|Zhao}}, [[1975]] |
− | |||
|} | |} | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
<small>Arden, T.M.S., Klein, C.G., Zouhri, S. & Longrich, N.R. (2018). “Aquatic adaptation in the skull of carnivorous dinosaurs (Theropoda: Spinosauridae) and the evolution of aquatic habits in spinosaurus.” Cretaceous Research. [[doi: https://doi.org/10.1016/j.cretres.2018.06.013]]. | <small>Arden, T.M.S., Klein, C.G., Zouhri, S. & Longrich, N.R. (2018). “Aquatic adaptation in the skull of carnivorous dinosaurs (Theropoda: Spinosauridae) and the evolution of aquatic habits in spinosaurus.” Cretaceous Research. [[doi: https://doi.org/10.1016/j.cretres.2018.06.013]]. | ||
+ | |||
Buffetaut, E., Suteethorn, V., Le Loeuff, J., Khansubha, S., Tong, H. & Wongko, K. (2005). "The dinosaur fauna from the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous) of Thailand". Proceedings of the International Conference on Geology, Geotechnology and Mineral Resources of Indochina: 575–581. | Buffetaut, E., Suteethorn, V., Le Loeuff, J., Khansubha, S., Tong, H. & Wongko, K. (2005). "The dinosaur fauna from the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous) of Thailand". Proceedings of the International Conference on Geology, Geotechnology and Mineral Resources of Indochina: 575–581. | ||
+ | |||
+ | Buffetaut, E.; Tong, H. (2024). "The first discovery of spinosaurid remains in Asia: Thailand, 1962". Annales de Paléontologie. 110 (1). 102664. [https://doi.org/10.1016%2Fj.annpal.2024.102664] | ||
Carrano, M.T., Benson, R.B.J. & Sampson, S.D. (2012) "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology'', 10(2). [[doi:10.1080/14772019.2011.630927]]. | Carrano, M.T., Benson, R.B.J. & Sampson, S.D. (2012) "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology'', 10(2). [[doi:10.1080/14772019.2011.630927]]. | ||
+ | |||
+ | Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauromorphs". Princeton University Press. | ||
Mortimer, M. (online2019) [https://theropoddatabase.com/Megalosauroidea.htm#Sinopliosaurusfusuiensis]. | Mortimer, M. (online2019) [https://theropoddatabase.com/Megalosauroidea.htm#Sinopliosaurusfusuiensis]. | ||
Samathi, A., Chanthasit, P., Sander, P.M. (2019). "A review of theropod dinosaurs from the Late Jurassic to mid-Cretaceous of Southeast Asia". Annales de Paléontologie. Palaeobiodiversity of Southeast Asia, issue 1. 105 (3): 201–215. [[doi:10.1016/j.annpal.2019.03.003]] | Samathi, A., Chanthasit, P., Sander, P.M. (2019). "A review of theropod dinosaurs from the Late Jurassic to mid-Cretaceous of Southeast Asia". Annales de Paléontologie. Palaeobiodiversity of Southeast Asia, issue 1. 105 (3): 201–215. [[doi:10.1016/j.annpal.2019.03.003]] | ||
+ | |||
+ | Terras, R., Carbonera, M., Budke, G. & Leite, K.J.G. (2023). "Familia Spinosauridae (Dinosauria: Theropoda): taxonomia, paleobiogeografia e paleoecologia (uma revisao). Paleontologia em Destaque,37.77, 14-54. | ||
Wongko, K., Buffetaut, E., Khamha, S. & Lauprasert, K. (2019). Spinosaurid theropod teeth from the red beds of the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous) in northeastern Thailand. Tropical Natural History. 19(1), 8-20. | Wongko, K., Buffetaut, E., Khamha, S. & Lauprasert, K. (2019). Spinosaurid theropod teeth from the red beds of the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous) in northeastern Thailand. Tropical Natural History. 19(1), 8-20. | ||
</small> | </small> | ||
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Nomen dubium]] |
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Do sprawdzenia] |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− |
Aktualna wersja na dzień 16:46, 30 kwi 2024
Do sprawdzenia.
Autor: | Kamil Kamiński |
Korekta: | Michał Siedlecki |
Siamosaurus (syjamozaur) | |
---|---|
Długość | 5,1 m |
Wysokość | 1,45 m (w biodrach) |
Masa | 250-255 kg |
Miejsce | Tajlandia, płaskowyż Khorat
(formacje) Sao Khua i Khok Kruat ? |
Czas |
ok. 129–113 Ma wczesna kreda (barrem – apt) |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja ichtiowenatora. Syjamozaur mógł wyglądać podobnie. Autor: PaleoGeekSquared. |
Wstęp
Siamosaurus to rodzaj słabo poznanego spinozauryda, żyjącego we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Tajlandii. Zwierzę to znane jest w zasadzie z samych zębów, trudno więc o dokładniejsze informacje na jego temat.
Etymologia
Nazwa Siamosaurus pochodzi z łacińskiego Siam (nawiązanie do Tajlandii) oraz sauros („jaszczur”, „gad”). Epitet gatunkowy honoruje paleontologa Suravecha Suteethorna.
Materiał kopalny
Holotyp to pojedynczy ząb (TF 2043a).
Paratypy to osiem kolejnych zębów.
Materiał przypisany obejmuje kolejne zęby. Do Siamosaurus mogą też należeć elementy szkieletu pozaczaszkowego, znalezione na terenie Tajlandii (głównie kręgi, żebra i fragmenty miednicy). Nie można jednak z całą pewnością stwierdzić, czy szczątki te należą do tego samego zwierzęcia co zęby (Buffetaut i in., 2005; Samathi, 2019). Badania Wongko i współpracowników (2019) wskazują, że we wczesnej kredzie na obaszarze Tajlandii mogły występować dwa odrębne gatunki spinozaurydów, co jeszcze bardziej utrudnia wnioskowanie. Wg Buffetauta i Tonga (2024) pojedynczy ząb z formacji Sao Khua, wstępnie opisany jako należący do przedstawiciela ichtiozaurów, w rzeczywistości należy do spinozauryda, prawdopodobnie syjamozaura.
Historia i ważność taksonu
Siamosaurus został nazwany i opisany w 1986 r. przez Erica Buffetauta i Ruchę Ingavata na podstawie kilku zębów. Autorzy zauważyli ich podobieństwo do zębów spinozaurydów. W kolejnych latach do Siamosaurus przypisywano kolejne zęby. Jak już wspomniano, na terenie Tajlandii odkryto też kości spinozaurydów. Niewykluczone, że należą one właśnie do syjamozaura. Nie można tego jednak z całą pewnością potwierdzić, tym bardziej, że pochodzą one z osadów formacji Khok Kruat, a więc odrębnej i młodszej od Sao Khua.
Zwykle uznaje się Siamosaurus za bliżej nieokreślonego spinozauryda (Carrano i in., 2012). Holtz i in. (2004) uznali go za teropoda o niepewnej systematyce. Kwestionowano nawet jego dinozaurową naturę (Sues i in., 2002). Z drugiej strony, w analizie filogenetycznej Ardena i in. (2018) pojawił się jako ważny takson w ramach Spinosaurinae. Bertin (2010) zapowiadał redeskrypcje syjamozaura, przygotowywaną przez Buffetauta i mającą określić ważność tego taksonu. Teras i współpracownicy (Terras i in., 2023) uznali go za takson wątpliwy i zaklasyfikowali go jako spinozauryna incertae sedis.
?S. fusuiensis
Gatunek ten został opisany w 1975 r. na podstawie pięciu zębów, odnalezionych na terenie Regionu Autonomicznego Kuangsi-Czuang w Chinach (formacja Xinlong). Przypisano je wóczas do pliozaura. W 2008 r. Buffetaut i współpracownicy zauważyli, że w rzeczywistości należały one do spinozauryda blisko spokrewnionego, jeśli nie identycznego z Siamosaurus suteethorni. Nie zdecydowali się jednak na formalne przypisanie ich do rodzaju Siamosaurus. Zrobił to nieoficjalnie Mortimer (online). Wongko i in. (2019) określili te szczątki jako Siamosaurus sp. Samathi i in. (2019) uznali go za bliżej nieokreślonego spinozauryda. Ten gatunek również został uznany za takson wątpliwy i przedstawiciel spinozaurynów incertae sedis (Terras i in., 2023, w publikacji jako Sinopliosaurus fusuiensis)
?S. sp.
Z osadów japońskiej formacji Sebayashi, datowanej na barrem pochodzą dwa zęby, opisane jako należące potencjalnie do Siamosaurus. Taka identyfikacja pozostaje jednak bardzo niepewna.
Spis gatunków
Siamosaurus | Buffetaut i Ingavat, 1986 | nomen dubium |
S. suteethorni | Buffetaut i Ingavat, 1986 | nomen dubium |
S. fusuiensis | (Hou, Yeh i Zhao, 1975) Mortimer, 2018 | nomen dubium |
= Sinopliosaurus fusuiensis | Hou, Yeh i Zhao, 1975 |
Bibliografia
Arden, T.M.S., Klein, C.G., Zouhri, S. & Longrich, N.R. (2018). “Aquatic adaptation in the skull of carnivorous dinosaurs (Theropoda: Spinosauridae) and the evolution of aquatic habits in spinosaurus.” Cretaceous Research. doi: https://doi.org/10.1016/j.cretres.2018.06.013.
Buffetaut, E., Suteethorn, V., Le Loeuff, J., Khansubha, S., Tong, H. & Wongko, K. (2005). "The dinosaur fauna from the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous) of Thailand". Proceedings of the International Conference on Geology, Geotechnology and Mineral Resources of Indochina: 575–581.
Buffetaut, E.; Tong, H. (2024). "The first discovery of spinosaurid remains in Asia: Thailand, 1962". Annales de Paléontologie. 110 (1). 102664. [2]
Carrano, M.T., Benson, R.B.J. & Sampson, S.D. (2012) "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 10(2). doi:10.1080/14772019.2011.630927.
Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauromorphs". Princeton University Press.
Mortimer, M. (online2019) [3].
Samathi, A., Chanthasit, P., Sander, P.M. (2019). "A review of theropod dinosaurs from the Late Jurassic to mid-Cretaceous of Southeast Asia". Annales de Paléontologie. Palaeobiodiversity of Southeast Asia, issue 1. 105 (3): 201–215. doi:10.1016/j.annpal.2019.03.003
Terras, R., Carbonera, M., Budke, G. & Leite, K.J.G. (2023). "Familia Spinosauridae (Dinosauria: Theropoda): taxonomia, paleobiogeografia e paleoecologia (uma revisao). Paleontologia em Destaque,37.77, 14-54.
Wongko, K., Buffetaut, E., Khamha, S. & Lauprasert, K. (2019). Spinosaurid theropod teeth from the red beds of the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous) in northeastern Thailand. Tropical Natural History. 19(1), 8-20. [[Kategoria:Do sprawdzenia]