Siamosaurus

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Kamil Kamiński
Korekta: Michał Siedlecki


Siamosaurus (syjamozaur)
Długość 5,1 m
Wysokość 1,45 m (w biodrach)
Masa 250-255 kg
Miejsce Tajlandia, płaskowyż Khorat

(formacje) Sao Khua i Khok Kruat ?

Czas
252 201 145
66

ok. 129–113 Ma wczesna kreda (barremapt)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Spinosauridae

Spinosaurinae

[[Plik:Ichthyovenator laosensis life reconstruction by PaleoGeek.png|350px]]
Rekonstrukcja ichtiowenatora. Syjamozaur mógł wyglądać podobnie. Autor: PaleoGeekSquared.

Wstęp

Siamosaurus to rodzaj słabo poznanego spinozauryda, żyjącego we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Tajlandii. Zwierzę to znane jest w zasadzie z samych zębów, trudno więc o dokładniejsze informacje na jego temat.

Etymologia

Nazwa Siamosaurus pochodzi z łacińskiego Siam (nawiązanie do Tajlandii) oraz sauros („jaszczur”, „gad”). Epitet gatunkowy honoruje paleontologa Suravecha Suteethorna.

Materiał kopalny

Holotyp to pojedynczy ząb (TF 2043a).

Paratypy to osiem kolejnych zębów.

Materiał przypisany obejmuje kolejne zęby. Do Siamosaurus mogą też należeć elementy szkieletu pozaczaszkowego, znalezione na terenie Tajlandii (głównie kręgi, żebra i fragmenty miednicy). Nie można jednak z całą pewnością stwierdzić, czy szczątki te należą do tego samego zwierzęcia co zęby (Buffetaut i in., 2005; Samathi, 2019). Badania Wongko i współpracowników (2019) wskazują, że we wczesnej kredzie na obaszarze Tajlandii mogły występować dwa odrębne gatunki spinozaurydów, co jeszcze bardziej utrudnia wnioskowanie.

Historia i ważność taksonu

Siamosaurus został nazwany i opisany w 1986 r. przez Erica Buffetauta i Ruchę Ingavata na podstawie kilku zębów. Autorzy zauważyli ich podobieństwo do zębów spinozaurydów. W kolejnych latach do Siamosaurus przypisywano kolejne zęby. Jak już wspomniano, na terenie Tajlandii odkryto też kości spinozaurydów. Niewykluczone, że należą one właśnie do syjamozaura. Nie można tego jednak z całą pewnością potwierdzić, tym bardziej, że pochodzą one z osadów formacji Khok Kruat, a więc odrębnej i młodszej od Sao Khua.

Zwykle uznaje się Siamosaurus za bliżej nieokreślonego spinozauryda (Carrano i in., 2012). Holtz i in. (2004) uznali go za teropoda o niepewnej systematyce. Kwestionowano nawet jego dinozaurową naturę (Sues i in., 2002). Z drugiej strony, w analizie filogenetycznej Ardena i in. (2018) pojawił się jako ważny takson w ramach Spinosaurinae. Bertin (2010) zapowiadał redeskrypcje syjamozaura, przygotowywaną przez Buffetauta i mającą określić ważność tego taksonu. Teras i współpracownicy (Terras i in., 2023) uznali go za takson wątpliwy i zaklasyfikowali go jako spinozauryna incertae sedis.

Zęby azjatyckich spinozaurydów. Pierwszy od lewej – holotyp syjamozaura. Autor: "PaleoGeekSquared". [1].

?S. fusuiensis

Gatunek ten został opisany w 1975 r. na podstawie pięciu zębów, odnalezionych na terenie Regionu Autonomicznego Kuangsi-Czuang w Chinach (formacja Xinlong). Przypisano je wóczas do pliozaura. W 2008 r. Buffetaut i współpracownicy zauważyli, że w rzeczywistości należały one do spinozauryda blisko spokrewnionego, jeśli nie identycznego z Siamosaurus suteethorni. Nie zdecydowali się jednak na formalne przypisanie ich do rodzaju Siamosaurus. Zrobił to nieoficjalnie Mortimer (online). Wongko i in. (2019) określili te szczątki jako Siamosaurus sp. Samathi i in. (2019) uznali go za bliżej nieokreślonego spinozauryda. Ten gatunek również został uznany za takson wątpliwy i przedstawiciel spinozaurynów incertae sedis (Terras i in., 2023, w publikacji jako Sinopliosaurus fusuiensis)

?S. sp.

Z osadów japońskiej formacji Sebayashi, datowanej na barrem pochodzą dwa zęby, opisane jako należące potencjalnie do Siamosaurus. Taka identyfikacja pozostaje jednak bardzo niepewna.

Spis gatunków

Siamosaurus Buffetaut i Ingavat, 1986 nomen dubium
S. suteethorni Buffetaut i Ingavat, 1986 nomen dubium
S. fusuiensis (Hou, Yeh i Zhao, 1975) Mortimer, 2018 nomen dubium
= Sinopliosaurus fusuiensis Hou, Yeh i Zhao, 1975

Bibliografia

Arden, T.M.S., Klein, C.G., Zouhri, S. & Longrich, N.R. (2018). “Aquatic adaptation in the skull of carnivorous dinosaurs (Theropoda: Spinosauridae) and the evolution of aquatic habits in spinosaurus.” Cretaceous Research. doi: https://doi.org/10.1016/j.cretres.2018.06.013.

Buffetaut, E., Suteethorn, V., Le Loeuff, J., Khansubha, S., Tong, H. & Wongko, K. (2005). "The dinosaur fauna from the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous) of Thailand". Proceedings of the International Conference on Geology, Geotechnology and Mineral Resources of Indochina: 575–581.

Carrano, M.T., Benson, R.B.J. & Sampson, S.D. (2012) "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 10(2). doi:10.1080/14772019.2011.630927.

Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauromorphs". Princeton University Press.

Mortimer, M. (online2019) [2].

Samathi, A., Chanthasit, P., Sander, P.M. (2019). "A review of theropod dinosaurs from the Late Jurassic to mid-Cretaceous of Southeast Asia". Annales de Paléontologie. Palaeobiodiversity of Southeast Asia, issue 1. 105 (3): 201–215. doi:10.1016/j.annpal.2019.03.003

Terras, R., Carbonera, M., Budke, G. & Leite, K.J.G. (2023). "Familia Spinosauridae (Dinosauria: Theropoda): taxonomia, paleobiogeografia e paleoecologia (uma revisao). Paleontologia em Destaque,37.77, 14-54.

Wongko, K., Buffetaut, E., Khamha, S. & Lauprasert, K. (2019). Spinosaurid theropod teeth from the red beds of the Khok Kruat Formation (Early Cretaceous) in northeastern Thailand. Tropical Natural History. 19(1), 8-20.