Gigantspinosaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
 
(Nie pokazano 22 wersji utworzonych przez 7 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
−
<small>
+
{{Opis
−
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
|Autor                 = [[Maciej Pindakiewicz]], [[Tomasz Sokołowski]], [[Maciej Ziegler]], [[Paweł Konarzewski]]
−
| Autor:
+
|Korekta                = [[Marcin Szermański]], [[Tomasz Singer]]
−
| Korekta:
+
|nazwa                  = "Gigantspinosaurus" ("gigantspinozaur")
−
|-
+
|długość                = 4,2 m<ref name=Paul2016>Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.</ref>
−
| [[Maciej Pindakiewicz]]
+
|wysokość              =
−
[[Tomasz Sokołowski]]
+
|masa                  = 700 kg<ref name=Paul2016>Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.</ref>
−
 
+
|dieta                  = roślinożerny
−
[[Maciej Ziegler]]
+
|miejsce                = [[Chiny]] - Syczuan
−
| [[Marcin Szermański]]
+
<small>(górna część [[formacja|formacji]] [[Shaximiao]]<br>[=formacja [[Shangshaximiao]]])</small>
−
[[Tomasz Singer]]
+
|czas                  = {{Występowanie|155|145}}
−
|}
+
<small>[[późna jura]] (?[[kimeryd]]-?[[tyton]]<ref>Najwcześniejsze warstwy dolnej części formacji [[Shaximiao]] (dolna część nazywana jest również formacją [[Xiashaximiao]]) zostały wydatowane na 160-159 Ma (Wang i in., 2018; Moore i in., 2020), jednak pojawiają się sugestie, że mogą liczyć ok. 170-166 Ma (Dai i in., 2022a; Dai i in., 2022b; Ren i in., 2023) lub 167,5-164,5 Ma (Zhou i in., 2022). Wiek górnej części formacji [[Shaximiao]] (nazywanych również formacją [[Shangshaximiao]]) nie jest pewny. Moore i in. (2020) arbitralnie przyjęli [[kimeryd]] i pierwszą połowę [[tyton]]u. W haśle również przyjęto arbitralnie przyjęto początek kimerydu jako najstarszy możliwy wiek górnej części formacji Shaximiao. Środkowe warstwy młodszej formacji [[Suining]] mają maksymalny wiek 144 Ma (Li i in., 2018), zatem w haśle przyjęto 145 Ma jako górną granicę zasięgu górnej części formacji Shaximiao.</ref>)</small>
−
</small>
+
|systematyka            =
−
 
+
[[Dinosauria]]
−
----
 
−
 
 
−
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
 
−
! colspan=2 | ''Gigantspinosaurus'' (gigantspinozaur)
 
−
|-
 
−
! '''Długość''':
 
−
| 4-7 m
 
−
 
 
−
|-
 
−
! '''Masa''':
 
−
| 0,6-4 t
 
−
 
 
−
|-
 
−
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
−
| [[Chiny]] - prowincja Syczuan
 
−
 
 
−
<small>(górna część [[formacja Shaximiao|formacji Shaximiao]])</small>
 
−
|-
 
−
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
−
| 164,7-161,2 lub 161-155 Ma
 
−
 
 
−
<small>środkowa lub późna [[jura]] ([[kelowej]] lub [[oksford]])</small>
 
−
|-
 
−
! '''Systematyka'''
 
−
| [[Dinosauria]]
 
  
 
[[Ornithischia]]
 
[[Ornithischia]]
Linia 44: Linia 19:
  
 
[[Stegosauria]]
 
[[Stegosauria]]
−
|-
 
−
| colspan=2 |[[Plik:Gigantspinosaurus.jpg|400px|]]
 
−
<small>Szkielet gigantozaura z różnym położeniem wielkich kolców. [http://img109.imageshack.us/img109/1685/tlf06steggys0tg.jpg]</small>
 
−
|}
 
  
 +
?<ref>Maidment, S. C., Raven, T. J., Ouarhache, D., & Barrett, P. M. (2020). North Africa's first stegosaur: implications for Gondwanan thyreophoran dinosaur diversity. Gondwana Research, 77, 82-97. [[doi:10.1016/j.gr.2019.07.007]]</ref> [[Huayangosauridae]]<ref name = Riguettietal2022>Riguetti, F.J., Apesteguía, S. & Pereda-Suberbiola, X. (2022) "A new Cretaceous thyreophoran from Patagonia supports a South American lineage of armoured dinosaurs" Scientific Reports, 12, 11621. [[doi:10.1038/s41598-022-15535-6]]</ref> / ??? [[Stegosauridae]]<ref>Raven, T. J., & Maidment, S. C. (2017). A new phylogeny of Stegosauria (Dinosauria, Ornithischia). Palaeontology, 60(3), 401-408. [[doi:10.1111/pala.12291]]</ref>
 +
|grafika                = Gigantspinosaurus sichuanensis.png
 +
|podpis                = Rekonstrukcja. Autor: Connor Ashbridge [https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Gigantspinosaurus_sichuanensis.png]
 +
|PorównanieGrupa        =
 +
|PorównanieDługość      =
 +
|mapa                  =
 +
<display_points type="terrain" zoom=4>
 +
29.2182,104.708~ Lokalizacja szczątków "G. sichuanensis"
 +
</display_points>
 +
}}
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
Gigantspinozaur to [[rodzaj]] stegozaura żyjącego na terenie obecnych Chin. Początkowo uważano, że pochodził z późnej jury, lecz najnowsze badania ([[Li]] i in., [[2011]]) wykazują, że tak jak wiele innych chińskich stegozaurów, ''Gigantspinosaurus'' żył w środkowej jurze.
+
"Gigantspinosaurus" to [[nomen nudum|nieważny]] [[rodzaj]] niezwykłego stegozaura żyjącego na terenie obecnych Chin.  
  
−
==Budowa i ważność taksonomiczna==
+
==Ważność taksonu==
−
Cechą… charakterystyczną… gigantspinozaura są… dwa wielkie kolce po bokach ciała. Kolce te wyrastały z okolic łopatek i cią…gnęły się aż do ud zwierzęcia. Nie znaleziono kompletnego szkieletu gigantspinozaura, lecz dzięki porównaniu go z innymi stegozaurami udało się zrekonstruować cały szkielet. Zapewne miał dwa rzędy krótkich płyt cią…gną…cych się od szyi go ogona, tak jak reszta stegozaurów. ''Gigantspinosaurus'' miał też kolce na ogonie. Mimo że czasem uważa się go za rodzaj nieważny (''[[nomen nudum]]''), został uznany za ważny takson przez Ford ([[2006]]), [[Maidment]] i [[Wei]] ([[2006]]) oraz [[Maidment]] i in. ([[2008]]).
+
"Gigantspinosaurus sichuanensis" został opisany w krótkiej pracy przez Ouyanga w 1992 roku. Jednak nie podał on żadnych cech [[diagnoza|diagnostycznych]], przez co jest to rodzaj nieważny (''[[nomen nudum]]'') (art. 13.1.1 [[International Code of Zoological Nomenclature|ICZN]]). Został on błędnie uznany za ważny takson m.in. przez Maidment i Wei (2006) oraz Maidment i in. (2008), mimo zauważenia przez tych pierwszych autorów, że gatunek nie został zdiagnozowany a jedynie opisany. Galton (2016) zauważył, że cecha wyróżniająca "Gigantspinosaurus" od innych stegozaurów podana przez Maidment i Wei (2006) oraz Maidment i in. (2008) nie może być cechą diagnostyczną dla [[takson]]u, ponieważ występuje również u ''[[Loricatosaurus]]''.
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
−
[[Holotyp]] (ZDM 0019) składa się z: pary dolnych szczęk z zębami, trzech kręgów szyjnych, 16 grzbietowych i 4 krzyżowych, kości łopatkowo-kruczych, kości ramiennej, łokciowej, promieniowej, kości nadgarstka i śródręcza, kości biodrowej, kulszowej, łonowej, strzałkowej, piszczelowej, skokowej, czterech płyt kostnych i dwóch dużych kolców barkowych. [[Peng]] i in. ([[2005]]) wskazali także 5 kolejnych kręgów szyjnych, przednie kręgi ogonowe i 3 płyty.
+
[[File:Gigantspinosaurus skeletal.png|thumb|300px|Zrekonstruowany szkielet "Gigantspinosaurus". Na biało odnalezione elementy. Autor:Jadlfs. [https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Gigantspinosaurus_skeletal.png]]]
 +
[[Holotyp]] (ZDM 0019) stanowi prawie kompletny szkielet dorosłego osobnika, który zawiera: żuchwę, 8 kręgów szyjnych, 16 kręgów grzbietowych i [[synsacrum]] z 4 kręgami krzyżowymi, kilka przednich kręgów ogonowych, kości kończyn, obręcz barkową i miedniczną, fragmenty osteodermów, obydwa kolce barkowe (prawy z zachowanym niewielkim odciskiem skóry).
 +
 
 +
Peng i in. (2005) przypisali do omawianego rodzaju okaz ZDM 0156 składający się z bloku biodrowo-krzyżowego i kości kulszowej. Oznaczyli go jako "Gigantspinosaurus" [[sp.]]  
  
−
Przypisany osobnik (ZDM 0156) składał się z bloku biodrowo-krzyżowego i kości kulszowej. Przez [[Peng]] i in. ([[2005]]) został oznaczony jako ''Gigantspinosaurus'' sp.
+
==Budowa==
 +
[[Plik:Shaximiao Formation dinosaurs.jpg|thumb|300px|"Gigantspinosaurus" w środowisku naturalnym. Autor: ABelov2014 [https://www.deviantart.com/abelov2014/art/Yangchuanosaurus-637591185]]]
 +
"Gigantspinosaurus" był średniej wielkości stegozaurem. Odznaczał się dużą czaszką z zachowanym zewnętrznym otworem żuchwowym. W szczęce i żuchwie znajdowało się po 30 zębów. Płytki na szyi były małe, cienkie trójkątne, na grzbiecie grube, szerokie i niskie. Charakteryzował się parą ogromnych kolców wyrastających z baków, które były dwa razy dłuższe od łopatek. Przednie kończyny były mocne, a śródręcze - krótkie i mocne. Ogon był zapewne zakończony czterema ostrymi kolcami, które mogły służyć do obrony przed drapieżnikami jak ''[[Yangchuanosaurus]]'' (Hao i in., 2018).
  
 
==Pozycja systematyczna==
 
==Pozycja systematyczna==
−
Po raz pierwszy uwzględniono gigantspinozaura w analizie kladystycznej w [[2008]] roku, w badaniach [[Maidment]] i in. Okazało się, że jest on najbardziej [[bazalny]]m przedstawicielem [[Stegosauria]]. Jednak jego pozycja może się zmienić - tylko dwie synapomorfie łą…czą… wszystkie stegozaury poza ''Gigantspinosaurus'' - budowa miednicy oraz kolca barkowego.
+
Po raz pierwszy uwzględniono "gigantspinozaura" w analizie kladystycznej w [[2008]] roku, w badaniach [[Maidment]] i in. Okazało się, że jest on najbardziej [[bazalny]]m przedstawicielem [[Stegosauria]]. W kolejnych badaniach również z reguły plasował się u podstawy tego kladu.
 +
 
 +
==Paleopatologia==
 +
Chińscy paleontolodzy znaleźli u "Gigantspinosaurus" dziwną zmianę na lewej kości udowej. Po dokładniejszym zbadaniu za pomocą tomografu komputerowego stwierdzili, że był to rak kości. Guz mógł zwierzęciu sprawić wielki ból i dyskomfort w poruszaniu się. Jest to pierwszy opisany przypadek nowotworu u przedstawicieli [[Stegosauria]] (Hao i in., 2020).  
  
 
==Odcisk skóry==
 
==Odcisk skóry==
−
W osadach formacji Shangshaximiao, nieopodal miasta Zigong, odkryto odcisk skórny ''Gigantspinosaurus''. Pochodzi on z okolic szyjnych oraz lewego ramienia. Dzięki niemu wiemy jak wyglą…dała skóra gigantspinozaura - pokrywała ją… sieć różnej wielkości łusek, większość z nich jest pięcioboczna, jednak można zauważyć również cztero- jak i sześcioboczne. Najmniejsze mają… około 5,7 mm średnicy, zaś największa prawie 9,2 mm. Łuski te połą…czone są… ze sobą… wą…skimi bruzdami. Ich powierzchnia jest szorstka, pokryta żylastymi wypukłościami. Dzięki tym nierównościom, właściciel nie odbijał światła i przy tym nie wyróżniał się zbytnio wśród otoczenia.
+
Odkryto odcisk skórny w [[holotyp|okazie typowym]] "Gigantspinosaurus". Pochodzi on z okolic szyjnych oraz lewego ramienia. Dzięki niemu wiemy jak wyglądała skóra "gigantspinozaura" - pokrywała ją sieć różnej wielkości łusek, większość z nich jest pięcioboczna, jednak można zauważyć również cztero- jak i sześcioboczne. Najmniejsze mają około 5,7 mm średnicy, zaś największa prawie 9,2 mm. Łuski te połączone są ze sobą wąskimi bruzdami. Ich powierzchnia jest szorstka, pokryta żylastymi wypukłościami. Dzięki tym nierównościom, właściciel nie odbijał światła i przy tym nie wyróżniał się zbytnio wśród otoczenia (Xing i in., 2008).
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
−
''Gigantspinosaurus sichuanensis'' znaczy "jaszczur z Syczuan z wielkimi kolcami".
+
Nazwa [[rodzaj]]owa "Gigantspinosaurus" nie została wyjaśniona w oryginalnej publikacji, ale zapewne jest to połączenie łacińskich słów "gigas" (ogromny) i "spina" (kolec). Epitet gatunkowy "sichuanensis" nawiązuje do chińskiej prowincji Syczuan, gdzie odnaleziono skamieniałości dinozaura. Całą nazwę można tłumaczyć jako "jaszczur z Syczuan z wielkimi kolcami".
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
−
! ''Gigantspinosaurus''
+
| "Gigantspinosaurus"
−
| [[Ouyang]], [[1992]]
+
| {{Kpt|Ouyang}}, [[1992]]
−
| ''[[nomen nudum]]'' ?
+
| ''[[nomen nudum]]''
−
|-
 
−
! ''G. sichuanensis''
 
−
| [[Ouyang]], [[1992]]
 
−
| ''[[nomen nudum]]'' ?
 
 
|-
 
|-
 +
| "G. sichuanensis"
 +
| {{Kpt|Ouyang}}, 1992
 +
| ''[[nomen nudum]]''
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
−
<small>
+
<small>Dai, H., Li, N., Maidment, S.C.R., Wei, G., Zhou, Y., Hu, X., Ma, Q., Wang, X., Hu, H. & Peng, G. (2022a). "New stegosaurs from the Middle Jurassic Lower Member of the Shaximiao Formation of Chongqing, China." Journal of Vertebrate Paleontology, 41:5, e1995737, [[doi:10.1080/02724634.2021.1995737.]]
−
Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica, 21-42
+
 
 +
Dai, H., Tan, C., Xiong, C., Ma, Q., Li, N., Yu, H., ... & Ren, X. (2022b). "New macronarian from the Middle Jurassic of Chongqing, China: phylogenetic and biogeographic implications for neosauropod dinosaur evolution". Royal Society Open Science, 9(11), 220794. [[doi:10.1098/rsos.220794]]
 +
 
 +
Galton, P. M. (2016). "Notes on plated dinosaurs (Ornithischia: Stegosauria), mostly on dermal armor from Middle and Upper Jurassic of England (also France, Iberia), with a revised diagnosis for ''Loricatosaurus priscus'' (Callovian, England)". Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie-Abhandlungen, 1-25. [[doi:10.1127/njgpa/2016/0603]]
 +
 
 +
Hao, B., Zhang, Q., Peng, G., Ye, Y., & You, H. (2018a). "Redescription of Gigantspinosaurus sichuanensis (Dinosauria, Stegosauria) from the Late Jurassic of Sichuan, Southwestern China". Acta Geologica Sinica‐English Edition, 92(2), 431-441. [[doi:10.1111/1755-6724.13535]]
 +
 
 +
Hao, B. Q., Ye, Y., Maidment, S. C., Bertazzo, S., Peng, G. Z., & You, H. L. (2020). "Femoral osteopathy in Gigantspinosaurus sichuanensis (Dinosauria: Stegosauria) from the Late Jurassic of Sichuan Basin, Southwestern China". Historical Biology, 32(8), 1028-1035. [[doi:10.1080/08912963.2018.1561673]]
 +
 
 +
Maidment, S.C.R. & Wei, G.. (2006) "A review of the Late Jurassic stegosaurs (Dinosauria, Stegosauria) from the People's Republic of China" Geological Magazine 143 (05): 621–634. [[doi:10.1017/S0016756806002500]]
 +
 
 +
Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. [[doi:10.1017/S1477201908002459]]
  
−
Maidment, S.C.R. & Wei, G.. (2006) "A review of the Late Jurassic stegosaurs (Dinosauria, Stegosauria) from the People's Republic of China" Geological Magazine 143 (05): 621–634. doi:10.1017/S0016756806002500
+
Moore, A.J., Upchurch, P., Barrett, P.M., Clark, J.M., & Xing, X. (2020) "Osteology of ''Klamelisaurus gobiensis'' (Dinosauria, Eusauropoda) and the evolutionary history of Middle–Late Jurassic Chinese sauropods" Journal of Systematic Palaeontology, 18(16), 1299-1393. [[doi:10.1080/14772019.2020.1759706]]
  
−
Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. doi:10.1017/S1477201908002459
+
Ouyang, H. (1992). "Discovery of Gigantspinosaurus sichanensis and its scapular spine orientation". Abstracts and Summaries for Youth Academic Symposium on New Discoveries and Ideas in Stratigraphic Paleontology, 47–49. [oryginał w języku chińskim oraz tłumaczenie na angielski Jimin Yu, University of Cambridge, 2004]
  
−
Peng, G., Ye, Y., Gao, Y., Shu, C.-K., & Jiang, S., 2005, Jurassic Dinosaur Faunas in Zigong, Zigong, Sichuan Scientific and Technological Publishing House, 236
+
Peng, G., Ye, Y., Gao, Y., Shu, C.-K., & Jiang, S. (2005) "Jurassic Dinosaur Faunas in Zigong, Zigong" Sichuan Scientific and Technological Publishing House, 236.
 +
 
 +
Ren, X. X., Jiang, S., Wang, X. R., Peng, G. Z., Ye, Y., Lei, J., & You, H. L. (2023). "Re-Examination of ''Dashanpusaurus dongi'' (Sauropoda: Macronaria) Supports an Early Middle Jurassic Global Distribution of Neosauropod Dinosaurs". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 609, 111318. [[doi:10.1016/j.palaeo.2022.111318]]
 +
 
 +
Wang, J., Ye, Y., Pei, R., Tian, Y., Feng, C., Zheng, D., & Chang, S. C. (2018) "Age of Jurassic basal sauropods in Sichuan, China: A reappraisal of basal sauropod evolution" GSA Bulletin, 130(9-10), 1493-1500. [[doi:10.1130/B31910.1]]
  
 
Xing, L.D., Peng, G.Z. & Shu, C.K. 2008. "Stegosaurian skin impressions from the Upper Jurassic Shangshaximiao Formation, Zigong, Sichuan, China: a new observation". Geological Bulletin of China 27: 1049-1053
 
Xing, L.D., Peng, G.Z. & Shu, C.K. 2008. "Stegosaurian skin impressions from the Upper Jurassic Shangshaximiao Formation, Zigong, Sichuan, China: a new observation". Geological Bulletin of China 27: 1049-1053
−
</small>
 
  
−
[[Kategoria:Dinosauria]]
+
Zhou, Y., Dai, H., Yu, H., Ma, Q., Tan, C., Li, N., Lin, Y. & Li, D. (2022). "Zircon geochronology of the new dinosaur fauna in the Middle Jurassic lower Shaximiao Formation in Chongqing, SW China". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. 592: 110894. [[doi:10.1016/j.palaeo.2022.110894]]
−
[[Kategoria:Ornithischia]]
+
<references/></small>
−
[[Kategoria:Thyreophora]]
+
 
−
[[Kategoria:Stegosauria]]
+
 
−
[[Kategoria:Azja]]
+
[[Kategoria:nomen nudum]]
−
[[Kategoria:Chiny]]
 
−
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
−
[[Kategoria:Jura]]
 
−
[[Kategoria:Kelowej]]
 
−
[[Kategoria:Oksford]]
 
−
[[Kategoria:Nomen nudum]]
 

Aktualna wersja na dzień 14:59, 20 maj 2024

Autor: Maciej Pindakiewicz, Tomasz Sokołowski, Maciej Ziegler, Paweł Konarzewski
Korekta: Marcin Szermański, Tomasz Singer

"Gigantspinosaurus" ("gigantspinozaur")
Długość 4,2 m[1]
Masa 700 kg[1]
Dieta roślinożerny
Miejsce Chiny - Syczuan

(górna część formacji Shaximiao
[=formacja Shangshaximiao])

Czas
252 201 145
66

późna jura (?kimeryd-?tyton[2])

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Thyreophora

Stegosauria

?[3] Huayangosauridae[4] / ??? Stegosauridae[5]

Gigantspinosaurus sichuanensis.png
Rekonstrukcja. Autor: Connor Ashbridge [3]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…

Wstęp

"Gigantspinosaurus" to nieważny rodzaj niezwykłego stegozaura żyjącego na terenie obecnych Chin.

Ważność taksonu

"Gigantspinosaurus sichuanensis" został opisany w krótkiej pracy przez Ouyanga w 1992 roku. Jednak nie podał on żadnych cech diagnostycznych, przez co jest to rodzaj nieważny (nomen nudum) (art. 13.1.1 ICZN). Został on błędnie uznany za ważny takson m.in. przez Maidment i Wei (2006) oraz Maidment i in. (2008), mimo zauważenia przez tych pierwszych autorów, że gatunek nie został zdiagnozowany a jedynie opisany. Galton (2016) zauważył, że cecha wyróżniająca "Gigantspinosaurus" od innych stegozaurów podana przez Maidment i Wei (2006) oraz Maidment i in. (2008) nie może być cechą diagnostyczną dla taksonu, ponieważ występuje również u Loricatosaurus.

Materiał kopalny

Zrekonstruowany szkielet "Gigantspinosaurus". Na biało odnalezione elementy. Autor:Jadlfs. [1]

Holotyp (ZDM 0019) stanowi prawie kompletny szkielet dorosłego osobnika, który zawiera: żuchwę, 8 kręgów szyjnych, 16 kręgów grzbietowych i synsacrum z 4 kręgami krzyżowymi, kilka przednich kręgów ogonowych, kości kończyn, obręcz barkową i miedniczną, fragmenty osteodermów, obydwa kolce barkowe (prawy z zachowanym niewielkim odciskiem skóry).

Peng i in. (2005) przypisali do omawianego rodzaju okaz ZDM 0156 składający się z bloku biodrowo-krzyżowego i kości kulszowej. Oznaczyli go jako "Gigantspinosaurus" sp.

Budowa

"Gigantspinosaurus" w środowisku naturalnym. Autor: ABelov2014 [2]

"Gigantspinosaurus" był średniej wielkości stegozaurem. Odznaczał się dużą czaszką z zachowanym zewnętrznym otworem żuchwowym. W szczęce i żuchwie znajdowało się po 30 zębów. Płytki na szyi były małe, cienkie trójkątne, na grzbiecie grube, szerokie i niskie. Charakteryzował się parą ogromnych kolców wyrastających z baków, które były dwa razy dłuższe od łopatek. Przednie kończyny były mocne, a śródręcze - krótkie i mocne. Ogon był zapewne zakończony czterema ostrymi kolcami, które mogły służyć do obrony przed drapieżnikami jak Yangchuanosaurus (Hao i in., 2018).

Pozycja systematyczna

Po raz pierwszy uwzględniono "gigantspinozaura" w analizie kladystycznej w 2008 roku, w badaniach Maidment i in. Okazało się, że jest on najbardziej bazalnym przedstawicielem Stegosauria. W kolejnych badaniach również z reguły plasował się u podstawy tego kladu.

Paleopatologia

Chińscy paleontolodzy znaleźli u "Gigantspinosaurus" dziwną zmianę na lewej kości udowej. Po dokładniejszym zbadaniu za pomocą tomografu komputerowego stwierdzili, że był to rak kości. Guz mógł zwierzęciu sprawić wielki ból i dyskomfort w poruszaniu się. Jest to pierwszy opisany przypadek nowotworu u przedstawicieli Stegosauria (Hao i in., 2020).

Odcisk skóry

Odkryto odcisk skórny w okazie typowym "Gigantspinosaurus". Pochodzi on z okolic szyjnych oraz lewego ramienia. Dzięki niemu wiemy jak wyglądała skóra "gigantspinozaura" - pokrywała ją sieć różnej wielkości łusek, większość z nich jest pięcioboczna, jednak można zauważyć również cztero- jak i sześcioboczne. Najmniejsze mają około 5,7 mm średnicy, zaś największa prawie 9,2 mm. Łuski te połączone są ze sobą wąskimi bruzdami. Ich powierzchnia jest szorstka, pokryta żylastymi wypukłościami. Dzięki tym nierównościom, właściciel nie odbijał światła i przy tym nie wyróżniał się zbytnio wśród otoczenia (Xing i in., 2008).

Etymologia

Nazwa rodzajowa "Gigantspinosaurus" nie została wyjaśniona w oryginalnej publikacji, ale zapewne jest to połączenie łacińskich słów "gigas" (ogromny) i "spina" (kolec). Epitet gatunkowy "sichuanensis" nawiązuje do chińskiej prowincji Syczuan, gdzie odnaleziono skamieniałości dinozaura. Całą nazwę można tłumaczyć jako "jaszczur z Syczuan z wielkimi kolcami".

Spis gatunków

"Gigantspinosaurus" Ouyang, 1992 nomen nudum
"G. sichuanensis" Ouyang, 1992 nomen nudum

Bibliografia

Dai, H., Li, N., Maidment, S.C.R., Wei, G., Zhou, Y., Hu, X., Ma, Q., Wang, X., Hu, H. & Peng, G. (2022a). "New stegosaurs from the Middle Jurassic Lower Member of the Shaximiao Formation of Chongqing, China." Journal of Vertebrate Paleontology, 41:5, e1995737, doi:10.1080/02724634.2021.1995737.

Dai, H., Tan, C., Xiong, C., Ma, Q., Li, N., Yu, H., ... & Ren, X. (2022b). "New macronarian from the Middle Jurassic of Chongqing, China: phylogenetic and biogeographic implications for neosauropod dinosaur evolution". Royal Society Open Science, 9(11), 220794. doi:10.1098/rsos.220794

Galton, P. M. (2016). "Notes on plated dinosaurs (Ornithischia: Stegosauria), mostly on dermal armor from Middle and Upper Jurassic of England (also France, Iberia), with a revised diagnosis for Loricatosaurus priscus (Callovian, England)". Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie-Abhandlungen, 1-25. doi:10.1127/njgpa/2016/0603

Hao, B., Zhang, Q., Peng, G., Ye, Y., & You, H. (2018a). "Redescription of Gigantspinosaurus sichuanensis (Dinosauria, Stegosauria) from the Late Jurassic of Sichuan, Southwestern China". Acta Geologica Sinica‐English Edition, 92(2), 431-441. doi:10.1111/1755-6724.13535

Hao, B. Q., Ye, Y., Maidment, S. C., Bertazzo, S., Peng, G. Z., & You, H. L. (2020). "Femoral osteopathy in Gigantspinosaurus sichuanensis (Dinosauria: Stegosauria) from the Late Jurassic of Sichuan Basin, Southwestern China". Historical Biology, 32(8), 1028-1035. doi:10.1080/08912963.2018.1561673

Maidment, S.C.R. & Wei, G.. (2006) "A review of the Late Jurassic stegosaurs (Dinosauria, Stegosauria) from the People's Republic of China" Geological Magazine 143 (05): 621–634. doi:10.1017/S0016756806002500

Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. doi:10.1017/S1477201908002459

Moore, A.J., Upchurch, P., Barrett, P.M., Clark, J.M., & Xing, X. (2020) "Osteology of Klamelisaurus gobiensis (Dinosauria, Eusauropoda) and the evolutionary history of Middle–Late Jurassic Chinese sauropods" Journal of Systematic Palaeontology, 18(16), 1299-1393. doi:10.1080/14772019.2020.1759706

Ouyang, H. (1992). "Discovery of Gigantspinosaurus sichanensis and its scapular spine orientation". Abstracts and Summaries for Youth Academic Symposium on New Discoveries and Ideas in Stratigraphic Paleontology, 47–49. [oryginał w języku chińskim oraz tłumaczenie na angielski Jimin Yu, University of Cambridge, 2004]

Peng, G., Ye, Y., Gao, Y., Shu, C.-K., & Jiang, S. (2005) "Jurassic Dinosaur Faunas in Zigong, Zigong" Sichuan Scientific and Technological Publishing House, 236.

Ren, X. X., Jiang, S., Wang, X. R., Peng, G. Z., Ye, Y., Lei, J., & You, H. L. (2023). "Re-Examination of Dashanpusaurus dongi (Sauropoda: Macronaria) Supports an Early Middle Jurassic Global Distribution of Neosauropod Dinosaurs". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 609, 111318. doi:10.1016/j.palaeo.2022.111318

Wang, J., Ye, Y., Pei, R., Tian, Y., Feng, C., Zheng, D., & Chang, S. C. (2018) "Age of Jurassic basal sauropods in Sichuan, China: A reappraisal of basal sauropod evolution" GSA Bulletin, 130(9-10), 1493-1500. doi:10.1130/B31910.1

Xing, L.D., Peng, G.Z. & Shu, C.K. 2008. "Stegosaurian skin impressions from the Upper Jurassic Shangshaximiao Formation, Zigong, Sichuan, China: a new observation". Geological Bulletin of China 27: 1049-1053

Zhou, Y., Dai, H., Yu, H., Ma, Q., Tan, C., Li, N., Lin, Y. & Li, D. (2022). "Zircon geochronology of the new dinosaur fauna in the Middle Jurassic lower Shaximiao Formation in Chongqing, SW China". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. 592: 110894. doi:10.1016/j.palaeo.2022.110894

  1. ↑ 1,0 1,1 Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.
  2. ↑ Najwcześniejsze warstwy dolnej części formacji Shaximiao (dolna część nazywana jest również formacją Xiashaximiao) zostały wydatowane na 160-159 Ma (Wang i in., 2018; Moore i in., 2020), jednak pojawiają się sugestie, że mogą liczyć ok. 170-166 Ma (Dai i in., 2022a; Dai i in., 2022b; Ren i in., 2023) lub 167,5-164,5 Ma (Zhou i in., 2022). Wiek górnej części formacji Shaximiao (nazywanych również formacją Shangshaximiao) nie jest pewny. Moore i in. (2020) arbitralnie przyjęli kimeryd i pierwszą połowę tytonu. W haśle również przyjęto arbitralnie przyjęto początek kimerydu jako najstarszy możliwy wiek górnej części formacji Shaximiao. Środkowe warstwy młodszej formacji Suining mają maksymalny wiek 144 Ma (Li i in., 2018), zatem w haśle przyjęto 145 Ma jako górną granicę zasięgu górnej części formacji Shaximiao.
  3. ↑ Maidment, S. C., Raven, T. J., Ouarhache, D., & Barrett, P. M. (2020). North Africa's first stegosaur: implications for Gondwanan thyreophoran dinosaur diversity. Gondwana Research, 77, 82-97. doi:10.1016/j.gr.2019.07.007
  4. ↑ Riguetti, F.J., Apesteguía, S. & Pereda-Suberbiola, X. (2022) "A new Cretaceous thyreophoran from Patagonia supports a South American lineage of armoured dinosaurs" Scientific Reports, 12, 11621. doi:10.1038/s41598-022-15535-6
  5. ↑ Raven, T. J., & Maidment, S. C. (2017). A new phylogeny of Stegosauria (Dinosauria, Ornithischia). Palaeontology, 60(3), 401-408. doi:10.1111/pala.12291
Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Gigantspinosaurus&oldid=32970”