Haestasaurus

Autor:	Marcin Szermański
Korekta:	Mateusz Tałanda, Tomasz Skawiński

---

Haestasaurus (haestazaur)
Długość	ok.9 m
Wysokość	ok. 2- 2,5 m (w barkach)
Masa	ok. 3 t
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Wielka Brytania - wschodnia część hrabstwa Sussex złoża Hastings
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 140-132,6 Ma wczesna kreda (późny berrias - walażyn)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Eusauropoda Neosauropoda/Turiasauria? Macronaria ?? Titanosauriformes
Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: IJReid. [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Ez\u0142o\u017ca Grupy Hastings, hrabstwo East Sussex, \u003Ca href=\"/wiki/Wielka_Brytania\" title=\"Wielka Brytania\"\u003EWielka Brytania\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Csmall\u003E\u003Ci\u003EH. becklesii\u003C/i\u003E.\u003Cbr\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":"z\u0142o\u017ca Grupy Hastings, hrabstwo East Sussex, Wielka Brytania\n","link":"","lat":50.94042660000000211084625334478914737701416015625,"lon":0.3699977891068864099821666968637146055698394775390625,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Haestasaurus to rodzaj niewielkiego zauropoda żyjącego na terenie obecnej Anglii w pierwszej połowie epoki wczesnej kredy. Szczątki tego dinozaura znane były już od połowy XIX wieku, początkowo opisane przez brytyjskiego paleontologa Gideona Mantella za kolejny gatunek Pelorosaurus (współcześnie uznajemy ten rodzaj za takson-worek), później zaś do przypisywany był do Cetiosaurus i Morosaurus, po czym powrócono do Pelorosaurus. W 2015 roku uznano, że szczątki tego dinozaura są na tyle odmienne od wymienionych powyżej rodzajów iż powinny dostać nową nazwę rodzajową.

Materiał kopalny i systematyka

Holotyp (NHMUK R1870) to dobrze zachowana kość ramienna, kość łokciowa, kość promieniowa i odcisk skóry (NHMUK R1868). Nieznany pozostaje wiek osobnika. Okaz NHMUK R18689 (kość nadgarstka) najprawdopodobniej nie należy do tego rodzaju (jest zbyt duża w stosunku do pozostałych kości).

Wg Upchurcha i in. (2015) jest to przedstawiciel kladu Macronaria, a sam holotyp wykazuje 5 autapomorfii. Trzy lata wcześniej D'Emic uznał go za tytanozauryforma, wykluczając jednocześnie przynależność do Titanosauria (i tym samym również do pelorozaura). Upchurch i in. uważają również, że mógł być podobny do Janenschia, Tehuelchesaurus i/lub Camarasaurus. Obecne analizy filogenetyczne wskazują na jego bliskie pokrewieństwo z techuelczezaurem (Poropat i in., 2021) lub z janeszją (jako członkowie kladu Turiasaruria) (Mannion i in., 2019

Budowa

Haestezaur wyglądem zapewne najbardziej przypominał janeszję oraz techuelczezaura. Łuski znajdujące się na kończynach przednich tego zauropoda były wielokątne lub półokrągłe i pokrywały je niewielkie guzki lub brodawki. Służyły one prawdopodobnie do termoregulacji lub kamuflażu (Pittman i in., 2022).

Etymologia

Nazwa rodzajowa Haestasaurus znaczy "jaszczur Heasta". Heast to domniemany miejscowy wódz z czasów przedrzymskich, który osiadł i założył gród nieopodal miejsca znalezienia holotypu. Drugi człon - sauros - to z greckiego "jaszczur". Z kolei epitet gatunkowy - becklesii - honoruje Samuela H. Becklesa, odkrywcę holotypu.

Spis gatunków

Haestasaurus	Upchurch, Mannion i Taylor, 2015
H. becklesii	(Mantell, 1852) Upchurch, Mannion i Taylor, 2015
= Pelorosaurus becklesii	Mantell, 1852
= Morosaurus becklesii	(Mantell, 1852) Marsh, 1889

Galeria

• 

  Odcisk skóry (NHMUK R1868).

• 

  Lewa kość ramienna.

• 

  Lewa kość łokciowa.

• 

  Lewa kość promieniowa.

Bibliografia

D'Emic, M. (2012) The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs. Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x

Mannion, P.D., Upchurch, P., Schwarz, D., Wings, O. (2019). "Taxonomic affinities of the putative titanosaurs from the Late Jurassic Tendaguru Formation of Tanzania: phylogenetic and biogeographic implications for eusauropod dinosaur evolution", Zoological Journal of the Linnean Society, zly068, [2]

Pittman M, Enriquez NJ, Bell PR, Kaye TG, Upchurch P (2022). "Newly detected data from Haestasaurus and review of sauropod skin morphology suggests Early Jurassic origin of skin papillae". Communications Biology. 5 (1): Article number 122. [3]

Poropat SF, Kundrát M, Mannion PD, Upchurch P, Tischler TR, Elliott DA (2021). "Second specimen of the Late Cretaceous Australian sauropod dinosaur Diamantinasaurus matildae provides new anatomical information on the skull and neck of early titanosaurs". Zoological Journal of the Linnean Society. 192 (2): 610–674 [4]

Upchurch, P., Mannion, P.D & Taylor, M.P. (2015) The Anatomy and Phylogenetic Relationships of "Pelorosaurus" becklesii(Neosauropoda, Macronaria) from the Early Cretaceous of England. PLoS ONE 10(6): e0125819. doi:10.1371/journal.pone.0125819