Malarguesaurus: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzono nową stronę "{{DISPLAYTITLE:''Malarguesaurus''}} {{Opis |Autor = Kamil Kamiński |Korekta = |nazwa = ''Malarguesaurus'' |d...") |
m |
||
| (Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|Korekta = | |Korekta = | ||
|nazwa = ''Malarguesaurus'' | |nazwa = ''Malarguesaurus'' | ||
| − | |długość = 20 m | + | |długość = 20,4 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press. </ref> |
| − | |wysokość = | + | |wysokość = 4,5 m (w ramionach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
| − | |masa = | + | |masa = 16 t <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
|dieta = roślinożerny | |dieta = roślinożerny | ||
| − | |miejsce = [[Argentyna]] | + | |miejsce = [[Argentyna]] - Mendoza |
<small>([[formacja]] [[Portezuelo]])</small> | <small>([[formacja]] [[Portezuelo]])</small> | ||
| − | |czas = {{Występowanie| | + | |czas = {{Występowanie|91.5|89}} |
| − | ok. | + | ok. 91,5-89 [[Ma]] <br> |
| − | <small> | + | <small>[[późna kreda]] (późny [[turon]] – wczesny [[koniak]])</small> |
|systematyka = | |systematyka = | ||
[[Dinosauria]] | [[Dinosauria]] | ||
| Linia 19: | Linia 19: | ||
[[Sauropodomorpha]] | [[Sauropodomorpha]] | ||
| + | |||
| + | [[Sauropoda]] | ||
| + | |||
| + | [[Neosauropoda]] | ||
| + | |||
| + | [[Macronaria]] | ||
| + | |||
| + | [[Titanosauriformes]] | ||
[[Somphospondyli]] | [[Somphospondyli]] | ||
| − | [[Titanosauria]] | + | ?[[Titanosauria]] |
|grafika = Chubutisaurus.jpg | |grafika = Chubutisaurus.jpg | ||
|podpis = Rekonstrukcja ''[[Chubutisaurus]]''. ''Malarguesaurus'' był zapewne podobny. Autor: Levi Bernardo [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Chubutisaurus.jpg]. | |podpis = Rekonstrukcja ''[[Chubutisaurus]]''. ''Malarguesaurus'' był zapewne podobny. Autor: Levi Bernardo [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Chubutisaurus.jpg]. | ||
| Linia 29: | Linia 37: | ||
|mapa = | |mapa = | ||
}} | }} | ||
| − | |||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Malarguesaurus'' to rodzaj dość dużego zauropoda | + | ''Malarguesaurus'' to rodzaj dość dużego [[Sauropoda|zauropoda]] prawdopodobnie należącego do [[klad]]u [[Titanosauria]], żyjącego w pierwszej połowie późnej kredy na terenie dzisiejszej Argentyny. Został on nazwany i opisany w 2008 r. przez Gonzáleza Rigę i współpracowników. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 37: | Linia 44: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]] (IANIGLA-PV 110) to niekompletny szkielet obejmujący kręgi ogonowe, szewrony, żebra oraz fragmenty | + | [[Holotyp]] (IANIGLA-PV 110) to niekompletny szkielet obejmujący przednie, trzy środkowe oraz cztery tylne kręgi ogonowe, szewrony, żebra brzuszne, fragmentaryczną kość ramienną, bliższą część prawej k. udowej oraz niezidentyfikowane fragmenty kości. Okaz typowy pochodzi z kamieniołomu "Quebrada Norte", którego mułowce należą do [[formacja|formacji]] [[Portezuelo]], której wiek szacowany jest na późny [[turon]] - wczesny [[koniak]]. |
| − | Materiał przypisany to okaz IANIGLA-PV | + | Materiał przypisany to okaz IANIGLA-PV 111 – dwa tylne kręgi ogonowe i niekompletna kość strzałkowa. Został znaleziony w osadach stanowiska "Cerro la Torre" znajdującego się ok. 600 metrów od wspomnianego powyżej kamieniołomu (osady tego stanowiska również należą do formacji Portezuelo). |
==Budowa== | ==Budowa== | ||
| − | ''Malarguesaurus'' był wg autorów opisu dużym i masywnym zauropodem, mierzącym ok. 20 m długości, choć oczywiście zdecydowanie ustępował rozmiarami największym przedstawicielom tej grupy. Od swoich krewniaków różnił się głównie budową kręgów ogonowych, a zwłaszcza ich wyrostków kolczystych. Budowa innych części ciała jest słabo poznana ze względu na niedostatek szczątków. | + | ''Malarguesaurus'' był wg autorów opisu dużym i masywnym zauropodem, mierzącym ok. 20 m długości, choć oczywiście zdecydowanie ustępował rozmiarami największym przedstawicielom tej grupy. Od swoich krewniaków różnił się głównie budową kręgów ogonowych, a zwłaszcza ich wyrostków kolczystych. Budowa innych części ciała jest słabo poznana ze względu na niedostatek szczątków. |
| − | ''Malarguesaurus'' został opisany jako przedstawiciel [[Somphospondyli]], jednak nowsze analizy wskazują, że mógł być nieco bardziej zaawansowany i należeć do [[Titanosauria]]. | + | ''Malarguesaurus'' został opisany jako przedstawiciel [[Somphospondyli]], jednak nowsze analizy wskazują, że mógł być nieco bardziej zaawansowany i należeć do [[Titanosauria]]. Niestety, fragmentaryczność jego szczątków utrudnia dokładniejsze poznanie pokrewieństw tego taksonu (Carballido i in., 2022). |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| {{V|''Malarguesaurus''}} | | {{V|''Malarguesaurus''}} | ||
| − | | {{Kpt|[[Bernardo Gonzalez Riga|Gonzalez Riga]], [[Elena Previtera|Previtera]] | + | | {{Kpt|[[Bernardo Gonzalez Riga|Gonzalez Riga]], [[Elena Previtera|Previtera]]}} i {{Kpt|[[Cecilia Pirrone|Pirrone]]}}, [[2008]] |
|- | |- | ||
| {{V|''M. florenciae''}} | | {{V|''M. florenciae''}} | ||
| − | | {{Kpt|[[Bernardo Gonzalez Riga|Gonzalez Riga]], [[Elena Previtera|Previtera]] | + | | {{Kpt|[[Bernardo Gonzalez Riga|Gonzalez Riga]], [[Elena Previtera|Previtera]]}} i {{Kpt|[[Cecilia Pirrone|Pirrone]]}}, [[2008]] |
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small> Carballido, J.L., Pol, D., Otero, A., Cerda, I.A., Salgado, L., Garrido, A.C., Ramezani, J., Cúneo, N.R., Krause, J.M. (2017). “A new giant titanosaur sheds light on body mass evolution among sauropod dinosaurs.” Proceedings of the Royal Society B, t. 284, nr art. 20171219. [http://dx.doi.org/10.1098/rspb.2017.1219]. | + | <small> |
| + | Carballido, J.L., Bellardini, F., Salgado, L. (2022). "The Rise of Non-Titanosaur Macronarians in South America". [W]: A. Otero, A., Carballido, J.L., Pol, D. (red.). "South American Sauropodomorph Dinosaurs". Springer Earth System Sciences. Springer. pp. 237–268. [https://doi.org/10.1007%2F978-3-030-95959-3_7] | ||
| + | |||
| + | Carballido, J.L., Pol, D., Otero, A., Cerda, I.A., Salgado, L., Garrido, A.C., Ramezani, J., Cúneo, N.R., Krause, J.M. (2017). “A new giant titanosaur sheds light on body mass evolution among sauropod dinosaurs.” Proceedings of the Royal Society B, t. 284, nr art. 20171219. [http://dx.doi.org/10.1098/rspb.2017.1219]. | ||
| − | González Riga, B.J., Previtera, E., Pirrone, C.A. (2008). "Malarguesaurus florenciae gen. et sp. nov., a new titanosauriform (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Cretaceous of Mendoza, Argentina". Cretaceous Research. 30 (1): 135–148. [[doi:10.1016/j.cretres.2008.06.006]]. | + | González Riga, B.J., Previtera, E., Pirrone, C.A. (2008). "''Malarguesaurus florenciae'' gen. et sp. nov., a new titanosauriform (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Cretaceous of Mendoza, Argentina". Cretaceous Research. 30 (1): 135–148. [[doi:10.1016/j.cretres.2008.06.006]]. |
Gorscak, E., O’Connor, P.M. (2019). “A new African Titanosaurian Sauropod Dinosaur from the middle Cretaceous Galula Formation (Mtuka Member), Rukwa Rift Basin, Southwestern Tanzania.” „PLOS ONE”, 14 (2), e0211412. [[DOI: 10.1371/journal.pone.0211412]]. | Gorscak, E., O’Connor, P.M. (2019). “A new African Titanosaurian Sauropod Dinosaur from the middle Cretaceous Galula Formation (Mtuka Member), Rukwa Rift Basin, Southwestern Tanzania.” „PLOS ONE”, 14 (2), e0211412. [[DOI: 10.1371/journal.pone.0211412]]. | ||
| − | </small> | + | <references/></small> |
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
[[Kategoria:Saurischia]] | [[Kategoria:Saurischia]] | ||
| + | [[Kategoria:Sauropodomorpha]] | ||
[[Kategoria:Sauropoda]] | [[Kategoria:Sauropoda]] | ||
| + | [[Kategoria:Macronaria]] | ||
| + | [[Kategoria:Somphospondyli]] | ||
[[Kategoria:Ameryka Południowa]] | [[Kategoria:Ameryka Południowa]] | ||
[[Kategoria:Argentyna]] | [[Kategoria:Argentyna]] | ||
Aktualna wersja na dzień 20:34, 6 paź 2024
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Malarguesaurus | |
|---|---|
| Długość | 20,4 m [1] |
| Wysokość | 4,5 m (w ramionach) [1] |
| Masa | 16 t [1] |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Argentyna - Mendoza |
| Czas |
ok. 91,5-89 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja Chubutisaurus. Malarguesaurus był zapewne podobny. Autor: Levi Bernardo [1]. | |
Wstęp
Malarguesaurus to rodzaj dość dużego zauropoda prawdopodobnie należącego do kladu Titanosauria, żyjącego w pierwszej połowie późnej kredy na terenie dzisiejszej Argentyny. Został on nazwany i opisany w 2008 r. przez Gonzáleza Rigę i współpracowników.
Etymologia
Nazwa Malarguesaurus departamentu Malargue w prowincji Mendoza w Argentynie. Epitet gatunkowy honoruje Florencię Fernandez Favaron, która odnalazła pierwsz skamieniałości opisywanego dinozaura i uczestniczyła w wykopaliskach.
Materiał kopalny
Holotyp (IANIGLA-PV 110) to niekompletny szkielet obejmujący przednie, trzy środkowe oraz cztery tylne kręgi ogonowe, szewrony, żebra brzuszne, fragmentaryczną kość ramienną, bliższą część prawej k. udowej oraz niezidentyfikowane fragmenty kości. Okaz typowy pochodzi z kamieniołomu "Quebrada Norte", którego mułowce należą do formacji Portezuelo, której wiek szacowany jest na późny turon - wczesny koniak.
Materiał przypisany to okaz IANIGLA-PV 111 – dwa tylne kręgi ogonowe i niekompletna kość strzałkowa. Został znaleziony w osadach stanowiska "Cerro la Torre" znajdującego się ok. 600 metrów od wspomnianego powyżej kamieniołomu (osady tego stanowiska również należą do formacji Portezuelo).
Budowa
Malarguesaurus był wg autorów opisu dużym i masywnym zauropodem, mierzącym ok. 20 m długości, choć oczywiście zdecydowanie ustępował rozmiarami największym przedstawicielom tej grupy. Od swoich krewniaków różnił się głównie budową kręgów ogonowych, a zwłaszcza ich wyrostków kolczystych. Budowa innych części ciała jest słabo poznana ze względu na niedostatek szczątków.
Malarguesaurus został opisany jako przedstawiciel Somphospondyli, jednak nowsze analizy wskazują, że mógł być nieco bardziej zaawansowany i należeć do Titanosauria. Niestety, fragmentaryczność jego szczątków utrudnia dokładniejsze poznanie pokrewieństw tego taksonu (Carballido i in., 2022).
Spis gatunków
| Malarguesaurus | Gonzalez Riga, Previtera i Pirrone, 2008 |
| M. florenciae | Gonzalez Riga, Previtera i Pirrone, 2008 |
Bibliografia
Carballido, J.L., Bellardini, F., Salgado, L. (2022). "The Rise of Non-Titanosaur Macronarians in South America". [W]: A. Otero, A., Carballido, J.L., Pol, D. (red.). "South American Sauropodomorph Dinosaurs". Springer Earth System Sciences. Springer. pp. 237–268. [2]
Carballido, J.L., Pol, D., Otero, A., Cerda, I.A., Salgado, L., Garrido, A.C., Ramezani, J., Cúneo, N.R., Krause, J.M. (2017). “A new giant titanosaur sheds light on body mass evolution among sauropod dinosaurs.” Proceedings of the Royal Society B, t. 284, nr art. 20171219. [3].
González Riga, B.J., Previtera, E., Pirrone, C.A. (2008). "Malarguesaurus florenciae gen. et sp. nov., a new titanosauriform (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Cretaceous of Mendoza, Argentina". Cretaceous Research. 30 (1): 135–148. doi:10.1016/j.cretres.2008.06.006.
Gorscak, E., O’Connor, P.M. (2019). “A new African Titanosaurian Sauropod Dinosaur from the middle Cretaceous Galula Formation (Mtuka Member), Rukwa Rift Basin, Southwestern Tanzania.” „PLOS ONE”, 14 (2), e0211412. DOI: 10.1371/journal.pone.0211412.
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Chubutisaurus.jpg){kind=link}