Demandasaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(-Massopoda)
m
 
(Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
<small>
+
{{DISPLAYTITLE:''Demandasaurus''}}
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
{{Opis
| Autor:
+
|Autor                 = [[Marcin Szermański]]
| Korekta:
+
|Korekta              = [[Maciej Ziegler]], [[Tomasz Skawiński]], [[Michał Siedlecki]]
|-
+
|nazwa                = ''Demandasaurus'' (demandazaur)
| [[Marcin Szermański]]
+
|długość              = 10,8 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press. </ref>
 
+
|wysokość              = 2,3 m (w biodrach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
| [[Maciej Ziegler]]
+
|masa                  = 2,4 t <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
[[Tomasz Skawiński]]
+
|dieta                = roślinożerny
|}
+
|miejsce              = [[Hiszpania]] - prowincja Burgos, Kastylia i Leon
</small>
+
<small>([[formacja]] [[Castrillo de la Reina]] - górna część)</small>
 
+
|czas                  = {{Występowanie|125|124}}
----
+
ok. 125 [[Ma]] <br>
 
+
<small>[[wczesna kreda]] (wczesny [[barrem]])</small>
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
+
|systematyka          =
! colspan=2 | ''Demandasaurus'' (demandazaur)
+
[[Dinosauria]]
|-
 
! '''Długość''':
 
| ? m
 
 
 
|-
 
! '''Masa''':
 
| ? t
 
 
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
| [[Hiszpania]] - prowincja [[Burgos]]
 
 
 
<small>górne warstwy formacji Castrillo de la Reina</small>
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
| 128,3-121 Ma
 
 
 
<small>wczesna [[kreda]] (późny [[barrem]] – wczesny [[apt]])</small>
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
| [[Dinosauria]]
 
  
 
[[Saurischia]]
 
[[Saurischia]]
Linia 51: Linia 30:
 
[[Rebbachisauridae]]
 
[[Rebbachisauridae]]
  
[[Nigersaurinae]]
+
[[Rebbachisaurinae]] (=? [[Nigersaurinae]])
|-
+
|grafika = Demandasaurus_NT.jpg
| colspan=2 |[[Plik:Demandasaurus.jpg|400px|]]
+
|podpis = Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Nobu Tamura [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Demandasaurus_NT.jpg]
<small>Autor: Andrey Atuchin [http://andrey-atuchin.blogspot.com/2011/04/working-on-demandasaurus.html]</small>
+
|PorównanieGrupa =
|}
+
|PorównanieDługość =
 
+
|mapa =
 +
}}
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Demandasaurus'' to rodzaj zauropoda żyjącego we wczesnej Kredzie na terenie dzisiejszej Hiszpanii. Wyróżnia się on dziewięcioma autapomorfiami. Dotyczą one morfologii i budowy zębów i kręgów w poszczególnych odcinkach kręgosłupa (szyjnego, grzbietowego i ogonowego).
+
''Demandasaurus'' to [[rodzaj]] stosunkowo niewielkiego [[Sauropoda|zauropoda]] z grupy [[Rebbachisauridae|rebbachizaurydów]] żyjącego na terenie dzisiejszej Hiszpanii w połowie epoki wczesnej kredy. Jest pierwszym nazwanym [[Diplodocoidea|diplodokoidem]] z Hiszpanii (z terenów tego państwa do momentu opisania omawianego taksonu nazwano tylko różne rodzaje [[Macronaria|makronarów]], np: [[Aragosaurus|aragozaura]], czy [[Lirainosaurus|lirajnozaura]].
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
[[Holotyp]] demandazaura to prawa i lewa k. przedszczękowa, lewa k. zębowa, 6 izolowanych zębów, 3 kręgi szyjne, 5 żeber szyjnych, 2 kręgi grzbietowe, 9 żeber grzbietowych, 19 kręgów ogonowych, 9 łuków hemalnych, lewa i prawa k. kulszowa i lewa k. udowa.
+
[[Plik:Demandasaurus Skeletal.svg|thumb|300px|right|Rekonstrukcja szkieletu. Autor: Slate Weasel [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Demandasaurus_Skeletal.svg]]]
 +
[[Holotyp]] demandazaura to prawa (MDS−RVII,275) i lewa (MDS−RVII,332) kość przedszczękowa, lewa k. zębowa (MDS−RVII,443), sześć izolowanych zębów (MDS−RVII,340; MDS−RVII,436; MDS−RVII,437; MDS−RVII,438; MDS−RVII,440; MDS−RVII,441), trzy kręgi szyjne (MDS−RVII,589; MDS−RVII,606 ([[axis|obrotnik]]); MDS−RVII,806), pięć żeber szyjnych (MDS−RVII,379; MDS−RVII,458; MDS−RVII,466; MDS−RVII,587; MDS−RVII,811), dwa kręgi grzbietowe (MDS−RVII,242; MDS−RVII,798), dziewięć żeber grzbietowych (MDS−RVII, 14; MDS−RVII,301; MDS−RVII,364; MDS−RVII,365; MDS−RVII,368; MDS−RVII,382; MDS−RVII,592; MDS−RVII,600; MDS−RVII,611), dziewiętnaście kręgów ogonowych (MDS−RVII,2; MDS−RVII,3; MDS−RVII,4; MDS−RVII,9; MDS−RVII,10; MDS−RVII,11; MDS−RVII,12; MDS−RVII,15; MDS−RVII,101; MDS−RVII,216; MDS−RVII,217; MDS−RVII,218; MDS−RVII,470; MDS−RVII,602; MDS−RVII,605; MDS−RVII,609; MDS−RVII,610; MDS−RVII,629andMDS−RVII,805), dziewięć łuków naczyniowych (hemalnych, szewronów) (MDS−RVII,23; MDS−RVII,99; MDS−RVII,231; MDS−RVII,232; MDS−RVII,590; MDS−RVII,591; MDS−RVII,594; MDS−RVII,796; MDS−RVII,797), lewa (MDS−RVII,18) i prawa (MDS−RVII,19) k. kulszowa i lewa k. udowa (MDS−RVII,16). Został znaleziony na terenie kamieniołomu Tenadasdelos Vallejos II, którego osady należą do górnej części [[formacja|formacji]] [[Castrillo de la Reina]] (wczesny [[barrem]]).
  
==Lokalizacja i pokrewieństwo==
+
==Budowa i pokrewieństwo==
''Demandasaurus'' to pierwszy zauropod należący do [[Diplodocidea]] odnaleziony na terenie półwyspu Iberyjskiego (Pirenejskiego) z okresu kredy. Był to średniej wielkości (prawdopodobnie kilkanaście metrów długości) rebbachizauryd, żyjący jakieś 128,3-121 milionów lat temu. Wcześniej na tym obszarze znajdywano wiele innych zauropodów z wczesnej kredy, lecz nie diplodokidów, a należących do [[Macronaria]], jak np.: ''[[Aragosaurus]]'', ''[[Galveosaurus]]'', czy ''[[Tastavinsaurus]]''. Wg autorów opisu, demandazaur był taksonem siostrzanym w stosunku do ''[[Nigersaurus]]'', znanego również z aptu i żyjącego na terenie dzisiejszego Nigeru (Afryka). Odkrycie ''Demandasaurus'' sugeruje obecność pomostu lądowego między południową Europą ([[Laurazja]]) a północną Afryką ([[Gondwana]]), przez który zwierzęta mogły migrować na północ i południe.
+
[[Plik:Demandasaurus.jpg|thumb|300px|right|[[Holotyp]] - lewa kość zębowa (MDS−RVII,443). Źródło: Fernández-Baldor i in., 2011. http://app.pan.pl/article/item/app20100003.html]]
 +
Demandazaur był stosunkowo niewielkim zauropodem nieco podobnym do [[Nigersaurus|nigerzaura]], od którego odróżniał się m.in. bardziej zaokrąglonym kształtem kości przedszczękowych i zębowych. Ponadto miał specyficzną ornamentacje zębów (bogatą w grzebienie i ząbkowanie) oraz odrębną budowę kręgów szyjnych, grzbietowych i ogonowych.
 +
Wg autorów opisu (a także wg Carballido i współpracowników [[2012]]), demandazaur jest [[takson siostrzany|taksonem siostrzanym]] w stosunku do ''[[Nigersaurus]]'', znanego również z [[apt]]u i żyjącego na terenie dzisiejszego [[Niger]]u (Afryka). Tą klasyfikację potwierdzają nowsze analizy filogenetyczne (np: Fanti i in., [[2015]]; Averianov i Sues, [[2021]]; Lerzo i in, [[2024]]a; Lerzo i in., [[2024]]b) Odkrycie ''Demandasaurus'' sugeruje obecność pomostu lądowego między południową Europą ([[Laurazja]]) a północną Afryką ([[Gondwana]]), przez który zwierzęta mogły migrować na północ i południe.  
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Nazwa rodzajowa ''Demandasaurus'' znaczy "jaszczur z Demanda" – góry, na zboczach której odnaleziono jego skamieniałe kości. Epitet gatunkowy ''darwini'' honoruje słynnego Charlesa R. Darwina, twórcę teorii ewolucji.
+
Nazwa rodzajowa ''Demandasaurus'' znaczy "jaszczur z Gór Demanda" – łańcucha górskiego, na zboczach którego odnaleziono jego skamieniałe kości. Epitet gatunkowy ''darwini'' honoruje słynnego Charlesa R. Darwina, twórcę teorii ewolucji.
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
! ''Demandasaurus''
+
|{{V|''Demandasaurus''}}
| [[Fernández-Baldor]], [[Canudo]], [[Huerta]], [[Montero]], [[Pereda Suberbiola]] i [[Salgado]], [[2011]]
+
|{{Kpt|[[Fidel Fernández-Baldor|Fernández-Baldor]], [[José Canudo|Canudo]], [[Pedro Huerta|Huerta]], [[Diego Montero|Montero]], [[Xabier Pereda Suberbiola|Pereda Suberbiola]]}} i {{Kpt|[[Leonardo Salgado|Salgado]]}}, [[2011]]
 
|-
 
|-
! ''D. darwini''
+
|{{V|''D. darwini''}}
| [[Fernández-Baldor]], [[Canudo]], [[Huerta]], [[Montero]], [[Pereda Suberbiola]] i [[Salgado]], [[2011]]
+
|{{Kpt|Fernández-Baldor, Canudo, Huerta, Montero, Pereda Suberbiola}} i {{Kpt|[[Salgado]]}}, [[2011]]
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
 
<small>
 
<small>
Fernández-Baldor, T.F., Canudo, J.I., Huerta, P., Montero, D., Pereda Suberbiola, X. & Salgado, L. (2011) "Demandasaurus darwini, a new rebbachisaurid sauropod from the Early Cretaceous of the Iberian Peninsula. Acta Palaeontologica Polonica 56(X): xxx-xxx. doi:10.4202/app.2010.0003
+
Averianov, A., Sues, H.-D. (2021). "First rebbachisaurid sauropod dinosaur from Asia". PLoS ONE. 16 (2): e0246620. [http://dx.doi.org/10.1371/journal.pone.0246620]
</small>
+
 
 +
Carballido, J.L., Salgado, L., Pol, D., Canudo, J.I. & Garrido, A. (2012) "A new basal rebbachisaurid (Sauropoda, Diplodocoidea) from the Early Cretaceous of the Neuquén Basin; evolution and biogeography of the group". Historical Biology: An International Journal of Paleobiology 24 (6): 631–654. [[doi:10.1080/08912963.2012.672416]]
 +
 
 +
Fanti, F., Cau, A., Cantelli, L., Hassine, M., Auditore, M. (2015). "New Information on ''Tataouinea hannibalis'' from the Early Cretaceous of Tunisia and Implications for the Tempo and Mode of Rebbachisaurid Sauropod Evolution". PLOS ONE. 10 (4): e123475. [https://doi.org/10.1371%2Fjournal.pone.0123475]
 +
 
 +
Lerzo, L.N., Fernández-Baldor, F.T., Canale, J.I., Whitlock, J.A., Otero, A., Gallina, P.A. (2024b). "They all floated in the Cretaceous: new rebbachisaurid (Sauropoda, Diplodocoidea) with a highly pneumatized skeleton from the Upper Cretaceous (lower Cenomanian) of Patagonia, Argentina". Historical Biology: 1–14. [http://dx.doi.org/10.1080/08912963.2024.2383708]
 +
 
 +
Lerzo, L.N., Gallina, P.A., Canale, J.I., Otero, A., Carballido, J.L., Apesteguía, S., Makovicky, P.J. (2024a). "The last of the oldies: a basal rebbachisaurid (Sauropoda, Diplodocoidea) from the early Late Cretaceous (Cenomanian–Turonian) of Patagonia, Argentina". Historical Biology: 1–26 [https://doi.org/10.1080%2F08912963.2023.2297914]
 +
 
 +
Fernández-Baldor, T.F., Canudo, J.I., Huerta, P., Montero, D., Pereda Suberbiola, X. & Salgado, L. (2011) "''Demandasaurus darwini'', a new rebbachisaurid sauropod from the Early Cretaceous of the Iberian Peninsula. Acta Palaeontologica Polonica 56 (3): 535-552. [[doi:10.4202/app.2010.0003]].
 +
<references/></small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 94: Linia 87:
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Barrem]]
 
[[Kategoria:Barrem]]
[[Kategoria:Apt]]
 

Aktualna wersja na dzień 09:05, 21 paź 2024

Autor: Marcin Szermański
Korekta: Maciej Ziegler, Tomasz Skawiński, Michał Siedlecki


Demandasaurus (demandazaur)
Długość 10,8 m [1]
Wysokość 2,3 m (w biodrach) [1]
Masa 2,4 t [1]
Dieta roślinożerny
Miejsce Hiszpania - prowincja Burgos, Kastylia i Leon

(formacja Castrillo de la Reina - górna część)

Czas
252 201 145
66

ok. 125 Ma
wczesna kreda (wczesny barrem)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Sauropodomorpha

Sauropoda

Eusauropoda

Neosauropoda

Diplodocoidea

Rebbachisauridae

Rebbachisaurinae (=? Nigersaurinae)

Demandasaurus NT.jpg
Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Nobu Tamura [2]

Wstęp

Demandasaurus to rodzaj stosunkowo niewielkiego zauropoda z grupy rebbachizaurydów żyjącego na terenie dzisiejszej Hiszpanii w połowie epoki wczesnej kredy. Jest pierwszym nazwanym diplodokoidem z Hiszpanii (z terenów tego państwa do momentu opisania omawianego taksonu nazwano tylko różne rodzaje makronarów, np: aragozaura, czy lirajnozaura.

Materiał kopalny

Rekonstrukcja szkieletu. Autor: Slate Weasel [1]

Holotyp demandazaura to prawa (MDS−RVII,275) i lewa (MDS−RVII,332) kość przedszczękowa, lewa k. zębowa (MDS−RVII,443), sześć izolowanych zębów (MDS−RVII,340; MDS−RVII,436; MDS−RVII,437; MDS−RVII,438; MDS−RVII,440; MDS−RVII,441), trzy kręgi szyjne (MDS−RVII,589; MDS−RVII,606 (obrotnik); MDS−RVII,806), pięć żeber szyjnych (MDS−RVII,379; MDS−RVII,458; MDS−RVII,466; MDS−RVII,587; MDS−RVII,811), dwa kręgi grzbietowe (MDS−RVII,242; MDS−RVII,798), dziewięć żeber grzbietowych (MDS−RVII, 14; MDS−RVII,301; MDS−RVII,364; MDS−RVII,365; MDS−RVII,368; MDS−RVII,382; MDS−RVII,592; MDS−RVII,600; MDS−RVII,611), dziewiętnaście kręgów ogonowych (MDS−RVII,2; MDS−RVII,3; MDS−RVII,4; MDS−RVII,9; MDS−RVII,10; MDS−RVII,11; MDS−RVII,12; MDS−RVII,15; MDS−RVII,101; MDS−RVII,216; MDS−RVII,217; MDS−RVII,218; MDS−RVII,470; MDS−RVII,602; MDS−RVII,605; MDS−RVII,609; MDS−RVII,610; MDS−RVII,629andMDS−RVII,805), dziewięć łuków naczyniowych (hemalnych, szewronów) (MDS−RVII,23; MDS−RVII,99; MDS−RVII,231; MDS−RVII,232; MDS−RVII,590; MDS−RVII,591; MDS−RVII,594; MDS−RVII,796; MDS−RVII,797), lewa (MDS−RVII,18) i prawa (MDS−RVII,19) k. kulszowa i lewa k. udowa (MDS−RVII,16). Został znaleziony na terenie kamieniołomu Tenadasdelos Vallejos II, którego osady należą do górnej części formacji Castrillo de la Reina (wczesny barrem).

Budowa i pokrewieństwo

Holotyp - lewa kość zębowa (MDS−RVII,443). Źródło: Fernández-Baldor i in., 2011. http://app.pan.pl/article/item/app20100003.html

Demandazaur był stosunkowo niewielkim zauropodem nieco podobnym do nigerzaura, od którego odróżniał się m.in. bardziej zaokrąglonym kształtem kości przedszczękowych i zębowych. Ponadto miał specyficzną ornamentacje zębów (bogatą w grzebienie i ząbkowanie) oraz odrębną budowę kręgów szyjnych, grzbietowych i ogonowych. Wg autorów opisu (a także wg Carballido i współpracowników 2012), demandazaur jest taksonem siostrzanym w stosunku do Nigersaurus, znanego również z aptu i żyjącego na terenie dzisiejszego Nigeru (Afryka). Tą klasyfikację potwierdzają nowsze analizy filogenetyczne (np: Fanti i in., 2015; Averianov i Sues, 2021; Lerzo i in, 2024a; Lerzo i in., 2024b) Odkrycie Demandasaurus sugeruje obecność pomostu lądowego między południową Europą (Laurazja) a północną Afryką (Gondwana), przez który zwierzęta mogły migrować na północ i południe.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Demandasaurus znaczy "jaszczur z Gór Demanda" – łańcucha górskiego, na zboczach którego odnaleziono jego skamieniałe kości. Epitet gatunkowy darwini honoruje słynnego Charlesa R. Darwina, twórcę teorii ewolucji.

Spis gatunków

Demandasaurus Fernández-Baldor, Canudo, Huerta, Montero, Pereda Suberbiola i Salgado, 2011
D. darwini Fernández-Baldor, Canudo, Huerta, Montero, Pereda Suberbiola i Salgado, 2011

Bibliografia

Averianov, A., Sues, H.-D. (2021). "First rebbachisaurid sauropod dinosaur from Asia". PLoS ONE. 16 (2): e0246620. [3]

Carballido, J.L., Salgado, L., Pol, D., Canudo, J.I. & Garrido, A. (2012) "A new basal rebbachisaurid (Sauropoda, Diplodocoidea) from the Early Cretaceous of the Neuquén Basin; evolution and biogeography of the group". Historical Biology: An International Journal of Paleobiology 24 (6): 631–654. doi:10.1080/08912963.2012.672416

Fanti, F., Cau, A., Cantelli, L., Hassine, M., Auditore, M. (2015). "New Information on Tataouinea hannibalis from the Early Cretaceous of Tunisia and Implications for the Tempo and Mode of Rebbachisaurid Sauropod Evolution". PLOS ONE. 10 (4): e123475. [4]

Lerzo, L.N., Fernández-Baldor, F.T., Canale, J.I., Whitlock, J.A., Otero, A., Gallina, P.A. (2024b). "They all floated in the Cretaceous: new rebbachisaurid (Sauropoda, Diplodocoidea) with a highly pneumatized skeleton from the Upper Cretaceous (lower Cenomanian) of Patagonia, Argentina". Historical Biology: 1–14. [5]

Lerzo, L.N., Gallina, P.A., Canale, J.I., Otero, A., Carballido, J.L., Apesteguía, S., Makovicky, P.J. (2024a). "The last of the oldies: a basal rebbachisaurid (Sauropoda, Diplodocoidea) from the early Late Cretaceous (Cenomanian–Turonian) of Patagonia, Argentina". Historical Biology: 1–26 [6]

Fernández-Baldor, T.F., Canudo, J.I., Huerta, P., Montero, D., Pereda Suberbiola, X. & Salgado, L. (2011) "Demandasaurus darwini, a new rebbachisaurid sauropod from the Early Cretaceous of the Iberian Peninsula. Acta Palaeontologica Polonica 56 (3): 535-552. doi:10.4202/app.2010.0003.

  1. 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press.