Taveirosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Taveirosaurus''}} | {{DISPLAYTITLE:''Taveirosaurus''}} | ||
− | + | {{Opis | |
− | + | |Autor = [[Tomasz Sokołowski]] | |
− | | | + | |Korekta = [[Maciej Ziegler]], [[Kamil Kamiński]], [[Michał Siedlecki]] |
− | | | + | |nazwa = ''Taveirosaurus'' (taweirozaur) |
− | | | + | |długość = |
− | | [[ | + | |wysokość = |
− | + | |masa = | |
− | |} | + | |dieta = ?mięsożerny |
− | </small> | + | |miejsce = [[Portugalia]] - Baixo Mondego, okolice wsi Taveiro, Coimbro; [[Hiszpania]] - Laño |
+ | <small>([[formacja]] [[Argilas de Aveiro]])</small> | ||
+ | |czas = {{Występowanie|72.1|66}} | ||
+ | ok. 72,1-66 [[Ma]] <br> | ||
+ | <small> [[późna kreda]] ([[mastrycht]])</small> | ||
+ | |systematyka = | ||
+ | ?[[Synapsida]]/??[[Sauropsida]] | ||
+ | |||
+ | ?[[Therapsida]]/??[[Diapsida]] | ||
+ | |||
+ | ?[[Theriodontia]]/??[[Archosauromorpha]] | ||
− | + | ?[[Cynodontia]]/??[[Archosauria]] | |
− | + | ?[[Probainognathia]]/??[[Avemetatarsalia]] | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | + | ?[[Mammaliamorpha]]/??[[Dinosauromorpha]] | |
− | |||
− | |||
− | + | ?[[Mammaliaformes]]/??[[Dinosauria]] | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | [[Ornithischia]] | + | ?[[Mammalia]]/??[[Ornithischia]] |
− | [[ | + | ?[[Therimorpha]]/??[[Genasauria]] |
− | [[ | + | ?[[Eutriconodonta]]/??[[Cerapoda]]/???[[Thyreophora]] |
− | ?? [[ | + | ??[[Pachycephalosauridae]]/???[[Nodosauridae]] |
− | | | + | |grafika = taveirosaurus.jpeg |
− | | | + | |Podpis = Rysunek [[holotyp|okazu typowego]] ''Taveirosaurus costai''. Źródło: Źródło: Antunes i Sigogneau-Russell, 1991. [http://www.museulourinha.org/pt/paleon_dino_o1.htm] |
− | + | |PorównanieGrupa = | |
− | | | + | |PorównanieDługość = |
− | + | |mapa = | |
− | | | + | <display_points type="terrain" zoom=4> |
− | | | ||
− | <display_points type="terrain" zoom= | ||
40.2° N, 8.5° W~wieś Taveiro, Baixo Mondego, [[Portugalia]]|<small>''Taveirosaurus costai''.</small> | 40.2° N, 8.5° W~wieś Taveiro, Baixo Mondego, [[Portugalia]]|<small>''Taveirosaurus costai''.</small> | ||
</display_points> | </display_points> | ||
− | + | }} | |
− | |||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
− | ''Taveirosaurus'' to | + | ''Taveirosaurus'' to dość problematyczny takson czworonoga żyjącego na terenie dzisiejszego Półwyspu Iberyjskiego pod koniec epoki późnej kredy. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
− | + | Jedynymi znanymi pozostałościami taweirozaura są liczne zęby znalezione w Portugalii ([[holotyp]] - CEGUNL-TV 10 oraz materiał przypisany - CEGUNL-TV 6–9, 11, 13-16) oraz Hiszpanii (materiał z Laño). | |
+ | |||
+ | ==Historia taksonu== | ||
+ | [[Gatunek typowy]], ''T. costai'', został opisany przez [[Telles Antunes|Tellesa Antunesa]] i [[Denise Sigogneau-Russell|Denise Sigogneau-Russella]] w [[1991]] roku. Pierwotnie gad ten został przypisany do pachycefalozaurów, później "fabrozaurydów", jednak obecnie wiadomo, że mógł być także nodozaurydem. Holtz (2012) określił go jako bliżej nieokreślonego prymitywnego przedstawiciela Ornithischia. Wcześniej, w 2004 r. Norman i in. uznali go za ''[[nomen dubium]]''. Fonseca i współpracownicy (2024) w swe analizie filogenetycznej dotyczącej [[Ornithischia|dinozaurów ptasiomiednicznych]] nie uwzględnili w niej omawianego taksonu, ponieważ stwierdzili, iż jego materiał kopalny jest zbyt niekompletny. Zauważyli jednak podobieństwo zębów taweirozaura do zębów wczesnych ssaków z grupy eutrikonodontów i zdecydowali iż bazując na wspólnych cechach morfologicznych zębów oraz późnokredowym wieku omawianego zwierzęcia, taweirozaur był tak naprawdę eutrikonodontem. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
Linia 65: | Linia 60: | ||
| ''Taveirosaurus'' | | ''Taveirosaurus'' | ||
| {{Kpt|[[Telles Antunes|Antunes]]}} i {{Kpt|[[Denise Sigogneau-Russell|Sigogneau-Russell]]}}, [[1991]] | | {{Kpt|[[Telles Antunes|Antunes]]}} i {{Kpt|[[Denise Sigogneau-Russell|Sigogneau-Russell]]}}, [[1991]] | ||
− | | ''[[nomen dubium]]'' | + | | ?''[[nomen dubium]]'' |
|- | |- | ||
| ''T. costai'' | | ''T. costai'' | ||
| {{Kpt|Antunes}} i {{Kpt|Sigogneau-Russell}}, 1991 | | {{Kpt|Antunes}} i {{Kpt|Sigogneau-Russell}}, 1991 | ||
− | | ''nomen dubium'' | + | | ?''nomen dubium'' |
|} | |} | ||
Linia 75: | Linia 70: | ||
<small> | <small> | ||
Źródła naukowe: | Źródła naukowe: | ||
+ | Fonseca, A.O., Reid, I.J., Venner, A., Duncan, R.J., Garcia, M.S., Müller, R.T. (2024). "A comprehensive phylogenetic analysis on early ornithischian evolution". Journal of Systematic Palaeontology. 22 (1). 2346577. [https://doi.org/10.1080%2F14772019.2024.2346577] | ||
− | Norman, D.B., Witmer, L.M. | + | Norman, D.B., Witmer, L.M. , Weishampel, D.B. (2004) "Basal Ornithischia" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P., Osmólska, H. "The Dinosauria" (2. wydanie) University of California - Berkeley i Los Angeles |
Inne: | Inne: |
Wersja z 21:25, 28 paź 2024
Autor: | Tomasz Sokołowski |
Korekta: | Maciej Ziegler, Kamil Kamiński, Michał Siedlecki |
Taveirosaurus (taweirozaur) | |
---|---|
Dieta | ?mięsożerny |
Miejsce | Portugalia - Baixo Mondego, okolice wsi Taveiro, Coimbro; Hiszpania - Laño |
Czas |
ok. 72,1-66 Ma |
Systematyka | ?Synapsida/??Sauropsida
?Theriodontia/??Archosauromorpha ?Probainognathia/??Avemetatarsalia ?Mammaliamorpha/??Dinosauromorpha |
Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Taveirosaurus to dość problematyczny takson czworonoga żyjącego na terenie dzisiejszego Półwyspu Iberyjskiego pod koniec epoki późnej kredy.
Materiał kopalny
Jedynymi znanymi pozostałościami taweirozaura są liczne zęby znalezione w Portugalii (holotyp - CEGUNL-TV 10 oraz materiał przypisany - CEGUNL-TV 6–9, 11, 13-16) oraz Hiszpanii (materiał z Laño).
Historia taksonu
Gatunek typowy, T. costai, został opisany przez Tellesa Antunesa i Denise Sigogneau-Russella w 1991 roku. Pierwotnie gad ten został przypisany do pachycefalozaurów, później "fabrozaurydów", jednak obecnie wiadomo, że mógł być także nodozaurydem. Holtz (2012) określił go jako bliżej nieokreślonego prymitywnego przedstawiciela Ornithischia. Wcześniej, w 2004 r. Norman i in. uznali go za nomen dubium. Fonseca i współpracownicy (2024) w swe analizie filogenetycznej dotyczącej dinozaurów ptasiomiednicznych nie uwzględnili w niej omawianego taksonu, ponieważ stwierdzili, iż jego materiał kopalny jest zbyt niekompletny. Zauważyli jednak podobieństwo zębów taweirozaura do zębów wczesnych ssaków z grupy eutrikonodontów i zdecydowali iż bazując na wspólnych cechach morfologicznych zębów oraz późnokredowym wieku omawianego zwierzęcia, taweirozaur był tak naprawdę eutrikonodontem.
Etymologia
Jego nazwa oznacza "jaszczur z Taveiro" i pochodzi od wsi, nieopodal której odkryto zęby. Epitet gatunkowy został nadany na cześć brazylijskiego paleontologa Deraldo da Costa Barrosa Muniza.
Spis gatunków
Taveirosaurus | Antunes i Sigogneau-Russell, 1991 | ?nomen dubium |
T. costai | Antunes i Sigogneau-Russell, 1991 | ?nomen dubium |
Bibliografia
Źródła naukowe: Fonseca, A.O., Reid, I.J., Venner, A., Duncan, R.J., Garcia, M.S., Müller, R.T. (2024). "A comprehensive phylogenetic analysis on early ornithischian evolution". Journal of Systematic Palaeontology. 22 (1). 2346577. [1]
Norman, D.B., Witmer, L.M. , Weishampel, D.B. (2004) "Basal Ornithischia" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P., Osmólska, H. "The Dinosauria" (2. wydanie) University of California - Berkeley i Los Angeles
Inne:
Holtz, T.R. Jr. (1996, online): http://dml.cmnh.org/1996May/msg00166.html
Naish, D. (2001, online): http://dml.cmnh.org/2001Jul/msg00623.html
Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [2]