Straight Cliffs: Różnice pomiędzy wersjami
(Nowy artykuł - hasło w trakcie rozbudowy) |
(→Paleofauna) |
||
| Linia 56: | Linia 56: | ||
==Paleofauna== | ==Paleofauna== | ||
Mimo, iż z formacji Straight Cliffs znamy jedynie fragmentaryczne znaleziska dinozaurów to można przypuszczać, że fauna mogła być podobna jak np. [[Moreno Hill]]. Skamieniałości innych grup zwierząt są bardziej liczne niż dinozaurów. | Mimo, iż z formacji Straight Cliffs znamy jedynie fragmentaryczne znaleziska dinozaurów to można przypuszczać, że fauna mogła być podobna jak np. [[Moreno Hill]]. Skamieniałości innych grup zwierząt są bardziej liczne niż dinozaurów. | ||
| + | |||
| + | ===Dinozaury=== | ||
| + | {| class="wikitable sortable" align="center" width="100%" | ||
| + | |- | ||
| + | ! colspan="5" align="center" |'''Dinozaury | ||
| + | |- | ||
| + | !Takson | ||
| + | !Ogniwo | ||
| + | !Materiał kopalny | ||
| + | !Komentarz | ||
| + | !Grafika | ||
| + | |- | ||
| + | | | ||
| + | Niezidentyfikowane [[Ankylosauridae|ankylozaurydy]] <ref name=Loewen2013>Loewen, M. A., Burns, M. E., Getty, M. E., Kirkland, J. I., Matthew, K., & Vickaryous, M. K (2013). "Review of Late Cretaceous Ankylosaurian Dinosaurs from the Grand Staircase Region, Southern Utah". [w:]: Titus, A. L. & Loewen, M. A. (red.) "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Bloomington, Indiana University Press. pp. 445–462</ref> | ||
| + | | | ||
| + | Smoky Hollow | ||
| + | <hr> | ||
| + | John Henry | ||
| + | | | ||
| + | OMNH 23684 - ząb | ||
| + | <hr> | ||
| + | OMNH 21243 - ząb | ||
| + | | | ||
| + | Niediagnostyczne taksony. | ||
| + | |- | ||
| + | | | ||
| + | Niezidentyfikowany [[Hadrosauroidea|hadrozauroid]] (?? ''[[Jeyawati|Jeyawati rugoculus]]'') <ref name=Gates2013>Gates, T. A., Lund, E. K., Boyd, C. A., DeBlieux, D. D., Titus, A. L., Evans, D. C., Getty, M. A., Kirkland, J. I., & Eaton, J. G. (2013). "Ornithopod Dinosaurs from the Grand Staircase–Escalante National Monument Region, Utah, and Their Role in Paleobiogeographic and Macroevolutionary Studies". [w:] Titus, A. L., & Loewen, M. A. (red.). "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Indiana University Press. pp. 463–481. </ref> | ||
| + | | | ||
| + | Smoky Hollow | ||
| + | | | ||
| + | UMNH VP 20240 - częściowa kość zębowa, kręgi grzbietowe i ogonowe, szewrony i paliczki | ||
| + | | | ||
| + | Okaz ten może należeć do ''[[Jeyawati]]''. Jeśli taka interpretacja jest prawidłowa to może być pierwszym przedstawicielem tego [[rodzaj]]u spoza Nowego Meksyku. | ||
| + | | | ||
| + | [[Plik:Jeyawati.jpg|200px]] | ||
| + | |- | ||
| + | | | ||
| + | Niezidentyfikowane [[Hadrosauroidea|hadrozauroidy]] <ref name=Gates2013></ref> | ||
| + | | | ||
| + | Smoky Hollow | ||
| + | <hr> | ||
| + | John Henry | ||
| + | | | ||
| + | kręgi i elementy kończyn | ||
| + | <hr> | ||
| + | UMNH VP 17037, UMNH VP 17187 UMNH VP 17434 - kości zębowe | ||
| + | | | ||
| + | Niediagnostyczny takson. | ||
| + | <hr> | ||
| + | Okazy UMNH VP 17037 i UMNH VP 17187 wykazują podobieństwa w budowie, gdy UMNH VP 17434 jest zupełnie inna. Dwa wcześniejsze okazy (UMNH VP 17037 i UMNH VP 17187) datuje się na [[koniak]], gdy UMNH VP 17434 na [[santon]]. | ||
| + | |- | ||
| + | | | ||
| + | Niezidentyfikowane [[Nodosauridae|nodozaurydy]] <ref name=Loewen2013></ref> | ||
| + | | | ||
| + | Smoky Hollow | ||
| + | <hr> | ||
| + | John Henry | ||
| + | | | ||
| + | OMNH 21711 i OMNH 24448 - zęby | ||
| + | <hr> | ||
| + | OMNH 21671 - ząb; UMNH VP 17760 - dystalny kolec ogonowy | ||
| + | | | ||
| + | Niediagnostyczne taksony | ||
| + | |- | ||
| + | | | ||
| + | Niezidentyfikowany [[Theropoda|teropod]] <ref>Zanno, L. E., Loewen, M. A., Farke, A. A., Kim, G. -S., Claessens, L. P. A. M., & McGarrity, C. T. (2013). "Late Cretaceous Theropod Dinosaurs of Southern Utah". [w:] Titus, A. L. & Loewen, M. A. (red.). "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Indiana University Press. pp. 504–525.</ref> | ||
| + | | | ||
| + | John Henry | ||
| + | | | ||
| + | UMNH VP 19477 - elementy | ||
| + | | | ||
| + | Na chwilę obecną okaz jest niewypreparowany, uniemożliwiając jego badania. | ||
| + | |} | ||
===Ryby chrzęstnoszkieletowe=== | ===Ryby chrzęstnoszkieletowe=== | ||
Wersja z 21:47, 11 cze 2025
Hasło w trakcie rozbudowy
| Autor: | Paweł Konarzewski |
| Formacja Straight Cliffs | |
|---|---|
| Wiek |
ok. 92-82,2 Ma |
| Miejsce | USA - Utah |
| Podjednostki | ogniwa Tibbet Canyon, Smoky Hollow, John Henry i Drip Tank |
| Leży pod | formacja Tropic Shale |
| Leży nad | formacja Wahweap |
| Miąższość | 300-500 m |
| Litologia | piaskowce, mułowce, konglomeraty i węgiel |
Bazaltowe skały z plejstocenu wznoszące się nad osadami formacji Straight Cliffs. Fot. James St. John [1] | |
Wstęp
Formacja Straight Cliffs to późnokredowa jednostka stratygraficzna położona na Płaskowyżu Kaiparowits w stanie Utah. Jej osady datuje się na późny turon i wczesny kampan.
Krótka historia badań
Pierwszy raz piaskowce Straight Cliffs opisali Gregory i Moore (1931) jako 300 m sekwencję piaskowców. Peterson i Waldrop (1965) formalnie zdefiniowali formacje Straight Cliffs. W 1969 roku Peterson nazwał również cztery nowe ogniwa w obrębie Straight Cliffs: Tibbet Canyon, Smoky Hollow, John Henry i Drip Tank.
Litologia
Tibbet Canyon
Miąższość: 26-51 m
Charakterystyka: Ogniwo Tibbet Canyon zbudowane jest z jasnego piaskowca o drobnych do średnich ziarnach, który układa się w poziome lub skośne warstwy. Dolna część członu styka się z formacją Tropic Shale oraz jest przemieszana z łupkami ilastymi barwy ciemnożółtej do jasno-oliwkowoszarej. Z kolei górna część warstw Tibbet Canyon ma kontakt z ogniwem Smoky Hollow zbudowanym z mułowców oraz skał zawierających węgiel. Osady omawianych warstw sugerują, że występowały tam środowiska plażowe oraz płytkomorskie (Peterson, 1969).
Smoky Hollow
Miąższość: 7-40 m
Charakterystyka: Smoky Hollow to jednostka tworząca urwiska i stoki zbudowana z naprzemiennych warstw piaskowca, iłu oraz skał węglonośnych leżących nad pokładami Tibbet Canyon. Warstwy Smoky Hollow dzieli się na trzy nieformalne podjednostki różniące się od siebie odmiennym typem skał. Osady ogniwa Smoky Hollow wskazują, że powstały one w środowiskach bagiennych i lagunowych. Opisywana jednostka jest oddzielona od ogniwa John Henry wyraźną niezgodnością w obrębie formacji Straight Cliffs (Peterson, 1969).
John Henry
Wiek: koniak-santon (~89-83,6 Ma)
Miąższość: 200-340 m
Charakterystyka: Ogniwo John Henry tworząca urwiska i stoki ma większą miąższość niż pozostałe podjednostki Straight Cliffs. Jest ona zbudowana z naprzemiennych warstw piaskowca, iłu oraz skał węglonośnych znajdujących się pod warstwami Drip Tank. W jednostkce John Henry znajdują się osady pochodzenia lądowego (południowo-zachodnia i centralnej części płaskowyżu Kaiparowits) oraz morskiego (północno-wschodnia części). Warstwy osadów lądowych to głównie od jasnobrązowych do pomarańczowoszarych piaskowców o drobnych lub średnich ziarnach, które układają się w poziome i ukośne warstwy. Występują tam także żółtawe do oliwkowoszarych iły z domieszką popiołu wulkanicznego, ciemnoszare i czarne iły zawierające resztki roślinne oraz pokłady węgla. Dzielą się one na sześć nieformalnych jednostek wyróżnionych głównie na podstawie obecności lub braku węgla. Z kolei skały pochodzenia morskiego to bardzo jasnoszare do żółtawobrązowych drobne piaskowce, które układają się w poziome i ukośne warstwy, oraz jasnoszare i oliwkowoszare iły. Granica między ogniwem John Henry a Drip Tank jest prawdopodobnie stopniowa. Jednakże w wielu miejscach jest ona niewidoczna, gdyż jest przykryta rumoszem skalnym (Peterson, 1969).
Drip Tank
Miąższość: 43-150 m
Charakterystyka: Ogniwo Drip Tank tworząca klify składa się głównie od drobnoziarnistych do średnioziarnistych piaskowców o zabarwieniu od jasnożółtobrązowego do szaropomarańczowego. Piaskowce te wykazują przekątne warstwowanie. Skały dolnej część jednostki (9-24 m) są dobrze skonsolidowane i zawierają ziarna kwarcu i krzemienia, otoczaki krzemienne oraz soczewki zlepieńców, otoczaki i iły, skamieniałe drewno oraz fragmenty kości. Z kolei w górnych warstwach można znaleźć soczewki zlepieńców iłowych. W różnych miejscach ogniwa Drip Tank można znaleźć niewielkie ilości soczewki iłów bentonitowych o kolorze od ciemnożółtego po jasnooliwkowoszare, których grubość nie przekracza 6 m. Ogniwa Drip Tank z formacją Wahweap styka się w sposób stopniowy, bez wyraźne widoczne granicy pomiędzy nimi. Na podstawowie osadów można wywnioskować, że znajdowały się tam środowiska rzeczne (Peterson, 1969).
Paleofauna
Mimo, iż z formacji Straight Cliffs znamy jedynie fragmentaryczne znaleziska dinozaurów to można przypuszczać, że fauna mogła być podobna jak np. Moreno Hill. Skamieniałości innych grup zwierząt są bardziej liczne niż dinozaurów.
Dinozaury
| Dinozaury | ||||
|---|---|---|---|---|
| Takson | Ogniwo | Materiał kopalny | Komentarz | Grafika |
|
Niezidentyfikowane ankylozaurydy [1] |
Smoky Hollow John Henry |
OMNH 23684 - ząb OMNH 21243 - ząb |
Niediagnostyczne taksony. | |
|
Niezidentyfikowany hadrozauroid (?? Jeyawati rugoculus) [2] |
Smoky Hollow |
UMNH VP 20240 - częściowa kość zębowa, kręgi grzbietowe i ogonowe, szewrony i paliczki |
Okaz ten może należeć do Jeyawati. Jeśli taka interpretacja jest prawidłowa to może być pierwszym przedstawicielem tego rodzaju spoza Nowego Meksyku. |
|
|
Niezidentyfikowane hadrozauroidy [2] |
Smoky Hollow John Henry |
kręgi i elementy kończyn UMNH VP 17037, UMNH VP 17187 UMNH VP 17434 - kości zębowe |
Niediagnostyczny takson. Okazy UMNH VP 17037 i UMNH VP 17187 wykazują podobieństwa w budowie, gdy UMNH VP 17434 jest zupełnie inna. Dwa wcześniejsze okazy (UMNH VP 17037 i UMNH VP 17187) datuje się na koniak, gdy UMNH VP 17434 na santon. | |
|
Niezidentyfikowane nodozaurydy [1] |
Smoky Hollow John Henry |
OMNH 21711 i OMNH 24448 - zęby OMNH 21671 - ząb; UMNH VP 17760 - dystalny kolec ogonowy |
Niediagnostyczne taksony | |
|
John Henry |
UMNH VP 19477 - elementy |
Na chwilę obecną okaz jest niewypreparowany, uniemożliwiając jego badania. | ||
Ryby chrzęstnoszkieletowe
| Ryby chrzęstnoszkieletowe | ||||
|---|---|---|---|---|
| Takson | Miejsce | Ogniwo | Materiał kopalny | Komentarz |
|
Cantioscyllium bighornensis [4] |
stanowiska UMNH Loc. 567 i UMNH Loc. 98 |
John Henry |
zęby |
Przedstawiciel rodziny Ginglymostomatidae. |
|
Cantioscyllium markaguntensis [4] |
stanowiska UMNH Loc. 8, UMNH Loc. 567 i UMNH Loc. 98 |
John Henry |
zęby |
Przedstawiciel rodziny Ginglymostomatidae. |
|
stanowisko MNA Loc. 995 |
Smoky Hollow |
zęby |
Przedstawiciel rodziny Rhinobatidae. | |
|
stanowisko UMNH Loc. 1064 i 799 |
John Henry |
kolce płetw grzbietowych (UMNH VP 17797 i UMNH VP 18027) i ząb (UMNH VP 18941) |
Nieokreślony gatunek z rodzaju Hybodus. | |
|
UMNH Loc. 8 i UMNH Loc. 417 |
John Henry |
zęby |
Nieokreślony gatunek z rodzaju Lochidon. | |
|
Pseudomyledaphus madseni [4] |
stanowiska UMNH Loc. 663 i Loc. 567 |
John Henry |
zęby |
Gatunek ten odnaleziono również w formacji Milk River. |
Bibliografia
Gregory, H. E., & Moore, R. C. (1931). "The Kaiparowits Region: Geographic and geologic reconnaissance of parts of Utah and Arizona". U.S. Geological Survey Professional Paper 164 (161 p).
Peterson, F. (1969). "Four new members of the upper Cretaceous Straight Cliffs Formation in the southeastern Kaiparowits region, Kane County, Utah". Geological Survey Bulletin, no. 1274-J, p. J1-J28
Peterson, F., & Waldrop, H. A. (1965). "Jurassic and Cretaceous stratigraphy of south-central Kaiparowits Plateau, Utah". [w:] Goode, H. D., & Robison, R. A. (red.). "Geology and Resources of South-Central Utah: Utah Geological Society and Intermountain Association of Petroleum Geologists". Guidebook to the Geology of Utah, 19, pp. 47–69
- ↑ 1,0 1,1 Loewen, M. A., Burns, M. E., Getty, M. E., Kirkland, J. I., Matthew, K., & Vickaryous, M. K (2013). "Review of Late Cretaceous Ankylosaurian Dinosaurs from the Grand Staircase Region, Southern Utah". [w:]: Titus, A. L. & Loewen, M. A. (red.) "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Bloomington, Indiana University Press. pp. 445–462
- ↑ 2,0 2,1 Gates, T. A., Lund, E. K., Boyd, C. A., DeBlieux, D. D., Titus, A. L., Evans, D. C., Getty, M. A., Kirkland, J. I., & Eaton, J. G. (2013). "Ornithopod Dinosaurs from the Grand Staircase–Escalante National Monument Region, Utah, and Their Role in Paleobiogeographic and Macroevolutionary Studies". [w:] Titus, A. L., & Loewen, M. A. (red.). "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Indiana University Press. pp. 463–481.
- ↑ Zanno, L. E., Loewen, M. A., Farke, A. A., Kim, G. -S., Claessens, L. P. A. M., & McGarrity, C. T. (2013). "Late Cretaceous Theropod Dinosaurs of Southern Utah". [w:] Titus, A. L. & Loewen, M. A. (red.). "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Indiana University Press. pp. 504–525.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Kirkland, J. I., Eaton, J. G., & Brinkman, D. B. (2013). "Elasmobranchs from Upper Cretaceous Freshwater Facies in Southern Utah" [w:] Titus, A. L., & Loewen, M. A. (red.) "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah". Bloomington, Indiana University Press. pp. 153–194.