Irritator: Różnice pomiędzy wersjami
(poprawki, Angaturama raczej synonimem, brzydka rekonstrukcja) |
m (ujednilicenie systematyki) |
||
Linia 39: | Linia 39: | ||
[[Tetanurae]] | [[Tetanurae]] | ||
− | |||
− | |||
[[Spinosauridae]] | [[Spinosauridae]] |
Wersja z 12:37, 24 mar 2012
Autor: | Korekta: |
Sebastian Oziemski | Tomasz Sokołowski |
Irritator (irritator) | |
---|---|
Długość: | 7-9 m (?) |
Masa: | 1 t (?) |
Miejsce występowania: | Brazylia
(formacja Santana - ogniwo Romualdo) |
Czas występowania | 118-110 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
400px
Holotyp i rekonstrukcja przyżyciowa Irritator. Autor: M. Shiraishi. [1] |
Wstęp
Irritator to rodzaj wczesnokredowego teropoda z grupy Spinosauridae. Żył na terenie dzisiejszej Brazylii.
W tych samych osadach odnaleziono także innego spinozaura o nazwie Angaturama limai. Jest on prawie na pewno tym samym taksonem a nawet osobnikiem, co Irritator.
Odkrycie i etymologia
Mierzącą >80 cm długości czaszkę Irritator znaleźli w 1996 roku w osadach brazylijskiej formacji Santana kolekcjonerzy skamieniałości, którzy oblepili ją gipsem. Późniejsze jego usuwanie wymagało długiej i ciężkiej pracy. Stąd też nazwa dinozaura, która oznacza "mozolny/uciążliwy". Drugi człon nazwy challengeri, został utworzony od książkowej postaci prof. Challengera (A.C. Doyle "Zagubiony świat").
Materiał kopalny
Holotyp (SMNS 58022) to niekompletna czaszka (ok. 840 mm), na którą nie składają się: przednia części: kości przedszczękowej i zębowej.
Okaz GP/2T-5 to kość przedszczękowa, przednia część kości szczękowej i nosowej (jest to holotyp Angaturama limai).
Budowa
Drapieżnik ten posiadał stosunkowo niską i podłużną jak na teropody czaszkę. Stożkowate zęby idealnie nadawały się do przebijania i przytrzymywania śliskich ciał ryb. Irritator zjadał także prawdopodobnie padlinę lub polował na tamtejsze pterozaury. W jednym ze szkieletów tych latających gadów odnaleziono ślady zębów tego spinozauroida! Nie wiemy jakiej wielkości był grzebień grzbietowy irritatora, gdyż zachowała się jedynie jego czaszka.
Środowisko życia
Tereny, w których odnaleziono tego spinozaura były w kredzie rozległa delta rzeczna. Zamieszkiwana była wtedy przez wiele gatunków ryb, krokodyli, bezkręgowców i pterozaurów, które - jak się uważa - gniazdowały w tamtejszych okolicach.
Spis gatunków
Irritator | Martill, Cruikshank, Frey, Small i Clarke, 1996 |
---|---|
= Angaturama | Kellner i Campos, 1996 |
I. challengeri | Martill, Cruikshank, Frey, Small i Clarke, 1996 |
= Angaturama limai | Kellner i Campos, 1996 |