Delapparentia: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Marcin Szermański | |} </small> ---- {| class="wikitable" style="text-al...”) |
m (drobne, przypuszczenie własne MZ, dlaczego = Iguanodon bernissartensis [partim] ?) |
||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|- | |- | ||
| [[Marcin Szermański]] | | [[Marcin Szermański]] | ||
| − | | | + | | [[Maciej Ziegler]] |
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 48: | Linia 48: | ||
[[Ankylopollexia]] | [[Ankylopollexia]] | ||
| + | |||
| + | (?) [[Styracosterna]] | ||
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik:Delapparentia.jpg|400px|]] | | colspan=2 |[[Plik:Delapparentia.jpg|400px|]] | ||
| Linia 54: | Linia 56: | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Delapparentia'' to [[rodzaj]] wczesnokredowego ornitopoda z grupy [[Ankylopollexia]]. Żyła na obszarze dzisiejszego Półwyspu Iberyjskiego (Pirenejskiego) we wczesnym [[barrem]]ie, jakieś 129,97-128,3 milionów lat temu. Wcześniej była znana jako kolejny osobnik należący do gatunku ''[[Iguanodon]] bernissartensis''. | + | ''Delapparentia'' to [[rodzaj]] wczesnokredowego ornitopoda z grupy [[Ankylopollexia]] i zapewne też [[Styracosterna]] (ekwiwalent użytej w publikacji autora nazwy Iguanodnotoidea). Żyła na obszarze dzisiejszego Półwyspu Iberyjskiego (Pirenejskiego) we wczesnym [[barrem]]ie, jakieś 129,97-128,3 milionów lat temu. Wcześniej była znana jako kolejny osobnik należący do gatunku ''[[Iguanodon]] bernissartensis''. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]] MPT/I.G to 4 proksymalne kręgi szyjne, 2 kręgi krzyżowe, 14 kręgów ogonowych, 28 wyrostków neuralnych, 5 łuków hemalnych, skostniałe ścięgna, 14 żeber, kość biodrowa (78 cm) i łonowa. | + | [[Holotyp]] MPT/I.G (Museo Provincial de Teruel, Iguanodon, Galve) to 4 proksymalne kręgi szyjne, 2 kręgi krzyżowe, 14 kręgów ogonowych, 28 wyrostków neuralnych, 5 łuków hemalnych, skostniałe ścięgna, 14 żeber, kość biodrowa (78 cm) i łonowa. |
| − | Niektóre, pojedyncze kości (nie wymienione powyżej) okazały się należeć do ''[[Aragosaurus]]''. | + | Niektóre, pojedyncze kości (nie wymienione powyżej) okazały się należeć do ''[[Aragosaurus]]'' (obecność pneumatycznych żeber skłania do przypuszczenia, że być może one także pochodzą od [[zauropod]]a a nie [[Ornithischia|dinozaura ptasiomiednicznego]] - przypuszczenie własne, MZ). |
==Diagnoza== | ==Diagnoza== | ||
| Linia 69: | Linia 71: | ||
2. Skostniałe żebra mostkowe (''sternal ribs''). | 2. Skostniałe żebra mostkowe (''sternal ribs''). | ||
| − | 3. Prosty i bocznośrodkowo rozszerzony wyrostek przedpanewkowy kości biodrowej ( | + | 3. Prosty i bocznośrodkowo rozszerzony wyrostek przedpanewkowy kości biodrowej (obecne także u ''[[Zalmoxes]]''). |
| − | Ponadto wykazuje | + | Ponadto wykazuje takie cechy, jak przednie żebra grzbietowe z pneumatycznym otworem oraz kość kulszowądużych rozmiarów w porównaniu do kości biodrowej. |
==Historia taksonomii== | ==Historia taksonomii== | ||
| − | [[Holotyp]] ''D. turolensis'' został pierwotnie opisany jako kolejny osobnik ''[[Iguanodon]] bernissartensis'' przez [[de Lapparent]]a w [[1960]] roku. Na przestrzeni lat naukowcy stwierdzili, że różni się on od iguanodonta na poziomie [[rodzaj]]owym. [[Ruiz-Omeñaca]] i [[Canudo]] ([[2003]]) oraz [[Ruiz-Omeñaca]] i in. ([[2003]]) określili okaz MPT/I.G odpowiednio [[Iguanodontidae]] indet. i "iguanodontydem z de la Maca" – to ostatnie miano pojawiło się również w pracy [[Ruiz-Omeñaca]] i in. ([[2004]]). Dopiero 2 lata później pojawiła się propozycja – tego samego naukowca – nowej nazwy zarówno [[rodzaj]]owej, jak i gatunkowej dla tego okazu dinozaura: "Delapparentia turolensis", jednak była to nazwa wówczas nieoficjalna (''[[nomen nudum]]''). W [[2007]] roku [[Royo-Torres]] i [[Cobos]] nazywają go nowym (nienazwanym – | + | [[Holotyp]] ''D. turolensis'' został pierwotnie opisany jako kolejny osobnik ''[[Iguanodon]] bernissartensis'' przez [[de Lapparent]]a w [[1960]] roku. Na przestrzeni lat naukowcy stwierdzili, że różni się on od iguanodonta na poziomie [[rodzaj]]owym. [[Ruiz-Omeñaca]] i [[Canudo]] ([[2003]]) oraz [[Ruiz-Omeñaca]] i in. ([[2003]]) określili okaz MPT/I.G odpowiednio [[Iguanodontidae]] indet. i "iguanodontydem z de la Maca" – to ostatnie miano pojawiło się również w pracy [[Ruiz-Omeñaca]] i in. ([[2004]]). Dopiero 2 lata później pojawiła się propozycja – tego samego naukowca – nowej nazwy zarówno [[rodzaj]]owej, jak i gatunkowej dla tego okazu dinozaura: "Delapparentia turolensis", jednak była to nazwa wówczas nieoficjalna (''[[nomen nudum]]''). W [[2007]] roku [[Royo-Torres]] i [[Cobos]] nazywają go nowym (nienazwanym – przypis MS) gatunkiem iguanodontyda. Dopiero w [[2011]] roku okaz MPT/I.G doczekał się formalnego opisu, którego autorem był [[Ruiz-Omeñaca]]. Wykorzystał on zaproponowaną przez siebie 5 lat wcześniej nazwę – ''D. turolensis''. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 94: | Linia 96: | ||
| [[Ruiz-Omeñaca]], [[2006]] | | [[Ruiz-Omeñaca]], [[2006]] | ||
| ''[[nomen nudum]]'' | | ''[[nomen nudum]]'' | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small> | + | <small>Ruiz-Omeñaca J.I. (2011) "Delapparentia turolensis nov. gen et sp., un nuevo dinosaurio iguanodontoideo (Ornithischia: Ornithopoda) en el Cretácico Inferior de Galve [Delapparentia turolensis nov. gen et sp., a new iguanodontoid dinosaur (Ornithischia: Ornithopoda) from the Lower Cretaceous of Galve (Spain)"]. Estudios Geológicos 67 (1): 83–110. doi:10.3989/egeol.40276.124</small> |
| − | Ruiz-Omeñaca J.I. (2011) "Delapparentia turolensis nov. gen et sp., un nuevo dinosaurio iguanodontoideo (Ornithischia: Ornithopoda) en el Cretácico Inferior de Galve [Delapparentia turolensis nov. gen et sp., a new iguanodontoid dinosaur (Ornithischia: Ornithopoda) from the Lower Cretaceous of Galve (Spain)"]. Estudios Geológicos 67 (1): 83–110. doi:10.3989/egeol.40276.124 | ||
| − | </small> | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
Wersja z 14:36, 31 mar 2012
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański | Maciej Ziegler |
| Delapparentia (delapparentia) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 10 m (?) |
| Masa: | ? t |
| Miejsce występowania: | Hiszpania – prowincja Teruel |
| Czas występowania | 129,97-128,3 Ma |
| Systematyka | Dinosauria
(?) Styracosterna |
Rekonstrukcja szkieletu delapparentii. Na różowo zaznaczone odnalezione kości. [1] | |
Wstęp
Delapparentia to rodzaj wczesnokredowego ornitopoda z grupy Ankylopollexia i zapewne też Styracosterna (ekwiwalent użytej w publikacji autora nazwy Iguanodnotoidea). Żyła na obszarze dzisiejszego Półwyspu Iberyjskiego (Pirenejskiego) we wczesnym barremie, jakieś 129,97-128,3 milionów lat temu. Wcześniej była znana jako kolejny osobnik należący do gatunku Iguanodon bernissartensis.
Materiał kopalny
Holotyp MPT/I.G (Museo Provincial de Teruel, Iguanodon, Galve) to 4 proksymalne kręgi szyjne, 2 kręgi krzyżowe, 14 kręgów ogonowych, 28 wyrostków neuralnych, 5 łuków hemalnych, skostniałe ścięgna, 14 żeber, kość biodrowa (78 cm) i łonowa.
Niektóre, pojedyncze kości (nie wymienione powyżej) okazały się należeć do Aragosaurus (obecność pneumatycznych żeber skłania do przypuszczenia, że być może one także pochodzą od zauropoda a nie dinozaura ptasiomiednicznego - przypuszczenie własne, MZ).
Diagnoza
| Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych. |
J.I. Ruiz-Omeñaca wskazał następujące autapomorfie:
1. Tylne żebra grzbietowe z długimi, równoległymi i niezrośniętymi (?ze sobą) główką i guzkiem.
2. Skostniałe żebra mostkowe (sternal ribs).
3. Prosty i bocznośrodkowo rozszerzony wyrostek przedpanewkowy kości biodrowej (obecne także u Zalmoxes).
Ponadto wykazuje takie cechy, jak przednie żebra grzbietowe z pneumatycznym otworem oraz kość kulszowądużych rozmiarów w porównaniu do kości biodrowej.
Historia taksonomii
Holotyp D. turolensis został pierwotnie opisany jako kolejny osobnik Iguanodon bernissartensis przez de Lapparenta w 1960 roku. Na przestrzeni lat naukowcy stwierdzili, że różni się on od iguanodonta na poziomie rodzajowym. Ruiz-Omeñaca i Canudo (2003) oraz Ruiz-Omeñaca i in. (2003) określili okaz MPT/I.G odpowiednio Iguanodontidae indet. i "iguanodontydem z de la Maca" – to ostatnie miano pojawiło się również w pracy Ruiz-Omeñaca i in. (2004). Dopiero 2 lata później pojawiła się propozycja – tego samego naukowca – nowej nazwy zarówno rodzajowej, jak i gatunkowej dla tego okazu dinozaura: "Delapparentia turolensis", jednak była to nazwa wówczas nieoficjalna (nomen nudum). W 2007 roku Royo-Torres i Cobos nazywają go nowym (nienazwanym – przypis MS) gatunkiem iguanodontyda. Dopiero w 2011 roku okaz MPT/I.G doczekał się formalnego opisu, którego autorem był Ruiz-Omeñaca. Wykorzystał on zaproponowaną przez siebie 5 lat wcześniej nazwę – D. turolensis.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Delapparentia honoruje pioniera dinozaurologii hiszpańskiej - Alberta Félixa de Lapparenta (1905-1975). Epitet gatunkowy turolensis odnosi się do prowincji Teruel, gdzie odnaleziono holotyp tego wczesnokredowego dinozaura ptasiomiednicznego.
Spis gatunków
| Delapparentia | Ruiz-Omeñaca, 2011 | |
|---|---|---|
| = "Delapparentia" | Ruiz-Omeñaca, 2006 | nomen nudum |
| D. turolensis | Ruiz-Omeñaca, 2011 | |
| = "Delapparentia turolensis" | Ruiz-Omeñaca, 2006 | nomen nudum |
Bibliografia
Ruiz-Omeñaca J.I. (2011) "Delapparentia turolensis nov. gen et sp., un nuevo dinosaurio iguanodontoideo (Ornithischia: Ornithopoda) en el Cretácico Inferior de Galve [Delapparentia turolensis nov. gen et sp., a new iguanodontoid dinosaur (Ornithischia: Ornithopoda) from the Lower Cretaceous of Galve (Spain)"]. Estudios Geológicos 67 (1): 83–110. doi:10.3989/egeol.40276.124
