Gigantspinosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | {{DISPLAYTITLE:''Gigantspinosaurus''}} | ||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
Linia 32: | Linia 33: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
− | | 164,7-155 Ma | + | | 164,7-155 [[Ma]] |
<small>środkowa lub późna [[jura]] ([[kelowej]] lub [[oksford]])</small> | <small>środkowa lub późna [[jura]] ([[kelowej]] lub [[oksford]])</small> | ||
Linia 50: | Linia 51: | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
− | Gigantspinozaur to [[rodzaj]] stegozaura żyjącego na terenie obecnych Chin. Początkowo uważano, że pochodził z późnej jury, lecz najnowsze badania ( | + | Gigantspinozaur to [[rodzaj]] stegozaura żyjącego na terenie obecnych Chin. Początkowo uważano, że pochodził z późnej jury, lecz najnowsze badania (Li i in., [[2011]]) wykazują, że tak jak wiele innych chińskich stegozaurów, ''Gigantspinosaurus'' żył w środkowej jurze. |
==Budowa i ważność taksonomiczna== | ==Budowa i ważność taksonomiczna== | ||
− | Cechą
charakterystyczną
gigantspinozaura są
dwa wielkie kolce po bokach ciała. Kolce te wyrastały z okolic łopatek i cią
gnęły się aż do ud zwierzęcia. Nie znaleziono kompletnego szkieletu gigantspinozaura, lecz dzięki porównaniu go z innymi stegozaurami udało się zrekonstruować cały szkielet. Zapewne miał dwa rzędy krótkich płyt cią
gną
cych się od szyi go ogona, tak jak reszta stegozaurów. ''Gigantspinosaurus'' miał też kolce na ogonie. Mimo że czasem uważa się go za rodzaj nieważny (''[[nomen nudum]]''), został uznany za ważny takson przez Ford ([[2006]]), [[Maidment]] i [[Wei]] ([[2006]]) oraz | + | Cechą
charakterystyczną
gigantspinozaura są
dwa wielkie kolce po bokach ciała. Kolce te wyrastały z okolic łopatek i cią
gnęły się aż do ud zwierzęcia. Nie znaleziono kompletnego szkieletu gigantspinozaura, lecz dzięki porównaniu go z innymi stegozaurami udało się zrekonstruować cały szkielet. Zapewne miał dwa rzędy krótkich płyt cią
gną
cych się od szyi go ogona, tak jak reszta stegozaurów. ''Gigantspinosaurus'' miał też kolce na ogonie. Mimo że czasem uważa się go za rodzaj nieważny (''[[nomen nudum]]''), został uznany za ważny [[takson]] przez Ford ([[2006]]), [[Susannah Maidment|Maidment]] i [[Guangbiao Wei|Wei]] ([[2006]]) oraz Maidment i in. ([[2008]]). |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
− | [[Holotyp]] (ZDM 0019) składa się z: pary dolnych szczęk z zębami, trzech kręgów szyjnych, 16 grzbietowych i 4 krzyżowych, kości łopatkowo-kruczych, kości ramiennej, łokciowej, promieniowej, kości nadgarstka i śródręcza, kości biodrowej, kulszowej, łonowej, strzałkowej, piszczelowej, skokowej, czterech płyt kostnych i dwóch dużych kolców barkowych. | + | [[Holotyp]] (ZDM 0019) składa się z: pary dolnych szczęk z zębami, trzech kręgów szyjnych, 16 grzbietowych i 4 krzyżowych, kości łopatkowo-kruczych, kości ramiennej, łokciowej, promieniowej, kości nadgarstka i śródręcza, kości biodrowej, kulszowej, łonowej, strzałkowej, piszczelowej, skokowej, czterech płyt kostnych i dwóch dużych kolców barkowych. Peng i in. ([[2005]]) wskazali także 5 kolejnych kręgów szyjnych, przednie kręgi ogonowe i 3 płyty. |
− | Przypisany osobnik (ZDM 0156) składał się z bloku biodrowo-krzyżowego i kości kulszowej. Przez | + | Przypisany osobnik (ZDM 0156) składał się z bloku biodrowo-krzyżowego i kości kulszowej. Przez Peng i in. ([[2005]]) został oznaczony jako ''Gigantspinosaurus'' sp. |
==Pozycja systematyczna== | ==Pozycja systematyczna== | ||
Linia 64: | Linia 65: | ||
==Odcisk skóry== | ==Odcisk skóry== | ||
− | W osadach formacji Shangshaximiao, nieopodal miasta Zigong, odkryto odcisk skórny ''Gigantspinosaurus''. Pochodzi on z okolic szyjnych oraz lewego ramienia. Dzięki niemu wiemy jak wyglą
dała skóra gigantspinozaura - pokrywała ją
sieć różnej wielkości łusek, większość z nich jest pięcioboczna, jednak można zauważyć również cztero- jak i sześcioboczne. Najmniejsze mają
około 5,7 mm średnicy, zaś największa prawie 9,2 mm. Łuski te połą
czone są
ze sobą
wą
skimi bruzdami. Ich powierzchnia jest szorstka, pokryta żylastymi wypukłościami. Dzięki tym nierównościom, właściciel nie odbijał światła i przy tym nie wyróżniał się zbytnio wśród otoczenia. | + | W osadach formacji [[Shangshaximiao]], nieopodal miasta Zigong, odkryto odcisk skórny ''Gigantspinosaurus''. Pochodzi on z okolic szyjnych oraz lewego ramienia. Dzięki niemu wiemy jak wyglą
dała skóra gigantspinozaura - pokrywała ją
sieć różnej wielkości łusek, większość z nich jest pięcioboczna, jednak można zauważyć również cztero- jak i sześcioboczne. Najmniejsze mają
około 5,7 mm średnicy, zaś największa prawie 9,2 mm. Łuski te połą
czone są
ze sobą
wą
skimi bruzdami. Ich powierzchnia jest szorstka, pokryta żylastymi wypukłościami. Dzięki tym nierównościom, właściciel nie odbijał światła i przy tym nie wyróżniał się zbytnio wśród otoczenia. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
Linia 72: | Linia 73: | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! ''Gigantspinosaurus'' | ! ''Gigantspinosaurus'' | ||
− | | [[Ouyang]], [[1992]] | + | | [[Ouyang Hui|Ouyang]], [[1992]] |
| ''[[nomen nudum]]'' ? | | ''[[nomen nudum]]'' ? | ||
|- | |- | ||
! ''G. sichuanensis'' | ! ''G. sichuanensis'' | ||
− | | | + | | Ouyang, 1992 |
| ''[[nomen nudum]]'' ? | | ''[[nomen nudum]]'' ? | ||
|- | |- |
Wersja z 21:14, 15 lis 2012
Autor: | Korekta: |
Maciej Pindakiewicz | Marcin Szermański |
Gigantspinosaurus (gigantspinozaur) | |
---|---|
Długość: | 4-7 m |
Masa: | 0,6-4 t |
Miejsce występowania: | Chiny - prowincja Syczuan
(górna część formacji Shaximiao) |
Czas występowania | 164,7-155 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Plik:Gigantspinosaurus.jpg
Szkielet gigantozaura z różnym położeniem wielkich kolców. [1] |
Wstęp
Gigantspinozaur to rodzaj stegozaura żyjącego na terenie obecnych Chin. Początkowo uważano, że pochodził z późnej jury, lecz najnowsze badania (Li i in., 2011) wykazują, że tak jak wiele innych chińskich stegozaurów, Gigantspinosaurus żył w środkowej jurze.
Budowa i ważność taksonomiczna
Cechą charakterystyczną gigantspinozaura są dwa wielkie kolce po bokach ciała. Kolce te wyrastały z okolic łopatek i cią gnęły się aż do ud zwierzęcia. Nie znaleziono kompletnego szkieletu gigantspinozaura, lecz dzięki porównaniu go z innymi stegozaurami udało się zrekonstruować cały szkielet. Zapewne miał dwa rzędy krótkich płyt cią gną cych się od szyi go ogona, tak jak reszta stegozaurów. Gigantspinosaurus miał też kolce na ogonie. Mimo że czasem uważa się go za rodzaj nieważny (nomen nudum), został uznany za ważny takson przez Ford (2006), Maidment i Wei (2006) oraz Maidment i in. (2008).
Materiał kopalny
Holotyp (ZDM 0019) składa się z: pary dolnych szczęk z zębami, trzech kręgów szyjnych, 16 grzbietowych i 4 krzyżowych, kości łopatkowo-kruczych, kości ramiennej, łokciowej, promieniowej, kości nadgarstka i śródręcza, kości biodrowej, kulszowej, łonowej, strzałkowej, piszczelowej, skokowej, czterech płyt kostnych i dwóch dużych kolców barkowych. Peng i in. (2005) wskazali także 5 kolejnych kręgów szyjnych, przednie kręgi ogonowe i 3 płyty.
Przypisany osobnik (ZDM 0156) składał się z bloku biodrowo-krzyżowego i kości kulszowej. Przez Peng i in. (2005) został oznaczony jako Gigantspinosaurus sp.
Pozycja systematyczna
Po raz pierwszy uwzględniono gigantspinozaura w analizie kladystycznej w 2008 roku, w badaniach Maidment i in. Okazało się, że jest on najbardziej bazalnym przedstawicielem Stegosauria. Jednak jego pozycja może się zmienić - tylko dwie synapomorfie łą czą wszystkie stegozaury poza Gigantspinosaurus - budowa miednicy oraz kolca barkowego.
Odcisk skóry
W osadach formacji Shangshaximiao, nieopodal miasta Zigong, odkryto odcisk skórny Gigantspinosaurus. Pochodzi on z okolic szyjnych oraz lewego ramienia. Dzięki niemu wiemy jak wyglą dała skóra gigantspinozaura - pokrywała ją sieć różnej wielkości łusek, większość z nich jest pięcioboczna, jednak można zauważyć również cztero- jak i sześcioboczne. Najmniejsze mają około 5,7 mm średnicy, zaś największa prawie 9,2 mm. Łuski te połą czone są ze sobą wą skimi bruzdami. Ich powierzchnia jest szorstka, pokryta żylastymi wypukłościami. Dzięki tym nierównościom, właściciel nie odbijał światła i przy tym nie wyróżniał się zbytnio wśród otoczenia.
Etymologia
Gigantspinosaurus sichuanensis znaczy "jaszczur z Syczuan z wielkimi kolcami".
Spis gatunków
Gigantspinosaurus | Ouyang, 1992 | nomen nudum ? |
---|---|---|
G. sichuanensis | Ouyang, 1992 | nomen nudum ? |
Bibliografia
Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica, 21-42
Maidment, S.C.R. & Wei, G.. (2006) "A review of the Late Jurassic stegosaurs (Dinosauria, Stegosauria) from the People's Republic of China" Geological Magazine 143 (05): 621–634. doi:10.1017/S0016756806002500
Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. doi:10.1017/S1477201908002459
Peng, G., Ye, Y., Gao, Y., Shu, C.-K., & Jiang, S., 2005, Jurassic Dinosaur Faunas in Zigong, Zigong, Sichuan Scientific and Technological Publishing House, 236
Xing, L.D., Peng, G.Z. & Shu, C.K. 2008. "Stegosaurian skin impressions from the Upper Jurassic Shangshaximiao Formation, Zigong, Sichuan, China: a new observation". Geological Bulletin of China 27: 1049-1053