Acrotholus: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „{{DISPLAYTITLE:''Acrotholus''}} <small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Dawid Mika | Maciej Ziegler |} </small> ...”) |
m |
||
| (Nie pokazano 1 wersji utworzonej przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Acrotholus''}} | {{DISPLAYTITLE:''Acrotholus''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [[Dawid Mika]] |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Maciej Ziegler]], [[Paweł Konarzewski]] |
| − | + | |nazwa = ''Acrotholus'' (akrotol) | |
| − | + | |długość = | |
| − | + | |wysokość = | |
| − | | [[Maciej Ziegler]] | + | |masa = |
| − | | | + | |dieta = roślinożerny |
| − | + | |miejsce = [[Kanada]] - Alberta | |
| − | + | <small>([[formacja]] [[Milk River]] - ogniwo Deadhorse Coulee)</small> | |
| − | + | |czas = {{Występowanie|84|83.6}} | |
| − | + | ok. 84 - 83,6 [[Ma]] <ref>Fowler, D.W. (2017). "Revised geochronology, correlation, and dinosaur stratigraphic ranges of the Santonian-Maastrichtian (Late Cretaceous) formations of the Western Interior of North America" PLoS ONE, 12(11), e0188426. [[doi:10.1371/journal.pone.0188426]]</ref> <br> | |
| − | + | <small>[[późna kreda]] ([[santon]])</small> | |
| − | + | |systematyka = [[Dinosauria]] | |
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | | [[Kanada]] - | ||
| − | |||
| − | <small>(formacja [[Milk River]] - ogniwo Deadhorse Coulee)</small> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Marginocephalia]] | [[Marginocephalia]] | ||
| Linia 48: | Linia 24: | ||
[[Pachycephalosaurinae]] | [[Pachycephalosaurinae]] | ||
| − | |} | + | |grafika = Acrotholus.jpg |
| − | + | |podpis = Kopuła czołowo-ciemieniowa [[holotyp|okazu typowego]] ''Acrotholus''. Fot. LittleLazyLass [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Acrotholus.jpg] | |
| + | |PorównanieGrupa = | ||
| + | |PorównanieDługość = | ||
| + | |mapa = | ||
| + | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Acrotholus'' to [[rodzaj]] pachycefalozauryda, który żył w późnej kredzie na | + | ''Acrotholus'' to [[rodzaj]] pachycefalozauryda, który żył w późnej kredzie na terenie Ameryki Północnej. Jest on najstarszym znanym dinozaurem grubogłowym występującym na tym kontynencie. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 59: | Linia 39: | ||
[[Holotyp]] TMP 2008.045.0001 - niemal kompletna kopuła ciemieniowo-czołowa. | [[Holotyp]] TMP 2008.045.0001 - niemal kompletna kopuła ciemieniowo-czołowa. | ||
| − | [[Paratyp]] ROM | + | [[Paratyp]] ROM 2964 - przednia cześć kopuły ciemieniowo-czołowej. |
| − | Do akrotola może należeć także ROM | + | Do akrotola może należeć także ROM 2962 - kopuła ciemieniowo-czołowa. |
| + | |||
| + | Evans i współpracownicy w 2014 roku zauważyli, iż zostały pomylone numery katalogowe materiału przypisanego i [[paratyp]]u w publikacji opisującej ''Acrotholus''. Wcześniej materiał przypisany miał nr ROM 2964, zaś paratyp - ROM 2962. | ||
| + | |||
| + | ==Budowa== | ||
| + | ''Acrotholus'' był niedużej wielkości dinozaurem grubogłowym. Charakteryzował się owalym kształtem kopuły, której maksymalna grubość wynosiła 55 mm powyżej dołu mózgowego. Badanie tomografem komputerowym [[holotyp|okazu typowego]] wykazało, że kopuła miała względnie niskie unaczynienie, wysoką gęstość oraz w pełni zrośnięte znajdujące się w niej szwy. | ||
==Paleoekologia== | ==Paleoekologia== | ||
| Linia 68: | Linia 53: | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | |{{V| ''Acrotholus''}} | |
| {{Kpt|[[David Evans|Evans]]}}, {{Kpt|[[Ryan Schott|Schott]]}}, {{Kpt|[[Derek Larson|Larson]]}}, {{Kpt|[[Celeb Brown|Brown]]}} i {{Kpt|[[Michael Ryan|Ryan]]}}, [[2013]] | | {{Kpt|[[David Evans|Evans]]}}, {{Kpt|[[Ryan Schott|Schott]]}}, {{Kpt|[[Derek Larson|Larson]]}}, {{Kpt|[[Celeb Brown|Brown]]}} i {{Kpt|[[Michael Ryan|Ryan]]}}, [[2013]] | ||
|- | |- | ||
| − | + | |{{V| ''A. audeti''}} | |
| {{Kpt|Evans, Schott, Larson, Brown}} i {{Kpt|Ryan}}, 2013 | | {{Kpt|Evans, Schott, Larson, Brown}} i {{Kpt|Ryan}}, 2013 | ||
|} | |} | ||
| Linia 77: | Linia 62: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| − | Evans D.C., Schott R.K., Larson D.W., Brown C.M. & Ryan M.J. (2013) "The oldest North American pachycephalosaurid and the hidden diversity of small-bodied ornithischian dinosaurs" Nature Communications 4:1828 [[ | + | Evans D.C., Schott R.K., Larson D.W., Brown C.M. & Ryan M.J. (2013) "The oldest North American pachycephalosaurid and the hidden diversity of small-bodied ornithischian dinosaurs" Nature Communications 4:1828 [[doi:10.1038/ncomms2749]] |
| − | </small> | + | |
| + | Evans, D. C., Schott, R. K., Larson, D. W., Brown, C. M., & Ryan, M. J. (2014). "Correction: Corrigendum: The oldest North American pachycephalosaurid and the hidden diversity of small-bodied ornithischian dinosaurs". Nature Communications, 5(1), 1-1. [[doi:10.1038/ncomms2749]] | ||
| + | <references/></small> | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
Aktualna wersja na dzień 21:55, 1 cze 2024
| Autor: | Dawid Mika |
| Korekta: | Maciej Ziegler, Paweł Konarzewski |
| Acrotholus (akrotol) | |
|---|---|
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Kanada - Alberta
(formacja Milk River - ogniwo Deadhorse Coulee) |
| Czas |
ok. 84 - 83,6 Ma [1] |
| Systematyka | Dinosauria |
 Kopuła czołowo-ciemieniowa okazu typowego Acrotholus. Fot. LittleLazyLass [1] | |
Wstęp
Acrotholus to rodzaj pachycefalozauryda, który żył w późnej kredzie na terenie Ameryki Północnej. Jest on najstarszym znanym dinozaurem grubogłowym występującym na tym kontynencie.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Acrotholus pochodzi od greckich słów akros - najwyższy i thalos - kopuła. Odnosi się on do zgrubiałego sklepienia czaszki. Epitet gatunkowy (audeti) honoruje Roya Audeta, który umożliwiał prowadzenie prac wykopalisk na terenie swojego rancza (gdzie też znaleziono szczątki akrotola).
Materiał kopalny
Holotyp TMP 2008.045.0001 - niemal kompletna kopuła ciemieniowo-czołowa.
Paratyp ROM 2964 - przednia cześć kopuły ciemieniowo-czołowej.
Do akrotola może należeć także ROM 2962 - kopuła ciemieniowo-czołowa.
Evans i współpracownicy w 2014 roku zauważyli, iż zostały pomylone numery katalogowe materiału przypisanego i paratypu w publikacji opisującej Acrotholus. Wcześniej materiał przypisany miał nr ROM 2964, zaś paratyp - ROM 2962.
Budowa
Acrotholus był niedużej wielkości dinozaurem grubogłowym. Charakteryzował się owalym kształtem kopuły, której maksymalna grubość wynosiła 55 mm powyżej dołu mózgowego. Badanie tomografem komputerowym okazu typowego wykazało, że kopuła miała względnie niskie unaczynienie, wysoką gęstość oraz w pełni zrośnięte znajdujące się w niej szwy.
Paleoekologia
Pachycefalozaury żyły już w późnej jurze, o czym świadczy występowanie wtedy ceratopsów (Yinlong) - siostrzanej dlań grupy. Jednak najstarsze znane skamieliny "grubogłowych jaszczurów" pochodzą dopiero z santonu. Evans i współpracownicy (2013) uznali, że różnorodność małych dinozaurów ptasiomiednicznych (w tym pachycefalozaurów) była naprawdę wyższa niż się przyjmuje, o czym świadczą liczne ghost lineages (taksony, które - jak wynika z jego pozycji filogenetycznej - występowały już w określonym okresie, czego jednak nie odzwierciedla zapis kopalny), a także duża ilość diagnostycznych kopuł ciemieniowo-czołowych porównaniu z resztą szczątków Pachycephalosauria.
Spis gatunków
| Acrotholus | Evans, Schott, Larson, Brown i Ryan, 2013 |
| A. audeti | Evans, Schott, Larson, Brown i Ryan, 2013 |
Bibliografia
Evans D.C., Schott R.K., Larson D.W., Brown C.M. & Ryan M.J. (2013) "The oldest North American pachycephalosaurid and the hidden diversity of small-bodied ornithischian dinosaurs" Nature Communications 4:1828 doi:10.1038/ncomms2749
Evans, D. C., Schott, R. K., Larson, D. W., Brown, C. M., & Ryan, M. J. (2014). "Correction: Corrigendum: The oldest North American pachycephalosaurid and the hidden diversity of small-bodied ornithischian dinosaurs". Nature Communications, 5(1), 1-1. doi:10.1038/ncomms2749
- ↑ Fowler, D.W. (2017). "Revised geochronology, correlation, and dinosaur stratigraphic ranges of the Santonian-Maastrichtian (Late Cretaceous) formations of the Western Interior of North America" PLoS ONE, 12(11), e0188426. doi:10.1371/journal.pone.0188426
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Acrotholus.jpg){kind=link}