Huxleysaurus: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „{{DISPLAYTITLE:''Huxleysaurus''}} <small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: |- | Łukasz Czepiński |} </small> ---- {| class="wikit...”) |
m |
||
| (Nie pokazano 22 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | Do usunięcia i przekierowania do [[Hypselospinus]]. | ||
| + | |||
{{DISPLAYTITLE:''Huxleysaurus''}} | {{DISPLAYTITLE:''Huxleysaurus''}} | ||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Autor: | | Autor: | ||
| + | | Korekta: | ||
|- | |- | ||
| [[Łukasz Czepiński]] | | [[Łukasz Czepiński]] | ||
| + | | [[Maciej Ziegler]], [[Kamil Kamiński]] | ||
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 14: | Linia 18: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
| − | | ? | + | | ? ~8,5-10 m <ref name="LCz"></ref> |
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
| − | | ? | + | | ? ~2-2,5 t <ref name="LCz"></ref> |
|- | |- | ||
! '''[[:Kategoria:Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[:Kategoria:Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
| [[Wielka Brytania]] | | [[Wielka Brytania]] | ||
| − | <small>Hollington ([[formacja Wadhurst Clay]])</small> | + | <small>Hollington,Shornden ([[formacja]] [[Wadhurst Clay]])<br>Speeton (formacja [[Speeton Clay]])</small> |
|- | |- | ||
! '''[[:Kategoria:Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[:Kategoria:Czas|Czas występowania]]''' | ||
| 140-133 [[Ma]] | | 140-133 [[Ma]] | ||
| − | <small> | + | <small>wczesny [[walanżyn]] (wczesna [[kreda]])</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 51: | Linia 55: | ||
| colspan=2 | | | colspan=2 | | ||
<display_points type="terrain" zoom=4> | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
| − | Hollington, Hastings, United Kingdom | + | Hollington, Hastings, United Kingdom~Hollington, Formacja[[Wadhurst Clay]]|<small>''[[Huxleysaurus]] hollingtoniensis'' - '''NHMUK R1148/1629/1632/811/811b/604/33''' </small> |
| + | Shornden, Hastings, United Kingdom~Shornden, Formacja [[Wadhurst Clay]]|<small>''[[Huxleysaurus]] hollingtoniensis'' - '''NHMUK R1636/1634''' </small> | ||
| + | Speeton, United Kingdom~Speeton, Formacja [[Speeton Clay]]|<small>''[[Huxleysaurus]] hollingtoniensis'' - '''NHMUK R8676'''</small> | ||
</display_points> | </display_points> | ||
|} | |} | ||
| Linia 57: | Linia 63: | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Huxleysaurus'' to [[rodzaj]] [[Iguanodontia|iguanodonta]], żyjący we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. Niegdyś zaliczany był do rodzajów ''[[Iguanodon]] i ''[[Hypselospinus]]''. | + | ''Huxleysaurus'' to [[rodzaj]] [[Iguanodontia|iguanodonta]], żyjący we [[wczesna kreda|wczesnej kredzie]] na terenie dzisiejszej [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. Niegdyś zaliczany był do rodzajów ''[[Iguanodon]]'' i ''[[Hypselospinus]]''. Mógł osiągać do 10 metrów długości<ref name="LCz">Szacunki własne autora hasła - ''Czepiński, Ł.'', na podstawie porównania wymiarów k. udowej u ''Huxleysaurus'' (okaz NHMUK R1148 - dł. 32 inch. = ~81 cm; Lydekker, 1890) i lektotypu ''[[Iguanodon#I._bernissartensis|Iguanodon bernissartensis]]'' (okaz IRSNB 1534 - dł. 102,5 cm; Paul, 2010). Stosunek =~0,79.</ref>. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]]: NHMUK R1148 - prawa kość udowa (ryc. 2); NHMUK R1629a-g - fragmentaryczna łopatka, ukruszona lewa k. promieniowa i k. łokciowa, kolec z kciuka, lewa k. udowa, fragmentaryczna lewa k. piszczelowa, bliższa osi ciała część lewej k. strzałkowej, druga k. śródstopia lewej kończyny i | + | [[Holotyp]]: NHMUK R1148 - prawa kość udowa (ryc. 2); NHMUK R1629a-g - fragmentaryczna łopatka, ukruszona lewa k. promieniowa i k. łokciowa, kolec z kciuka, lewa k. udowa, fragmentaryczna lewa k. piszczelowa, bliższa osi ciała część lewej k. strzałkowej, druga k. śródstopia lewej kończyny i połączone, bliższe osi ciała, paliczki; NHMUK R1632 - 10 połączonych ze sobą kręgów krzyżowych i ogonowych; NHMUK R1632a - 3 kręgi szyjne i dalsza część k. śródstopia; NHMUK R1632c - ostatni paliczek drugiego palca lewej stopy<ref name="Paul, 2012">Paul, G.S., 2012, ''Notes on the rising diversity of iguanodont taxa, and iguanodonts named after Darwin, Huxley and evolutionary science''. Actas de V Jornadas Internacionales sobre Paleontologia de Dinosaurios y su Entorno, Salas de los Infantes, Burgos. Colectivo de Arqueologico-Paleontologico de Salas de los Infantes (Burgos). pp. 121–131.</ref>. |
| + | |||
| + | [[Materiał przypisany]] zawiera okazy z Hollington (to samo miejsce, co holotyp - [[formacja]] [[Wadhurst Clay]]): NHMUK R811 - kręgi krzyżowe; NHMUK R811b - k. biodrowa powiązana z k. krzyżową; NHMUK R604 - kręgi grzbietowe powiązane z NHMUK R811; NHMUK 33 - fragmentaryczny szkielet; okazy z Shornden (formacja Wadhurst Clay): NHMUK R1636 - częściowy szkielet, NHMUK R1634 - środkowy kręg grzbietowy; okazy ze Speeton (formacja [[Speeton Clay]]): NHMUK R8676 - prawa k. udowa, k. piszczelowa z k. skokową i częścią k. strzałkowej <ref>paleofile.com [http://www.paleofile.com/Dinosaurs/Ornithopods/Huxleysaurus.asp]</ref>. | ||
==Diagnoza== | ==Diagnoza== | ||
| Linia 68: | Linia 76: | ||
==Historia taksonu== | ==Historia taksonu== | ||
| − | Hukslejzaur został po raz pierwszy opisany w [[1889]] roku przez [[Lydekker]] | + | Hukslejzaur został po raz pierwszy opisany w [[1889]] roku przez [[Richard Lydekker|Richarda Lydekkera]] jako ''[[Iguanodon]] hollingtoniesis''<ref name="L1889">Lydekker, R., 1889, ''Notes on new and other dinosaurian remains''. Geological Magazine, 6: 352-356</ref>. W 2008 roku [[Gregory Paul]] uznał go za Ornithopoda ''[[incertae sedis]]'' Następnie, w 2010 roku został przypisany przez [[David Norman|Davida Normana]] do nowoutworzonego [[takson]]u ''[[Hypselospinus]] fittoni''<ref>Norman, D., 2010, ''A Taxonomy of iguanodontians from the Lower Wealden Group of Southern England''. Zootaxa, 2489: 47-66.</ref>. Ponieważ holotyp hypselospina i materiał do niego przypisany nie zawierają elementów pokrywających się (a więc trudno było oszacować, czy cechy diagnostyczne wskazane dla holotypu hypselospina są wykazywane również przez materiał przypisany), jak również niemożliwe jest udowodnienie, że szczątki te pochodzą z tego samego poziomu formacja [[Wadhurst Clay]], zaistniało ryzyko, że Norman utworzył chimerę, w skład której wchodzą różne taksony. Skały formacji Wadhurst Clay mają do 80 metrów grubości, więc całkiem prawdopodobne jest, że między sedymentacją osadów pochodzących z różnych poziomów tej formacji, upłynął czas wystarczający do tego, by różne taksony się wzajemnie wypierały. Kość biodrowa hukslejzaura nie jest wystarczająco kompletna, by porównywać ją z lepiej zachowanymi kośćmi ''Hypselospinus''; mimo że k. biodrowa (okaz NHMUK R811b) wydaje się być krótka i głęboka, to mogła być dosyć wydłużona - do naszych czasów dotarła rozłupana w połowie długości. |
Niewykluczone, że ''Huxleysaurus hollingtoniensis'' i ''Hypselospinus fittoni'' to dwa gatunki w obrębie jednego rodzaju. Wówczas obowiązującą nazwą rodzajową będzie starszy ''Hypselospinus''<ref name="Paul, 2012"></ref>. | Niewykluczone, że ''Huxleysaurus hollingtoniensis'' i ''Hypselospinus fittoni'' to dwa gatunki w obrębie jednego rodzaju. Wówczas obowiązującą nazwą rodzajową będzie starszy ''Hypselospinus''<ref name="Paul, 2012"></ref>. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa [[rodzaj]]owa - ''Huxleysaurus'' pochodzi od nazwiska Thomasa Huxleya - tzw. "buldoga" Darwina (zagorzałego obrońcy teorii Darwina) i twórcy terminu "agnostycyzm". Epitet [[gatunek|gatunkowy]] (''hollingtoniensis'') pochodzi od Hollington - miejscowości, w której odkryto holotyp tego dinozaura. Cała nazwa oznacza " | + | Nazwa [[rodzaj]]owa - ''Huxleysaurus'' pochodzi od nazwiska Thomasa Huxleya - tzw. "buldoga" Darwina (zagorzałego obrońcy teorii Darwina) i twórcy terminu "agnostycyzm". Epitet [[gatunek|gatunkowy]] (''hollingtoniensis'') pochodzi od Hollington - miejscowości, w której odkryto holotyp tego dinozaura. Cała nazwa oznacza więc "jaszczura Huxleya z Hollington". |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | | ''Huxleysaurus'' | |
| {{Kpt|[[Gregory Paul|Paul]]}}, [[2012]] | | {{Kpt|[[Gregory Paul|Paul]]}}, [[2012]] | ||
| + | | ''[[nomen dubium]]'' = ''[[Hypselospinus]]'' | ||
|- | |- | ||
| − | + | | ''H. hollingtoniensis'' | |
| − | | ({{Kpt|[[Lydekker]]}}, [[1889]]) {{Kpt|Paul}}, 2012 | + | | ({{Kpt|[[Richard Lydekker|Lydekker]]}}, [[1889]]) {{Kpt|Paul}}, 2012 |
| + | | ''[[nomen dubium]]'' = ''[[Hypselospinus]] fittoni'' | ||
|- | |- | ||
| − | | = ''Iguanodon hollingtoniensis'' | + | | = ''[[Iguanodon]] hollingtoniensis'' |
| {{Kpt|Lydekker}}, 1889 | | {{Kpt|Lydekker}}, 1889 | ||
| + | |- | ||
| + | | = ''Iguanodon'' "hollingtonensis" | ||
| + | | | ||
| + | | ''[[nomen nudum]]'' | ||
|} | |} | ||
| Linia 90: | Linia 104: | ||
<small><references/></small> | <small><references/></small> | ||
| − | + | ||
| − | + | [[Kategoria:Nomen dubium]] | |
| − | + | [[Kategoria:Do usunięcia]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: | ||
| − | [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 23:18, 31 mar 2024
Do usunięcia i przekierowania do Hypselospinus.
| Autor: | Korekta: |
| Łukasz Czepiński | Maciej Ziegler, Kamil Kamiński |
| Huxleysaurus (hukslejzaur) | |
|---|---|
| Długość: | ? ~8,5-10 m [1] |
| Masa: | ? ~2-2,5 t [1] |
| Miejsce występowania: | Wielka Brytania
Hollington,Shornden (formacja Wadhurst Clay) |
| Czas występowania | 140-133 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Ryc. 1. Rekonstrukcja przyżyciowa hukslejzaura. | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Huxleysaurus to rodzaj iguanodonta, żyjący we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Wielkiej Brytanii. Niegdyś zaliczany był do rodzajów Iguanodon i Hypselospinus. Mógł osiągać do 10 metrów długości[1].
Materiał kopalny
Holotyp: NHMUK R1148 - prawa kość udowa (ryc. 2); NHMUK R1629a-g - fragmentaryczna łopatka, ukruszona lewa k. promieniowa i k. łokciowa, kolec z kciuka, lewa k. udowa, fragmentaryczna lewa k. piszczelowa, bliższa osi ciała część lewej k. strzałkowej, druga k. śródstopia lewej kończyny i połączone, bliższe osi ciała, paliczki; NHMUK R1632 - 10 połączonych ze sobą kręgów krzyżowych i ogonowych; NHMUK R1632a - 3 kręgi szyjne i dalsza część k. śródstopia; NHMUK R1632c - ostatni paliczek drugiego palca lewej stopy[2].
Materiał przypisany zawiera okazy z Hollington (to samo miejsce, co holotyp - formacja Wadhurst Clay): NHMUK R811 - kręgi krzyżowe; NHMUK R811b - k. biodrowa powiązana z k. krzyżową; NHMUK R604 - kręgi grzbietowe powiązane z NHMUK R811; NHMUK 33 - fragmentaryczny szkielet; okazy z Shornden (formacja Wadhurst Clay): NHMUK R1636 - częściowy szkielet, NHMUK R1634 - środkowy kręg grzbietowy; okazy ze Speeton (formacja Speeton Clay): NHMUK R8676 - prawa k. udowa, k. piszczelowa z k. skokową i częścią k. strzałkowej [3].
Diagnoza
Ryc. 2. Ilustracja holotypu (NHMUK R1148) H. hollingtoniensis. Przerywaną linią zaznaczono uszkodzenia kości.
© R. Lydekker, 1890[4]
© R. Lydekker, 1890[4]
| Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych. |
Silnie zbudowana kość udowa, umiarkowanie zakrzywiona, z czwartym krętarzem w kształcie proporczyka (ryc. 2)[2].
Historia taksonu
Hukslejzaur został po raz pierwszy opisany w 1889 roku przez Richarda Lydekkera jako Iguanodon hollingtoniesis[5]. W 2008 roku Gregory Paul uznał go za Ornithopoda incertae sedis Następnie, w 2010 roku został przypisany przez Davida Normana do nowoutworzonego taksonu Hypselospinus fittoni[6]. Ponieważ holotyp hypselospina i materiał do niego przypisany nie zawierają elementów pokrywających się (a więc trudno było oszacować, czy cechy diagnostyczne wskazane dla holotypu hypselospina są wykazywane również przez materiał przypisany), jak również niemożliwe jest udowodnienie, że szczątki te pochodzą z tego samego poziomu formacja Wadhurst Clay, zaistniało ryzyko, że Norman utworzył chimerę, w skład której wchodzą różne taksony. Skały formacji Wadhurst Clay mają do 80 metrów grubości, więc całkiem prawdopodobne jest, że między sedymentacją osadów pochodzących z różnych poziomów tej formacji, upłynął czas wystarczający do tego, by różne taksony się wzajemnie wypierały. Kość biodrowa hukslejzaura nie jest wystarczająco kompletna, by porównywać ją z lepiej zachowanymi kośćmi Hypselospinus; mimo że k. biodrowa (okaz NHMUK R811b) wydaje się być krótka i głęboka, to mogła być dosyć wydłużona - do naszych czasów dotarła rozłupana w połowie długości.
Niewykluczone, że Huxleysaurus hollingtoniensis i Hypselospinus fittoni to dwa gatunki w obrębie jednego rodzaju. Wówczas obowiązującą nazwą rodzajową będzie starszy Hypselospinus[2].
Etymologia
Nazwa rodzajowa - Huxleysaurus pochodzi od nazwiska Thomasa Huxleya - tzw. "buldoga" Darwina (zagorzałego obrońcy teorii Darwina) i twórcy terminu "agnostycyzm". Epitet gatunkowy (hollingtoniensis) pochodzi od Hollington - miejscowości, w której odkryto holotyp tego dinozaura. Cała nazwa oznacza więc "jaszczura Huxleya z Hollington".
Spis gatunków
| Huxleysaurus | Paul, 2012 | nomen dubium = Hypselospinus |
| H. hollingtoniensis | (Lydekker, 1889) Paul, 2012 | nomen dubium = Hypselospinus fittoni |
| = Iguanodon hollingtoniensis | Lydekker, 1889 | |
| = Iguanodon "hollingtonensis" | nomen nudum |
Bibliografia
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Szacunki własne autora hasła - Czepiński, Ł., na podstawie porównania wymiarów k. udowej u Huxleysaurus (okaz NHMUK R1148 - dł. 32 inch. = ~81 cm; Lydekker, 1890) i lektotypu Iguanodon bernissartensis (okaz IRSNB 1534 - dł. 102,5 cm; Paul, 2010). Stosunek =~0,79.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Paul, G.S., 2012, Notes on the rising diversity of iguanodont taxa, and iguanodonts named after Darwin, Huxley and evolutionary science. Actas de V Jornadas Internacionales sobre Paleontologia de Dinosaurios y su Entorno, Salas de los Infantes, Burgos. Colectivo de Arqueologico-Paleontologico de Salas de los Infantes (Burgos). pp. 121–131.
- ↑ paleofile.com [1]
- ↑ Lydekker, R., 1890, Contributions to our knowledge of the dinosaurs of the Wealden and the sauropterygians of the Purbeck and Oxford Clay. Quarterly Journal of the Geological Society of London 46:36-53
- ↑ Lydekker, R., 1889, Notes on new and other dinosaurian remains. Geological Magazine, 6: 352-356
- ↑ Norman, D., 2010, A Taxonomy of iguanodontians from the Lower Wealden Group of Southern England. Zootaxa, 2489: 47-66.
