Rinconsaurus

Autor:	Maciej Ziegler
Korekta:	Dawid Mazurek, Adrian Tkocz, Dawid Mika, Kamil Kamiński, Paweł Konarzewski

---

Rinconsaurus (rinkonzaur)
Długość	11,1 m
Wysokość	2,4 m (w ramionach)
Masa	3,2 t
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Argentyna - Neuquén (formacja Bajo de la Carpa)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 86,3-83,6 Ma późna kreda (santon)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Macronaria Titanosauriformes Somphospondyli Titanosauria Lithostrotia Colossosauria Rinconsauria
Rekonstrukcja Rinconsaurus. Autor: Stephen O'Connor [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003Emiejsce odnalezienia szcz\u0105tk\u00f3w \u003Ci\u003ERinconsaurus caudamirus\u003C/i\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"miejsce odnalezienia szcz\u0105tk\u00f3w Rinconsaurus caudamirus\n","link":"","lat":-37.25699999999999789679350215010344982147216796875,"lon":-68.5533999999999963392838253639638423919677734375,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Rinconsaurus to zaawansowany tytanozaur żyjący w późnej kredzie na terenach obecnej Argentyny. Skamieniałości odkrył w 1997 roku Gabriel Bení­tez. Zostały wydobyte przez Jorge'a Calvo i jego zespół. Ten drugi oraz Bernardo J. Gonzalez Riga opisali rinkonzaura w 2003 roku.

Materiał kopalny i lokalizacja

Holotyp to artykułowany ciąg 8 przednich kręgów i 6 środkowych artykułowanyCH kręgów ogonowych oraz prawa kość biodrowa oznaczony jako MAU-PV-CRS-26. Perez Moreno i in. (2023) zauważyli, że prawa kość biodrowa była skatalogowana pod numerem MRS-Pv 26, jednak z niedawnych powodów została oznaczona jako MAU-PV-CRS-275/2 i obecnie dwa oznaczenia są ważne. Uznali również, że lewa kość biodrowa MAU-PV-CRS275/1 nie należy do holotypu, lecz do materiału paratypowego.

Paratypy to następujace okazy: MAU-PV-CRS 117, 263, dwa zęby; MAU-PV-CRS 21, jeden przedni kręg szyjny; MAU-PV-CRS 2, jeden środkowy kręg szyjny; MAU-PV-CRS 3, 4, 8, trzy tylne kręgi szyjne; MAU-PV-CRS 05/3, 06/1, 06/2, 9 przednie kręgi grzbietowe; MAU PV-CRS 05/1, 05/2, środkowe kręgi grzbietowe; MAU-PV-CRS 17, 18, tylne kręgi grzbietowe; MAU-PV-CRS 11, 13, 16, 19, trzony kręgów grzbietowych; MAU-PV-CRS 112, żebro grzbietowe; MAU-PV-CRS 41/1, 41/2, dwa kręgi krzyżowe; MAU-PV-CRS 22, kręg krzyżowo-ogonowy; MAU-PV-CRS 23, 25/1, 25/2, 25/3, przednie kręgi ogonowe; MAU-PV-CRS 27/1, 27/2, 27/3, 28/1, 28/2, 31, sześć środkowych kręgów ogonowych; MAU-PV-CRS 29/1, 29/2, 29/3, 30/1, 30/2, 30/3, 32, 34, 35, 36/1, 36/2, 38, 39, 40, czternaście tylnych kręgów ogonowych; MAU-PV-CRS 20, 42, 93, 99, 109, 110, 113, szewrony; MAU-PV-CRS 43, prawa łopatka i kość krucza; MAU-PV-CRS 46,103, prawe mostki; MAU-PV-CRS 104, lewa mostek; MAU-PVCRS 47, prawa kość ramienna; MAU-PV-CRS 98/1, 98/2, 98/3, 98/4, 111 pięć prawych kości śródstopia; MAU-PV-CRS 98/5 jedna lewa kość śródręcza; MAU-PV-CRS 96/b, prawa kość biodrowa; MAU-PV-CRS 96/a, 275/1, lewe kości biodrowe; MAU-PV-CRS 97/b, lewa kość łonowa; MAU-PV-CRS 97/a,100, prawe kości łonowe; MAU-PV-CRS 94,101, prawe kości kulszowe; MAU-PV-CRS 49, prawa kość udowa i MAU-PV-CRS 92, lewa kość udowa.

Filippi i współpracownicy (2021) uznali, że wcześniej przypisywana kość przedczołowa MAU-PV-CRS 102 okazała się być kością biodrową krokodylomorfa.

W sumie znaleziono szczątki co najmniej czterech osobników.

Skamieniałości pochodzą ze stanowiska Cañadón Rí­o Seco, 2 km na północ od Rincón de los Sauces (prowincja Neuquén, Argentyna).

Budowa

Rinconsaurus to nieduży tytanozaur mający unikatową budowę kręgów oraz kości kończyn. Moreno Perez wraz z wspólnikami w 2022 roku znaleźli prawdopodobnie trzy nowe autapomorfie w obrębie szkieletu osiowego potwierdzające ważność rodzaju. Rok później ten sam zepsół naukowców zbadał kości szkieletu obwodowego. Wszystkie zachowane kości kończyn wykazują takie same cechy mimo różnych rozmiarów. Kość ramienna była smukła i mierzyła 68 cm długości, z kolei udowa - 102 cm.

Paleobiologia

González i in. (2024) zbadali histologię kości długich Rinconsaurus oraz jego kuzyna Muyelensaurus. Rinconsaurus i Muyelensaurus wykazują jednolitą mikrostrukturę kości podobną do innych tytanozaurów. Kości długie u obydwu taksonów miały również wysoki stopień przebudowy. W kościach Muyelensaurus znajdowała się tkanka włóknista i różniła się od obecnej u rinkonzaura. Histologia kości długiej M. pecheni przypomina tę u dużych bazalnych neozauropodów. Struktura kości Rinconsaurus wykazała wiele równoległych włókien co jest zgodne z niewielkimi rozmiarami ciała. Zdaniem badaczy istnieje niewielki związek między rozmiarem ciała a wiekiem u opisywanego rodzaju i Muyelensaurus.

Systematyka

Santucci i Arruda-Campos (2011) uznali Rinconsaurus za przedstawiciela Aeolosaurini, jednak obecnie uważa się, że należy do kladu Rinconsauria (np. Silva Junior i in., 2019; Perez Moreno i in., 2022, 2023).

Etymologia

Nazwa Rinconsaurus odnosi się do miasta nieopodal którego odnaleziono jego szczątki i znaczy "jaszczur z Rincón de los Sauces". Epitet gatunkowy - caudamirus - odnosi się do niezwykłej budowy tylnych kręgów ogonowych (łac. cauda - "ogon " i łac. mirus - "niezwykły").

Spis gatunków

Rinconsaurus	Calvo i Riga, 2003
R. caudamirus	Calvo i Riga, 2003

Bibliografia

Calvo, Jorge O.; B.J.G. Riga (2003) "Rinconsaurus caudamirus gen. et sp nov., a new titanosaurid (Dinosauria, Sauropoda) from the Late Cretaceous of Patagonia, Argentina" Revista Geologica de Chile 30(2), 333–353.

Calvo, J.O.; Gonzalez Riga, B.J. & Porfiri, J.D. 2007. A new titanosaur sauropod from the Late Cretaceous of Neuquén, Patagonia, Argentina. Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4): 485-504.

Filippi, L. S., Valieri, R. D. J., & Barrios, F. (2021). "The prefrontal of Rinconsaurus caudamirus (Sauropoda, Titanosauria) as a crocodyliform ilium". Cretaceous Research, 125, 104852. doi:10.1016/j.cretres.2021.104852

González, R., Cerda, I. A., Moreno, A. P., Calvo, J. O., & González Riga, B. J. (2024). "Paleobiology of Rinconsaurus caudamirus and Muyelensaurus pecheni (Sauropoda, Titanosauria) from the Neuquén Group, Upper Cretaceous of Argentina: inferences from long bone histology". Cretaceous Research, 153, 105682. doi:10.1016/j.cretres.2023.105682

Perez Moreno, A., Carballido, J. L., Otero, A., Salgado, L., & Calvo, J. O. (2022). "The axial skeleton of Rinconsaurus caudamirus (Sauropoda: Titanosauria) from the Late Cretaceous of Patagonia, Argentina". Ameghiniana, 59(1), 1-46. doi:10.5710/AMGH.13.09.2021.3427

Perez Moreno, A., Otero, A., Carballiso, J.L., Salgado, L. & Calvo, J.O. (2023). "The appendicular skeleton of Rinconsaurus caudamirus (Sauropoda: Titanosauria) from the Upper Cretaceous of Patagonia, Argentina." Cretaceous Research, 105389. doi:10.1016/j.cretres.2022.105389.

Santucci, R.M., de Arruda-Campos, A.C. (2011) "A new sauropod (Macronaria, Titanosauria) from the Adamantina Formation, Bauru Group, Upper Cretaceous of Brazil and the phylogenetic relationships of Aeolosaurini" Zootaxa, 3085, 1-33.

Silva Junior, J. C. G., Marinho, T. S., Martinelli, A. G., & Langer, M. C. (2019). "Osteology and systematics of Uberabatitan ribeiroi (Dinosauria; Sauropoda): a Late Cretaceous titanosaur from Minas Gerais, Brazil". Zootaxa, 4577(3), 401-438. doi:10.11646/zootaxa.4577.3.1

]