Ilokelesia: Różnice pomiędzy wersjami
m (konieczność usunięcia mapki? (przypis)) |
(różne; wszędzie gdzie jest mowa o Ornithopoda, należałoby jednak o Neornithischia mówić, zob. np. doi:10.1038/srep42778) |
||
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 6: | Linia 6: | ||
|- | |- | ||
| [[Kamil Kamiński]] | | [[Kamil Kamiński]] | ||
− | + | | [[Maciej Ziegler]] | |
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
Linia 14: | Linia 14: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
− | | | + | | ok. 5,3 m |
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
− | | | + | | ok. 200 kg |
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
− | | [[Argentyna]] | + | | [[Argentyna]] - Neuquen |
|- | |- | ||
Linia 30: | Linia 30: | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| [[Dinosauria]] | | [[Dinosauria]] | ||
− | |||
− | |||
[[Theropoda]] | [[Theropoda]] | ||
Linia 37: | Linia 35: | ||
[[Ceratosauria]] | [[Ceratosauria]] | ||
− | [[Abelisauridae]] | + | [[Abelisauroidea]] |
+ | |||
+ | (?)<ref>Np.[[Theropoda#Smith_i_in..2C_2007|Smith i in., 2007]]</ref> [[Abelisauridae]] | ||
− | + | [[Carnotaurinae]]<ref>Systematyka za [[Ceratosauria#Longrich_i_in..2C_2017|Longrich i in., 2017]], gdzie [[Carnotaurinae]] =[[Brachyrostra]]. Alternatywna systematyka w ramach [[Abelisauridae]] to:<br> | |
− | 1) [[Brachyrostra]] ([[Ceratosauria#Tortosa_i_in..2C_2014|Tortosa i in., 2014]] | + | 1) [[Brachyrostra]] ([[Ceratosauria#Tortosa_i_in..2C_2014|Tortosa i in., 2014]]; [[Ceratosauria#Filippi_i_in..2C_2016|Filippi i in., 2016]]);<br> |
− | 2) [[Neoceratosauria]]: [[Abelisauroidea]]: [[Carnotaurinae]] ([[Ceratosauria#Wang_i_in..2C_2017|Wang i in., 2017]]).</ref> | + | 2) [[Brachyrostra]]: [[Abelisaurinae]] ([[Ceratosauria#Farke_i_Sertich.2C_2013|Farke i Sertich, 2013]]; [[Ceratosauria#Canale_i_in..2C_2016|Canale i in., 2016]]);<br> |
+ | 3) [[Neoceratosauria]]: [[Abelisauroidea]]: [[Carnotaurinae]] ([[Ceratosauria#Wang_i_in..2C_2017|Wang i in., 2017]]);<br> | ||
+ | 4) [[Carnotaurinae]]: [[Brachyrostra]] ([[Ceratosauria#Canale_i_in..2C_2009|Canale i in., 2009]]; [[Ceratosauria#Pol_i_Rauhut.2C_2012|Pol i Rauhut, 2012]]; [[Ceratosauria#Rauhut_i_Carrano.2C_2016|Rauhut i Carrano, 2016]]);<br> | ||
+ | 5) [[Carnotaurinae]] (=[[Brachyrostra]]): ?[[Carnotaurini]] ([[Ceratosauria#S.C3.A1nchez-Hern.C3.A1ndez_i_Benton.2C_2013|Sánchez-Hernández i Benton, 2014]]);<br> | ||
+ | 6) [[Carnotaurinae]] (=[[Brachyrostra]]) ([[Ceratosauria#Carrano_i_Sampson.2C_2008|Carrano i Sampson, 2008]]);<br> | ||
+ | 7) [[Carnotaurini]]: [[Abelisaurinae]] | ||
+ | ([[Ceratosauria#Hendrickx_i_in..2C_2016|Hendrickx i in., 2016]])</ref> | ||
|- | |- | ||
Linia 49: | Linia 55: | ||
|} | |} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
− | ''Ilokelesia'' była średniej wielkości mięsożernym [[teropod]]em, występującym na obszarze dzisiejszej Argentyny w "środkowej" kredzie. Fragmentaryczne szczątki tego dinozaura odkryto w Argentynie w 1991 r. W 2000 r. ilokelezja została opisana przez duet znanych argentyńskich paleontologów: Rodolfo Corię oraz Leonardo Salgado. Początkowo uznawana za [[takson bazalny|bazalnego]] abelizauroida, obecnie klasyfikowana jest w rodzinie Abelisauridae (zob. | + | ''Ilokelesia'' była średniej wielkości mięsożernym [[teropod]]em, występującym na obszarze dzisiejszej Argentyny w "środkowej" kredzie. Fragmentaryczne szczątki tego dinozaura odkryto w Argentynie w 1991 r. W 2000 r. ilokelezja została opisana przez duet znanych argentyńskich paleontologów: Rodolfo Corię oraz Leonardo Salgado. Początkowo uznawana za [[takson bazalny|bazalnego]] abelizauroida, obecnie klasyfikowana jest w rodzinie Abelisauridae (zob. [[Ceratosauria#Kladogramy]]). |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
Linia 58: | Linia 64: | ||
==Budowa== | ==Budowa== | ||
− | ''Ilokelesia'' była średniej wielkości abelizaurydem. Wyróżniała się kilkoma unikalnymi cechami kości kwadratowej oraz kręgów. Kręgi grzbietowe nie miały pleuroceli. Początkowo uznano, że kość zaoczodołowa miała nietypowy, ostry i nierozszerzony koniec wyrostka jarzmowego, jednak taka interpretacja najprawdopodobniej była błędna i wynikała ze złego stanu zachowania holotypu. Ponowne zbadanie szczątków dowiodło, że ów koniec był prostokątny z dobrze rozwiniętym rozszerzeniem o wachlarzowatym kształcie, typowym dla abelizaurydów (Novas i in., 2013). | + | ''Ilokelesia'' była średniej wielkości abelizaurydem. Wyróżniała się kilkoma unikalnymi cechami kości kwadratowej oraz kręgów (Coria i Salgado, 2000; Carrano i Sampson, 2008). Kręgi grzbietowe nie miały pleuroceli. Początkowo uznano, że kość zaoczodołowa miała nietypowy, ostry i nierozszerzony koniec wyrostka jarzmowego, jednak taka interpretacja najprawdopodobniej była błędna i wynikała ze złego stanu zachowania holotypu. Ponowne zbadanie szczątków dowiodło, że ów koniec był prostokątny z dobrze rozwiniętym rozszerzeniem o wachlarzowatym kształcie, typowym dla abelizaurydów (Novas i in., 2013). W kwestii rozmiarów zob. [[Abelisauridae#Wymiary]]. |
==Paleoekologia== | ==Paleoekologia== | ||
− | ''Ilokelesia'' z pewnością nie była dominującym drapieżnikiem w swoim środowisku. Obok niej żył podobnych rozmiarów abelizauryd ''[[Skorpiovenator]]'' i znacznie większy [[Carcharodontosauridae|karcharodontozauryd]] ''[[Mapusaurus]]''. W | + | ''Ilokelesia'' z pewnością nie była dominującym drapieżnikiem w swoim środowisku. Obok (tj. ta sama [[formacja]]) niej żył podobnych rozmiarów abelizauryd ''[[Skorpiovenator]]'' i znacznie większy [[Carcharodontosauridae|karcharodontozauryd]] ''[[Mapusaurus]]''. W sąsiedniej do Neuquen prowincji Rio Negro odkryto też innego karcharodontozauryda ''[[Taurovenator]]'' oraz zagadkowego teropoda ''[[Gualicho]]''. Obok nich żyły ogromne zauropody, w tym jeden z największych dinozaurów, słynny [[tytanozaur]] ''[[Argentinosaurus]]'' oraz mniejszy [[diplodokoid]] ''[[Cathartesaura]]'', a także nieopisane [[Neornithischia]]. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
Linia 73: | Linia 79: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
− | <small> | + | <small>Carrano, M.T. & Sampson, S.D. (2008) "The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 182-236. |
− | Coria, R.A., Salgado, L. (2000) | + | |
+ | Coria, R.A., Salgado, L. (2000) "A basal Abelisauria Novas 1992 (Theropoda-Ceratosauria) from the Cretaceous of Patagonia, Argentina" Gaia, 15, 89-102 | ||
Grillo, O.N. & Delcourt, R. (2017) "Allometry and body length of abelisauroid theropods: ''Pycnonemosaurus nevesi'' is the new king" Cretaceous Research, 69, 71-89. [[doi:10.1016/j.cretres.2016.09.001]] | Grillo, O.N. & Delcourt, R. (2017) "Allometry and body length of abelisauroid theropods: ''Pycnonemosaurus nevesi'' is the new king" Cretaceous Research, 69, 71-89. [[doi:10.1016/j.cretres.2016.09.001]] | ||
− | Novas, F.E., Agnolin, F.L., Ezcurra, M.D., Porfiri, J., Canale, J.I. (2013) | + | Novas, F.E., Agnolin, F.L., Ezcurra, M.D., Porfiri, J., Canale, J.I. (2013) "Evolution of the carnivorous dinosaurs during the Cretaceous: The evidence from Patagonia" |
− | Cretaceous Research [[ | + | Cretaceous Research, 45, 174–215. [[doi:10.1016/j.cretres.2013.04.001]] |
<references/></small> | <references/></small> |
Aktualna wersja na dzień 16:40, 2 maj 2017
Autor: | Korekta: |
Kamil Kamiński | Maciej Ziegler |
Ilokelesia (ilokelezja) | |
---|---|
Długość: | ok. 5,3 m |
Masa: | ok. 200 kg |
Miejsce występowania: | Argentyna - Neuquen |
Czas występowania | ok. 97-94 Ma |
Systematyka | Dinosauria
(?)[1] Abelisauridae |
Rekonstrukcja Ilokelesia. Autor: Danny Cicchetti. [1]. |
Wstęp
Ilokelesia była średniej wielkości mięsożernym teropodem, występującym na obszarze dzisiejszej Argentyny w "środkowej" kredzie. Fragmentaryczne szczątki tego dinozaura odkryto w Argentynie w 1991 r. W 2000 r. ilokelezja została opisana przez duet znanych argentyńskich paleontologów: Rodolfo Corię oraz Leonardo Salgado. Początkowo uznawana za bazalnego abelizauroida, obecnie klasyfikowana jest w rodzinie Abelisauridae (zob. Ceratosauria#Kladogramy).
Materiał kopalny
Holotyp (PVPH-35) obejmuje prawą kość zaoczodołową i kwadratową, kłykieć potyliczny, dwa kręgi szyjne, tylny kręg grzbietowy, pięć środkowych kręgów ogonowych, trzy fragmentaryczne żebra szyjne, osiem łuków naczyniowych, osiem paliczków i dwa pazury tylnych kończyn (Coria i Salgado, 2000).
Etymologia
Nazwa Ilokelesia pochodzi od słów ilo oraz kelesio, oznaczających odpowiednio „mięso” oraz „gad”, „jaszczur”. Całość można tłumaczyć jako „mięsożerny jaszczur”. Epitet gatunkowy aguadagrandensis nawiązuje do Aguada Grande, miejsca znalezienia jego szczątków (Coria i Salgado, 2000).
Budowa
Ilokelesia była średniej wielkości abelizaurydem. Wyróżniała się kilkoma unikalnymi cechami kości kwadratowej oraz kręgów (Coria i Salgado, 2000; Carrano i Sampson, 2008). Kręgi grzbietowe nie miały pleuroceli. Początkowo uznano, że kość zaoczodołowa miała nietypowy, ostry i nierozszerzony koniec wyrostka jarzmowego, jednak taka interpretacja najprawdopodobniej była błędna i wynikała ze złego stanu zachowania holotypu. Ponowne zbadanie szczątków dowiodło, że ów koniec był prostokątny z dobrze rozwiniętym rozszerzeniem o wachlarzowatym kształcie, typowym dla abelizaurydów (Novas i in., 2013). W kwestii rozmiarów zob. Abelisauridae#Wymiary.
Paleoekologia
Ilokelesia z pewnością nie była dominującym drapieżnikiem w swoim środowisku. Obok (tj. ta sama formacja) niej żył podobnych rozmiarów abelizauryd Skorpiovenator i znacznie większy karcharodontozauryd Mapusaurus. W sąsiedniej do Neuquen prowincji Rio Negro odkryto też innego karcharodontozauryda Taurovenator oraz zagadkowego teropoda Gualicho. Obok nich żyły ogromne zauropody, w tym jeden z największych dinozaurów, słynny tytanozaur Argentinosaurus oraz mniejszy diplodokoid Cathartesaura, a także nieopisane Neornithischia.
Spis gatunków
Ilokelesia | Coria i Salgado, 2000 |
I. aguadagrandensis | Coria i Salgado, 2000 |
Bibliografia
Carrano, M.T. & Sampson, S.D. (2008) "The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 182-236.
Coria, R.A., Salgado, L. (2000) "A basal Abelisauria Novas 1992 (Theropoda-Ceratosauria) from the Cretaceous of Patagonia, Argentina" Gaia, 15, 89-102
Grillo, O.N. & Delcourt, R. (2017) "Allometry and body length of abelisauroid theropods: Pycnonemosaurus nevesi is the new king" Cretaceous Research, 69, 71-89. doi:10.1016/j.cretres.2016.09.001
Novas, F.E., Agnolin, F.L., Ezcurra, M.D., Porfiri, J., Canale, J.I. (2013) "Evolution of the carnivorous dinosaurs during the Cretaceous: The evidence from Patagonia" Cretaceous Research, 45, 174–215. doi:10.1016/j.cretres.2013.04.001
- ↑ Np.Smith i in., 2007
- ↑ Systematyka za Longrich i in., 2017, gdzie Carnotaurinae =Brachyrostra. Alternatywna systematyka w ramach Abelisauridae to:
1) Brachyrostra (Tortosa i in., 2014; Filippi i in., 2016);
2) Brachyrostra: Abelisaurinae (Farke i Sertich, 2013; Canale i in., 2016);
3) Neoceratosauria: Abelisauroidea: Carnotaurinae (Wang i in., 2017);
4) Carnotaurinae: Brachyrostra (Canale i in., 2009; Pol i Rauhut, 2012; Rauhut i Carrano, 2016);
5) Carnotaurinae (=Brachyrostra): ?Carnotaurini (Sánchez-Hernández i Benton, 2014);
6) Carnotaurinae (=Brachyrostra) (Carrano i Sampson, 2008);
7) Carnotaurini: Abelisaurinae (Hendrickx i in., 2016)