Notohypsilophodon: Różnice pomiędzy wersjami
(poprawki) |
m |
||
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | Do sprawdzenia i aktualizacji. | ||
| + | |||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Linia 7: | Linia 9: | ||
| [[Krzysztof Lichota]] | | [[Krzysztof Lichota]] | ||
[[Tomasz Sokołowski]] | [[Tomasz Sokołowski]] | ||
| + | |||
| + | [[Kamil Kamiński]] | ||
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 16: | Linia 20: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
| − | | | + | | ok. 1,3 m |
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
| − | | | + | | ok. 6 kg |
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
| − | | [[Argentyna]] - prowincja | + | | [[Argentyna]] - prowincja Chubut |
| − | <small>(górna część dolnego ogniwa [[ | + | <small>(górna część dolnego ogniwa [[Bajo Barreal|formacji Bajo Barreal]])</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | | + | | 95,8-91 [[Ma]] |
| − | <small>późna [[kreda]] ([[cenoman]]- | + | <small>późna [[kreda]] (środkowy [[cenoman]]-[[turon]])</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 40: | Linia 44: | ||
[[Ornithopoda]] | [[Ornithopoda]] | ||
| + | |||
| + | [[Iguanodontia]] | ||
| + | |||
| + | ?[[Elasmaria]] | ||
|- | |- | ||
| − | | colspan=2 |[[Plik: | + | | colspan=2 |[[Plik:Notohypsilodon reconstruction raingerr.png|400px|]] |
| − | <small>Rekonstrukcja | + | <small>Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Raingerr. [https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Notohypsilodon_reconstruction_raingerr.png#mw-jump-to-license]</small> |
|} | |} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Notohypsilophodon'' to [[rodzaj]] [[bazalny|bazalnego]] ornitopoda żyjącego na terenach współczesnej Argentyny. Prawdopodobnie żywił się roślinami i szybko biegał na dwóch nogach, umykając takim drapieżnikom, jak ''[[Xenotarsosaurus]]'' | + | ''Notohypsilophodon'' to [[rodzaj]] [[bazalny|bazalnego]] ?ornitopoda żyjącego na terenach współczesnej Argentyny. Prawdopodobnie żywił się roślinami i szybko biegał na dwóch nogach, umykając takim drapieżnikom, jak ''[[Xenotarsosaurus]]''. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa ''Notohypsilophodon'', znaczy tyle co "południowy ''[[Hypsilophodon]]''" (dosłownie "południowy wysoki żeberkowany ząb"). Została ona nadana w odniesieniu do pokrewieństwa i miejsca znalezienia skamieniałości tego zwierzęcia. Epitet gatunkowy nadano od miasta Comodoro Rivadavia, które jako pierwsze w Patagonii wsparło poszukiwaczy skamielin. | + | Nazwa ''Notohypsilophodon'', znaczy tyle co "południowy ''[[Hypsilophodon]]''" (dosłownie "południowy wysoki żeberkowany ząb"). Została ona nadana w odniesieniu do domniemanego pokrewieństwa i miejsca znalezienia skamieniałości tego zwierzęcia. Epitet gatunkowy nadano od miasta Comodoro Rivadavia, które jako pierwsze w Patagonii wsparło poszukiwaczy skamielin. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
[[Holotyp]] (UNPSJB-PV 942) to szkielet młodego osobnika zawierający kręgi (4 szyjne, 7 grzbietowych, 4 krzyżowe i 6 ogonowych), fragmenty 4 żeber, niekompletną lewą łopatkę, prawą kość kruczą i ramienną, kości łokciowe, niekompletną lewą kość udową, prawą piszczel i niekompletną lewą, lewą kość strzałkową i niekompletną prawą, prawą kość skokową, lewą kość piętową i 13 paliczków ze stopy wraz z trzema pazurami. Okaz typowy znajduje się w Narodowym Uniwersytecie Patagonii (hiszp. Universidad Nacional de la Patagonia). | [[Holotyp]] (UNPSJB-PV 942) to szkielet młodego osobnika zawierający kręgi (4 szyjne, 7 grzbietowych, 4 krzyżowe i 6 ogonowych), fragmenty 4 żeber, niekompletną lewą łopatkę, prawą kość kruczą i ramienną, kości łokciowe, niekompletną lewą kość udową, prawą piszczel i niekompletną lewą, lewą kość strzałkową i niekompletną prawą, prawą kość skokową, lewą kość piętową i 13 paliczków ze stopy wraz z trzema pazurami. Okaz typowy znajduje się w Narodowym Uniwersytecie Patagonii (hiszp. Universidad Nacional de la Patagonia). | ||
| − | ==Ważność taksonu== | + | ==Ważność taksonu i filogeneza== |
| − | [[Martinez]] wyliczył wiele potencjalnych [[autapomorfia|autapomorfii]] ''Notohysilophodon'', jednak większość z nich ma szerszy zasięg wśród [[Ornithischia]] lub reprezentuje [[plezjomorfia|plezjomorfie]]. Ważność [[takson]]u | + | [[Martinez]] wyliczył wiele potencjalnych [[autapomorfia|autapomorfii]] ''Notohysilophodon'', jednak większość z nich ma szerszy zasięg wśród [[Ornithischia]] lub reprezentuje [[plezjomorfia|plezjomorfie]]. Ważność [[takson]]u była więc przez pewien czas niepewna niepewna ([[Butler]] i in., [[2008]]). Badania Ibricu i in. (2014) wykazały jednak, że był to ważny rodzaj. |
| + | |||
| + | Początkowo ''Notohypsilophodon'' uznano za pierwszego przedstawiciela [[Hypsilophodontidae]] znanego z Ameryki Południowej. Obecnie grupa ta jest uważana za parafiletyczną. Wg Ibricu i in. (2014) był to [[bazalny]] ornitopod. W analizie Boyda ''Notohypsilophodon'' okazał się przedstawicielem [[klad]]u [[Elasmaria]], który znajduje się poza [[Ornithopoda]] i częścią [[Parksosauridae]]. W innych badaniach Elasmaria mieści się najczęściej wewnątrz [[Iguanodontia]]. | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | | {{V|''Notohypsilophodon'' }} | |
| [[Martinez]], [[1998]] | | [[Martinez]], [[1998]] | ||
| − | |||
|- | |- | ||
| − | + | | {{V|''N. comodorensis''}} | |
| − | | | + | | Martinez, 1998 |
| − | |||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small>Butler, | + | <small>Boyd, C.A. (2015). "The systematic relationships and biogeographic history of ornithischian dinosaurs". „PeerJ”. 3, s. e1523, 2015. [[DOI: 10.7717/peerj.1523]]. |
| + | |||
| + | Butler, R.J., Upchurch, P. & Norman, D.B. (2008). "The phylogeny of the ornithischian dinosaurs". Journal of Systematic Palaeontology 6 (1): 1–40. [[doi:10.1017/S1477201907002271]] | ||
| + | |||
| + | Ibiricu, L.M., Martínez, R.D., Luna, M. Casal & G.A. (2014). "A reappraisal of Notohypsilophodon comodorensis (Ornithischia: Ornithopoda) from the Late Cretaceous of Patagonia, Argentina" (PDF). Zootaxa. 3786 (4): 401–422. [[doi:10.11646/zootaxa.3786.4.1]]. [abstrakt] | ||
| − | + | Paul, G.S. (2010). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs", wyd. Princeton University. | |
</small> | </small> | ||
| Linia 77: | Linia 89: | ||
[[Kategoria:Ornithischia]] | [[Kategoria:Ornithischia]] | ||
[[Kategoria:Ornithopoda]] | [[Kategoria:Ornithopoda]] | ||
| + | [[Kategoria:Iguanodontia]] | ||
| + | [[Kategoria:Iguanodontia bazalne]] | ||
[[Kategoria:Ameryka Południowa]] | [[Kategoria:Ameryka Południowa]] | ||
[[Kategoria:Argentyna]] | [[Kategoria:Argentyna]] | ||
| Linia 82: | Linia 96: | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Cenoman]] | [[Kategoria:Cenoman]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Turon]] |
| + | [[Kategoria:Do sprawdzenia]) | ||
Aktualna wersja na dzień 15:30, 31 mar 2024
Do sprawdzenia i aktualizacji.
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Krzysztof Lichota |
| Notohypsilophodon (notohipsylofodont) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 1,3 m |
| Masa: | ok. 6 kg |
| Miejsce występowania: | Argentyna - prowincja Chubut
(górna część dolnego ogniwa formacji Bajo Barreal) |
| Czas występowania | 95,8-91 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Raingerr. [1] | |
Wstęp
Notohypsilophodon to rodzaj bazalnego ?ornitopoda żyjącego na terenach współczesnej Argentyny. Prawdopodobnie żywił się roślinami i szybko biegał na dwóch nogach, umykając takim drapieżnikom, jak Xenotarsosaurus.
Etymologia
Nazwa Notohypsilophodon, znaczy tyle co "południowy Hypsilophodon" (dosłownie "południowy wysoki żeberkowany ząb"). Została ona nadana w odniesieniu do domniemanego pokrewieństwa i miejsca znalezienia skamieniałości tego zwierzęcia. Epitet gatunkowy nadano od miasta Comodoro Rivadavia, które jako pierwsze w Patagonii wsparło poszukiwaczy skamielin.
Materiał kopalny
Holotyp (UNPSJB-PV 942) to szkielet młodego osobnika zawierający kręgi (4 szyjne, 7 grzbietowych, 4 krzyżowe i 6 ogonowych), fragmenty 4 żeber, niekompletną lewą łopatkę, prawą kość kruczą i ramienną, kości łokciowe, niekompletną lewą kość udową, prawą piszczel i niekompletną lewą, lewą kość strzałkową i niekompletną prawą, prawą kość skokową, lewą kość piętową i 13 paliczków ze stopy wraz z trzema pazurami. Okaz typowy znajduje się w Narodowym Uniwersytecie Patagonii (hiszp. Universidad Nacional de la Patagonia).
Ważność taksonu i filogeneza
Martinez wyliczył wiele potencjalnych autapomorfii Notohysilophodon, jednak większość z nich ma szerszy zasięg wśród Ornithischia lub reprezentuje plezjomorfie. Ważność taksonu była więc przez pewien czas niepewna niepewna (Butler i in., 2008). Badania Ibricu i in. (2014) wykazały jednak, że był to ważny rodzaj.
Początkowo Notohypsilophodon uznano za pierwszego przedstawiciela Hypsilophodontidae znanego z Ameryki Południowej. Obecnie grupa ta jest uważana za parafiletyczną. Wg Ibricu i in. (2014) był to bazalny ornitopod. W analizie Boyda Notohypsilophodon okazał się przedstawicielem kladu Elasmaria, który znajduje się poza Ornithopoda i częścią Parksosauridae. W innych badaniach Elasmaria mieści się najczęściej wewnątrz Iguanodontia.
Spis gatunków
| Notohypsilophodon | Martinez, 1998 |
| N. comodorensis | Martinez, 1998 |
Bibliografia
Boyd, C.A. (2015). "The systematic relationships and biogeographic history of ornithischian dinosaurs". „PeerJ”. 3, s. e1523, 2015. DOI: 10.7717/peerj.1523.
Butler, R.J., Upchurch, P. & Norman, D.B. (2008). "The phylogeny of the ornithischian dinosaurs". Journal of Systematic Palaeontology 6 (1): 1–40. doi:10.1017/S1477201907002271
Ibiricu, L.M., Martínez, R.D., Luna, M. Casal & G.A. (2014). "A reappraisal of Notohypsilophodon comodorensis (Ornithischia: Ornithopoda) from the Late Cretaceous of Patagonia, Argentina" (PDF). Zootaxa. 3786 (4): 401–422. doi:10.11646/zootaxa.3786.4.1. [abstrakt]
Paul, G.S. (2010). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs", wyd. Princeton University. [[Kategoria:Do sprawdzenia])
![[1]](https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Notohypsilodon_reconstruction_raingerr.png#mw-jump-to-license){kind=link}