Hypselosaurus

Autor:

Kamil Kamiński

---

Hypselosaurus (hipselozaur)
Długość	9-12 m
Masa	1,7-4 t
Miejsce	Francja – Prowansja (warstwy Oxford Clay)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 76-69 Ma późna kreda (późny kampan – wczesny mastrycht)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Titanosauria
Rekonstrukcja. Autor: Nobu Tamura [1]

Wstęp

Hypselosaurus to wątpliwy rodzaj zauropoda, żyjącego w późnej kredzie na terenie współczesnej Francji. Wśród szerszej publiczności znany jest zwłaszcza z przypisywanych mu jaj i gniazd, naukowcy nie mają jednak pewności, czy należały one akurat do hipselozaura.

Materiał kopalny i historia

Hypselosaurus został oficjalnie nazwany w 1869 r. przez Matherona. Materiał kopalny obejmował 3 tylne kręgi szyjne, kość strzałkową oraz fragmenty k. udowej i piszczelowej. Szczątki te są niediagnostyczne i pozwalają jedynie na przypisanie okazu do Sauropoda (LeLoeuff, 1993). Co ciekawe, Matheron uznał, iż są to kości krokodyla. Dopiero 8 lat później Gervais zauważyl, że chodzi o dinozaura. Matheron podtrzymał jednak swoje zdanie. Spór rozstrzygnął się w 1900 r., gdy Deperet sklasyfikował hipselozaura jako zauropoda (Diez Diaz i in., 2013).

W kolejnych latach do Hypselosaurus przypisywano fragmentaryczne szczątki zauropodów z Francji i Hiszpanii, jednak nie ma pewności, że należały one akurat do tego rodzaju. Podobnie ma się sprawa z jajami z terenu Francji, przypisywanymi hipselozaurowi. W rzeczywostości można je oznaczyć jedynie jako jaja bliżej nieokreślonego dinozaura (LeLoeuff, 1993). Hypselosaurus jest dziś uważany za nomen dubium w obrębie Titanosauria ((LeLoeuff, 1993) lub bliżej nieokreślonego zauropoda (Upchurch i in., 2004).

Etymologia

Nazwa Hypselosaurus znaczy „wysoki jaszczur” i pochodzi od greckich słów hypselos oraz sauros. Odnosi się ona do długości kości długich, które w momencie opisu zrobiły wrażenie na twórcy nazwy.

Spis gatunków

Hypselosaurus	Matheron, 1869	nomen dubium
H. priscus	Matheron, 1869	nomen dubium

Bibliografia

Díez Díaz, V., Tortosa, T. & Le Loeuff, J. (2013). "Sauropod diversity in the Late Cretaceous of southwestern Europe: The lessons of odontology". Annales de Paléontologie. 99 (2): 119–129. doi:10.1016/j.annpal.2012.12.002.

Holtz, T. (2012) "Dinosaurs" (suplement) [[2]].

Le Loeuff, J. (1993). “European titanosaurids.” Revue de Paleobiologie 7, 105–117.

Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2020) "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs" wyd. Princeton University Press.

Upchurch P., Barrett P.M., Dodson P. (2004). Sauropoda. [w:] David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): "The Dinosauria". Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press.