Haestasaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
m
 
(Nie pokazano 4 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
−
Do ew. rozbudowy
 
−
 
 
{{DISPLAYTITLE:''Haestasaurus''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Haestasaurus''}}
−
<small>
+
{{Opis
−
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
|Autor                     = [[Marcin Szermański]]
−
| Autor:
+
|Korekta                    = [[Mateusz Tałanda]], [[Tomasz Skawiński]]
−
| Korekta:
+
|nazwa                      = ''Haestasaurus'' (haestazaur)
−
|-
+
|długość                    = ok.9 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press. </ref>
−
| [[Marcin Szermański]]
+
|wysokość                  = ok. 2- 2,5 m (w barkach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
−
| [[Mateusz Tałanda]]
+
|masa                      = ok. 3 t <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
−
[[Tomasz Skawiński]]
+
|dieta                      = roślinożerny
−
|}
+
|miejsce                    = [[Wielka Brytania]] - wschodnia część hrabstwa Sussex
−
</small>
+
<small>[[złoża Hastings]]</small>      
−
 
+
|czas                      ={{Występowanie|140|132.6}}
−
----
+
ok. 140-132,6 [[Ma]]
−
 
+
<small>[[wczesna kreda]] (późny [[berrias]] - [[walażyn]])</small>
−
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
+
|systematyka      =
−
! colspan=2 | ''Haestasaurus'' (haestazaur)
+
[[Dinosauria]]
−
|-
 
−
! '''Długość''':
 
−
| ? m
 
−
 
 
−
|-
 
−
! '''Masa''':
 
−
| ? t
 
−
 
 
−
|-
 
−
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
−
| [[Wielka Brytania]] – hrabstwo East Sussex
 
−
 
 
−
<small>(złoża Grupy Hastings)</small>
 
−
|-
 
−
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
−
| <small>[[wczesna kreda]] (późny [[berrias]] - [[walanżyn]])</small>
 
−
|-
 
−
! '''Systematyka'''
 
−
| [[Dinosauria]]
 
  
 
[[Saurischia]]
 
[[Saurischia]]
Linia 45: Linia 24:
 
[[Eusauropoda]]
 
[[Eusauropoda]]
  
−
[[Neosauropoda]]
+
[[Neosauropoda]]/[[Turiasauria]]?
  
 
[[Macronaria]]
 
[[Macronaria]]
  
 
?? [[Titanosauriformes]]
 
?? [[Titanosauriformes]]
−
|-
+
|grafika                = Haestasaurus life restoration.jpg
−
| colspan=2 |[[Plik:Camarasaurus_by_Kahless28.jpg|400px|]]
+
|podpis                = Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: IJReid. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Haestasaurus_life_restoration.jpg]
−
<small>Rekonstrukcja ''[[Camarasaurus]]'', być może ''Haestasaurus'' wyglądał podobnie.  
+
|PorównanieDługość =  
−
 
+
|mapa                  =  
−
Autor:[[Jakub Kowalski]] [http://kahless28.deviantart.com/gallery/].</small>
+
<display_points type="terrain" zoom=4>
−
|-
+
East Sussex, UK~złoża Grupy Hastings, hrabstwo East Sussex, [[Wielka Brytania]]~<small>''H. becklesii''.<br>
−
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
 
−
|-
 
−
| colspan=2 |
 
−
<display_points type="terrain" zoom=5>
 
−
East Sussex, UK~złoża Grupy Hastings, hrabstwo East Sussex, [[Wielka Brytania]]|<small>''H. becklesii''.<br>
 
 
</display_points>
 
</display_points>
−
|}
+
}}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Haestasaurus becklesii'' to [[gatunek]] zauropoda żyjącego na terenie obecnej Wielkiej Brytanii. Znany nauce już od XIX wieku, kiedy to został opisany jako jeden z wielu gatunków należących do [[takson worek|taksonu-worka]] ''[[Pelorosaurus]]''. Niedawne badania ujawniły jednak, że jest on odmienny od pelorozaura i innych znanych zauropodów na poziomie [[rodzaj]]owym, stąd ukuto dla niego nową nazwę.
+
''Haestasaurus'' to rodzaj niewielkiego zauropoda żyjącego na terenie obecnej Anglii w pierwszej połowie epoki wczesnej kredy. Szczątki tego dinozaura znane były już od połowy XIX wieku, początkowo opisane przez brytyjskiego paleontologa [[Gideon Mantell|Gideona Mantella]] za kolejny gatunek ''[[Pelorosaurus]]'' (współcześnie uznajemy ten rodzaj za [[takson-worek]]), później zaś do przypisywany był do ''[[Cetiosaurus]]'' i ''[[Morosaurus]]'', po czym powrócono do ''[[Pelorosaurus]]''. W 2015 roku uznano, że szczątki tego dinozaura są na tyle odmienne od wymienionych powyżej rodzajów iż powinny dostać nową nazwę rodzajową.
  
 
==Materiał kopalny i systematyka==
 
==Materiał kopalny i systematyka==
−
[[Holotyp]] (NHMUK R1870) to dobrze zachowana kość ramienna, kość łokciowa, kość promieniowa i odcisk skóry (NHMUK R1868).
+
[[Holotyp]] (NHMUK R1870) to dobrze zachowana kość ramienna, kość łokciowa, kość promieniowa i odcisk skóry (NHMUK R1868). Nieznany pozostaje wiek osobnika. Okaz NHMUK R18689 (kość nadgarstka) najprawdopodobniej nie należy do tego rodzaju (jest zbyt duża w stosunku do pozostałych kości).
  
−
Wg [[Paul Upchurch|Upchurcha]] i in. ([[2015]]) jest to przedstawiciel [[klad]]u [[Macronaria]], a sam [[holotyp]] wykazuje 5 [[autapomorfia|autapomorfii]]. Trzy lata wcześniej [[Michael D'Emic|D'Emic]] uznał go za tytanozauryforma, wykluczając jednocześnie przynależność do [[Titanosauria]] (i tym samym również do pelorozaura). Upchurch i in. uważają również, że mógł być podobny do ''[[Janenschia]]'', ''[[Tehuelchesaurus]]'' i/lub ''[[Camarasaurus]]''.
+
Wg [[Paul Upchurch|Upchurcha]] i in. ([[2015]]) jest to przedstawiciel [[klad|kladu]] [[Macronaria]], a sam [[holotyp]] wykazuje 5 [[autapomorfia|autapomorfii]]. Trzy lata wcześniej [[Michael D'Emic|D'Emic]] uznał go za tytanozauryforma, wykluczając jednocześnie przynależność do [[Titanosauria]] (i tym samym również do pelorozaura). Upchurch i in. uważają również, że mógł być podobny do ''[[Janenschia]]'', ''[[Tehuelchesaurus]]'' i/lub ''[[Camarasaurus]]''. Obecne analizy filogenetyczne wskazują na jego bliskie pokrewieństwo z techuelczezaurem (Poropat i in., 2021) lub z janeszją (jako członkowie kladu [[Turiasaruria]]) (Mannion i in., 2019
 +
 
 +
==Budowa==
 +
Haestezaur wyglądem zapewne najbardziej przypominał janeszję oraz techuelczezaura. Łuski znajdujące się na kończynach przednich tego zauropoda były wielokątne lub półokrągłe i pokrywały je niewielkie guzki lub brodawki. Służyły one prawdopodobnie do termoregulacji lub kamuflażu (Pittman i in., 2022).
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
−
Nazwa [[rodzaj]]owa ''Haestasaurus'' znaczy "jaszczur Heasta". Heast to domniemany miejscowy wódz z czasów przedrzymskich, który osiadł i założył gród nieopodal miejsca znalezienia [[holotyp]]u. Drugi człon - ''sauros'' - to z greckiego "jaszczur". Z kolei epitet gatunkowy - ''becklesii'' - honoruje Samuela H. Becklesa, odkrywcę [[holotyp]]u.
+
Nazwa rodzajowa ''Haestasaurus'' znaczy "jaszczur Heasta". Heast to domniemany miejscowy wódz z czasów przedrzymskich, który osiadł i założył gród nieopodal miejsca znalezienia [[holotyp|holotypu]]. Drugi człon - ''sauros'' - to z greckiego "jaszczur". Z kolei epitet gatunkowy - ''becklesii'' - honoruje Samuela H. Becklesa, odkrywcę holotypu.
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
−
! ''Haestasaurus''
+
|{{V|''Haestasaurus''}}
−
| {{Kpt|[[Paul Upchurch|Upchurch]]}}, {{Kpt|[[Philip Mannion|Mannion]]}} i {{Kpt|[[Mike Taylor|Taylor]]}}, [[2015]]
+
| {{Kpt|[[Paul Upchurch|Upchurch]], [[Philip Mannion|Mannion]]}} i {{Kpt|[[Mike Taylor|Taylor]]}}, [[2015]]
 
|-
 
|-
−
! ''H. becklesii''
+
|{{V| ''H. becklesii''}}
−
| ({{Kpt|[[Gideon Mantell|Mantell]]}}, [[1852]]) {{Kpt|Upchurch}}, {{Kpt|Mannion}} i {{Kpt|Taylor}}, 2015
+
| ({{Kpt|[[Gideon Mantell|Mantell]]}}, [[1852]]) {{Kpt|Upchurch, Mannion}} i {{Kpt|Taylor}}, 2015
 
|-
 
|-
 
| = ''[[Pelorosaurus]] becklesii''
 
| = ''[[Pelorosaurus]] becklesii''
 
| {{Kpt|Mantell}}, 1852
 
| {{Kpt|Mantell}}, 1852
 +
|-
 +
| = ''[[Morosaurus]] becklesii''
 +
| {{Kpt|({{Kpt|Mantell}}, 1852) [[Marsh]]}}, [[1889]]
 
|}
 
|}
  
Linia 102: Linia 82:
 
D'Emic, M. (2012) The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs. Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. [[doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x]]
 
D'Emic, M. (2012) The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs. Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. [[doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x]]
  
−
Upchurch, P., Mannion, P.D & Taylor, M.P. (2015) The Anatomy and Phylogenetic Relationships of ''"Pelorosaurus" becklesii''
+
Mannion, P.D., Upchurch, P., Schwarz, D., Wings, O. (2019). "Taxonomic affinities of the putative titanosaurs from the Late Jurassic Tendaguru Formation of Tanzania: phylogenetic and biogeographic implications for eusauropod dinosaur evolution", Zoological Journal of the Linnean Society, zly068, [https://doi.org/10.1093/zoolinnean/zly068]
−
(Neosauropoda, Macronaria) from the Early Cretaceous of England. PLoS ONE 10(6): e0125819. [[doi:10.1371/journal.pone.0125819]]
+
 
−
</small>
+
Pittman M, Enriquez NJ, Bell PR, Kaye TG, Upchurch P (2022). "Newly detected data from Haestasaurus and review of sauropod skin morphology suggests Early Jurassic origin of skin papillae". Communications Biology. 5 (1): Article number 122. [https://doi.org/10.1038%2Fs42003-022-03062-z]
 +
 
 +
Poropat SF, Kundrát M, Mannion PD, Upchurch P, Tischler TR, Elliott DA (2021). "Second specimen of the Late Cretaceous Australian sauropod dinosaur Diamantinasaurus matildae provides new anatomical information on the skull and neck of early titanosaurs". Zoological Journal of the Linnean Society. 192 (2): 610–674 [https://doi.org/10.1093%2Fzoolinnean%2Fzlaa173]
 +
 
 +
Upchurch, P., Mannion, P.D & Taylor, M.P. (2015) The Anatomy and Phylogenetic Relationships of ''"Pelorosaurus" becklesii''(Neosauropoda, Macronaria) from the Early Cretaceous of England. PLoS ONE 10(6): e0125819. [[doi:10.1371/journal.pone.0125819]]
 +
<references/></small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]

Aktualna wersja na dzień 09:40, 1 lip 2024

Autor: Marcin Szermański
Korekta: Mateusz Tałanda, Tomasz Skawiński

Haestasaurus (haestazaur)
Długość ok.9 m [1]
Wysokość ok. 2- 2,5 m (w barkach) [1]
Masa ok. 3 t [1]
Dieta roślinożerny
Miejsce Wielka Brytania - wschodnia część hrabstwa Sussex

złoża Hastings

Czas
252 201 145
66

ok. 140-132,6 Ma wczesna kreda (późny berrias - walażyn)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Sauropodomorpha

Sauropoda

Eusauropoda

Neosauropoda/Turiasauria?

Macronaria

?? Titanosauriformes

Haestasaurus life restoration.jpg
Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: IJReid. [1]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…


Wstęp

Haestasaurus to rodzaj niewielkiego zauropoda żyjącego na terenie obecnej Anglii w pierwszej połowie epoki wczesnej kredy. Szczątki tego dinozaura znane były już od połowy XIX wieku, początkowo opisane przez brytyjskiego paleontologa Gideona Mantella za kolejny gatunek Pelorosaurus (współcześnie uznajemy ten rodzaj za takson-worek), później zaś do przypisywany był do Cetiosaurus i Morosaurus, po czym powrócono do Pelorosaurus. W 2015 roku uznano, że szczątki tego dinozaura są na tyle odmienne od wymienionych powyżej rodzajów iż powinny dostać nową nazwę rodzajową.

Materiał kopalny i systematyka

Holotyp (NHMUK R1870) to dobrze zachowana kość ramienna, kość łokciowa, kość promieniowa i odcisk skóry (NHMUK R1868). Nieznany pozostaje wiek osobnika. Okaz NHMUK R18689 (kość nadgarstka) najprawdopodobniej nie należy do tego rodzaju (jest zbyt duża w stosunku do pozostałych kości).

Wg Upchurcha i in. (2015) jest to przedstawiciel kladu Macronaria, a sam holotyp wykazuje 5 autapomorfii. Trzy lata wcześniej D'Emic uznał go za tytanozauryforma, wykluczając jednocześnie przynależność do Titanosauria (i tym samym również do pelorozaura). Upchurch i in. uważają również, że mógł być podobny do Janenschia, Tehuelchesaurus i/lub Camarasaurus. Obecne analizy filogenetyczne wskazują na jego bliskie pokrewieństwo z techuelczezaurem (Poropat i in., 2021) lub z janeszją (jako członkowie kladu Turiasaruria) (Mannion i in., 2019

Budowa

Haestezaur wyglądem zapewne najbardziej przypominał janeszję oraz techuelczezaura. Łuski znajdujące się na kończynach przednich tego zauropoda były wielokątne lub półokrągłe i pokrywały je niewielkie guzki lub brodawki. Służyły one prawdopodobnie do termoregulacji lub kamuflażu (Pittman i in., 2022).

Etymologia

Nazwa rodzajowa Haestasaurus znaczy "jaszczur Heasta". Heast to domniemany miejscowy wódz z czasów przedrzymskich, który osiadł i założył gród nieopodal miejsca znalezienia holotypu. Drugi człon - sauros - to z greckiego "jaszczur". Z kolei epitet gatunkowy - becklesii - honoruje Samuela H. Becklesa, odkrywcę holotypu.

Spis gatunków

Haestasaurus Upchurch, Mannion i Taylor, 2015
H. becklesii (Mantell, 1852) Upchurch, Mannion i Taylor, 2015
= Pelorosaurus becklesii Mantell, 1852
= Morosaurus becklesii (Mantell, 1852) Marsh, 1889

Galeria

  • Odcisk skóry (NHMUK R1868).

  • Lewa kość ramienna.

  • Lewa kość łokciowa.

  • Lewa kość promieniowa.

Bibliografia

D'Emic, M. (2012) The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs. Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x

Mannion, P.D., Upchurch, P., Schwarz, D., Wings, O. (2019). "Taxonomic affinities of the putative titanosaurs from the Late Jurassic Tendaguru Formation of Tanzania: phylogenetic and biogeographic implications for eusauropod dinosaur evolution", Zoological Journal of the Linnean Society, zly068, [2]

Pittman M, Enriquez NJ, Bell PR, Kaye TG, Upchurch P (2022). "Newly detected data from Haestasaurus and review of sauropod skin morphology suggests Early Jurassic origin of skin papillae". Communications Biology. 5 (1): Article number 122. [3]

Poropat SF, Kundrát M, Mannion PD, Upchurch P, Tischler TR, Elliott DA (2021). "Second specimen of the Late Cretaceous Australian sauropod dinosaur Diamantinasaurus matildae provides new anatomical information on the skull and neck of early titanosaurs". Zoological Journal of the Linnean Society. 192 (2): 610–674 [4]

Upchurch, P., Mannion, P.D & Taylor, M.P. (2015) The Anatomy and Phylogenetic Relationships of "Pelorosaurus" becklesii(Neosauropoda, Macronaria) from the Early Cretaceous of England. PLoS ONE 10(6): e0125819. doi:10.1371/journal.pone.0125819

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R., & Larramendi, A. (2020). "Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs". Princeton University Press.
Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Haestasaurus&oldid=33424”