Plottier: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzono nową stronę "{{Formacja |Autor = Paweł Konarzewski |Korekta = |nazwa = Formacja Plottier |wiek = {{Wystę...")
 
m (Paleofauna)
 
(Nie pokazano 11 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 20: Linia 20:
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
 
Formacja Plottier to jednostka geologiczna położona na terenie dzisiejszej Argentyny. Jej osady datuje się na późny [[koniak]] oraz wczesny [[santon]]. Formacja została zdefiniowana przez Herrero Duclouxa w 1938 roku.  
 
Formacja Plottier to jednostka geologiczna położona na terenie dzisiejszej Argentyny. Jej osady datuje się na późny [[koniak]] oraz wczesny [[santon]]. Formacja została zdefiniowana przez Herrero Duclouxa w 1938 roku.  
 +
 +
==Etymologia==
 +
Nazwa formacji pochodzi od miasta Plottier znajdującego się w południowej części prowincji Neuquén.
  
 
==Litologia==
 
==Litologia==
Linia 25: Linia 28:
  
 
==Rośliny==
 
==Rośliny==
W formacji Plottier odnaleziono glony z rodzajów ''Lychnothamnus'', ''Nitella'' i ''Henrisporites'' oraz trzy morfotypy roślin prawdopodobnie należących do okrytonasiennych (Musacchio i Vallati, 2006).
+
W formacji Plottier odnaleziono glony z rodzajów ''Lychnothamnus'', ''Nitella'' i ''Henrisporites'' oraz trzy morfotypy roślin prawdopodobnie należących do okrytonasiennych (Musacchio i Vallati, 2007).
  
 
==Paleofauna==
 
==Paleofauna==
Najliczniejszą grupą wśród odnalezionych dinozaurów z formacji Plottier były zauropody należące do grupy [[Titanosauria]]. Część z nich (np. ''[[Notocolossus]]'' czy ''[[Antarctosaurus|"Antarctosaurus" giganteus]]'') osiągały olbrzymie rozmiary i zapewne dorosłe osobniki nie były narażone na ataki drapieżników. Teropody są znane z niewielkiej liczby skamieniałości i są typowe dla późnej kredy z obszaru Ameryki Południowej ([[Abelisauridae oraz [[Carcharodontosauridae]]. Odnaleziono również szczątki należące do niezidentyfikowanego ornitopoda, krokodylomorfa oraz olbrzymiego pterozaura z [[klad]]u Azhdarchidae (''Thanatosdrakon''). Z bezkręgowców znamy kilka gatunków małżoraczków.
+
Najliczniejszą grupą wśród odnalezionych dinozaurów z formacji Plottier były zauropody należące do grupy [[Titanosauria]]. Część z nich (np. ''[[Notocolossus]]'' czy ''[[Antarctosaurus|"Antarctosaurus" giganteus]]'') osiągały olbrzymie rozmiary i zapewne dorosłe osobniki nie były narażone na ataki drapieżników. Teropody są znane z niewielkiej liczby skamieniałości i są typowe dla późnej kredy z obszaru Ameryki Południowej (głównie [[Abelisauridae]]). Odnaleziono również szczątki należące do niezidentyfikowanych ornitopodów, krokodylomorfów, żółwi oraz olbrzymiego pterozaura z [[klad]]u Azhdarchidae (''Thanatosdrakon''). Z bezkręgowców znamy kilka gatunków małżoraczków.
 
===Dinozaury===
 
===Dinozaury===
 
{| class="wikitable sortable" align="center" width="100%"
 
{| class="wikitable sortable" align="center" width="100%"
Linia 40: Linia 43:
 
|-
 
|-
 
|
 
|
''[[Antarctosaurus|"Antarctosaurus" giganteus]]
+
''[[Antarctosaurus|"Antarctosaurus" giganteus]]'' <ref name="Calvo2024">Calvo, J.O. (2024). "What is the most giant sauropod from Argentina? Diversity of large titanosaurs from Patagonia". Metode Science Studies Journal. 14 (14): 65–75. [[doi:10.7203/metode.14.24556]]</ref>
 
|
 
|
MLP 26-316 - 2 kości udowe (235 cm), niekompletne kości łonowe, dystalny koniec kości piszczelowej, 6 fragmentów żeber, inne fragmenty żeber i 2 dystalne kręgi ogonowe
+
MLP 26-316 - fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy
 
|
 
|
Gigantyczny zauropod najprawdopodobniej będący przedstawicielem odzaju ''[[Antarctosaurus]]''.
+
Gigantyczny zauropod najprawdopodobniej będący przedstawicielem rodzaju ''[[Antarctosaurus]]''.
 
|
 
|
 
[[Plik:Antarctosaurus giganteus Skeletal.png|200px]]
 
[[Plik:Antarctosaurus giganteus Skeletal.png|200px]]
 
|-
 
|-
 
|
 
|
[[cf.]] [[Carcharodontosauridae]]
+
[[cf.]] [[Carcharodontosauridae]] <ref name="Canudo2009">Canudo, J. I., Filippi, L. S., Salgado, L., Garrido, A. C., Cerda, I., García, R., & Otero, A. (2009). "Theropod teeth associated with a sauropod carcass in the Upper Cretaceous (Plottier Formation) of Rincón de los Sauces". IV Jornadas Internacionales sobre Paleontología de Dinosaurios y su Entorno, Salas de los Infantes, Burgos, 343-352.</ref>
 
|
 
|
 
MAU-PV-PH-450; 459; 460; 461; 465; 466; 467; 468; 447/2; 447/4; 447/6; 447/7 i 447/9 - zęby
 
MAU-PV-PH-450; 459; 460; 461; 465; 466; 467; 468; 447/2; 447/4; 447/6; 447/7 i 447/9 - zęby
Linia 56: Linia 59:
 
|-
 
|-
 
|
 
|
''[[Muyelensaurus|Muyelensaurus pecheni]]''
+
''[[Muyelensaurus|Muyelensaurus pecheni]]'' <ref>Calvo, J.O., González Riga, B.J., & Porfiri, J.D. (2007). "A new titanosaur sauropod from the Late Cretaceous of Neuquén, Patagonia, Argentina". Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4): 485-504</ref><ref name="Bellardini2018"></ref>
 
|
 
|
MRS-PV 207- mózgoczaszka
+
Jest znany z niekompletnej czaszki oraz elementów pozaczaszkowych.
 
 
[[paratyp]]y - fragment kości przedszczękowej z zębami, kręgi szyjne, grzbietowe, krzyżowe i ogonowe oraz niemal kompletne kości kończyn wraz z obręczami: miednicznymi i barkowymi
 
 
 
MRSPv 123, 203, 419 i 431 - kręgi grzbietowe
 
 
|
 
|
 
Nieduży tytanozaur spokrewniony z ''[[Rinconsaurus]]''.  
 
Nieduży tytanozaur spokrewniony z ''[[Rinconsaurus]]''.  
Linia 69: Linia 68:
 
|-
 
|-
 
|
 
|
''[[Notocolossus|Notocolossus gonzalezparejasi]]''
+
''[[Notocolossus|Notocolossus gonzalezparejasi]]'' <ref>González Riga, B.J., Lamanna, M.C., Ortiz David, L.D., Calvo, J.O., & Coria, J.P. (2016) "A gigantic new dinosaur from Argentina and the evolution of the sauropod hind foot". Scientific Reports 6: 19165. [[doi:10.1038/srep19165]]</ref><ref name="Calvo2024"></ref>
 
|
 
|
UNCUYO-LD 301 - przedni kręg grzbietowy, przedni kręg ogonowy, prawa kość ramienna i proksymalny koniec lewej kości łonowej
+
Jest znany głównie z elementów pozaczaszkowych (UNCUYO-LD 301 i UNCUYO-LD 302).
 
 
UNCUYO-LD 302 - [[artykułowany]] ciąg przednich kręgów ogonowych (w tym 7 częściowych kręgów i łuków hemalnych) oraz kompletna i artykułowana prawa kość skoku i stopa
 
 
|
 
|
 
Olbrzymi tytanozaur mający największą znaną kość ramienną o długości 1,76 m.
 
Olbrzymi tytanozaur mający największą znaną kość ramienną o długości 1,76 m.
Linia 80: Linia 77:
 
|-
 
|-
 
|
 
|
''[[Petrobrasaurus|Petrobrasaurus puestohernandezi]]''
+
''[[Petrobrasaurus|Petrobrasaurus puestohernandezi]]'' <ref>Filippi, L. S., Canudo, J. I., Salgado, J. L., Garrido, A., García, R., Cerda, I., & Otero, A. (2011). "A new sauropod titanosaur from the Plottier Formation (Upper Cretaceous) of Patagonia (Argentina)". Geologica Acta: an international earth science journal, 9(1), 1-12. [https://www.redalyc.org/pdf/505/50522124002.pdf]</ref>
 
|
 
|
MAU-Pv-PH-449 - 2 izolowane zęby, tylna część prawdopodobnie środkowego kręgu szyjnego, 3 niekompletne tylne kręgi grzbietowe, niekompletny łuk tylnego kręgu grzbietowego, niekompletny trzon kręgu grzbietowego, niekompletny trzon pierwszego kręgu ogonowego, 5 przednich kręgów ogonowych, prawa k. ramienna, prawa i lewa płytka mostkowa, 4 k. śródręcza (II, IV i V) z czego jedna jest niekompletna, obie k. udowe, lewa k. piszczelowa bez dystalnego końca, dystalny koniec prawej k. piszczelowej, dystalny fragment szypułki k. biodrowej, lewa k. łonowa, fragmenty łuków hemalnych, żebra, fragmenty żeber szyjnych i niezidentyfikowane inne pozostałości
+
MAU-Pv-PH-449 - zęby oraz niekompletny szkielet pozaczaszkowy
 
|
 
|
 
Średniej wielkości tytanozaur mogący należeć do Longkosauria.
 
Średniej wielkości tytanozaur mogący należeć do Longkosauria.
Linia 89: Linia 86:
 
|-
 
|-
 
|
 
|
Niezidentyfikowany przedstawiciel [[Abelisauridae]]
+
Niezidentyfikowane [[abelizauryd]]y
 +
|
 +
MCNA-PV-3137 - ząb <ref>Hendrickx, C., Tschopp, E., & d Ezcurra, M. (2020). "Taxonomic identification of isolated theropod teeth: the case of the shed tooth crown associated with ''Aerosteon'' (Theropoda: Megaraptora) and the dentition of Abelisauridae". Cretaceous Research, 108, 104312. [[doi:10.1016/j.cretres.2019.104312.]]</ref>
 +
<hr>
 +
ENDEMAS-Pv16 - ząb <ref>Meso, J. G., Valieri, R. J., Porfiri, J. D., Correa, S. A. S., Martinelli, A. G., Casal, G. A., Canudo, J. I., Pablete, F., & Dos Santos, D. (2021). "Testing the persistence of Carcharodontosauridae (Theropoda) in the Upper Cretaceous of Patagonia based on dental evidence". Cretaceous Research, 125, 104875. [[doi:10.1016/j.cretres.2021.104875]]</ref>
 +
<hr>
 +
MAU-Pv-LL-75 - kręgi, zęby i prawdopodobna kość krzyżowa <ref>Méndez, A. H., Gianechini, F. A., Paulina-Carabajal, A., Filippi, L. S., Juárez-Valieri, R. D., Cerda, I. A., & Garrido, A. C. (2022). "New furileusaurian remains from La Invernada (northern Patagonia, Argentina): A site of unusual abelisaurids abundance". Cretaceous Research, 129, 104989. [[doi:10.1016/j.cretres.2021.104989]]</ref>
 +
|
 +
Niediagnostyczne taksony.
 +
<hr>
 +
Przedstawiciel grupy [[Brachyrostra]].
 +
|-
 +
|
 +
Niezidentyfikowany aeolozauryn <ref>Filippi, L. S., Martinelli, A. G., & Garrido, A. C. (2013). "Registro de un dinosaurio Aeolosaurini (Sauropoda, Titanosauria) en el Cretácico Superior (Formación Plottier) del Norte de la Provincia de Neuquén, Argentina, y comentarios sobre los Aeolosaurini sudamericanos". Revista Brasileira de Paleontologia, 16(147), e156.</ref>
 +
|
 +
MAU-Pv-N-414 - [[artykułowany|artykułowane]] 4 przednie kręgi ogonowe i fragmenty łuku neuralnego.
 +
|
 +
Jeden z najstarszych znanych przedstawicieli Aeolosaurini.
 +
|-
 +
|
 +
Niezidentyfikowany [[Alvarezsauroidea|alwarezzaur]] <ref>Gianechini, F. A., Meso, J. G., Méndez, A. H., Garrido, A. C., & Filippi, L. S. (2024). "A new maniraptoran femur with alvarezsaurian affinities from the Plottier Formation (Coniacian-Santonian), northern Patagonia". Historical Biology, 1-11.</ref>
 
|
 
|
MCNA-PV-3137 - ząb
+
MAU-Pv-PH-453 - kość udowa
 
|
 
|
 
Niediagnostyczny takson.
 
Niediagnostyczny takson.
 
|-
 
|-
 
|
 
|
Niezidentyfikowany przedstawiciel [[Aeolosaurini]]
+
Niezidentyfikowany [[Coelurosauria|celurozaur]] <ref name="Salgado2009"></ref>
 
|
 
|
MAU-Pv-N-414 - [[artykułowany|artykułowane]] 4 przednie kręgi ogonowe i fragmenty łuku neuralnego.
+
MPCA-AT 263 i 269 - zęby
 
|
 
|
Jeden z najstarszych znanych przestawiecieli Aeolosaurini.
+
Niediagnostyczny takson
 
|-
 
|-
 
|
 
|
Niezidentyfikowany przedstawiciel Maniraptora
+
Niezidentyfikowany [[Maniraptora|maniraptor]] <ref name="Canudo2009"></ref>
 
|
 
|
 
MAU-PV-PH-462; PH-441/1; PH-447/3; PH-447/5; 447/8 - zęby
 
MAU-PV-PH-462; PH-441/1; PH-447/3; PH-447/5; 447/8 - zęby
Linia 110: Linia 127:
 
|-
 
|-
 
|
 
|
Niezidentyfikowany ornitopod
+
Niezidentyfikowane ornitopody
 
|
 
|
MAU-Pv-PH-458 - częściowy łuk neuralny
+
MAU-Pv-PH-458 - częściowy łuk neuralny <ref>Cruzado-Caballero, P., Filippi, L. S., Méndez, A. H., Garrido, A. C., & Valieri, R. D. J. (2016). "New record of ornithopod dinosaur from the Plottier Formation (upper Cretaceous), Patagonia, Argentina". In Annales de Paléontologie (Vol. 102, No. 2, pp. 145-150). Elsevier Masson. [[doi:10.1016/j.annpal.2016.02.003]]</ref>
 +
<hr>
 +
MPCA-AT 26 - paliczek stopy <ref name="Salgado2009">Salgado, L., Canudo, J. I., Garrido, A. C., Ruiz-Omenaca, J. I., García, R. A., de la Fuente, M. S., Barco, J. L & Bollati, R. (2009). "Upper Cretaceous vertebrates from El Anfiteatro area, Río Negro, Patagonia, Argentina". Cretaceous Research, 30(3), 767-784. [[doi:10.1016/j.cretres.2009.01.001]]</ref>
 
|
 
|
 
Fragment kręgu jest zbliżony budową do tego u ''[[Macrogryphosaurus]]''.
 
Fragment kręgu jest zbliżony budową do tego u ''[[Macrogryphosaurus]]''.
 +
<hr>
 +
Niediagnostyczny takson.
 
|-
 
|-
 
|
 
|
Niezidentyfikowany tytanozaur
+
Niezidentyfikowany [[Theropoda|teropod]] <ref name="Salgado2009"></ref>
 +
|
 +
MPCA-AT 082 - trzon kręgu ogonowego
 +
|
 +
Niediagnostyczny takson
 +
|-
 +
|
 +
Niezidentyfikowane tytanozaur <ref name="Bellardini2018">Bellardini, F., Baiano, M. A., Barrios, F., Holgado, B., & Coria, R. A. (2018). "New Titanosauria (Dinosauria, Sauropoda) remains from the Upper Cretaceous (Plottier Fm) of the southern Neuquén Basin (Patagonia, Argentina)". Journal of Iberian Geology, 44, 75-84.</ref>
 
|
 
|
 
MCF-PVPH-889 - lewa kość udowa i 3 fragmenty żeber  
 
MCF-PVPH-889 - lewa kość udowa i 3 fragmenty żeber  
 +
 
? MCF-PVPH-899 - częściowa prawa kość piszczelowa  
 
? MCF-PVPH-899 - częściowa prawa kość piszczelowa  
 +
 
MCF-PVPH-900 - prawa kość strzałkowa
 
MCF-PVPH-900 - prawa kość strzałkowa
 
|
 
|
Linia 128: Linia 158:
 
|-
 
|-
 
|
 
|
Niezidentyfikowany zauropod  
+
Niezidentyfikowane tytanozaury <ref name="Salgado2009"></ref>
 +
|
 +
MPCA-AT 024 - niekompletny przedni kręg grzbietowy
 +
<hr>
 +
MPCA-AT 274 - niekompletny kręg szyjny, kilka żeber grzbietowych, kręg ogonowy, kość łonowa, częściowa kość udowa i łonowa, częściowa kość krucza oraz niezidentyfikowane elementy
 +
|
 +
Kręg ten należał do dużego zauropoda.
 +
<hr>
 +
Bardzo fragmentaryczny takson.
 +
|-
 +
|
 +
Niezidentyfikowany [[Unenlagiinae|unenlagin]] <ref name="Salgado2009"></ref>
 +
|
 +
Endemas-Pv 15 - ząb
 +
|
 +
Niediagnostyczny takson
 +
|-
 +
|
 +
Niezidentyfikowany zauropod <ref>Previtera, E. (2019). "Taphonomic analysis of saurischian dinosaurs from the Plottier Formation (Upper Cretaceous), Mendoza, Argentina". Andean Geology, 46(2), 345-367. [[doi:10.5027/andgeoV46n2-3161]]</ref>
 
|
 
|
 
IANIGLA-PV.113 - bliższy koniec kości ramiennej, dalszy koniec kości udowej, łopatka, kość strzałkowa, dwie niekompletne kości szkieletu obwodowego, dwa żebra grzbietowe, kość krucza i jeden łuk neuralny  
 
IANIGLA-PV.113 - bliższy koniec kości ramiennej, dalszy koniec kości udowej, łopatka, kość strzałkowa, dwie niekompletne kości szkieletu obwodowego, dwa żebra grzbietowe, kość krucza i jeden łuk neuralny  
Linia 134: Linia 182:
 
Obecnie nie został przypisany do żadnej znanej grupy zauropodów.
 
Obecnie nie został przypisany do żadnej znanej grupy zauropodów.
 
|}
 
|}
 +
 
===Pterozaury===
 
===Pterozaury===
 
{| class="wikitable sortable" align="center" width="100%"
 
{| class="wikitable sortable" align="center" width="100%"
Linia 145: Linia 194:
 
|-
 
|-
 
|
 
|
''Thanatosdrakon amaru''
+
''Thanatosdrakon amaru'' <ref> Ortiz David, L. D., González Riga, B, J., & Kellner, A. W. A. (2022). "''Thanatosdrakon amaru'', gen. et sp nov., a giant azhdarchid pterosaur from the upper Cretaceous of Argentina". Cretaceous Research. 135: 105228. [[doi:10.1016/j.cretres.2022.105228]]</ref>
 
|
 
|
 
UNCUYO-LD 307 - częściowy szkielet pozaczaszkowy  
 
UNCUYO-LD 307 - częściowy szkielet pozaczaszkowy  
 +
 
UNCUYO-LD 350 - kompletna lewa kość ramienna
 
UNCUYO-LD 350 - kompletna lewa kość ramienna
 
|
 
|
Jeden z najstarszych znanych przestawiecieli Quetzalcoatlinae.
+
Jeden z najstarszych znanych przedstawicieli Quetzalcoatlinae.
 
|
 
|
 
[[Plik:Thanatosdrakon.png|200px]]
 
[[Plik:Thanatosdrakon.png|200px]]
Linia 165: Linia 215:
 
|-
 
|-
 
|
 
|
Niezidentyfikowany przedstawiciel Peirosauridae
+
''Lomasuchus palpebrosus'' <ref>Gasparini, Z., Chiappe, L. M., & Fernandez, M. (1991). A new Senonian peirosaurid (Crocodylomorpha) from Argentina and a synopsis of the South American Cretaceous crocodilians. Journal of Vertebrate Paleontology, 11(3), 316-333. [[doi:10.1080/02724634.1991.10011401]]</ref><ref>Pol, D. & Gasparini, Z. (2007). "Crocodyliformes". [w]: "Patagonian Mesozoic Reptiles". Gasparini, Z., Coria, R., & Salgado, L. (Eds.). Indiana University Press: 116–142.</ref>
 +
|
 +
MOZ 4048 PV - dość dobrze zachowana czaszka
 +
|
 +
W 2007 roku uznano, iż jego szczątki spoczywały w omawianej formacji skalnej.
 +
|-
 +
|
 +
Niezidentyfikowany przedstawiciel Crocodyliformes <ref name="Salgado2009"></ref>
 +
|
 +
MPCA-AT 251–257 - 7 osteoderm
 +
 
 +
MPCA-AT 75 - prawa kość zębowa
 +
|
 +
Przypomina peirozaurydy, takie jak ''Peirosaurus'' i ''Uberabasuchus''.
 +
|-
 +
|
 +
Niezidentyfikowany przedstawiciel  Mesoeucrocodylia <ref>Arcucci, A. B., Filippi, L. S., & Calvo, J. O. (2011). "Un nuevo Mesoeucrocodylia cretácico del norte de la Cuenca Neuquina, Argentina". Revista Brasileira de Paleontologia, 14(1), 51-60. </ref>
 +
|
 +
MAU-PV-N-280 - niekompletny szkielet
 +
|
 +
Przedstawiciel Mesoeucrocodylia wykazujący zarówno prymitywne i zaawansowane cechy.
 +
|-
 +
|
 +
Niezidentyfikowany przedstawiciel Peirosauridae <ref>Filippi, L. S., Cerda, I. A., & Garrido, A. C. (2013). "Morfología e histología de osteodermos de un Peirosauridae de la Cuenca Neuquina". Ameghiniana, 50(1), 3-13. [[doi:10.5710/AMGH.8.6.2012.430]]</ref>
 
|
 
|
 
MAU-Pv-PH-437 - ząb oraz niekompletny szkielet pozaczaszkowy  
 
MAU-Pv-PH-437 - ząb oraz niekompletny szkielet pozaczaszkowy  
 
|
 
|
 
Osobnik w chwili śmierci miał co najmniej 18 lat.
 
Osobnik w chwili śmierci miał co najmniej 18 lat.
 +
|}
 +
 +
===Żółwie===
 +
{| class="wikitable sortable" align="center" width="100%"
 +
|-
 +
! colspan="4" align="center" |'''Żółwie
 +
|-
 +
!Takson
 +
!Materiał kopalny
 +
!Komentarz
 +
!Grafika
 +
|-
 +
|
 +
''Linderochelys rinconensis'' <ref>Jannello, J. M., Maniel, I. J., Previtera, E., & de la Fuente, M. S. (2018). "''Linderochelys rinconensis'' (Testudines: Pan-Chelidae) from the Upper Cretaceous of northern Patagonia: New insights from shell bone histology, morphology and diagenetic implications. Cretaceous Research, 83, 47-61. [[doi:10.1016/j.cretres.2017.05.011]]</ref>
 +
|
 +
MAU-PV-LL-69 - niekompletny szkielet
 +
|
 +
Został opisany przez de la Fuente i współautorów w 2007 roku bez wskazania konkretnej formacji, w której został odnaleziony.
 +
|-
 +
|
 +
''Rionegrochelys caldieroi'' <ref>de La Fuente, M. S., Maniel, I., Jannello, J. M., Sterli, J., Garrido, A. C., Garcia, R .A., Salgado, L., Canudo, J.I., & Bolatti, R. (2017). "Unusual shell anatomy and osteohistology in a new Late Cretaceous panchelid turtle from northwestern Patagonia, Argentina". Acta Palaeontologica Polonica. 62. [[doi:10.4202/app.00340.2017]]</ref>
 +
|
 +
MPCA-AT 258 - elementy skorupy
 +
 +
MPCA-AT 30, MPCA-AT 29 i MPCA-AT 26 - elementy skorupy
 +
|
 +
Przedstawiciel grupy Panchelidae.
 +
|
 +
[[Plik:Rionegrochelys caldieroi.jpg|200px]]
 +
|-
 +
|
 +
Niezidentyfikowany przedstawiciel Chelidae <ref name="Salgado2009"></ref>
 +
|
 +
MPCA-AT 089 - element skorupy
 +
|
 +
Niediagnostyczny takson
 
|}
 
|}
  
 
===Małżoraczki===
 
===Małżoraczki===
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
|Takson
+
!Takson
|Materiał kopalny
+
!Materiał kopalny
 
|-
 
|-
|''Neuquenocypris calfucurensis''
+
|''Neuquenocypris calfucurensis'' <ref name="Kihn2022"> Kihn, R. G., & Calvo, J. O. (2022). "Ostracods and paleoambiental inferences in the Plottier Formation (Coniancian-Upper Cretaceous) of the Barreales Lake, Neuquén. Munis Entomology & Zoology, 17 (1): 434-442</ref>
 
|MUCPi 27,28,29 - 3 fragmenty muszli
 
|MUCPi 27,28,29 - 3 fragmenty muszli
 
|-
 
|-
|''Neocyprideis zampalensis''
+
|''Neocyprideis zampalensis'' <ref name="Kihn2022"></ref>
 
|MUCPi 30, 31, 32, 33 - 4 muszle dorosłych osobników
 
|MUCPi 30, 31, 32, 33 - 4 muszle dorosłych osobników
 
|-
 
|-
|''Neuquenocypris tenuipunctata''
+
|''Neuquenocypris tenuipunctata'' <ref name="Kihn2022"></ref>
 
|MUCPi 34, 35, 36, 37, 38 39, 40, 41 - 5 muszli dorosłych osobników oraz 3 młodocianych
 
|MUCPi 34, 35, 36, 37, 38 39, 40, 41 - 5 muszli dorosłych osobników oraz 3 młodocianych
 
|-
 
|-
|''Neuquenocypris nahuelniyuensis''
+
|''Neuquenocypris nahuelniyuensis'' <ref name="Kihn2022"></ref>
 
|MUCPi 42-43-44-45-46-47 - 6 muszli
 
|MUCPi 42-43-44-45-46-47 - 6 muszli
 
|-
 
|-
|''Vecticypris'' [[sp.]]
+
|''Vecticypris'' [[sp.]] <ref name="Kihn2022"></ref>
 
|MUCPi 48-49 - 2 muszle
 
|MUCPi 48-49 - 2 muszle
 
|}
 
|}
Poza wymienionymi w tabeli gatunkami małżoraczkami w formacji Plottier odnaleziono następujące taksony:  ''Ilyocypris wichmanni'', ''Ilyocypris'' [[cf.]] ''riograndensis'', ''Ilyocypris'' [[aff.]] ''bauruensis'', ''Neuquenocypris'' [[cf.]] ''minor'', ''Wolburgiopsis'' [[cf.]] ''neocretacea'', ''Paralimnocythere'' [[sp.]] oraz nieokreślonych przedstawicieli Talicyprideinae i Cypridoidea (Musacchio i Vallati, 2006).
+
Poza wymienionymi w tabeli gatunkami małżoraczkami w formacji Plottier odnaleziono następujące taksony:  ''Ilyocypris wichmanni'', ''Ilyocypris'' [[cf.]] ''riograndensis'', ''Ilyocypris'' [[aff.]] ''bauruensis'', ''Neuquenocypris'' [[cf.]] ''minor'', ''Wolburgiopsis'' [[cf.]] ''neocretacea'', ''Paralimnocythere'' [[sp.]] oraz nieokreślonych przedstawicieli Talicyprideinae i Cypridoidea (Musacchio i Vallati, 2007).
 +
 
 +
===Tropy===
 +
[[Calvo]] i współpracownicy (2021) opisali tropy dinozaurów z formacji Plottier znajdujące się stanowiskach Proyecto Dino oraz Middle Loma de la Lata. Sprawcą śladów z pierwszego stanowiska był prawdopodobnie [[zauropod]]. W sumie badaczom udało się zidentyfikować 12 śladów. Niektóre z nich miały średnicę 40 cm. Z kolei w drugim stanowisku tropy pozostawił nieduży [[ornitopod]]. Ślady te były trójpalczaste i jednocześnie słabo zachowane. Ich długość i szerokość wynosiły odpowiednio 35 cm i 34 cm. Odciski palców były zaokrąglone bez odcisków pazurów.
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
<small>Bellardini, F., Baiano, M. A., Barrios, F., Holgado, B., & Coria, R. A. (2018). "New Titanosauria (Dinosauria, Sauropoda) remains from the Upper Cretaceous (Plottier Fm) of the southern Neuquén Basin (Patagonia, Argentina)". Journal of Iberian Geology, 44, 75-84.
+
<small>
 
+
Calvo, J. O., Rivera, C., & Avila, L. (2021). "An overview of Upper Cretaceous dinosaur tracks and other trace fossils from the Barreales lake area, Neuquén Province, Patagonia, Argentina". Journal of South American Earth Sciences, 110, 103375. [[doi:10.1016/j.jsames.2021.103375]]
Calvo, J.O. (2024). "What is the most giant sauropod from Argentina? Diversity of large titanosaurs from Patagonia". Metode Science Studies Journal. 14 (14): 65–75. [[doi:10.7203/metode.14.24556]]
 
 
 
Calvo, J.O., González Riga, B.J., & Porfiri, J.D. (2007). "A new titanosaur sauropod from the Late Cretaceous of Neuquén, Patagonia, Argentina". Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4): 485-504
 
 
 
Cruzado-Caballero, P., Filippi, L. S., Méndez, A. H., Garrido, A. C., & Valieri, R. D. J. (2016). "New record of ornithopod dinosaur from the Plottier Formation (upper Cretaceous), Patagonia, Argentina". In Annales de Paléontologie (Vol. 102, No. 2, pp. 145-150). Elsevier Masson. [[doi:10.1016/j.annpal.2016.02.003]]
 
 
 
Filippi, L. S., Martinelli, A. G., & Garrido, A. C. (2013). "Registro de un dinosaurio Aeolosaurini (Sauropoda, Titanosauria) en el Cretácico Superior (Formación Plottier) del Norte de la Provincia de Neuquén, Argentina, y comentarios sobre los Aeolosaurini sudamericanos". Revista Brasileira de Paleontologia, 16(147), e156.
 
  
 
Garrido, A. C. (2010). "Estratigrafía del Grupo Neuquén, Cretácico Superior de la Cuenca Neuquina (Argentina): nueva propuesta de ordenamiento litoestratigráfico". Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales, 12(2), 121-177.
 
Garrido, A. C. (2010). "Estratigrafía del Grupo Neuquén, Cretácico Superior de la Cuenca Neuquina (Argentina): nueva propuesta de ordenamiento litoestratigráfico". Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales, 12(2), 121-177.
 
González Riga, B.J., Lamanna, M.C., Ortiz David, L.D., Calvo, J.O., & Coria, J.P. (2016) "A gigantic new dinosaur from Argentina and the evolution of the sauropod hind foot". Scientific Reports 6: 19165. [[doi:10.1038/srep19165]]
 
 
Hendrickx, C., Tschopp, E., & d Ezcurra, M. (2020). "Taxonomic identification of isolated theropod teeth: the case of the shed tooth crown associated with Aerosteon (Theropoda: Megaraptora) and the dentition of Abelisauridae". Cretaceous Research, 108, 104312. [[doi:10.1016/j.cretres.2019.104312.]]
 
 
Kihn, R. G., & Calvo, J. O. (2022). "Ostracods and paleoambiental inferences in the Plottier Formation (Coniancian-Upper Cretaceous) of the Barreales Lake, Neuquén. Munis Entomology & Zoology, 17 (1): 434-442
 
  
 
Leanza, H. A., Apesteguıa, S., Novas, F. E., & de la Fuente, M. S. (2004). "Cretaceous terrestrial beds from the Neuquén Basin (Argentina) and their tetrapod assemblages". Cretaceous Research, 25(1), 61-87. [[doi:10.1016/j.cretres.2003.10.005]]
 
Leanza, H. A., Apesteguıa, S., Novas, F. E., & de la Fuente, M. S. (2004). "Cretaceous terrestrial beds from the Neuquén Basin (Argentina) and their tetrapod assemblages". Cretaceous Research, 25(1), 61-87. [[doi:10.1016/j.cretres.2003.10.005]]
  
 
Musacchio, E. A., & Vallati, P. (2007). "Late Cretaceous non marine microfossils of the Plottier Formation (Cretaceous) at Zampal, Argentina". In 4 European Meeting on the Paleontology and Stratigraphy of Latin America. Instituto Geológico y Minero de España, Madrid. Cuadernos del Museo Geominero (Vol. 8, pp. 273-278).
 
Musacchio, E. A., & Vallati, P. (2007). "Late Cretaceous non marine microfossils of the Plottier Formation (Cretaceous) at Zampal, Argentina". In 4 European Meeting on the Paleontology and Stratigraphy of Latin America. Instituto Geológico y Minero de España, Madrid. Cuadernos del Museo Geominero (Vol. 8, pp. 273-278).
 
+
<references/></small>
Ortiz David, L. D., González Riga, Bernardo J., & Kellner, Alexander W. A. (2022). "''Thanatosdrakon amaru'', gen. et sp nov., a giant azhdarchid pterosaur from the upper Cretaceous of Argentina". Cretaceous Research. 135: 105228. [[doi:10.1016/j.cretres.2022.105228]]
 
 
 
Previtera, E. (2019). "Taphonomic analysis of saurischian dinosaurs from the Plottier Formation (Upper Cretaceous), Mendoza, Argentina". Andean Geology, 46(2), 345-367. [[doi:10.5027/andgeoV46n2-3161]]
 
</small>
 
  
 
[[Kategoria: Formacje]]
 
[[Kategoria: Formacje]]

Aktualna wersja na dzień 14:08, 28 paź 2024

Autor: Paweł Konarzewski


Formacja Plottier
Wiek
252 201 145
66

ok. 87-86 Ma
późna kreda (koniak-santon)

Miejsce Argentyna - Mendoza, Neuquén i Río Negro
Leży pod formacja Bajo de la Carpa
Leży nad formacja Sierra Barrosa
Miąższość ~10-360 (?590) m
Litologia mułowce, piaskowce, pelity i iłowce
Plottier Fm.png
Skały osadowe formacji Plottier. Źródło: Previtera, 2019 [2]

Wstęp

Formacja Plottier to jednostka geologiczna położona na terenie dzisiejszej Argentyny. Jej osady datuje się na późny koniak oraz wczesny santon. Formacja została zdefiniowana przez Herrero Duclouxa w 1938 roku.

Etymologia

Nazwa formacji pochodzi od miasta Plottier znajdującego się w południowej części prowincji Neuquén.

Litologia

Formację Plottier tworzą głównie skały osadowe. Dominują w niej od czerwonych do jasnoczerwonych, słabo ze sobą połączonych pelitów wraz z interkalacjami mułowców i drobnoziarnistych piaskowców w kolorze żółtawym do szaro-zielonkawego. Obecne są również średnioziarniste pokłady piaskowca kwarcowego z niewielką zawartością mulistej warstwy, która ma czerwonawe odcienie. Najniższa część formacji Plottier styka się z Sierra Barrosa, zaś najwyższe - Bajo de la Carpa. Miąższość formacji w zależności od miejsca waha się od 10 m do 360 m, a być może nawet do 590 m (Garrido, 2010).

Rośliny

W formacji Plottier odnaleziono glony z rodzajów Lychnothamnus, Nitella i Henrisporites oraz trzy morfotypy roślin prawdopodobnie należących do okrytonasiennych (Musacchio i Vallati, 2007).

Paleofauna

Najliczniejszą grupą wśród odnalezionych dinozaurów z formacji Plottier były zauropody należące do grupy Titanosauria. Część z nich (np. Notocolossus czy "Antarctosaurus" giganteus) osiągały olbrzymie rozmiary i zapewne dorosłe osobniki nie były narażone na ataki drapieżników. Teropody są znane z niewielkiej liczby skamieniałości i są typowe dla późnej kredy z obszaru Ameryki Południowej (głównie Abelisauridae). Odnaleziono również szczątki należące do niezidentyfikowanych ornitopodów, krokodylomorfów, żółwi oraz olbrzymiego pterozaura z kladu Azhdarchidae (Thanatosdrakon). Z bezkręgowców znamy kilka gatunków małżoraczków.

Dinozaury

Dinozaury
Takson Materiał kopalny Komentarz Grafika

"Antarctosaurus" giganteus [1]

MLP 26-316 - fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy

Gigantyczny zauropod najprawdopodobniej będący przedstawicielem rodzaju Antarctosaurus.

Antarctosaurus giganteus Skeletal.png

cf. Carcharodontosauridae [2]

MAU-PV-PH-450; 459; 460; 461; 465; 466; 467; 468; 447/2; 447/4; 447/6; 447/7 i 447/9 - zęby

Niediagnostyczny takson.

Muyelensaurus pecheni [3][4]

Jest znany z niekompletnej czaszki oraz elementów pozaczaszkowych.

Nieduży tytanozaur spokrewniony z Rinconsaurus.

Muyelensaurus.jpg

Notocolossus gonzalezparejasi [5][1]

Jest znany głównie z elementów pozaczaszkowych (UNCUYO-LD 301 i UNCUYO-LD 302).

Olbrzymi tytanozaur mający największą znaną kość ramienną o długości 1,76 m.

Notocolossus.jpg

Petrobrasaurus puestohernandezi [6]

MAU-Pv-PH-449 - zęby oraz niekompletny szkielet pozaczaszkowy

Średniej wielkości tytanozaur mogący należeć do Longkosauria.

Petrobrasaurus Scale.svg

Niezidentyfikowane abelizaurydy

MCNA-PV-3137 - ząb [7]


ENDEMAS-Pv16 - ząb [8]


MAU-Pv-LL-75 - kręgi, zęby i prawdopodobna kość krzyżowa [9]

Niediagnostyczne taksony.


Przedstawiciel grupy Brachyrostra.

Niezidentyfikowany aeolozauryn [10]

MAU-Pv-N-414 - artykułowane 4 przednie kręgi ogonowe i fragmenty łuku neuralnego.

Jeden z najstarszych znanych przedstawicieli Aeolosaurini.

Niezidentyfikowany alwarezzaur [11]

MAU-Pv-PH-453 - kość udowa

Niediagnostyczny takson.

Niezidentyfikowany celurozaur [12]

MPCA-AT 263 i 269 - zęby

Niediagnostyczny takson

Niezidentyfikowany maniraptor [2]

MAU-PV-PH-462; PH-441/1; PH-447/3; PH-447/5; 447/8 - zęby

Niediagnostyczny takson.

Niezidentyfikowane ornitopody

MAU-Pv-PH-458 - częściowy łuk neuralny [13]


MPCA-AT 26 - paliczek stopy [12]

Fragment kręgu jest zbliżony budową do tego u Macrogryphosaurus.


Niediagnostyczny takson.

Niezidentyfikowany teropod [12]

MPCA-AT 082 - trzon kręgu ogonowego

Niediagnostyczny takson

Niezidentyfikowane tytanozaur [4]

MCF-PVPH-889 - lewa kość udowa i 3 fragmenty żeber

? MCF-PVPH-899 - częściowa prawa kość piszczelowa

MCF-PVPH-900 - prawa kość strzałkowa

Wszystkie wyżej wymienione okazy zauropodów zostały odnalezione zaledwie kilka metrów od siebie, lecz na tym samym poziome stratygraficznym.

Plottier Sauropod by Gunnar Bivens.png

Niezidentyfikowane tytanozaury [12]

MPCA-AT 024 - niekompletny przedni kręg grzbietowy


MPCA-AT 274 - niekompletny kręg szyjny, kilka żeber grzbietowych, kręg ogonowy, kość łonowa, częściowa kość udowa i łonowa, częściowa kość krucza oraz niezidentyfikowane elementy

Kręg ten należał do dużego zauropoda.


Bardzo fragmentaryczny takson.

Niezidentyfikowany unenlagin [12]

Endemas-Pv 15 - ząb

Niediagnostyczny takson

Niezidentyfikowany zauropod [14]

IANIGLA-PV.113 - bliższy koniec kości ramiennej, dalszy koniec kości udowej, łopatka, kość strzałkowa, dwie niekompletne kości szkieletu obwodowego, dwa żebra grzbietowe, kość krucza i jeden łuk neuralny

Obecnie nie został przypisany do żadnej znanej grupy zauropodów.

Pterozaury

Pterozaury
Takson Materiał kopalny Komentarz Grafika

Thanatosdrakon amaru [15]

UNCUYO-LD 307 - częściowy szkielet pozaczaszkowy

UNCUYO-LD 350 - kompletna lewa kość ramienna

Jeden z najstarszych znanych przedstawicieli Quetzalcoatlinae.

Thanatosdrakon.png

Krokodylomorfy

Krokodylomorfy
Takson Materiał kopalny Komentarz

Lomasuchus palpebrosus [16][17]

MOZ 4048 PV - dość dobrze zachowana czaszka

W 2007 roku uznano, iż jego szczątki spoczywały w omawianej formacji skalnej.

Niezidentyfikowany przedstawiciel Crocodyliformes [12]

MPCA-AT 251–257 - 7 osteoderm

MPCA-AT 75 - prawa kość zębowa

Przypomina peirozaurydy, takie jak Peirosaurus i Uberabasuchus.

Niezidentyfikowany przedstawiciel Mesoeucrocodylia [18]

MAU-PV-N-280 - niekompletny szkielet

Przedstawiciel Mesoeucrocodylia wykazujący zarówno prymitywne i zaawansowane cechy.

Niezidentyfikowany przedstawiciel Peirosauridae [19]

MAU-Pv-PH-437 - ząb oraz niekompletny szkielet pozaczaszkowy

Osobnik w chwili śmierci miał co najmniej 18 lat.

Żółwie

Żółwie
Takson Materiał kopalny Komentarz Grafika

Linderochelys rinconensis [20]

MAU-PV-LL-69 - niekompletny szkielet

Został opisany przez de la Fuente i współautorów w 2007 roku bez wskazania konkretnej formacji, w której został odnaleziony.

Rionegrochelys caldieroi [21]

MPCA-AT 258 - elementy skorupy

MPCA-AT 30, MPCA-AT 29 i MPCA-AT 26 - elementy skorupy

Przedstawiciel grupy Panchelidae.

Rionegrochelys caldieroi.jpg

Niezidentyfikowany przedstawiciel Chelidae [12]

MPCA-AT 089 - element skorupy

Niediagnostyczny takson

Małżoraczki

Takson Materiał kopalny
Neuquenocypris calfucurensis [22] MUCPi 27,28,29 - 3 fragmenty muszli
Neocyprideis zampalensis [22] MUCPi 30, 31, 32, 33 - 4 muszle dorosłych osobników
Neuquenocypris tenuipunctata [22] MUCPi 34, 35, 36, 37, 38 39, 40, 41 - 5 muszli dorosłych osobników oraz 3 młodocianych
Neuquenocypris nahuelniyuensis [22] MUCPi 42-43-44-45-46-47 - 6 muszli
Vecticypris sp. [22] MUCPi 48-49 - 2 muszle

Poza wymienionymi w tabeli gatunkami małżoraczkami w formacji Plottier odnaleziono następujące taksony: Ilyocypris wichmanni, Ilyocypris cf. riograndensis, Ilyocypris aff. bauruensis, Neuquenocypris cf. minor, Wolburgiopsis cf. neocretacea, Paralimnocythere sp. oraz nieokreślonych przedstawicieli Talicyprideinae i Cypridoidea (Musacchio i Vallati, 2007).

Tropy

Calvo i współpracownicy (2021) opisali tropy dinozaurów z formacji Plottier znajdujące się stanowiskach Proyecto Dino oraz Middle Loma de la Lata. Sprawcą śladów z pierwszego stanowiska był prawdopodobnie zauropod. W sumie badaczom udało się zidentyfikować 12 śladów. Niektóre z nich miały średnicę 40 cm. Z kolei w drugim stanowisku tropy pozostawił nieduży ornitopod. Ślady te były trójpalczaste i jednocześnie słabo zachowane. Ich długość i szerokość wynosiły odpowiednio 35 cm i 34 cm. Odciski palców były zaokrąglone bez odcisków pazurów.

Bibliografia

Calvo, J. O., Rivera, C., & Avila, L. (2021). "An overview of Upper Cretaceous dinosaur tracks and other trace fossils from the Barreales lake area, Neuquén Province, Patagonia, Argentina". Journal of South American Earth Sciences, 110, 103375. doi:10.1016/j.jsames.2021.103375

Garrido, A. C. (2010). "Estratigrafía del Grupo Neuquén, Cretácico Superior de la Cuenca Neuquina (Argentina): nueva propuesta de ordenamiento litoestratigráfico". Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales, 12(2), 121-177.

Leanza, H. A., Apesteguıa, S., Novas, F. E., & de la Fuente, M. S. (2004). "Cretaceous terrestrial beds from the Neuquén Basin (Argentina) and their tetrapod assemblages". Cretaceous Research, 25(1), 61-87. doi:10.1016/j.cretres.2003.10.005

Musacchio, E. A., & Vallati, P. (2007). "Late Cretaceous non marine microfossils of the Plottier Formation (Cretaceous) at Zampal, Argentina". In 4 European Meeting on the Paleontology and Stratigraphy of Latin America. Instituto Geológico y Minero de España, Madrid. Cuadernos del Museo Geominero (Vol. 8, pp. 273-278).

  1. 1,0 1,1 Calvo, J.O. (2024). "What is the most giant sauropod from Argentina? Diversity of large titanosaurs from Patagonia". Metode Science Studies Journal. 14 (14): 65–75. doi:10.7203/metode.14.24556
  2. 2,0 2,1 Canudo, J. I., Filippi, L. S., Salgado, L., Garrido, A. C., Cerda, I., García, R., & Otero, A. (2009). "Theropod teeth associated with a sauropod carcass in the Upper Cretaceous (Plottier Formation) of Rincón de los Sauces". IV Jornadas Internacionales sobre Paleontología de Dinosaurios y su Entorno, Salas de los Infantes, Burgos, 343-352.
  3. Calvo, J.O., González Riga, B.J., & Porfiri, J.D. (2007). "A new titanosaur sauropod from the Late Cretaceous of Neuquén, Patagonia, Argentina". Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4): 485-504
  4. 4,0 4,1 Bellardini, F., Baiano, M. A., Barrios, F., Holgado, B., & Coria, R. A. (2018). "New Titanosauria (Dinosauria, Sauropoda) remains from the Upper Cretaceous (Plottier Fm) of the southern Neuquén Basin (Patagonia, Argentina)". Journal of Iberian Geology, 44, 75-84.
  5. González Riga, B.J., Lamanna, M.C., Ortiz David, L.D., Calvo, J.O., & Coria, J.P. (2016) "A gigantic new dinosaur from Argentina and the evolution of the sauropod hind foot". Scientific Reports 6: 19165. doi:10.1038/srep19165
  6. Filippi, L. S., Canudo, J. I., Salgado, J. L., Garrido, A., García, R., Cerda, I., & Otero, A. (2011). "A new sauropod titanosaur from the Plottier Formation (Upper Cretaceous) of Patagonia (Argentina)". Geologica Acta: an international earth science journal, 9(1), 1-12. [1]
  7. Hendrickx, C., Tschopp, E., & d Ezcurra, M. (2020). "Taxonomic identification of isolated theropod teeth: the case of the shed tooth crown associated with Aerosteon (Theropoda: Megaraptora) and the dentition of Abelisauridae". Cretaceous Research, 108, 104312. doi:10.1016/j.cretres.2019.104312.
  8. Meso, J. G., Valieri, R. J., Porfiri, J. D., Correa, S. A. S., Martinelli, A. G., Casal, G. A., Canudo, J. I., Pablete, F., & Dos Santos, D. (2021). "Testing the persistence of Carcharodontosauridae (Theropoda) in the Upper Cretaceous of Patagonia based on dental evidence". Cretaceous Research, 125, 104875. doi:10.1016/j.cretres.2021.104875
  9. Méndez, A. H., Gianechini, F. A., Paulina-Carabajal, A., Filippi, L. S., Juárez-Valieri, R. D., Cerda, I. A., & Garrido, A. C. (2022). "New furileusaurian remains from La Invernada (northern Patagonia, Argentina): A site of unusual abelisaurids abundance". Cretaceous Research, 129, 104989. doi:10.1016/j.cretres.2021.104989
  10. Filippi, L. S., Martinelli, A. G., & Garrido, A. C. (2013). "Registro de un dinosaurio Aeolosaurini (Sauropoda, Titanosauria) en el Cretácico Superior (Formación Plottier) del Norte de la Provincia de Neuquén, Argentina, y comentarios sobre los Aeolosaurini sudamericanos". Revista Brasileira de Paleontologia, 16(147), e156.
  11. Gianechini, F. A., Meso, J. G., Méndez, A. H., Garrido, A. C., & Filippi, L. S. (2024). "A new maniraptoran femur with alvarezsaurian affinities from the Plottier Formation (Coniacian-Santonian), northern Patagonia". Historical Biology, 1-11.
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 Salgado, L., Canudo, J. I., Garrido, A. C., Ruiz-Omenaca, J. I., García, R. A., de la Fuente, M. S., Barco, J. L & Bollati, R. (2009). "Upper Cretaceous vertebrates from El Anfiteatro area, Río Negro, Patagonia, Argentina". Cretaceous Research, 30(3), 767-784. doi:10.1016/j.cretres.2009.01.001
  13. Cruzado-Caballero, P., Filippi, L. S., Méndez, A. H., Garrido, A. C., & Valieri, R. D. J. (2016). "New record of ornithopod dinosaur from the Plottier Formation (upper Cretaceous), Patagonia, Argentina". In Annales de Paléontologie (Vol. 102, No. 2, pp. 145-150). Elsevier Masson. doi:10.1016/j.annpal.2016.02.003
  14. Previtera, E. (2019). "Taphonomic analysis of saurischian dinosaurs from the Plottier Formation (Upper Cretaceous), Mendoza, Argentina". Andean Geology, 46(2), 345-367. doi:10.5027/andgeoV46n2-3161
  15. Ortiz David, L. D., González Riga, B, J., & Kellner, A. W. A. (2022). "Thanatosdrakon amaru, gen. et sp nov., a giant azhdarchid pterosaur from the upper Cretaceous of Argentina". Cretaceous Research. 135: 105228. doi:10.1016/j.cretres.2022.105228
  16. Gasparini, Z., Chiappe, L. M., & Fernandez, M. (1991). A new Senonian peirosaurid (Crocodylomorpha) from Argentina and a synopsis of the South American Cretaceous crocodilians. Journal of Vertebrate Paleontology, 11(3), 316-333. doi:10.1080/02724634.1991.10011401
  17. Pol, D. & Gasparini, Z. (2007). "Crocodyliformes". [w]: "Patagonian Mesozoic Reptiles". Gasparini, Z., Coria, R., & Salgado, L. (Eds.). Indiana University Press: 116–142.
  18. Arcucci, A. B., Filippi, L. S., & Calvo, J. O. (2011). "Un nuevo Mesoeucrocodylia cretácico del norte de la Cuenca Neuquina, Argentina". Revista Brasileira de Paleontologia, 14(1), 51-60.
  19. Filippi, L. S., Cerda, I. A., & Garrido, A. C. (2013). "Morfología e histología de osteodermos de un Peirosauridae de la Cuenca Neuquina". Ameghiniana, 50(1), 3-13. doi:10.5710/AMGH.8.6.2012.430
  20. Jannello, J. M., Maniel, I. J., Previtera, E., & de la Fuente, M. S. (2018). "Linderochelys rinconensis (Testudines: Pan-Chelidae) from the Upper Cretaceous of northern Patagonia: New insights from shell bone histology, morphology and diagenetic implications. Cretaceous Research, 83, 47-61. doi:10.1016/j.cretres.2017.05.011
  21. de La Fuente, M. S., Maniel, I., Jannello, J. M., Sterli, J., Garrido, A. C., Garcia, R .A., Salgado, L., Canudo, J.I., & Bolatti, R. (2017). "Unusual shell anatomy and osteohistology in a new Late Cretaceous panchelid turtle from northwestern Patagonia, Argentina". Acta Palaeontologica Polonica. 62. doi:10.4202/app.00340.2017
  22. 22,0 22,1 22,2 22,3 22,4 Kihn, R. G., & Calvo, J. O. (2022). "Ostracods and paleoambiental inferences in the Plottier Formation (Coniancian-Upper Cretaceous) of the Barreales Lake, Neuquén. Munis Entomology & Zoology, 17 (1): 434-442