Ahshislesaurus: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzono nową stronę " Opis w trakcie rozbudowy. {{DISPLAYTITLE:''Ashislesaurus''}} {{Opis |Autor = Michał Siedlecki |Korekta = |nazwa...") |
m |
||
| (Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | + | {{DISPLAYTITLE:''Ahshislesaurus''}} | |
| − | {{DISPLAYTITLE:'' | ||
{{Opis | {{Opis | ||
|Autor = [[Michał Siedlecki]] | |Autor = [[Michał Siedlecki]] | ||
|Korekta = | |Korekta = | ||
| − | |nazwa = '' | + | |nazwa = ''Ahshislesaurus'' (aszislezaur) |
|długość = ok. 8 m <ref>Oszacowanie oparte na Fig. 1 z Dalman i in., 2025</ref> | |długość = ok. 8 m <ref>Oszacowanie oparte na Fig. 1 z Dalman i in., 2025</ref> | ||
|masa = | |masa = | ||
| Linia 23: | Linia 22: | ||
[[Iguanodontia]] | [[Iguanodontia]] | ||
| − | [[ | + | [[Hadrosauridae]] |
| − | |||
| − | |||
| − | [[ | + | [[Euhadrosauria]] |
[[Saurolophinae]] | [[Saurolophinae]] | ||
| Linia 42: | Linia 39: | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| + | Nazwa rodzajowa oznacza "jaszczur z Dziczy Ahshishlepah Wash", na terenie której odkryto szczątki omawianego dinozaura. Epitet gatunkowy upamiętnia szwedzkiego paleontologa Carla Wimana, który badał kopalne kręgowce z basenu sedymentacyjnego San Juan, w którego skład wchodzi [[formacja]] [[Kirtland]], na terenie której odkryto szczątki owego taksonu. | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| + | [[Holotyp]] (USNM VP-8629) to niekompletna czaszka, którą tworzą tylna część dachu czaszki (obie kości przedczołowe, k. czołowe, k. zaoczodołowe, k. łuskowe, k. kwadratowe, k. ciemieniowa oraz mózgoczaszka), prawa k. jarzmowa, lewa k. zębowa, prawa k. nadkątowa oraz fragmenty kręgosłupa: [[axis|obrotnik]] oraz trzeci i czwarty kręg szyjny. Okaz ten został po raz pierwszy opisany w 1935 przez amerykańskiego paleontologa [[Charles Gilmore|Charlesa Gilmore'a]], który uznał go za przedstawiciela gatunku ''Kritosaurus navajovius''. W 2025 roku zespół paleontologów pod przewodnictwem Sebastiana Dalmana ponownie opisał szczątki kilku hadrozaurów z formacji Kirtland, w tym omawianego szkieletu jako pozostałości po nowym gatunku dinozaura kaczodziobego, do którego przypisali również kolejną lewą k. zębową (NMMNH P-66929). | ||
| + | |||
| + | Do omawianego rodzaju mogą należeć również inne szczątki zaurolofinów z ogniwa Hunter Wash formacji Kirtland: częściowy szkielet pozaczaszkowy (NMMNH P-25057), lewa łopatka (NMMNH P-RMS 2013-7), dwie lewe k. ramienne (NMMNH P-32928 i NMMNH P-37624), [[okaz izolowany|izolowana]] prawa k. łokciowa (NMMNH P-32885) oraz izolowana lewa k. biodrowa (NMMNH P-102629). | ||
==Budowa i systematyka== | ==Budowa i systematyka== | ||
| + | Aszislezaur był dużym dinozaurem kaczodziobem, który wyglądał dość podobnie do innych zaurolofinów z plemienia [[Kritosaurini]], m.in. [[Gryposaurus|grypozaura]], czy [[Naashoibitosaurus|naszoibitozaura]]. Odróżniał się od nich detalami w budowie k. kwadratowej, k. jarzmowej i k. zębowej. Analiza filogenetyczna umieściła omawiany rodzaj jako takson siostrzany naszoibitozaura oraz bliskiego krewnego "[[Sabinasaura|sabinazaury]]". | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | |{{V|'' | + | |{{V|''Ahshislesaurus''}} |
|{{Kpt|Dalman, Jasinski, Malinzak, Lucas, Kundrát}} i {{Kpt|Fiorillo}}, [[2025]] | |{{Kpt|Dalman, Jasinski, Malinzak, Lucas, Kundrát}} i {{Kpt|Fiorillo}}, [[2025]] | ||
|- | |- | ||
Aktualna wersja na dzień 18:12, 9 paź 2025
| Autor: | Michał Siedlecki |
| Ahshislesaurus (aszislezaur) | |
|---|---|
| Długość | ok. 8 m [1] |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | USA - Nowy Meksyk |
| Czas |
ok. 75 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Connor Ashbridge. [1] | |
Wstęp
Ashislesaurus to rodzaj dużego hadrozauryda z grupy zaurolofinów żyjącego w drugiej połowie epoki późnej kredy na terenach dzisiejszego stanu Nowy Meksyk (USA). Przez wiele lat był uznawany za jeden z okazów z gatunku Kritosaurus navajovius.
Etymologia
Nazwa rodzajowa oznacza "jaszczur z Dziczy Ahshishlepah Wash", na terenie której odkryto szczątki omawianego dinozaura. Epitet gatunkowy upamiętnia szwedzkiego paleontologa Carla Wimana, który badał kopalne kręgowce z basenu sedymentacyjnego San Juan, w którego skład wchodzi formacja Kirtland, na terenie której odkryto szczątki owego taksonu.
Materiał kopalny
Holotyp (USNM VP-8629) to niekompletna czaszka, którą tworzą tylna część dachu czaszki (obie kości przedczołowe, k. czołowe, k. zaoczodołowe, k. łuskowe, k. kwadratowe, k. ciemieniowa oraz mózgoczaszka), prawa k. jarzmowa, lewa k. zębowa, prawa k. nadkątowa oraz fragmenty kręgosłupa: obrotnik oraz trzeci i czwarty kręg szyjny. Okaz ten został po raz pierwszy opisany w 1935 przez amerykańskiego paleontologa Charlesa Gilmore'a, który uznał go za przedstawiciela gatunku Kritosaurus navajovius. W 2025 roku zespół paleontologów pod przewodnictwem Sebastiana Dalmana ponownie opisał szczątki kilku hadrozaurów z formacji Kirtland, w tym omawianego szkieletu jako pozostałości po nowym gatunku dinozaura kaczodziobego, do którego przypisali również kolejną lewą k. zębową (NMMNH P-66929).
Do omawianego rodzaju mogą należeć również inne szczątki zaurolofinów z ogniwa Hunter Wash formacji Kirtland: częściowy szkielet pozaczaszkowy (NMMNH P-25057), lewa łopatka (NMMNH P-RMS 2013-7), dwie lewe k. ramienne (NMMNH P-32928 i NMMNH P-37624), izolowana prawa k. łokciowa (NMMNH P-32885) oraz izolowana lewa k. biodrowa (NMMNH P-102629).
Budowa i systematyka
Aszislezaur był dużym dinozaurem kaczodziobem, który wyglądał dość podobnie do innych zaurolofinów z plemienia Kritosaurini, m.in. grypozaura, czy naszoibitozaura. Odróżniał się od nich detalami w budowie k. kwadratowej, k. jarzmowej i k. zębowej. Analiza filogenetyczna umieściła omawiany rodzaj jako takson siostrzany naszoibitozaura oraz bliskiego krewnego "sabinazaury".
Spis gatunków
| Ahshislesaurus | Dalman, Jasinski, Malinzak, Lucas, Kundrát i Fiorillo, 2025 |
| A. wimani | Dalman, Jasinski, Malinzak, Lucas, Kundrát i Fiorillo, 2025 |
Bibliografia
Dalman, S.G.; Jasinski, S.E.; Malinzak, D.E.; Lucas, S.G.; Kundrát, M. & Fiorillo, A.R. (2025). "A new saurolophine hadrosaurid (Ornithischia: Hadrosauridae) from the Upper Cretaceous (Campanian) Hunter Wash Member, Kirtland Formation, San Juan Basin, New Mexico". New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin. Fossil Record 11: 73–114. [[2]]
- ↑ Oszacowanie oparte na Fig. 1 z Dalman i in., 2025
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ahshislesaurus_wimani.png){kind=link}