Sabinasaura
| Autor: | Paweł Konarzewski |
| "Sabinasaura" ("sabinazaura") | |
|---|---|
| Długość | ok. 11 m |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Meksyk - Coahuila |
| Czas |
ok. 74-73 Ma |
| Systematyka | Dinosauria
? Edmontosaurini / ? Saurolophini |
 Zrekonstruowany szkielet "Sabinasaura". Fot. Elias Garcia-Ortiz [1] | |
Wstęp
"Sabinasaura" lub "Sabinosaurio" to nieformalna nazwa dużego przedstawiciela Saurolophinae żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszego Meksyku.
Materiał kopalny
Okaz (PASAC 1) zawiera lewą i prawą k. zębową, lewą k. szczękową, niekompletne obydwie k. kwadratowe, lewą k. kwadratowo-jarzmową, prawą k. zaoczodołową, puszkę mózgową, lewą k. skrzydłową, częściową k. skrzydłową zewnętrzną, pierwszy kręg szyjny, 21 kręgów przedkrzyżowych, k. krzyżową, 23 kręgów ogonowych, fragmenty wyrostków kolczystych, 7 szewronów, 15 fragmentów żeber, lewą łopatkę i k. kruczą, dystalny koniec lewej k. promieniowej, częściową lewą k. biodrową, prawą k. łonową, prawą k. kulszową, obydwie k. udowe, lewą k. piszczelową, dystalnay koniec prawej k. strzałkowej i 1 proksymalną i 3 dystalne końce k. śródstopia.
Systematyka
W 2006 roku Kirkland i współpracownicy uznali, że okaz PASAC 1 należy do rodzaju Kritosaurus. Jednak 4 lata później Prieto-Márquez stwierdził, że jest to nowy takson należący do Saurolophinae. Jego zdaniem był on spokrewniony z kladem Saurolophini oraz Kerberosaurus. Następnie Prieto-Márquez i Salinas (2010) uznali "Sabinasaura" za takson siostrzany dla kladów Kritosaurini i Brachylophosaurini, zaś Prieto-Márquez (2013) - Kritosaurini oraz Saurolophini. Kolejna analiza filogenetyczna Prieto-Márqueza i Gutarry (2016) wykazała bliskie pokrewieństwo hadrozauryda z Sabinas z przedstawicielami Edmontosaurini i Saurolophini. Co ciekawe w 2022 roku Angel Ramírez-Velasco odkrył podobieństwa w budowie "Sabinasaura" i Edmontosaurus, przez co wstępie uznał ją za bazalnego członka Edmontosaurini. Longrich i współautorzy (2024) w swojej analizie filogenetycznej otrzymali omawianego dinozaura wewnątrz kladu Saurolophini. Badacze ci zastrzegają, że są potrzebne kolejne badania, które pomogą rozwiązać niepewną filogenezę "Sabinasaura" w obrębie Saurolophinae.
Spis gatunków
| "Sabinasaura" | Ramírez-Velasco, 2022 | nomen nudum |
Bibliografia
Kirkland, J.I., Hernández-Rivera, R., Gates, T., Paul, G.S., Nesbitt, S., Serrano-Brañas, C.I. & Garcia-de la Garza, J.P. (2006). "Large hadrosaurine dinosaurs from the latest Campanian of Coahuila, Mexico". [w] Lucas, S.G. & Sullivan, R.M. (red.). "Late Cretaceous Vertebrates from the Western Interior. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin. Vol. 35. Albuquerque: New Mexico Museum of Natural History and Science. pp. 299–315
Longrich, N.R., Ramirez Velasco, A.A., Kirkland, J., Bermúdez Torres, A.E., & Serrano-Brañas, C.I. (2024). "Coahuilasaurus lipani, a New Kritosaurin Hadrosaurid from the Upper Campanian Cerro Del Pueblo Formation, Northern Mexico". Diversity 2024, 16, 531 doi:10.3390/d16090531
Prieto-Márquez, A. (2010). "Global phylogeny of hadrosauridae (Dinosaurian: Ornithopoda) using parsimony and Bayesian methods". Zoological Journal of the Linnean Society 159, 435-502 doi:10.1111/j.1096-3642.2009.00617.x
Prieto-Marquez, A. (2013). "Skeletal morphology of Kritosaurus navajovius (Dinosauria: Hadrosauridae) from the Late Cretaceous of the North America southwest, with an evaluation of the phylogenetic systematic and biogeography of Kritosaurini". Journal of Systematic Paleontology 12, 133-175. doi:10.1080/14772019.2013.770417.
Prieto-Marquez, A. & Gutarra, S. (2016). "The “duck-billed” dinosaurs of Careless Creek (Upper Cretaceous of Montana, USA), with comments on hadrosaurid ontogeny". Journal of Paleontology 90, 133-146. doi:10.1017/jpa.2016.42.
Prieto-Márquez, A. & Salinas, G.C. (2010). "A re-evaluation of Secernosaurus koerneri and Kritosaurus australis (Dinosauria, Hadrosauridae) from the Late Cretaceous of Argentina". Journal of Vertebrate Paleontology 30, 813-837. doi:10.1080/02724631003763508
Ramírez-Velasco, A. A. (2022). "Phylogenetic and biogeography analysis of Mexican hadrosauroids". Cretaceous Research, 138, 105267. doi:10.1016/j.cretres.2022.105267
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kritosaurus_Sabinosaurio.jpg){kind=link}