Yulong

Autor:	Korekta:
Dawid Mika	Kamil Kamiński

---

Yulong (julong)
Długość:	? m
Masa:	? kg
Miejsce występowania:	Chiny – prowincja Henan (formacja Qiupa)
Czas występowania	późna kreda
Systematyka	Dinosauria Theropoda Tetanurae Coelurosauria Oviraptorosauria Oviraptoridae
Rekonstrukcja Nomingia. Julong był zapewne podobny. Autor: Smokeybjb. [2].

Wstęp

Yulong to rodzaj owiraptorozaura z późnej kredy Chin. Znamy kilka szkieletów tego zwierzęcia, a wszystkie należą do bardzo młodych osobników lub embrionów. Są to jedne z najmniejszych znanych okazów oworaptorydów. Odkrycie julona ma więc duże znaczenie sla poznania ontogenezy tej grupy dinozaurów.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Yulong pochodzi od Yu – skróconej nazwy chińskiej prowincji Henan (w której odkryto szczątki tego teropoda) i chińskiego słowa long – smok. Epitet gatunkowy (mini) odnosi się zaś do niewielkich rozmiarów znalezionych osobników.

Materiał kopalny

Holotyp (HGM 41HIII-0107) to wyśmienicie zachowany prawie kompletny (brakuje jedynie tylnych kręgów szyjnych, przednich grzbietowych i tylnych ogonowych) szkielet.

Materiał przypisany: HGM 41HIII-0301 (embrion, składający się z kości biodrowej i kilku kości kończyn; okaz ten obejmuje też gniazdo i dwadzieścia sześć jaj), HGM 41HIII-0108 (prawie kompletna czaszka), HGM 41HIII-0109 (dobrze zachowana czaszka i niekompletny szkielet pozaczaszkowy), HGM 41HIII-0110 (niekompletna czaszka, niektóre trzony kręgów szyjnych), HGM 41HIII-0111 (kompletna lewa kość biodrowa). Niektóre źródła internetowe donoszą aż o 115 osobnikach, ale to na pewno wynik błędnej interpretacji fragmentu abstraktu - jak wynika z oryginalnego artykułu oraz jego suplementu, owe tajemnicze 115 to liczba szkieletów różnych owiraptorozaurów, służących do porównania.

Budowa

Okno przedoczodołowy julonga było stosunkowo małe, a od tyłu graniczyło z kością łzową. Oczodoły były zaokrąglone i duże, a ich długość przekraczała jedną trzecią długość czaszki (co wynika jednak z młodego wieku osobnika). Kość przedszczękowa była bezzębna, miała jednakże crenulated tomial edge (chodzi tu o drobno karbowane, ostre krawędzie dzioba). Jej boczna powierzchnia pokryta była licznymi, niewielkimi otworami. Na środkowo-brzusznej części kości szczękowej występował wyraźny zębopodobny wyrostek. Wyrostki neuralne kręgów szyjnych były stosunkowo niskie. Całkowita ilość kręgów ogonowych jest nieznana, niemniej jednakże zachowało się ok. 20, a zmiany w ich wielkości sugerują, że ogon zwężał się raczej nagle i nie był wiele dłuższy niż jego zachowana cześć. Wydaje się on być krótkim. Widełki obojczykowe były U-kształtne.

Ontogeneza, zachowania lęgowe

Dolna szczęka julonga. Źródło: Lü i in., 2013 ([1]).

Na obszarze Qiupa znaleziono co najmniej pięć osobników. Ponieważ przynajmniej cztery czaszki są tej samej długości, niewykluczone, że pochodziły z tego samego lęgu (lub przynajmniej przyszły na świat mniej więcej jednocześnie) oraz zginęły w tym samym czasie, osiągnąwszy identyczny stopień ontogenezy. Analiza histologiczna żebra holotypu (HGM 41HIII-0107) ujawniła brak linii wzrostu. Świadczy to o tym, że zmarł on przed ukończeniem pierwszego roku życia. O młodości okazów świadczą też: brak zrośnięcia się sparowanych kości czaszki (w tym przedszczękowych, czołowych i ciemieniowych) oraz kości puszki mózgowej. Co ciekawe zrośnięte są kości nosowe. Brak powiązanych z skamielinami młodych szczątków osobników dorosłych może sugerować brak opieki rodzicielskiej nad już wyklutymi osobnikami. Dobrze rozwinięte kości kończyn piskląt (podobnie jak u dinozaurów ptasiomiednicznych) zdaje się świadczyć o tym, że młode prowadziły tryb życia podobny do dzisiejszych zagniazdowników, tj. w krótkim czasie po wykluciu były zdolne do samodzielnego życia i nie przebywały dłużej w gnieździe.

Warto dodać, że jest to szczególnie cenne znalezisko, bowiem szczątki młodych owiraptorozaurów należą do rzadkości, a najmniejsze odkrywane dotąd osobniki (pomijając embrion z Mongolii opisany przez Norella i współpracowników, 1994) miały co najmniej 1 m długości.

Dieta

Autorzy opisu julonga zauważyli, że u owiraptorozaurów w miarę rozwoju osobniczego proporcje długości kości kończyn pozostają stałe jak u Hadrosauridae, Protoceratopsidae czy Psittacosauridae, w odróżnieniu od typowych drapieżników. Ich zdaniem świadczy to o tym, że przedstawiciele Oviraptorosauria byli raczej roślinożercami niż aktywnymi drapieżnikami. Osobniki Yulong prezentują wczesny stopień rozwoju ontogenetycznego, w którym jednakże kości nosowe są zrośnięte. Wskazuje to, że zrastały się one wcześniej niż reszta kości czaszki. Jest to interesujące, ponieważ u teropodów zrośnięcie się kości nosowych jest zjawiskiem stosunkowo rzadkim (występuje np. u tyranozaurydów i abelizaurydów). Może być to związane z zwiększoną siłą nacisku szczęk i potwierdzać hipotezę jakoby owiraptorozaury spożywały twarde pożywienie jak np. orzechy, jajka czy małże. Również wyrostek dziobasty żuchwy (ang. coronoid proces odgrywający ważną rolę w mechanice szczęk) był mocno rozwinięty i rzuca się w oczy, co również świadczy o dużej sile ugryzienia. Wnioskuje się to także na podstawie budowy ornitopodów i ceratopsów.

Ważność taksonu

Włoski paleontolog Andrea Cau (online) zauważył, że cechy wymienione przez Lu i in. (2013) jako diagnostyczne mogą w rzeczywistości wynikać z młodego wieku znalezionych osobników. Ustalenie, które z cech budowy czaszki wynikają z stopnia rozwoju osobniczego, a które są plezjomorficzne jest trudne, albo wręcz niemożliwe (co komplikuje kwestię pozycji systematycznej julonga). Cau zwrócił też uwagę, że szkielet pozaczaszkowy ‘’smoka z Henan’’ został opisany bardzo pobieżnie.

Spis gatunków

Yulong	Lü, Curie, Xu, Zhang, Pu i Jia, 2013
Y. mini	Lü, Curie, Xu, Zhang, Pu i Jia, 2013

Bibliografia

Cau, A. (online 2013) [3].

Lü, J.; Currie, P. J.; Xu, L.; Zhang, X.; Pu, H.; Jia, S. (2013). "Chicken-sized oviraptorid dinosaurs from central China and their ontogenetic implications". Naturwissenschaften. doi:10.1007/s00114-012-1007-0

Mortimer, M. (online 2015) [4]