Koreaceratops: Różnice pomiędzy wersjami
m (Zastępowanie tekstu - "Występowanie3" na "Występowanie") |
m (Baag i Lee, 2022) |
||
Linia 2: | Linia 2: | ||
{{Opis | {{Opis | ||
|Autor = [[Marcin Szermański]] | |Autor = [[Marcin Szermański]] | ||
− | |Korekta = [[Maciej Ziegler]] | + | |Korekta = [[Maciej Ziegler]], [[Paweł Konarzewski]] |
|nazwa = ''Koreaceratops'' (koreaceratops) | |nazwa = ''Koreaceratops'' (koreaceratops) | ||
|długość = ok. 2 m | |długość = ok. 2 m | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
|masa = | |masa = | ||
− | |dieta = | + | |dieta = roślinożerny |
|miejsce = [[Korea Południowa]] | |miejsce = [[Korea Południowa]] | ||
<small>Basen Tando (warstwy [[Tando]])</small> | <small>Basen Tando (warstwy [[Tando]])</small> | ||
− | |czas = {{Występowanie|113|100}} | + | |czas = {{Występowanie|113|100.5}} |
113-100,5 [[Ma]] | 113-100,5 [[Ma]] | ||
− | <small>[[ | + | <small>[[wczesna kreda]] ([[alb]])</small> |
|systematyka = | |systematyka = | ||
[[Dinosauria]] | [[Dinosauria]] | ||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
− | |||
− | |||
[[Ceratopsia]] | [[Ceratopsia]] | ||
[[Neoceratopsia]] | [[Neoceratopsia]] | ||
− | |grafika = | + | |grafika = Fossil of Koreaceratops.jpg |
− | |podpis = | + | |podpis = Zachowane części szkieletu ''Koreaceratops''. Fot. Jjw [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Fossil_of_Koreaceratops.jpg] |
|PorównanieGrupa = Ceratopsia_bazalne | |PorównanieGrupa = Ceratopsia_bazalne | ||
|PorównanieDługość = 2 | |PorównanieDługość = 2 | ||
Linia 38: | Linia 36: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
− | [[Holotyp]] KIGAM VP 200801 to prawie kompletny ogon (ok. 813 mm), obie kości kulszowe, części dystalne kończyn tylnych i kości stóp. | + | [[Holotyp]] KIGAM VP 200801 to prawie kompletny ogon (ok. 813 mm), obie kości kulszowe, części dystalne kończyn tylnych i kości stóp. Osobnik w momencie śmierci miał ok. 8 lat i nie był dojrzały fizycznie i płciowo (Baag i Lee, 2022). |
==Diagnoza== | ==Diagnoza== | ||
Linia 46: | Linia 44: | ||
==Historia i lokalizacja odkryć== | ==Historia i lokalizacja odkryć== | ||
[[Holotyp]] koreaceratopsa został odkryty w [[2008]] roku w datowanych na [[alb]] warstwach [[Tando]] Basenu o tej samej nazwie w Korei Południowej. Szczątki znajdowały się w bloku skalnym złożonego z czerwonego, drobnoziarnistego piaskowca o wymiarach 80x60x80 cm. Blok ten znajdował się na nasypie tamy zbudowanej w [[1994]] roku zlokalizowanej pomiędzy dokiem a portem Jeongok niedaleko miasta Hwaseong. Prawdopodobnie pochodzi z dolnej warstwy Tando, natomiast jej górne pokłady są datowane na 103 miliony lat (± 0,5 Ma). | [[Holotyp]] koreaceratopsa został odkryty w [[2008]] roku w datowanych na [[alb]] warstwach [[Tando]] Basenu o tej samej nazwie w Korei Południowej. Szczątki znajdowały się w bloku skalnym złożonego z czerwonego, drobnoziarnistego piaskowca o wymiarach 80x60x80 cm. Blok ten znajdował się na nasypie tamy zbudowanej w [[1994]] roku zlokalizowanej pomiędzy dokiem a portem Jeongok niedaleko miasta Hwaseong. Prawdopodobnie pochodzi z dolnej warstwy Tando, natomiast jej górne pokłady są datowane na 103 miliony lat (± 0,5 Ma). | ||
+ | |||
+ | ==Paleobiologia== | ||
+ | Zdaniem Baag i Lee (2022) koreaceratops swoją budował przypomina bardziej ''[[Protoceratops]]'' niż ''[[Psittacosaurus]]''. Zamieszkiwał tereny o sezonowo wilgotnym i suchym klimacie. | ||
==Pozycja systematyczna== | ==Pozycja systematyczna== | ||
− | [[Analiza filogenetyczna]] tego dinozaura ptasiomiednicznego umieszcza go między ''[[Archaeoceratops]]'' a bardziej [[zaawansowany]]mi neoceratopsami. Jego cechami unikalnymi ([[autapomorfia]]mi) są unikalna budowa kości stępu oraz wyjątkowo długie wyrostki neuralne dystalnych kręgów ogonowych. Niezwykła długość tych wyrostków występuje zarówno u ''Koreaceratops'', jak również u ''[[Bagaceratops]]'', ''[[Protoceratops]]'', ''[[Montanoceratops]]'' i ''[[Udanoceratops]]'' wydają się być [[homoplazja|homoplazją]] (występowanie tych samych cech u różnych taksonów). Sugeruje to niezależną adaptację do otaczającego go środowiska, być może służącą do pływania albo do pełnienia funkcji pokazowych. Budowa szkieletu wskazuje na przejście dwunożnych neoceratopsów w pełną czworonożność ([[klad]] [[Coronosauria]]) poprzez fakultatywną czworonożność. | + | [[Analiza filogenetyczna]] tego dinozaura ptasiomiednicznego umieszcza go między ''[[Archaeoceratops]]'' a bardziej [[zaawansowany]]mi neoceratopsami. Jego cechami unikalnymi ([[autapomorfia]]mi) są unikalna budowa kości stępu oraz wyjątkowo długie wyrostki neuralne dystalnych kręgów ogonowych. Niezwykła długość tych wyrostków występuje zarówno u ''Koreaceratops'', jak również u ''[[Bagaceratops]]'', ''[[Protoceratops]]'', ''[[Montanoceratops]]'' i ''[[Udanoceratops]]'' wydają się być [[homoplazja|homoplazją]] (występowanie tych samych cech u różnych taksonów). Sugeruje to niezależną adaptację do otaczającego go środowiska, być może służącą do pływania albo do pełnienia funkcji pokazowych. Budowa szkieletu wskazuje na przejście dwunożnych neoceratopsów w pełną czworonożność ([[klad]] [[Coronosauria]]) poprzez fakultatywną czworonożność. Według Baag i Lee (2022) omawiany dinozaur jest bliżej spokrewniony z ''[[Protoceratops]]'' niż wczesnymi ceratopsami (''[[Psittacosaurus]]'' czy ''[[Archaeoceratops]]''). |
Mimo, że praca opisująca tego dinozaura została udostępniona w Internecie na początku listopada [[2010]] roku, to formalnie został on ważnym [[takson]]em w [[2011]] roku, gdyż wtedy publikacja została wydana drukiem (a więc będzie spełniała kryteria ważności taksonu przewidziane przez ICZN). | Mimo, że praca opisująca tego dinozaura została udostępniona w Internecie na początku listopada [[2010]] roku, to formalnie został on ważnym [[takson]]em w [[2011]] roku, gdyż wtedy publikacja została wydana drukiem (a więc będzie spełniała kryteria ważności taksonu przewidziane przez ICZN). | ||
Linia 61: | Linia 62: | ||
|- | |- | ||
! ''K. hwaseongensis'' | ! ''K. hwaseongensis'' | ||
− | | {{Kpt|[[Lee Yuongnam|Lee]], [[Michael Ryan|Ryan]] i [[Yoshitsugu Kobayashi|Kobayashi]]}}, | + | | {{Kpt|[[Lee Yuongnam|Lee]], [[Michael Ryan|Ryan]] i [[Yoshitsugu Kobayashi|Kobayashi]]}}, 2011 |
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
− | Lee Y-N., Ryan M.J. & Kobayashi Y. (2011) "The first ceratopsian dinosaur from South Korea" Naturwissenschaften, | + | Baag, S. J., & Lee, Y. N. (2022). "Bone histology on Koreaceratops hwaseongensis (Dinosauria: Ceratopsia) from the Lower Cretaceous of South Korea". Cretaceous Research, 134, 105150. [[doi:10.1016/j.cretres.2022.105150]] |
+ | |||
+ | Lee Y-N., Ryan M.J. & Kobayashi Y. (2011) "The first ceratopsian dinosaur from South Korea" Naturwissenschaften, [[doi:10.1007/s00114-010-0739-y]] | ||
</small> | </small> | ||
Wersja z 17:55, 5 wrz 2022
Autor: | Marcin Szermański |
Korekta: | Maciej Ziegler, Paweł Konarzewski |
Koreaceratops (koreaceratops) | |||||
---|---|---|---|---|---|
Długość | ok. 2 m | ||||
Dieta | roślinożerny | ||||
Miejsce | Korea Południowa
Basen Tando (warstwy Tando) | ||||
Czas |
113-100,5 Ma | ||||
Systematyka | Dinosauria | ||||
Zachowane części szkieletu Koreaceratops. Fot. Jjw [1]
Porównanie wielkości Koreaceratops i człowieka. | |||||
Mapa znalezisk | |||||
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Koreaceratops to rodzaj bazalnego, małego neoceratopsa. Jest to pierwszy dinozaur rogaty (ceratops) odkryty na terenie dzisiejszej Korei Południowej.
Materiał kopalny
Holotyp KIGAM VP 200801 to prawie kompletny ogon (ok. 813 mm), obie kości kulszowe, części dystalne kończyn tylnych i kości stóp. Osobnik w momencie śmierci miał ok. 8 lat i nie był dojrzały fizycznie i płciowo (Baag i Lee, 2022).
Diagnoza
Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych. |
Lee i in. (2011) wyróżnili koreaceratopsa na podstawie następujących cech anatomicznych: bardzo długie wyrostki neuralne - ponad pięciokrotnie dłuższe niż trzony - dystalnych kręgów ogonowych, z wyjątkiem ostatnich; powierzchnia kości stępu przylegająca do dystalnego końca kości piszczelowej podzielona na dwa doły przez biegnący równolegle do osi ciała wyrostek; kość piętowa w kształcie trójkąta jest 1,5 razy dłuższa niż kości stępu.
Historia i lokalizacja odkryć
Holotyp koreaceratopsa został odkryty w 2008 roku w datowanych na alb warstwach Tando Basenu o tej samej nazwie w Korei Południowej. Szczątki znajdowały się w bloku skalnym złożonego z czerwonego, drobnoziarnistego piaskowca o wymiarach 80x60x80 cm. Blok ten znajdował się na nasypie tamy zbudowanej w 1994 roku zlokalizowanej pomiędzy dokiem a portem Jeongok niedaleko miasta Hwaseong. Prawdopodobnie pochodzi z dolnej warstwy Tando, natomiast jej górne pokłady są datowane na 103 miliony lat (± 0,5 Ma).
Paleobiologia
Zdaniem Baag i Lee (2022) koreaceratops swoją budował przypomina bardziej Protoceratops niż Psittacosaurus. Zamieszkiwał tereny o sezonowo wilgotnym i suchym klimacie.
Pozycja systematyczna
Analiza filogenetyczna tego dinozaura ptasiomiednicznego umieszcza go między Archaeoceratops a bardziej zaawansowanymi neoceratopsami. Jego cechami unikalnymi (autapomorfiami) są unikalna budowa kości stępu oraz wyjątkowo długie wyrostki neuralne dystalnych kręgów ogonowych. Niezwykła długość tych wyrostków występuje zarówno u Koreaceratops, jak również u Bagaceratops, Protoceratops, Montanoceratops i Udanoceratops wydają się być homoplazją (występowanie tych samych cech u różnych taksonów). Sugeruje to niezależną adaptację do otaczającego go środowiska, być może służącą do pływania albo do pełnienia funkcji pokazowych. Budowa szkieletu wskazuje na przejście dwunożnych neoceratopsów w pełną czworonożność (klad Coronosauria) poprzez fakultatywną czworonożność. Według Baag i Lee (2022) omawiany dinozaur jest bliżej spokrewniony z Protoceratops niż wczesnymi ceratopsami (Psittacosaurus czy Archaeoceratops).
Mimo, że praca opisująca tego dinozaura została udostępniona w Internecie na początku listopada 2010 roku, to formalnie został on ważnym taksonem w 2011 roku, gdyż wtedy publikacja została wydana drukiem (a więc będzie spełniała kryteria ważności taksonu przewidziane przez ICZN).
Etymologia
Nazwa rodzajowa Koreaceratops znaczy "koreański ceratops", czyli inaczej "koreańskie rogate oblicze". Epitet gatunkowy hwaseongensis został zaczerpnięty z nazwy miasta Hwaseong.
Spis gatunków
Koreaceratops | Lee, Ryan i Kobayashi, 2011 |
---|---|
K. hwaseongensis | Lee, Ryan i Kobayashi, 2011 |
Bibliografia
Baag, S. J., & Lee, Y. N. (2022). "Bone histology on Koreaceratops hwaseongensis (Dinosauria: Ceratopsia) from the Lower Cretaceous of South Korea". Cretaceous Research, 134, 105150. doi:10.1016/j.cretres.2022.105150
Lee Y-N., Ryan M.J. & Kobayashi Y. (2011) "The first ceratopsian dinosaur from South Korea" Naturwissenschaften, doi:10.1007/s00114-010-0739-y