Turanoceratops

Autor:

Kamil Kamiński

---

Turanoceratops (turanoceratops)
Długość	?1,5 m
Wysokość	?0,7 m
Masa	?50 kg
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Uzbekistan, dystrykt Navoi Viloyat (formacja Bissekty)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 92–89 Ma późna kreda (środkowy\późny turon)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ceratopsia Ceratopsoidea ?Ceratopsidae ?Centrosaurinae/Chasmosaurinae
Rekonstrukcja. Autor: Robinson Kunz. [1].

Wstęp

Turanoceratops został opisany przez Nessova, Kaznyshkinę i Cherepanova w 1989 r. na podstawie fragmentarycznej kości szczękowa wraz z zębami znalezionej w osadach formacji Bissekty. Może być on jednym z najwcześniejszym przedstawicieli Ceratopsidae, a zarazem kolejnym jej azjatyckim członkiem.

Budowa i paleobiologia

Turanoceratops był stosunkowo małym ceratopsoidem. Zapewne najbardziej przypominał Zuniceratopsa. Podobnie jak jego krewniacy był roślinożercą.

Materiał kopalny

Holotyp to częściowa kość zębowa wraz z zębami.

Materiał przypisany obejmuje kość przedzębową, zęby, przyśrodkową część kości ciemieniowej, łuskowej oraz nosowej, rdzenie rogów nadoczodołowych, mózgoczaszkę, kręgi i prawdopodobnie dalszą część łopatki i fragmenty kończyn tylnych.

Systematyka

Turanoceratops został uznany za nomen dubium przez Dodsona i You w 2004. Dzięki nowym szczątkom wspomnianych przez Hansa-Dietera Suesa i Aleksandra Awerianowa w 2009, stwierdzono, że jest pierwszym znanym przedstawicielem Ceratopsidae spoza Ameryki Północnej – bardziej zaawansowanym niż współczesny mu Zuniceratops. Ich badania wykazało, że jest chasmozaurynem. Andrew Farke i jego współpracownicy nie zgodzili się z wynikami badań Suesa i Awerianowa i uznali go za bazalnego centrozauryna. Sues i Awerianow stwierdzili, że w badaniach Farke'go wystąpił błąd w kodowaniu cech morfologicznych tego ceratopsoida, podtrzymali zatem wynik swojego i wcześniejszego badania. Późniejsze analizy (np. Xu i in., 2010; McDonald, 2011) wskazały, że turanoceratops znajduje się poza Ceratopsidae).

Środowisko życia

Turanoceratops koegzystował z różnymi zwierzętami tj. krokodylomorfami( m.in wczesnymi aligatoridami), pterozaurem Azchdarcho, ssakami (w tym rodzajem Uzbekbataar). Inne dinozaury z formacji Bissekty to m.in. ankylozauryd Bissektipelta, hadrozauroidy Levnesovia i Gilmoreosaurus (ten drugi to nomen dubium, hadrozauryd Cionodon (również nomen dubium), elmizauryn Caenagnathasia, wątpliwy gatunek Archeornithomimus, tyranozauroid Timurlengia, ?dromeozauryd Itemirus oraz znane z zębów troodontydy: Euronychodon i Urbacodon.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Turanoceratops znaczy "rogata twarz Turanu" – czyli Turkistanu (Turan to dawna nazwa tego regionu, używana przez Persów). Epitet gatunkowy turdabilis oznacza "opóźniony", co odnosi się do przewlekłych badań nad tym dinozaurem.

Spis gatunków

Turanoceratops	Nessov,Kaznyskhina i Cherepanov, 1989
T. turdabilis	Nessov,Kaznyskhina i Cherepanov 1998

Bibliografia

http://en.wikipedia.org/wiki/Turanoceratops - http://pl.wikipedia.org/wiki/Turanoceratops - http://en.wikipedia.org/wiki/Bissekty_Formation