Natovenator: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Budowa i paleobiologia) |
m |
||
Linia 42: | Linia 42: | ||
==Budowa i paleobiologia== | ==Budowa i paleobiologia== | ||
− | ''Natovenator'' był niewielkim [[dromeozauryd]]em posiadającym długą, lekko zbudowaną czaszkę wraz z długim pyskiem i dużymi oczami. Miał on szeroki rowek | + | ''Natovenator'' był niewielkim [[dromeozauryd]]em posiadającym długą, lekko zbudowaną czaszkę wraz z długim pyskiem i dużymi oczami. Miał on szeroki rowek ograniczony parą wypustków na przednio-grzbietowej powierzchni kości przedszczękowej. Na tej kości znajdował się wydłużony wyrostek, który zachodził na kości nosowe oraz rozciągał się poza nozdrza. W kości przedszczękowej znajdowało się 13 zębów z dużymi i siecznymi koronami. Trzy pierwsze zęby z kości szczękowej były znacznie zmniejszone i zgrupowane razem z następnym zębem bez żadnych oddzieleń przegrodami międzyzębowymi. Nzdrza zewnętrzne stanowiły około 30% długości przedoczodołowej części czaszki. Wyrostek potyliczny cechował się przednio-tylną (ang. ''anteroposteriorly'') szeroką powierzchnią grzbietową. W kręgach szyjnych nie było pleuroceli. Jego żebra były skierowane do tyłu. Kości śródręcza II były w kształcie klepsydry z wyraźnie wklęsłymi powierzchniami przyśrodkowymi i bocznymi. |
− | Lee i in. (2022) sugerują, że ''Natovenator'' podobnie jak ''[[Halszkaraptor]]'' był przystosowywany do wodnego trybu życia. | + | Lee i in. (2022) sugerują, że ''Natovenator'' podobnie jak ''[[Halszkaraptor]]'' był przystosowywany do wodnego trybu życia. Miał on opływowe ciało ułatwiające pływanie. Jest to przykład [[konwergencja|ewolucji konwergentej]] z ptakami nurkującymi. Można wymienić również inne cechy jako przystosowanie do wodnego trybu życia: wzrost liczby zębów, opóźniony wzorzec wymiany zębów przedszczękowych, zredukowane przednie zęby szczękowe, obecność rozwiniętego splotu naczyniowo-nerwowego w kości przedszczękowej, cofnięcie nozdrzy, wydłużenie szyi, budowę kręgów szyjnych i ogonowych oraz spłaszczenie kości długich kończyn przednich. Cechy te występowały również u żółwi, plezjozaurów i [[spinozauryd]]ów. Pod wodą poruszał się za pomocą krótkich, przednich kończyn. |
==Systematyka== | ==Systematyka== |
Wersja z 23:37, 2 gru 2022
Autor: | Paweł Konarzewski |
Natovenator (natowenator) | |
---|---|
Długość | ok. 60 cm [1] |
Miejsce | Mongolia - Omnogovi |
Czas |
83,6-72,1 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja przyżyciowa Natovenator. Autor: Yusik Choi. Źródło: Lee i in., 2022 [2] |
Wstęp
Natovenator to rodzaj niewielkiego dromeozauryda żyjącego w późnej kredzie na terenach dzisiejszej Mongolii. Został opisany przez Lee i wspólników w 2022 roku.
Materiał kopalny
Holotyp o numerze katalogowym MPC-D 102/114 to w większości artykułowany szkielet z prawie kompletną czaszką.
Budowa i paleobiologia
Natovenator był niewielkim dromeozaurydem posiadającym długą, lekko zbudowaną czaszkę wraz z długim pyskiem i dużymi oczami. Miał on szeroki rowek ograniczony parą wypustków na przednio-grzbietowej powierzchni kości przedszczękowej. Na tej kości znajdował się wydłużony wyrostek, który zachodził na kości nosowe oraz rozciągał się poza nozdrza. W kości przedszczękowej znajdowało się 13 zębów z dużymi i siecznymi koronami. Trzy pierwsze zęby z kości szczękowej były znacznie zmniejszone i zgrupowane razem z następnym zębem bez żadnych oddzieleń przegrodami międzyzębowymi. Nzdrza zewnętrzne stanowiły około 30% długości przedoczodołowej części czaszki. Wyrostek potyliczny cechował się przednio-tylną (ang. anteroposteriorly) szeroką powierzchnią grzbietową. W kręgach szyjnych nie było pleuroceli. Jego żebra były skierowane do tyłu. Kości śródręcza II były w kształcie klepsydry z wyraźnie wklęsłymi powierzchniami przyśrodkowymi i bocznymi.
Lee i in. (2022) sugerują, że Natovenator podobnie jak Halszkaraptor był przystosowywany do wodnego trybu życia. Miał on opływowe ciało ułatwiające pływanie. Jest to przykład ewolucji konwergentej z ptakami nurkującymi. Można wymienić również inne cechy jako przystosowanie do wodnego trybu życia: wzrost liczby zębów, opóźniony wzorzec wymiany zębów przedszczękowych, zredukowane przednie zęby szczękowe, obecność rozwiniętego splotu naczyniowo-nerwowego w kości przedszczękowej, cofnięcie nozdrzy, wydłużenie szyi, budowę kręgów szyjnych i ogonowych oraz spłaszczenie kości długich kończyn przednich. Cechy te występowały również u żółwi, plezjozaurów i spinozaurydów. Pod wodą poruszał się za pomocą krótkich, przednich kończyn.
Systematyka
Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez autorów opisu omawiany teropod tworzy wspólny klad z Hulsanpes i Mahakala.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Natovenator dosłownie oznacza "pływający myśliwy". Odnosi się ona do diety związanej z rybami oraz hipotetycznego półwodnego trybu życia. Epitet gatunkowy polydontus znaczy "wielozębny" i nawiązuje do dużej ilości zębów, które posiadał.
Spis gatunków
Natovenator | Lee, Lee, Currie, Sissons, Park, Kim, Barsbold i Tsogtbaatar, 2022 |
N. polydontus | Lee, Lee, Currie, Sissons, Park, Kim, Barsbold i Tsogtbaatar, 2022 |
Bibliografia
Lee, S., Lee, YN., Currie, P.J., Sissons, R., Park, J.Y., Kim, Su-Hwan., Barsbold, R., Tsogtbaatar, K. (2022). "A non-avian dinosaur with a streamlined body exhibits potential adaptations for swimming". Communications Biology. 5 (1): 1–9 doi:10.1038/s42003-022-04119-9
- ↑ Oszacowanie własne (PK) na podstawie Fig. 4 w Lee i in., 2022