Notohypsilophodon

Autor:	Korekta:
Maciej Ziegler	Krzysztof Lichota Tomasz Sokołowski Kamil Kamiński

---

Notohypsilophodon (notohipsylofodont)
Długość:	ok. 1,3 m
Masa:	ok. 6 kg
Miejsce występowania:	Argentyna - prowincja Chubut (górna część dolnego ogniwa formacji Bajo Barreal)
Czas występowania	95,8-91 Ma późna kreda (środkowy cenoman-turon)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Ornithopoda Iguanodontia ?Elasmaria
Rekonstrukcja Hypsilophodon [1]

Wstęp

Notohypsilophodon to rodzaj bazalnego ?ornitopoda żyjącego na terenach współczesnej Argentyny. Prawdopodobnie żywił się roślinami i szybko biegał na dwóch nogach, umykając takim drapieżnikom, jak Xenotarsosaurus.

Etymologia

Nazwa Notohypsilophodon, znaczy tyle co "południowy Hypsilophodon" (dosłownie "południowy wysoki żeberkowany ząb"). Została ona nadana w odniesieniu do domniemanego pokrewieństwa i miejsca znalezienia skamieniałości tego zwierzęcia. Epitet gatunkowy nadano od miasta Comodoro Rivadavia, które jako pierwsze w Patagonii wsparło poszukiwaczy skamielin.

Materiał kopalny

Holotyp (UNPSJB-PV 942) to szkielet młodego osobnika zawierający kręgi (4 szyjne, 7 grzbietowych, 4 krzyżowe i 6 ogonowych), fragmenty 4 żeber, niekompletną lewą łopatkę, prawą kość kruczą i ramienną, kości łokciowe, niekompletną lewą kość udową, prawą piszczel i niekompletną lewą, lewą kość strzałkową i niekompletną prawą, prawą kość skokową, lewą kość piętową i 13 paliczków ze stopy wraz z trzema pazurami. Okaz typowy znajduje się w Narodowym Uniwersytecie Patagonii (hiszp. Universidad Nacional de la Patagonia).

Ważność taksonu i filogeneza

Martinez wyliczył wiele potencjalnych autapomorfii Notohysilophodon, jednak większość z nich ma szerszy zasięg wśród Ornithischia lub reprezentuje plezjomorfie. Ważność taksonu była więc przez pewien czas niepewna niepewna (Butler i in., 2008). Badania Ibricu i in. (2014) wykazały jednak, że był to ważny rodzaj.

Początkowo Notohypsilophodon uznano za pierwszego przedstawiciela Hypsilophodontidae znanego z Ameryki Południowej. Obecnie grupa ta jest uważana za parafiletyczną. Wg Ibricu i in. (2014) był to bazalny ornitopod. W analizie Boyda Notohypsilophodon okazał się przedstawicielem kladu Elasmaria, który znajduje się poza Ornithopoda i częścią Parksosauridae. W innych badaniach Elasmaria mieści się najczęściej wewnątrz Iguanodontia.

Spis gatunków

Notohypsilophodon	Martinez, 1998
N. comodorensis	Martinez, 1998

Bibliografia

Boyd, C.A. (2015). "The systematic relationships and biogeographic history of ornithischian dinosaurs". „PeerJ”. 3, s. e1523, 2015. DOI: 10.7717/peerj.1523.

Butler, R.J., Upchurch, P. & Norman, D.B. (2008). "The phylogeny of the ornithischian dinosaurs". Journal of Systematic Palaeontology 6 (1): 1–40. doi:10.1017/S1477201907002271

Ibiricu, L.M., Martínez, R.D., Luna, M. Casal & G.A. (2014). "A reappraisal of Notohypsilophodon comodorensis (Ornithischia: Ornithopoda) from the Late Cretaceous of Patagonia, Argentina" (PDF). Zootaxa. 3786 (4): 401–422. doi:10.11646/zootaxa.3786.4.1. [abstrakt]

Paul, G.S. (2010). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs", wyd. Princeton University.