Oviraptor: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Oviraptor''}} | {{DISPLAYTITLE:''Oviraptor''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [[kara32]], [[Tomasz Sokołowski]], [[Maciej Ziegler]] |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Adrian Tkocz]], [[Marcin Szermański]], [[Michał Siedlecki]] |
| − | + | |nazwa = ''Oviraptor'' (owiraptor) | |
| − | + | |długość = 1,9 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press. </ref> | |
| − | + | |wysokość = 75 cm (w biodrach)<ref name="Molina-Larramendi"></ref> | |
| − | [[Tomasz Sokołowski]] | + | |masa = 22 kg <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
| − | + | |dieta = mięsożerny/wszystkożerny | |
| − | [[Maciej Ziegler]] | + | |miejsce = [[Mongolia]] - Ajmak południowogobijski |
| − | | [[Adrian Tkocz]] | + | <small>([[formacja]] [[Djadokhta]] - Bayn Dzak) |
| − | [[Marcin Szermański]] | + | |czas = {{Występowanie|83.6|72.1}} |
| − | | | + | 83,6-72,1 [[Ma]]<br> |
| − | + | <small>[[późna kreda]] ([[kampan]])</small> | |
| − | + | |systematyka = | |
| − | + | [[Dinosauria]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |- | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |- | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | <small>(formacja [[ | ||
| − | |- | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | <small> | ||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
| Linia 55: | Linia 31: | ||
[[Oviraptoridae]] | [[Oviraptoridae]] | ||
| − | + | |grafika = Oviraptor Restoration.png | |
| − | + | |podpis = Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: PaleoNeolitic [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Oviraptor_Restoration.png] | |
| − | | | + | |PorównanieGrupa = Oviraptoridae |
| − | | | + | |PorównanieDługość = 1.9 |
| − | + | |mapa = | |
| − | + | }} | |
| − | |||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
Owiraptor to dinozaur z podrzędu teropodów. Pierwotnie został przyłączony przez [[Henry Osborn|Osborna]] do [[ornitomimid]]ów z powodu bezzębnego dzioba, a dopiero w [[1976]] roku [[Rinchen Barsbold]] stworzył nową rodzinę dla owiraptora i jego krewnych. Owiraptor został odkryty przez George'a Olsena w [[1923]] r. i opisany przez Henry'ego Osborna rok później. | Owiraptor to dinozaur z podrzędu teropodów. Pierwotnie został przyłączony przez [[Henry Osborn|Osborna]] do [[ornitomimid]]ów z powodu bezzębnego dzioba, a dopiero w [[1976]] roku [[Rinchen Barsbold]] stworzył nową rodzinę dla owiraptora i jego krewnych. Owiraptor został odkryty przez George'a Olsena w [[1923]] r. i opisany przez Henry'ego Osborna rok później. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| + | [[Plik:Oviraptor_E.Felcyn.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcaja przyżyciowa. Autorka: Edyta Felcyn.]] | ||
Nazwę oznaczającą "rabusia jaj" nadano mu, gdyż pierwszy szkielet znaleziono obok gniazda jaj przypisywanych protoceratopsom. Późniejsze badania dowiodły jednak, że były to jaja owiraptora. | Nazwę oznaczającą "rabusia jaj" nadano mu, gdyż pierwszy szkielet znaleziono obok gniazda jaj przypisywanych protoceratopsom. Późniejsze badania dowiodły jednak, że były to jaja owiraptora. | ||
==Materiał kopalny i pozycja filogenetyczna== | ==Materiał kopalny i pozycja filogenetyczna== | ||
| − | ''Oviraptor'' pozostaje słabo znany - jedyny okaz, który niewątpliwie pochodzi od niego jest fragmentaryczny (zawiera niekompletną czaszkę, kręgi szyjne i kończynę przednią) i został uznany przez [[Halszka Osmólska|Osmólską]] i współpracowników ([[2004]]) za [[takson]] trudny do [[diagnoza|zdiagnozowania]]. Ma też niepewną pozycję filogenetyczną. Popularny wizerunek tego dinozaura oparty jest na okazach błędnie przypisywanych do ''Oviraptor'' w przeszłości. | + | [[Plik:Oviraptor holotype.jpg|300px|thumb|right|Okaz typowy. Źródło: Colbert, 1953 [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Oviraptor_holotype.jpg].]] |
| + | ''Oviraptor'' pozostaje słabo znany - jedyny okaz (AMNH 6517), który niewątpliwie pochodzi od niego jest fragmentaryczny (zawiera niekompletną czaszkę, kręgi szyjne i kończynę przednią) i został uznany przez [[Halszka Osmólska|Osmólską]] i współpracowników ([[2004]]) za [[takson]] trudny do [[diagnoza|zdiagnozowania]]. Ma też niepewną pozycję filogenetyczną. Popularny wizerunek tego dinozaura oparty jest na okazach błędnie przypisywanych do ''Oviraptor'' w przeszłości. | ||
==Paleobiologia== | ==Paleobiologia== | ||
| Linia 77: | Linia 54: | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | | {{V|''Oviraptor''}} | |
| − | | {{Kpt|[[Henry Osborn|Osborn]]}}, [[1924]] | + | | {{Kpt|[[Henry Osborn|Osborn]]}}, [[1924]]b |
| + | |- | ||
| + | | = "Fenestrosaurus" | ||
| + | | {{Kpt|Osborn}}, 1924a | ||
| + | | ''[[nomen nudum]]'' | ||
| + | |- | ||
| + | | {{V| ''O. philoceratops''}} | ||
| + | | {{Kpt|({{Kpt|Osborn}}, 1924a)Osborn}}, 1924b | ||
|- | |- | ||
| − | + | | = "Fenestrosaurus philoceratops" | |
| − | | {{Kpt|Osborn}}, | + | | {{Kpt|Osborn}}, 1924a |
| + | | ''nomen nudum'' | ||
|- | |- | ||
| ''O. mongoliensis'' | | ''O. mongoliensis'' | ||
| Linia 89: | Linia 74: | ||
| ''O. yanshini'' | | ''O. yanshini'' | ||
| ({{Kpt|Barsbold}}, [[1981]]) {{Kpt|[[Gregory Paul|Paul]]}}, [[1988]] | | ({{Kpt|Barsbold}}, [[1981]]) {{Kpt|[[Gregory Paul|Paul]]}}, [[1988]] | ||
| − | | = ''[[ | + | | = ''[[Heyuannia]] yanshini'' |
|} | |} | ||
Wersja z 19:04, 6 kwi 2024
Do poprawy i aktualizacji.
| Autor: | kara32, Tomasz Sokołowski, Maciej Ziegler |
| Korekta: | Adrian Tkocz, Marcin Szermański, Michał Siedlecki |
| Oviraptor (owiraptor) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Długość | 1,9 m [1] | ||||
| Wysokość | 75 cm (w biodrach)[1] | ||||
| Masa | 22 kg [1] | ||||
| Dieta | mięsożerny/wszystkożerny | ||||
| Miejsce | Mongolia - Ajmak południowogobijski | ||||
| Czas |
83,6-72,1 Ma | ||||
| Systematyka | Dinosauria | ||||
 Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: PaleoNeolitic [3]
Porównanie wielkości Oviraptor i człowieka. | |||||
Wstęp
Owiraptor to dinozaur z podrzędu teropodów. Pierwotnie został przyłączony przez Osborna do ornitomimidów z powodu bezzębnego dzioba, a dopiero w 1976 roku Rinchen Barsbold stworzył nową rodzinę dla owiraptora i jego krewnych. Owiraptor został odkryty przez George'a Olsena w 1923 r. i opisany przez Henry'ego Osborna rok później.
Etymologia
Nazwę oznaczającą "rabusia jaj" nadano mu, gdyż pierwszy szkielet znaleziono obok gniazda jaj przypisywanych protoceratopsom. Późniejsze badania dowiodły jednak, że były to jaja owiraptora.
Materiał kopalny i pozycja filogenetyczna
Oviraptor pozostaje słabo znany - jedyny okaz (AMNH 6517), który niewątpliwie pochodzi od niego jest fragmentaryczny (zawiera niekompletną czaszkę, kręgi szyjne i kończynę przednią) i został uznany przez Osmólską i współpracowników (2004) za takson trudny do zdiagnozowania. Ma też niepewną pozycję filogenetyczną. Popularny wizerunek tego dinozaura oparty jest na okazach błędnie przypisywanych do Oviraptor w przeszłości.
Paleobiologia
Hipotezy odnoście paleobiologii owiraptora opierają się głównie na jego krewnych. Owiraptor doskonale biegał, zwłaszcza gdy rzucał się do ucieczki. Posiadał u przedniej łapy trzy palce zakończone pazurami, zaś u tylnej cztery (czwarty szczątkowy). Jego głowa, przypominająca głowę papugi, była wyposażona w krótki bezzębny dziób. Prawdopodobnie był opierzony. Nie jest pewne czym odżywiał się owiraptor - istnieją dowody co do mięsożerności (szkielet jaszczurki w okolicy brzucha) oraz do roślinożerności (gastrolity obok szkieletu krewnego owiraptora) - być może więc był wszystkożerny.
Spis gatunków
| Oviraptor | Osborn, 1924b | |
| = "Fenestrosaurus" | Osborn, 1924a | nomen nudum |
| O. philoceratops | (Osborn, 1924a)Osborn, 1924b | |
| = "Fenestrosaurus philoceratops" | Osborn, 1924a | nomen nudum |
| O. mongoliensis | Barsbold, 1986 | = Rinchenia mongoliensis |
| O. yanshini | (Barsbold, 1981) Paul, 1988 | = Heyuannia yanshini |
Wybrana bibliografia
Osborn, H. F. (1924) "Three new Theropoda, Protoceratops zone, central Mongolia". American Museum Novitates 144:1-12.
home.comcast.net/~eoraptor/Oviraptorosauria.htm#Oviraptorphiloceratops
![[3]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Oviraptor_Restoration.png){kind=link}
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Oviraptor_holotype.jpg){kind=link}
![[2]](http://en.wikipedia.org/wiki/File:Oviraptor_skull.jpg){kind=link}