Jianianhualong

Autor:	Korekta:
Kamil Kamiński

---

Jianianhualong
Długość:	ok. 1,1 m
Masa:	ok. 2,4 kg
Miejsce występowania:	Chiny, Liaoning (formacja Yixian)
Czas występowania	ok. 125-120 Ma wczesna kreda (apt)
Systematyka	Dinosauria Theropoda Tetanurae Coelurosauria Paraves Troodontidae
Rekonstrukcja. Autor: Julius T. Csotonyi. Źródło: Xu i in., 2017. [5].
Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[],"imageoverlays":null}

Wstęp

Jianianhualong to niewielki troodontyd z wczesnej kredy, występujący na terenie dzisiejszych Chin. Znany jest z jednego, ale za to niemal kompletnego szkieletu z zachowanymi śladami piór, co jest bardzo częste wśród teropodów z formacji Yixian. Został on nazwany i opisany w 2017 r. przez Xu Xinga i współpracowników. Jianianhualong wykazuje mozaikę cech zaawansowanych i prymitywnych. Jego bliskim krewnym mógł być znaleziony w tej samej formacji skalnej Sinusonasus.

Etymologia

Nazwa Jianianhualong pochodzi od firmy Jianianhua, która wspierała badania, oraz chińskiego słowa long , czyli „smok”. Epitet gatunkowy honoruje Fangfang Teng, która zabezpieczyła holotyp do badań.

Materiał kopalny

Holotyp (DLXH 1218) to niemal kompletny szkielet dorosłego osobnika z zachowanymi śladami piór. Brakuje m.in. kości przedszczękowych, a niektóre elementy kręgosłupa i kończyn tylnych zachowały się w złym stanie.

Budowa

Holotyp. Źródło: Xu i in., 2017. [1].

Czaszka była względnie mała (stanowiła 75% długości kości udowej), i patrząc z boku, miała prawie trójkątny kształt. Są to cechy typowe dla bazalnych Paraves. Podobnie jak u Mei czaszka miała stosunkowo krótki pysk i silnie rozszerzony dach. Dół przedoczodołowy był rozległy, o niemal trójkątnym kształcie. Tak jak u zaawansowanych troodontydów, w jego obrębie widoczne były dwa duże otwory w widoku bocznym – okno szczękowe i okno przedoczodołowe. Jianianhualong cechował się heterodontyzmem – zęby różniły się w zależności od położenia w szczękach. Przednie zęby były gęsto upakowane, smukłe i liściokształtne. Te położone w głębi pyska były jednak grubsze, zakrzywione do tyłu i luźniej rozmieszczone. Kość szczękowa zawierała prawdopodobnie dwadzieścia jeden zębów, a kość zębowa – dwadzieścia pięć. Od reszty troodontydów Jianianhualong odróżniał się cechami budowy kości łzowej i szczękowej.

Czaszka. Źródło: Xu i in., 2017. [2].

Holotyp zawiera niemal cały kręgosłup, ale stan ich zachowania uniemożliwia podanie dokładnej liczby poszczególnych kręgów. Obręcz barkowa wykazywała kilka cech charakterystycznych dla zaawansowanych troodontydów. Kość ramienna miała ok. 70% długości kości udowej i była od niej smuklejsza. Kość łokciowa była nieco krótsza od ramiennej i w odróżnieniu od większości przedstawicieli Trooodntidae – lekko pochylona do tyłu. Dłonie wykazywały budowę typową dla maniraptorów. Kończyły się trzema uzbrojonymi w pazury palcami, a swoją długością przewyższały o 40% kość ramienną i niemal dorównywały kości udowej. Pazury dłoni były masywne, bocznie spłaszczone i silnie zakrzywione. Ogólnie przednie kończyny były dość krótkie i smukłe. Miednica była zbudowana podobnie jak u bazalnych troodontydów, z dosyć małą kością biodrową, tylno-brzusznie zorientowaną kością łonową i krótką kością kulszową. Kość udowa przypominała analogiczną kość Anchiornis. Tak jak u innych troodontydów i dromeozaurydów, na drugim palcu stopy znajdował się powiększony, zakrzywiony pazur. Znaczna część tylnych kończyn holotypu jest słabo zachowana.

Kręgosłup. Źródło: Xu i in., 2017. [3].

Ślady piór zachowały się wokół kręgów oraz kończyn. Te umieszczone na szyi miały co najmniej 30 mm długości, na grzbiecie ok. 75 mm, a na ogonie długość piór mogła dochodzić nawet do 120 mm. Wzorzec opierzenia w tej części ciała był podobny jak u Anchiornis, Archaeopteryx i Jinfengopteryx. Same pióra Jianianhualong różnią się jednak budową od tych zwierząt. Jedno z widocznych piór ogonowych wykazuje silną asymetrię. Jest to pierwsze takie znalezisko u troodontydów. Asymetria piór omawianego teropoda różni się jednak od tej znanej u współczesnych ptaków. Cecha ta mogła być pomocna w redukowaniu oporów aerodynamicznych podczas ruchu zwierzęcia. Stan zachowania opierzenia na kończynach uniemożliwia ich dokładniejsze zbadanie, jednak ślady wokół kości piszczelowej pozwalają określić długość piór w tym miejscu na ok. 70 mm.

Rekonstrukcja. Autor: Danny Cicchetti [4].

Spis gatunków

Jianianhualong	Xu, Currie, Pittman, Xing, Meng, Lü, Hu i Yu, 2017
J. tengi	Xu, Currie, Pittman, Xing, Meng, Lü, Hu i Yu, 2017

Bibliografia

Xu, X.; Currie, P.; Pittman, M.; Xing, L.; Meng, Q.; Lü, J.; Hu, D.; Yu, C. (2017). "Mosaic evolution in an asymmetrically feathered troodontid dinosaur with transitional features". Nature Communications. doi:10.1038/ncomms14972