Anomalipes: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
Linia 1: Linia 1:
−
{{DISPLAYTITLE:''Anomalipes''}}
+
{{DISPLAYTITLE:''Elrhazosaurus''}}
 
<small>
 
<small>
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
Linia 5: Linia 5:
 
| Korekta:
 
| Korekta:
 
|-
 
|-
−
|[[Kamil Kamiński]]
+
| [[Kamil Kamiński]]
 +
|
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
Linia 12: Linia 13:
  
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
−
! colspan=2 | ''Anomalipes'' (anamalipes)
+
! colspan=2 | ''Elrhazosaurus''
 
|-
 
|-
 
! '''Długość''':
 
! '''Długość''':
−
| ?ok. 2 m
+
| ok. 3 m  
  
 
|-
 
|-
 
! '''Masa''':
 
! '''Masa''':
−
| kilkadziesiąt kg
+
| ok. 48 kg
−
 
 
 
|-
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
−
| [[Chiny]] - prowincja Shandong
+
| [[Niger]]
  
−
<small>(grupa Wangshi)</small>
+
<small>([[formacja]] [[Elrhaz]])</small>
 
|-
 
|-
−
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''  
+
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
−
| [[późna kreda]]
+
| ok. 112 [[Ma ]]
 +
 
 +
<small>[[wczesna kreda]] ([[apt]] – [[alb]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
 
| [[Dinosauria]]
 
| [[Dinosauria]]
  
−
[[Theropoda]]
+
[[Ornithischia]]
−
 
 
−
[[Tetanurae]]
 
  
−
[[Coelurosauria]]
+
[[Ornithopoda]]
  
−
[[Oviraptorosauria]]
+
[[Iguanodontia]]
  
−
[[Caenagnathidae]]
+
[[Dryomorpha]]
  
 +
[[Dryosauridae]]
 
|-
 
|-
−
| colspan=2 |[[Plik: Gigantoraptor_BW.jpg|400px]]  
+
| colspan=2 |[[Plik:DryosaurusNV.jpg|400px]]  
−
<small>Rekonstrukcja ''[[Gigantoraptor]]''. ''Anomalipes'' mógł  
+
<small>Rekonstrukcja ''[[Valdosaurus]]''. ''Elrhazosaurus'' mógł
  
−
być podobny, choć na pewno znacznie mniejszy.
+
wyglądać podobnie. Autor: Foolp
−
Autor: Nobu Tamura
+
[https://en.wikipedia.org/wiki/Dryosaurus#/media/File:DryosaurusNV.jpg].</small>
−
[http://spinops.blogspot.com)].</small>
 
−
|-
 
 
|}
 
|}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Anomalipes'' to [[rodzaj]] [[Oviraptorosauria|owiraptorozaura]] z [[późna kreda|późnej kredy]] [[Chiny|Chin]]. Znany jest tylko ze szczątków jednej kończyny tylnej. Podobnie jak zdecydowana większość przedstawicieli tej grupy [[Theropoda|teropodów]], był to dość niewielki, ptakopodobny [[dinozaur]].  
+
''Elrhazosaurus'' to [[rodzaj]] dość prymitywnego iguanodonta żyjącego we wczesnej kredzie na terenach obecnej Afryki Północnej. Znamy tylko pojedynczą kość tego zwierzęcia. Przez lata klasyfikowany był  jako [[gatunek]] należący do ''[[Valdosaurus]]'', dopiero w 2009 r. przeniesiono go do osobnego rodzaju. Był on stosunkowo niewielkim, zapewne dwunożnym i lekko zbudowanym roślinożercą.
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
−
Nazwa ''Anomalipes'' pochodzi od łacińskich słów ''anomalous'' („nietypowy”, „nienormalny”) oraz ''pes'' („stopa”). Nawiązuje ona do niezwykłej budowy stóp tego zwierzęcia. Epitet gatunkowy honoruje chińskiego paleontologa [[Zhao Xijin]].  
+
Nazwa [[rodzaj]]owa ''Elrhazosaurus'' nawiązuje do formacji [[Elrhaz]], w której osadach znaleziono szczątki tego zwierzęcia. Epitet gatunkowy pochodzi od nazwy państwa Niger, na terenie którego znajduje się wspomniana formacja skalna.
  
−
==Materiał kopalny i budowa==
+
==Materiał kopalny==
−
[[Holotyp]] (ZCDM V0020) to niekompletna lewa kończyna tylna (kość udowa bez bliższego końca, k. piszczelowa bez dalszego końca, k. strzałkowa bez bliższego końca, III k. śródstopia i dwa paliczki). Szczątki te nie zachowały się w porządku anatomicznym, ale naukowcy uznali, że należały do jednego osobnika.  
+
[[Holotyp]] (GDF 332) to niekompletna lewa kość udowa.
  
−
Pomimo skąpego materiału kopalnego, naukowcom udało się wskazać unikatową kombinację cech budowy kości udowej, śródstopia i paliczków stóp, która odróżnia anomalipesa od innych cenagnatydów. Jak na przedstawiciela swojej rodziny, był on dość niewielki. Kość udowa mierzyła ok. 300 mm, nieco mniej niż okaz TMP 79.20.1, przypisywany do ''[[Chirostenotes]]'' i szacowany na 50-67 kg masy (Funston i in., 2015). Podobnie jak u reszty cenagnatydów, kość udowa była krótsza od piszczelowej, a śródstopie było wydłużone. Stopa nie miała w pełni rozwiniętej struktury ''[[arctometatarsus]]''. Wiele cech budowy zbliża ''Anomalipes'' do znacznie większego ''[[Gigantoraptor]]'', który mógł być jego bliskim krewnym.  
+
Do tego rodzaju może też należeć fragment kości udowej, kawałek kości ramiennej oraz dwa paliczki stopy ([[Peter Galton|Galton]] i [[Phelippe Taquet|Taquet]], 1982).  
 +
 
 +
==Historia taksonu==
 +
Szczątki ''Elrhazosaurus'' zostały zebrane w 1973 r. przez [[Philippe Taquet|Philippe Taqueta]]. W 1982 r. opisali je Galton i wspomniany Taquet jako ''[[Valdosaurus]] nigeriensis''. Kość udowa przypominała analogiczną kość ''[[Valdosaurus]] canaliculatus'', różniła się jednak kilkoma cechami. W 2009 r. Galton uznał jednak, ze różnice te, w połączeniu z rozbieżnością stratygraficzną (gatunek typowy ''[[Valdosaurus]]'' pochodzi bowiem z [[barrem]]u Anglii) stanowią wystarczający powód dla utworzenia nowego rodzaju ''Elrhazosaurus''.
 +
[[Plik:Valdosaurus_nigeriensis.JPG|300px|thumb|right|Holotyp (kość udowa) ''Elrhazosaurus''. Autor zdjęcia: Ghedo [https://en.wikipedia.org/wiki/Elrhazosaurus#/media/File:Valdosaurus_nigeriensis.JPG].]]
 +
 
 +
==Paleoekologia==
 +
''Elrhazosaurus'' żył obok swoich większych krewniaków: [[Uranosaurus|uranozaura]] i [[Lurdusaurus|lurduzaura]], a także innych roślinożerców. Zagrożeniem dla tego niewielkiego wegetarianina mogło być kilka gatunków [[Theropoda|teropodów]] oraz ogromne krokodylomorfy. Zob. też [[Ouranosaurus#Paleobiologia i Paleoekologia]].  
  
−
==Spis gatunków==
 
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
−
|{{V|''Anomalipes''}}
+
|{{V|''Elrhazosaurus'' }}
−
|{{Kpt|[[Yu Yilun|Yu]], [[Wang Kebai|Wang]], [[Chen Shuqing|Chen]], [[Corwin Sullivan|Sullivan]], [[Wang Shuo|Wang]], [[Wang Peie|Wang]]}} i {{Kpt|[[Xu Xing|Xu]]}},  [[2018]]
+
|{{Kpt|[[Peter Galton|Galton]]}},  [[2009]]
 
|-
 
|-
−
|{{V|''A. zhaoi''}}
+
|{{V|''E. nigeriensis''}}
−
|{{Kpt|[[Yu Yilun|Yu]], [[Wang Kebai|Wang]], [[Chen Shuqing|Chen]], [[Corwin Sullivan|Sullivan]], [[Wang Shuo|Wang]], [[Wang Peie|Wang]]}} i {{Kpt|[[Xu Xing|Xu]]}}, [[2018]]
+
|{{Kpt|[[Peter Galton|Galton]]}}, [[2009]]
 +
|-
 +
| = ''[[Valdosaurus]] nigeriensis''
 +
|{{Kpt|[[Peter Galton|Galton]]}} i {{Kpt|[[Phelippe Taquet|Taquet]]}}, [[1982]]
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
−
<small> Funston, G.F., Persons, W.S., Bradley, G.J. & Currie, P.J. (2015). "New material of the large-bodied caenagnathid ''Caenagnathus collinsi'' from the Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada" Cretaceous Research, 54, 179-187. [[doi:10.1016/j.cretres.2014.12.002]].
+
<small>
 +
Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) ''"Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage"'' PLoS Biology, 12(5), e1001853. [[doi:10.1371/journal.pbio.1001853]]
  
−
Yu, Y., Wang, K., Chen, S., Sullivan, C., Wang, S., Wang, P., Xu, X. (2018) "A new caenagnathid dinosaur from the Upper Cretaceous Wangshi Group of Shandong, China, with comments on size variation among oviraptorosaurs". Scientific Reports, 8. [[doi:10.1038/s41598-018-23252-2]]. </small>
+
Galton, P.M., Taquet, P. (1982). "''Valdosaurus'', a hypsilophodontid dinosaur from the Lower Cretaceous of Europe and Africa". Géobios. 15 (2): 147–159. [[doi:10.1016/s0016-6995(82)80017-x]].
 +
 
 +
Galton, P.M. (2009). "Notes on Neocomian (Late Cretaceous) ornithopod dinosaurs from England – ''Hypsilophodon'', ''Valdosaurus'', "Camptosaurus", "Iguanodon" – and referred specimens from Romania and elsewhere". Revue de Paléobiologie. 28 (1): 211–273.
 +
 
 +
Holtz, T. (2012) ''"Dinosaurs"'' (suplement) [[https://www.geol.umd.edu/~tholtz/dinoappendix/HoltzappendixWinter2011.pdf]]
 +
</small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
−
[[Kategoria:Saurischia]]
+
[[Kategoria:Ornithischia]]
−
[[Kategoria:Theropoda]]
+
[[Kategoria:Ornithopoda]]
−
[[Kategoria:Tetanurae]]
+
[[Kategoria:Iguanodontia]]
−
[[Kategoria:Coelurosauria]]
+
[[Kategoria:Afryka]]
−
[[Kategoria:Oviraptorosauria]]
+
[[Kategoria:Niger]]
−
[[Kategoria:Azja]]
 
−
[[Kategoria:Chiny]]
 
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 +
[[Kategoria:Apt]]
 +
[[Kategoria:Alb]]

Wersja z 19:56, 17 lip 2018

Autor: Korekta:
Kamil Kamiński

Elrhazosaurus
Długość: ok. 3 m
Masa: ok. 48 kg
Miejsce występowania: Niger

(formacja Elrhaz)

Czas występowania ok. 112 Ma

wczesna kreda (apt – alb)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Ornithopoda

Iguanodontia

Dryomorpha

Dryosauridae

DryosaurusNV.jpg

Rekonstrukcja Valdosaurus. Elrhazosaurus mógł

wyglądać podobnie. Autor: Foolp [2].

Wstęp

Elrhazosaurus to rodzaj dość prymitywnego iguanodonta żyjącego we wczesnej kredzie na terenach obecnej Afryki Północnej. Znamy tylko pojedynczą kość tego zwierzęcia. Przez lata klasyfikowany był jako gatunek należący do Valdosaurus, dopiero w 2009 r. przeniesiono go do osobnego rodzaju. Był on stosunkowo niewielkim, zapewne dwunożnym i lekko zbudowanym roślinożercą.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Elrhazosaurus nawiązuje do formacji Elrhaz, w której osadach znaleziono szczątki tego zwierzęcia. Epitet gatunkowy pochodzi od nazwy państwa Niger, na terenie którego znajduje się wspomniana formacja skalna.

Materiał kopalny

Holotyp (GDF 332) to niekompletna lewa kość udowa.

Do tego rodzaju może też należeć fragment kości udowej, kawałek kości ramiennej oraz dwa paliczki stopy (Galton i Taquet, 1982).

Historia taksonu

Szczątki Elrhazosaurus zostały zebrane w 1973 r. przez Philippe Taqueta. W 1982 r. opisali je Galton i wspomniany Taquet jako Valdosaurus nigeriensis. Kość udowa przypominała analogiczną kość Valdosaurus canaliculatus, różniła się jednak kilkoma cechami. W 2009 r. Galton uznał jednak, ze różnice te, w połączeniu z rozbieżnością stratygraficzną (gatunek typowy Valdosaurus pochodzi bowiem z barremu Anglii) stanowią wystarczający powód dla utworzenia nowego rodzaju Elrhazosaurus.

Holotyp (kość udowa) Elrhazosaurus. Autor zdjęcia: Ghedo [1].

Paleoekologia

Elrhazosaurus żył obok swoich większych krewniaków: uranozaura i lurduzaura, a także innych roślinożerców. Zagrożeniem dla tego niewielkiego wegetarianina mogło być kilka gatunków teropodów oraz ogromne krokodylomorfy. Zob. też Ouranosaurus#Paleobiologia i Paleoekologia.

Elrhazosaurus Galton, 2009
E. nigeriensis Galton, 2009
= Valdosaurus nigeriensis Galton i Taquet, 1982

Bibliografia

Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. doi:10.1371/journal.pbio.1001853

Galton, P.M., Taquet, P. (1982). "Valdosaurus, a hypsilophodontid dinosaur from the Lower Cretaceous of Europe and Africa". Géobios. 15 (2): 147–159. doi:10.1016/s0016-6995(82)80017-x.

Galton, P.M. (2009). "Notes on Neocomian (Late Cretaceous) ornithopod dinosaurs from England – Hypsilophodon, Valdosaurus, "Camptosaurus", "Iguanodon" – and referred specimens from Romania and elsewhere". Revue de Paléobiologie. 28 (1): 211–273.

Holtz, T. (2012) "Dinosaurs" (suplement) [[3]]

Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Anomalipes&oldid=20770”