Yinlong

Autor:	Dawid Mazurek, Jakub Starzyński, Dawid Mika, Maciej Ziegler
Korekta:	Marcin Szermański, Karol Sabath, Adrian Sztuba

---

Yinlong (jinlong)
Długość	ok. 1,5 m
Dieta	roślinożerny
Miejsce	Chiny (formacja Shishugou)
Czas	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 ok. 162-159 Ma późna jura (oksford)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Genasauria Neornithischia Cerapoda Marginocephalia Ceratopsia Chaoyangsauridae
Rekonstrukcja Yinlong. Autor: Nobu Tamura [2]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":3,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EWucaiwan - formacja \u003Ca href=\"/index.php?title=Shishugou\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"Shishugou (strona nie istnieje)\"\u003EShishugou\u003C/a\u003E|\u003Csmall\u003E\u003Ci\u003EYinlong downsi\u003C/i\u003E \u003C/small\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"Wucaiwan - formacja Shishugou|Yinlong downsi \n","link":"","lat":44.89999999999999857891452847979962825775146484375,"lon":89.2000000000000028421709430404007434844970703125,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Jinlong (Yinlong) to jeden z najwcześniejszych znanych ceratopsów, który żył w późnej jurze na terenach dzisiejszych Chin.

Materiał kopalny

Holotypem jest prawie kompletny szkielet (brakuje jedynie tylnej części ogona) wraz z czaszką (IVPP V14530). Jest to osobnik prawie dorosły, o czym świadczą widoczne szwy między trzonami kręgów a wyrostkami neuralnymi na przedkrzyżowych kręgach. Czaszka ma długość 18 cm. W części brzusznej znaleziono siedem gastrolitów. Oprócz holotypu znaleziono także kilka innych osobników. Czaszka największego - IVPP V18637 - ma ok. 23–25 cm długości (dokładna długość jest nieznana ze względu na jej niekompletność).

Etymologia

Nazwa rodzajowa jinlonga pochodzi od mandaryńskich słów oznaczających "ukryty (yin) smok (long)" - jest to nawiązanie do filmu "Przyczajony tygrys, ukryty smok", którego część scen kręcono niedaleko lokalizacji, z której pochodzi odkryty w 2004 roku holotyp tego ceratopsa. Epitet gatunkowy (downsi) to ukłon w stronę nieżyjącego już Willa Downsa, uczestnika wielu wypraw paleontologicznych do Azji.

Budowa i paleobiologia

Czaszka Yinlong downsi. Autor: Kabacchi [1]

Stosunkowo krótkie (<40% tylnych) i smukłe kończyny przednie oraz bardzo masywne i długie tylne świadczą, że Yinlong był zwierzęciem dwunożnym. Co ciekawe, jego jeszcze bardzo pierwotna prakryza była zbudowana wyłącznie z kości łuskowej, a nie także z ciemieniowej, jak u późniejszych ceratopsów. Tylna część czaszki była proporcjonalnie głęboka (patrząc z boku) i ekstremalnie szeroka w obszarze zaoczodołowym (patrząc z góry). Ogólnie, czaszka była w stosunku do reszty ciała duża jak na przeciętnego dinozaura ptasiomiednicznego, ale mała jak na ceratopsa. Na stopach jinlonga występowały kopytopodobne pazury, a na dłoniach - również ostre. Obecność kości rostralnej w przedniej części górnej szczęki jest cechą pozwalająca bez wątpienia uznać go za ceratopsa, ale posiadał on również cechy charakterystyczne dla pachycefalozaurów i heterodontozaurydów (autorzy opisu Yinlong te ostatnie i marginocefale połączyli w klad Heterodontosauriformes, ale nowsze analizy filogenetyczne [oparte na macierzy Butlera i in. 2008 - np. zawierająca Yinlong analiza Makovicky i in., 2011] wskazują, że podobieństwa między nimi wynikają z konwergencji, a nie są odziedziczenia po wspólnym przodku [zob. Ornithischia#Kladogramy]).

Na każdej z dwóch kości przedszczękowych znajdowały się 3 zęby, na szczękowych 13, a na zębowych 15. Pierwsze dwa zęby przedszczękowe były większe od zębów szczękowych oraz trzeciego zęba przedszczękowego. U większości okazów jinlonga zęby przedszczękowe były w kształcie stożka i nie zakrzywiały się. Jednak u jednego okazu (IVPP V18636) drugi ząb przedszczękowy był w kształcie ostrza i był lekko zakrzywiony. Przypominał on zęby teropodów, podobne występowały również u niektórych heterodontozaurów i pachycefalozaurów. Mogła to być cecha związana ze zmiennością w obrębie gatunku lub z dymorfizmem płciowym.

Jinlong był roślinożercą (jak wszystkie ceratopsy), który żerował wśród nisko rosnącej roślinności. W brzusznej części ciała holotypu znaleziono siedem gastrolitów. Mają one średnice 1-1,5 cm i jak u Psittacosaurus są one w stosunku do rozmiarów ciała duże (zob. też Psittacosaurus#Pokarm i gastrolity).

W tej samej formacji znaleziono skamieliny innego ceratopsa (Hualianceratops), a także wczesnego tyranozauroida Guanlong. Jinlong prawdopodobnie padał ofiarą tego drugiego. Znaleziono tam także inne dinozaury - zob. Limusaurus#Paleoekologia.

W kulturze masowej

Yinlong pojawia się w popularnonaukowym programie "Dino Death Trap", nakręconym przez National Geographic. Jest tam przedstawiony jako "niewielki przodek gigantycznych dinozaurów jak Triceratops". Podkreślana jest także waga odkrycia skamieliny, która "dostarczyła zdjęcia z ewolucji dinozaurów”.

Spis gatunków

Yinlong	Xu, Forster, Clark i Mo, 2006
Y. downsi	Xu, Forster, Clark i Mo, 2006

Bibliografia

Xu, X., Forster, C. A., Clark, J. M., & Mo, J. (2006). A basal ceratopsian with transitional features from the Late Jurassic of northwestern China. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 273(1598), 2135–2140. doi:10.1098/rspb.2006.3566

Han, F.-L., Forster, C. A., Clark, J. M., & Xu, X. (2015). Cranial anatomy of Yinlong downsi (Ornithischia: Ceratopsia) from the Upper Jurassic Shishugou Formation of Xinjiang, China. Journal of Vertebrate Paleontology, 36(1), e1029579. doi:10.1080/02724634.2015.1029579

Han, F., Forster, C. A., Xu, X., & Clark, J. M. (2017). Postcranial anatomy of Yinlong downsi (Dinosauria: Ceratopsia) from the Upper Jurassic Shishugou Formation of China and the phylogeny of basal ornithischians. Journal of Systematic Palaeontology, 16(14), 1159–1187. doi:10.1080/14772019.2017.1369185