Ajkaceratops: Różnice pomiędzy wersjami
m (Zastępowanie tekstu - "Występowanie3" na "Występowanie") |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Ajkaceratops''}} | {{DISPLAYTITLE:''Ajkaceratops''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [[Paweł Kryta]], [[Marcin Szermański]] |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Maciej Ziegler]], [[Łukasz Czepiński]] |
| − | + | |nazwa = ''Ajkaceratops'' (ajkaceratops) | |
| − | + | |długość = ok. 1 m | |
| − | + | |masa = | |
| − | [[Marcin Szermański]] | + | |wysokość = |
| − | | [[Maciej Ziegler]] | + | |dieta = |
| − | | | + | |miejsce = [[Węgry]]<br> |
| − | + | <small>Iharkút ([[formacja]] [[Csehbánya]])</small> | |
| − | + | |czas = {{Występowanie|86|83}} | |
| − | + | około 86–83 [[Ma]]<br> | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | [[Węgry]] | ||
| − | |||
| − | <small>([[ | ||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | około 86–83 [[Ma]] | ||
| − | |||
<small>późna [[kreda]] ([[santon]])</small> | <small>późna [[kreda]] ([[santon]])</small> | ||
| − | | | + | |systematyka = [[Dinosauria]] |
| − | |||
| − | |||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
| − | [[Genasauria]] | + | ?[[Genasauria]] |
| − | [[Cerapoda]] | + | ?[[Cerapoda]] |
| − | [[Marginocephalia]] | + | ?[[Marginocephalia]] |
| − | [[Ceratopsia]] | + | ?[[Ceratopsia]] |
| − | [[Neoceratopsia]] | + | ?[[Neoceratopsia]] |
| − | [[Coronosauria]] | + | ?[[Coronosauria]] |
| − | ? [[Protoceratopsidae]] | + | ?[[Protoceratopsidae]] |
| − | | | + | |grafika = Ajkaceratops.jpg |
| − | + | |podpis = Holotyp ''Ajkaceratops'' - przód pyska. | |
| − | + | |PorównanieGrupa = | |
| − | | | + | |PorównanieDługość = |
| − | + | |mapa = <display_points type="terrain" zoom=4> | |
| − | | | ||
| − | | | ||
| − | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
47°14' N, 17°38' E~[[Formacja Csehbánya]], Iharkút, hrabstwo Veszprém, [[Węgry]]~<small>''A. kozmai''<br> | 47°14' N, 17°38' E~[[Formacja Csehbánya]], Iharkút, hrabstwo Veszprém, [[Węgry]]~<small>''A. kozmai''<br> | ||
</display_points> | </display_points> | ||
| − | + | }} | |
| − | |||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Ajkaceratops'' to [[rodzaj]] dinozaura | + | ''Ajkaceratops'' to [[rodzaj]] [[Ornithischia|dinozaura ptasiomiednicznego]], być może [[ceratops]]. Jego szczątki odkryte zostały nieopodal węgierskiego miasta Ajka w skałach datowanych na późną kredę ([[santon]]). Jako ceratops, byłby on jedynym, obok niepewnego ''[[Craspedodon]]'' i fragmentarycznych znalezisk ze Szwecji, przedstawicielem tej grupy z Europy. Nie osiągał on dużych rozmiarów, mierzył około 1 metra długości. ''Ajkaceratops'' został opisany przez [[Attila Ősi|Ősi]]ego, [[Richard Butler|Butler]]a i [[David Weishampel|Weishampel]]a w [[2010]] roku. |
| − | |||
| − | |||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]] o numerze katalogowym MTM V2009.192.1 to następujące kości: zrośnięte kości przedszczękowe i rostralna z elementami kości szczękowej. Przechowywany on jest w Węgierskim Muzeum Historii Naturalnej w Budapeszcie. | + | [[Holotyp]] o numerze katalogowym MTM V2009.192.1 to następujące kości: zrośnięte kości przedszczękowe i (prawdopodobnie) rostralna z elementami kości szczękowej. Przechowywany on jest w Węgierskim Muzeum Historii Naturalnej w Budapeszcie. |
Materiał przypisany: MTM V2009.193.1, V2009.194.1, V2009.195.1, V2009.196.1 to cztery kości przedzębowe. | Materiał przypisany: MTM V2009.193.1, V2009.194.1, V2009.195.1, V2009.196.1 to cztery kości przedzębowe. | ||
| + | |||
| + | Autorzy oryginalnego opisu uznali, że ''Ajkaceratops'' należał prawdopodobnie do [[Protoceratopidae]], a obecność dodatkowego otworu przedoczodołowego na miejscu styku kości szczękowej i przedszczękowej, zasugerowało autorom jego bliskie pokrewieństwo z ''[[Bagaceratops]]'' z [[Mongolia|Mongolii]] (Ősi i in., 2010). Ze względu na szczątkowy materiał kopalny, przynależność ''Ajkaceratops'' do dinozaurów rogatych, oraz obecność kości rostralnej była kwestionowana (Makovicky, 2012; Czepiński, 2019). Sam otwór na szwie przedszczekowo-szczękowym tylko pobieżnie przypomina ten u ''Bagaceratops'', i może być homologiczny z przednim obniżeniem na k. szczękowej u innych ptasiomiednicznych, np. ''[[Thescelosaurus]]'' (Czepiński, 2019). Niedawne badania zębów z Csehbánya zdają się jednak sugerować, że ceratopsy były obecne w tym miejscu (Virág & Ősi, 2017). | ||
==Lokalizacja odkryć== | ==Lokalizacja odkryć== | ||
| − | [[Formacja Csehbánya]] ([[santon]]), Iharkút, hrabstwo Veszprém, zachodnie [[Węgry]]. W okolicach tych znaleziono wcześniej inne późnokredowe dinozaury, takie jak endemiczne [[ornitopod]]y i [[bazalny|bazalne]] [[nodozauryd]]y. | + | [[Formacja]] [[Csehbánya]] ([[santon]]), Iharkút, hrabstwo Veszprém, zachodnie [[Węgry]]. W okolicach tych znaleziono wcześniej inne późnokredowe dinozaury, takie jak endemiczne [[ornitopod]]y i [[bazalny|bazalne]] [[nodozauryd]]y. |
==Paleoekologia== | ==Paleoekologia== | ||
| Linia 94: | Linia 67: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small>Ősi, | + | <small>Ősi, A. Butler, R.J., Weishampel, D.B., 2010. A Late Cretaceous ceratopsian dinosaur from Europe with Asian affinities. ''Nature'' 465 (7297): 466–468. [http://doi.org/10.1038/nature09019]. |
| + | |||
| + | Czepiński, Ł., 2019. Ontogeny and variation of a protoceratopsid dinosaur ''Bagaceratops rozhdestvenskyi'' from the Late Cretaceous of the Gobi Desert. ''Historical biology'', w druku. [https://doi.org/10.1080/08912963.2019.1593404] | ||
| + | |||
| + | Makovicky, P.J., 2012. ''Marginocephalia''. W: Brett-Surman, M.K., Holtz, T.R., Farlow, J.O., editors. ''The complete dinosaur''. Bloomington: Indiana University Press; p. 527–549. | ||
| + | |||
| + | Virág, A. & Ősi, A., 2017. Morphometry, microstructure, and wear pattern of neornithischian dinosaur teeth from the upper cretaceous Iharkút locality (Hungary). ''Anatomical Record'' 300: 1439–1463. | ||
http://en.wikipedia.org/wiki/Ajkaceratops</small> | http://en.wikipedia.org/wiki/Ajkaceratops</small> | ||
Wersja z 13:30, 25 cze 2019
| Autor: | Paweł Kryta, Marcin Szermański |
| Korekta: | Maciej Ziegler, Łukasz Czepiński |
| Ajkaceratops (ajkaceratops) | |
|---|---|
| Długość | ok. 1 m |
| Miejsce | Węgry |
| Czas | |
| Systematyka | Dinosauria |
 Holotyp Ajkaceratops - przód pyska. | |
| Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Ajkaceratops to rodzaj dinozaura ptasiomiednicznego, być może ceratops. Jego szczątki odkryte zostały nieopodal węgierskiego miasta Ajka w skałach datowanych na późną kredę (santon). Jako ceratops, byłby on jedynym, obok niepewnego Craspedodon i fragmentarycznych znalezisk ze Szwecji, przedstawicielem tej grupy z Europy. Nie osiągał on dużych rozmiarów, mierzył około 1 metra długości. Ajkaceratops został opisany przez Ősiego, Butlera i Weishampela w 2010 roku.
Materiał kopalny
Holotyp o numerze katalogowym MTM V2009.192.1 to następujące kości: zrośnięte kości przedszczękowe i (prawdopodobnie) rostralna z elementami kości szczękowej. Przechowywany on jest w Węgierskim Muzeum Historii Naturalnej w Budapeszcie.
Materiał przypisany: MTM V2009.193.1, V2009.194.1, V2009.195.1, V2009.196.1 to cztery kości przedzębowe.
Autorzy oryginalnego opisu uznali, że Ajkaceratops należał prawdopodobnie do Protoceratopidae, a obecność dodatkowego otworu przedoczodołowego na miejscu styku kości szczękowej i przedszczękowej, zasugerowało autorom jego bliskie pokrewieństwo z Bagaceratops z Mongolii (Ősi i in., 2010). Ze względu na szczątkowy materiał kopalny, przynależność Ajkaceratops do dinozaurów rogatych, oraz obecność kości rostralnej była kwestionowana (Makovicky, 2012; Czepiński, 2019). Sam otwór na szwie przedszczekowo-szczękowym tylko pobieżnie przypomina ten u Bagaceratops, i może być homologiczny z przednim obniżeniem na k. szczękowej u innych ptasiomiednicznych, np. Thescelosaurus (Czepiński, 2019). Niedawne badania zębów z Csehbánya zdają się jednak sugerować, że ceratopsy były obecne w tym miejscu (Virág & Ősi, 2017).
Lokalizacja odkryć
Formacja Csehbánya (santon), Iharkút, hrabstwo Veszprém, zachodnie Węgry. W okolicach tych znaleziono wcześniej inne późnokredowe dinozaury, takie jak endemiczne ornitopody i bazalne nodozaurydy.
Paleoekologia
W santonie Europa była podzielona na wiele wysp. W tym czasie z dinozaurów oprócz ajkaceratopsa żył tam inny dinozaur ptasiomiedniczny Craspedodon. Na Węgrzech występował także nodozauryd Hungarosaurus i rabdodontid Mochlodon. Z innych gadów kopalnych przestworza opanował pterozaur Bakonydraco, a w morzach występował mozazauryd Eonatator. Natomiast wśród flory występowała także roślina drapieżna z rodzaju Palaeoaldrovanda.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Ajkaceratops (Ajka + gr. cera + tops) znaczy "rogate oblicze z Ajka" – miasta, nieopodal którego został odnaleziony holotyp. Epitet gatunkowy kozmai honoruje Károlya Kozmę.
Spis gatunków
| Ajkaceratops | Ősi, Butler i Weishampel, 2010 |
|---|---|
| A. kozmai | Ősi, Butler i Weishampel, 2010 |
Bibliografia
Ősi, A. Butler, R.J., Weishampel, D.B., 2010. A Late Cretaceous ceratopsian dinosaur from Europe with Asian affinities. Nature 465 (7297): 466–468. [1].
Czepiński, Ł., 2019. Ontogeny and variation of a protoceratopsid dinosaur Bagaceratops rozhdestvenskyi from the Late Cretaceous of the Gobi Desert. Historical biology, w druku. [2]
Makovicky, P.J., 2012. Marginocephalia. W: Brett-Surman, M.K., Holtz, T.R., Farlow, J.O., editors. The complete dinosaur. Bloomington: Indiana University Press; p. 527–549.
Virág, A. & Ősi, A., 2017. Morphometry, microstructure, and wear pattern of neornithischian dinosaur teeth from the upper cretaceous Iharkút locality (Hungary). Anatomical Record 300: 1439–1463.
