Harenadraco: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
| Linia 44: | Linia 44: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
[[Plik:Harenadraco skeletal.jpg|thumb|Powyżej, paliczki okazu typowego. Poniżej rekonstrukcja szkieletu; na biało zostały zaznaczone znane elementy szkieletu, a na szaro zostały zaznaczone nieznane elementy szkieletu. Źródło: Lee i in., 2024. [https://doi.org/10.1080%2F02724634.2024.2364746].]] | [[Plik:Harenadraco skeletal.jpg|thumb|Powyżej, paliczki okazu typowego. Poniżej rekonstrukcja szkieletu; na biało zostały zaznaczone znane elementy szkieletu, a na szaro zostały zaznaczone nieznane elementy szkieletu. Źródło: Lee i in., 2024. [https://doi.org/10.1080%2F02724634.2024.2364746].]] | ||
| − | [[Holotyp]] (MPC-D 110/119) to fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy składający się z dwóch fragmentów prawej kości biodrowej, | + | [[Holotyp]] (MPC-D 110/119) to fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy składający się z dwóch fragmentów prawej kości biodrowej, bliższej części lewej k. udowej, dalszej części lewego ''[[tibiotarsus]]'', lewej k. śródstopia II i IV, lewych paliczków kończyn tylnych, dalszej części prawej k. udowej oraz kilku innych niezidentyfikowanych fragmentów kości. Szczątki te zostały znalezione na stanowisku Hermiin Tsav, którego skały należą do formacji Baruungoyot. |
==Budowa, paleobiologia i systematyka== | ==Budowa, paleobiologia i systematyka== | ||
[[Plik:Harenadraco prima.png|thumb|Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Ddinodan. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Harenadraco_prima.png].]] | [[Plik:Harenadraco prima.png|thumb|Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Ddinodan. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Harenadraco_prima.png].]] | ||
| − | Harenadrako był niewielkim lekko zbudowanym maniraptorem prawdopodobnie podobnym do [[Sinovenator|sinowenatora]] lub [[Philovenator|filowenatora]]. Odróżniał się od innych troodontydów detalami budowy kończyny tylnej. Jego cechą charakterystyczną były bardzo wydłużone i cienkie kości śródstopia II i IV (ta druga nieco masywniejsza od pierwszej). Podobny stan zaobserwowano u filowenatora oraz dzisiejszego nandu. Prawdopodobnie pozwalały temu teropodowi na uzyskiwanie wysokich prędkości podczas biegu | + | Harenadrako był niewielkim lekko zbudowanym maniraptorem, prawdopodobnie podobnym do [[Sinovenator|sinowenatora]] lub [[Philovenator|filowenatora]]. Odróżniał się od innych troodontydów detalami budowy kończyny tylnej. Jego cechą charakterystyczną były bardzo wydłużone i cienkie kości śródstopia II i IV (ta druga nieco masywniejsza od pierwszej). Podobny stan zaobserwowano u filowenatora oraz dzisiejszego nandu. Prawdopodobnie pozwalały temu teropodowi na uzyskiwanie wysokich prędkości podczas biegu, co było przydatne do polowania na mniejsze kręgowce, takie jak ssaki i jaszczurki lub w ucieczce przed większymi drapieżnikami (np: [[Shri|szri]] i [[Kuru|kuru]]). Analiza filogenetyczna umieszcza go jako bliskiego krewnego wczesnokredowych troodontydów z Chin, takich jak [[Mei|mei]], [[Sinusonasus|sinusonaz]] i sinowenator. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
Aktualna wersja na dzień 06:48, 18 lip 2024
| Autor: | Michał Siedlecki |
| Harenadraco (harenadrako) | |
|---|---|
| Długość | ok. 1 m |
| Dieta | wszystkożerny |
| Miejsce | Mongolia - Ajmak Południowogobijski
(formacja Baruungoyot - Hermiin Tsav) |
| Czas |
ok. 83,6-72,1 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Yusik Choi. Źródło: Lee i in., 2024. [3] | |
Wstęp
Harenadraco to rodzaj niewielkiego maniraptora z grupy troodontydów żyjącego na terenie Mongolii w drugiej połowie epoki późnej kredy. Jego odkrycie wypełnia lukę w zapisie kopalnym późnokredowych troodontów z pustyni Gobi.
Etymologia
Nazwa rodzajowa oznacza z łaciny "piaskowy smok" (od wyrazów harena ["piasek"] i draco ["smok"]), co odnosi się do odnalezienia szczątków tego teropoda na pustyni Gobi. Epitet gatunkowy również pochodzi z łaciny i oznacza "pierwszy" - harenadrako jest pierwszym nazwanym troodontydem z formacji Baruungoyot.
Materiał kopalny
Holotyp (MPC-D 110/119) to fragmentaryczny szkielet pozaczaszkowy składający się z dwóch fragmentów prawej kości biodrowej, bliższej części lewej k. udowej, dalszej części lewego tibiotarsus, lewej k. śródstopia II i IV, lewych paliczków kończyn tylnych, dalszej części prawej k. udowej oraz kilku innych niezidentyfikowanych fragmentów kości. Szczątki te zostały znalezione na stanowisku Hermiin Tsav, którego skały należą do formacji Baruungoyot.
Budowa, paleobiologia i systematyka
Harenadrako był niewielkim lekko zbudowanym maniraptorem, prawdopodobnie podobnym do sinowenatora lub filowenatora. Odróżniał się od innych troodontydów detalami budowy kończyny tylnej. Jego cechą charakterystyczną były bardzo wydłużone i cienkie kości śródstopia II i IV (ta druga nieco masywniejsza od pierwszej). Podobny stan zaobserwowano u filowenatora oraz dzisiejszego nandu. Prawdopodobnie pozwalały temu teropodowi na uzyskiwanie wysokich prędkości podczas biegu, co było przydatne do polowania na mniejsze kręgowce, takie jak ssaki i jaszczurki lub w ucieczce przed większymi drapieżnikami (np: szri i kuru). Analiza filogenetyczna umieszcza go jako bliskiego krewnego wczesnokredowych troodontydów z Chin, takich jak mei, sinusonaz i sinowenator.
Spis gatunków
| Harenadraco | Lee, Lee, Park, Kim, Badamkhatan, Idersaikhan i Tsogtbaatar, 2024 |
| H. prima | Lee, Lee, Park, Kim, Badamkhatan, Idersaikhan i Tsogtbaatar, 2024 |
Bibliografia
Lee, S., Lee, Y.-N., Park, J.-Y., Kim, S.-H., Badamkhatan, Z., Idersaikhan, D., Tsogtbaatar, K. (2024). "The first troodontid (Dinosauria: Theropoda) from the Upper Cretaceous Baruungoyot Formation of Mongolia". Journal of Vertebrate Paleontology. e2364746. [4]
![[2]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Harenadraco_prima.png){kind=link}