Yurgovuchia

Autor:	Korekta:
Dawid Mika	Łukasz Czepiński, Tomasz Skawiński, Maciej Ziegler

Yurgovuchia (jurgowuchia)
Długość:	ok. 2,25 m
Masa:	? kg
Miejsce występowania:	USA - Utah formacja Cedar Mountain - dolne ogniwo Yellow Cat
Czas występowania	?130-124 Ma wczesna kreda (barrem - ?apt)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Coelurosauria Paraves Dromaeosauridae Dromaeosaurinae
400px Ryc. 1. Rekonstrukcja jurgowuchii. © Senter et al., 2012
Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":4,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[],"imageoverlays":null}

Wstęp

Jurgowuchia (Yurgovuchia) to rodzaj dromeozauryda z wczesnej kredy USA (stan Utah).

Etymologia

Nazwa rodzajowa Yurgovuchia pochodzi od słowa yurgovuch, oznaczającego w języku Ute (plemienia zamieszkującego północno-wschodnie tereny Utah) kojota - drapieżnika podobnej wielkości co nasz teropod i zamieszkującego okolice, gdzie znaleziono jego skamieliny. Epitet gatunkowy (doellingi) honoruje zaś Helmuta Doellinga, który swoimi ponad pięćdziesięcioletnimi badaniami przyczynił się do lepszego poznania geologii Utah.

Diagnoza (za Senter i współpracownicy, 2012)

Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych.

Dromeozaurydowy teropod; trzon kręgu obrotowego z pojedynczym pneumatycznym zagłębieniem po każdej stronie, czaszkowy koniec trzonu trzeciego kręgu szyjnego nie będący ukośny, zgięte wstawki wyrostka poprzecznego, epipofyzy kręgów szyjnych leżące powyżej powierzchni postzygapofyzalnych, szyjno-grzbietowe kręgi z hypapofyzami bez oraz pneumatycznych zagłębień, czaszkowe powierzchnie trzonów bliższych kręgów ogonowych zaokrąglone, ogonowe wstawki wyrostka poprzecznego tylnie wydłużone do punktu wyraźnej zmiany morfologii kręgów (transition point), jednakże nieprzekraczające długości trzonów, kość łonowa bez guzka.

Materiał kopalny

Holotyp (UMNH VP 20211) zawiera kręgi szyjne, grzbietowe i ogonowe oraz bliższy koniec lewej kości łonowej. Skostnienie szwów wszystkich zachowanych kręgów świadczy, że w chwili śmierci był on dorosły.

Klasyfikacja

Wg przeprowadzonej przez Sentera i innych (2012) analizy filogenetycznej Yurgovuchia jest - obok Utahraptor, Achillobator i Dromaeosaurus - przedstawicielem Dromaeosaurinae, w obrębie której jednakże bliższe relacje są trudne do ustalenia.

Środowisko

Do pierwszych znaczniejszych odkryć w Doelling's Bowl doszło w 2005, wtedy to też Don DeBlieux odnalazł kręgi i kość łonową jurgowuchii. Wkrótce odkryto też tam kości bliżej niezidentyfikowanych dromeozaurydów, iguanodontów (co najmniej dziesięciu osobników) oraz ankylozaurów (nie mniej niż trzech osobników). Inne znaleziska z tej lokalizacji to: szczęka bazalnego ornitopoda ("hipsylofodontyda"), kości jednego do dwóch zauropodów, zęby dużego karnozaura i szczątki krokodyli. Paleoflora wskazuje na panującą tu przed milionami lat dużą wilgotność.

Spis gatunków

Yurgovuchia	Senter, Kirkland, DeBlieux, Madsen, Toth, 2012
Y. doellingi	Senter, Kirkland, DeBlieux, Madsen, Toth, 2012

Bibliografia

• Senter, P.; Kirkland, J. I.; Deblieux, D. D.; Madsen, S.; Toth, N. (2012). Dodson, Peter. ed. "New Dromaeosaurids (Dinosauria: Theropoda) from the Lower Cretaceous of Utah, and the Evolution of the Dromaeosaurid Tail". PLoS ONE 7 (5): e36790. DOI:10.1371/journal.pone.0036790