Gallimimus: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Wstęp: linki) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | {{DISPLAYTITLE:''Gallimimus''}} | ||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Linia 21: | Linia 22: | ||
| [[Mongolia]] | | [[Mongolia]] | ||
| − | <small>[[ | + | <small>(formacja [[Nemegt]])</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| Linia 48: | Linia 49: | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Gallimimus'' to [[rodzaj]] strusiokształtnego dinozaura znany z późnokredowej Mongolii. Jest największym znanym przedstawicielem [[Ornithomimidae]]. Został on opisany przez Polki – [[Osmólska|Halszkę Osmólską]], [[Roniewicz|Ewę Roniewicz]] i pochodzącego z Mongolii [[Barsbold|Rinchena Barsbolda]] w 1972 roku. | + | ''Gallimimus'' to [[rodzaj]] strusiokształtnego dinozaura znany z późnokredowej Mongolii. Jest największym znanym przedstawicielem [[Ornithomimidae]]. Został on opisany przez Polki – [[Halszka Osmólska|Halszkę Osmólską]], [[Ewa Roniewicz|Ewę Roniewicz]] i pochodzącego z Mongolii [[Rinchen Barsbold|Rinchena Barsbolda]] w [[1972]] roku. |
Galimima możemy oglądać w filmie "Park Jurajski" gdzie [[tyrannosaurus|tyranozaur]] atakuje ich stado i zabija jednego z nich. | Galimima możemy oglądać w filmie "Park Jurajski" gdzie [[tyrannosaurus|tyranozaur]] atakuje ich stado i zabija jednego z nich. | ||
| − | Do ''Gallimimus'' należy jeden gatunek - ''G. bullatus''. Drugi gatunek - ''G''. "mongoliensis" nigdy nie został formalnie zaliczony do ''Gallimimus''. | + | Do ''Gallimimus'' należy jeden [[gatunek]] - ''G. bullatus''. Drugi gatunek - ''G''. "mongoliensis" nigdy nie został formalnie zaliczony do ''Gallimimus''. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 64: | Linia 65: | ||
==?''G''. "mongoliensis"== | ==?''G''. "mongoliensis"== | ||
| − | '''Lokalizacja''': Mongolia ([[ | + | '''Lokalizacja''': Mongolia (formacja [[Bayanshiree]]) |
'''Wiek''': 99-89 Ma ([[cenoman]]-[[turon]]) | '''Wiek''': 99-89 Ma ([[cenoman]]-[[turon]]) | ||
| Linia 73: | Linia 74: | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! ''Gallimimus'' | ! ''Gallimimus'' | ||
| − | | [[Osmólska]], [[Roniewicz]] i [[Barsbold]], [[1972]] | + | | {{Kpt|[[Halszka Osmólska|Osmólska]], [[Ewa Roniewicz|Roniewicz]]}} i {{Kpt|[[Rinchen Barsbold|Barsbold]]}}, [[1972]] |
|- | |- | ||
! ''G. bullatus'' | ! ''G. bullatus'' | ||
| − | | | + | | {{Kpt|Osmólska, Roniewicz}} i {{Kpt|Barsbold}}, 1972 |
|- | |- | ||
| − | | =''[[Ornithomimus]] bullatus'' | + | | = ''[[Ornithomimus]] bullatus'' |
| − | | ( | + | | ({{Kpt|Osmólska, Roniewicz}} i {{Kpt|Barsbold}}, 1972) {{Kpt|[[Gregory Paul|Paul]]}}, [[1988]] |
|- | |- | ||
| ?''G''. "mongoliensis" | | ?''G''. "mongoliensis" | ||
| − | | [[Kobayashi]] i | + | | {{Kpt|[[Yoshitsugu Kobayashi|Kobayashi]]}} i {{Kpt|Barsbold}}, [[2006]] (?) |
| ''[[nomen nudum]]'' | | ''[[nomen nudum]]'' | ||
|} | |} | ||
Wersja z 10:48, 23 lis 2012
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Tomasz Sokołowski |
| Gallimimus (galimim) | |
|---|---|
| Długość: | 6-8 m |
| Masa: | ok. 500 kg |
| Miejsce występowania: | Mongolia
(formacja Nemegt) |
| Czas występowania | 71-68 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Autor: Scott Hartman [1] | |
Wstęp
Gallimimus to rodzaj strusiokształtnego dinozaura znany z późnokredowej Mongolii. Jest największym znanym przedstawicielem Ornithomimidae. Został on opisany przez Polki – Halszkę Osmólską, Ewę Roniewicz i pochodzącego z Mongolii Rinchena Barsbolda w 1972 roku.
Galimima możemy oglądać w filmie "Park Jurajski" gdzie tyranozaur atakuje ich stado i zabija jednego z nich.
Do Gallimimus należy jeden gatunek - G. bullatus. Drugi gatunek - G. "mongoliensis" nigdy nie został formalnie zaliczony do Gallimimus.
Etymologia
Gallimimus znaczy "naśladujący kurę", co wiąże się z budową przednich kręgów szyjnych, przypominających znane u grzebiących. Epitet gatunkowy (bullatus) odnosi się do niezwykłej "kapsuły" mieszczącej się w podstawie czaszki, pochodzi on od łacińskiego bulla - złotej kapsuły noszonej na szyi przez młodych patrycjuszy rzymskich.
Materiał kopalny
3 prawie kompletne szkielety, czaszki i fragmenty szkieletu pozaczaszkowego, w tym osobników młodych. Holotypem jest prawie kompletny szkielet IGM 100/11.
Budowa i paleobiologia
Jak inne ornitomimidy był przystosowany do szybkiego biegu. Miał długie nogi i krótkie palce. Ogon pełnił funkcję przeciwwagi. Jego cechą charakterystyczną są krótkie, proporcjonalnie do kości udowej, kończyny przednie. W porównaniu do Struthiomimus, ma dłuższą czaszkę i bardziej zagięte pazury. Niezwykły jest także jego rogowy dziób – miał on ząbki, które czasem uważa się za mechanizm służący do filtrowania pokarmu z wody, jak u współczesnych kaczek, jednak mogły to być ślady po rowkach na dziobie. Galimim żył jednak w środowisku okresowo suchym, więc nie mogła być to jego jedyna strategia żywieniowa. Być może żywił się także, a może przede wszystkim roślinami i małymi zwierzętami lądowymi.
?G. "mongoliensis"
Lokalizacja: Mongolia (formacja Bayanshiree)
Wiek: 99-89 Ma (cenoman-turon)
Komentarz: ten prawdopodobny nowy rodzaj ornitomimida znany jest z prawie kompletnego szkieletu długości ok. 4 m. G. "mongoliensis" różni się od typowego gatunku galimima m.in. następującymi cechami: mniejsza czaszka, prostsze pazury oraz krótsza kość ramieniowa i łokciowa. Taka budowa kończyn przednich wskazuje na mniejsze zdolności do chwytania zwierząt. Można z tego wyciągnąć wniosek, że stosował on inną strategię żywieniową niż Gallimimus bullatus. Być może był roślinożerny. Obecnie pozostaje on nomen nudum, czyli nazwą nadaną bez formalnego opisu.
Spis gatunków
| Gallimimus | Osmólska, Roniewicz i Barsbold, 1972 | |
|---|---|---|
| G. bullatus | Osmólska, Roniewicz i Barsbold, 1972 | |
| = Ornithomimus bullatus | (Osmólska, Roniewicz i Barsbold, 1972) Paul, 1988 | |
| ?G. "mongoliensis" | Kobayashi i Barsbold, 2006 (?) | nomen nudum |
Bibliografia
Barrett, P. M. (2005) The diets of ostrich dinosaurs (Theropoda: Ornithomimosauria) Palaeontology 48(2) 347-358. doi: 10.1111/j.1475-4983.2005.00448.x
Makovicky, P.J., Li, D., Gao, K.-Q., Lewin, M., Erickson, G.M. & Norell, M.A., 2009, "A giant ornithomimosaur from the Early Cretaceous of China", Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, doi: 10.1098/rspb.2009.0236
Osmólska, H., Roniewicz, E. & Barsbold, R. (1972) "A new dinosaur, Gallimimus bullatus n. gen., n. sp. (Ornithomimidae) from the Upper Cretaceous of Mongolia" Palaeontologia Polonica, 27, 103-143.
http://home.comcast.net/~eoraptor/Ornithomimosauria.htm#Gallimimusbullatus
http://home.comcast.net/~eoraptor/Ornithomimosauria.htm#Gallimimusmongoliensis
