Ilokelesia
Autor: | Korekta: |
Kamil Kamiński |
Ilokelesia (ilokelezja) | |
---|---|
Długość: | 4-6 m |
Masa: | >200 kg |
Miejsce występowania: | Argentyna, prowincja Neuquen |
Czas występowania | ok. 97-94 Ma |
Systematyka | Dinosauria
((Carnotaurinae))[1] |
Rekonstrukcja Ilokelesia. Autor: Danny Cicchetti. [1]. |
Wstęp
Ilokelesia była średniej wielkości mięsożernym teropodem, występującym na obszarze dzisiejszej Argentyny w "środkowej" kredzie. Fragmentaryczne szczątki tego dinozaura odkryto w Argentynie w 1991 r. W 2000 r. ilokelezja została opisana przez duet znanych argentyńskich paleontologów: Rodolfo Corię oraz Leonardo Salgado. Początkowo uznawana za bazalnego abelizauroida, obecnie klasyfikowana jest w rodzinie Abelisauridae (zob. też Ceratosauria#Kladogramy).
Materiał kopalny
Holotyp (PVPH-35) obejmuje prawą kość zaoczodołową i kwadratową, kłykieć potyliczny, dwa kręgi szyjne, tylny kręg grzbietowy, pięć środkowych kręgów ogonowych, trzy fragmentaryczne żebra szyjne, osiem łuków naczyniowych, osiem paliczków i dwa pazury tylnych kończyn (Coria i Salgado, 2000).
Etymologia
Nazwa Ilokelesia pochodzi od słów ilo oraz kelesio, oznaczających odpowiednio „mięso” oraz „gad”, „jaszczur”. Całość można tłumaczyć jako „mięsożerny jaszczur”. Epitet gatunkowy aguadagrandensis nawiązuje do Aguada Grande, miejsca znalezienia jego szczątków (Coria i Salgado, 2000).
Budowa
Ilokelesia była średniej wielkości abelizaurydem. Wyróżniała się kilkoma unikalnymi cechami kości kwadratowej oraz kręgów. Kręgi grzbietowe nie miały pleuroceli. Początkowo uznano, że kość zaoczodołowa miała nietypowy, ostry i nierozszerzony koniec wyrostka jarzmowego, jednak taka interpretacja najprawdopodobniej była błędna i wynikała ze złego stanu zachowania holotypu. Ponowne zbadanie szczątków dowiodło, że ów koniec był prostokątny z dobrze rozwiniętym rozszerzeniem o wachlarzowatym kształcie, typowym dla abelizaurydów (Novas i in., 2013).
Paleoekologia
Ilokelesia z pewnością nie była dominującym drapieżnikiem w swoim środowisku. Obok niej żył podobnych rozmiarów abelizauryd Skorpiovenator i znacznie większy karcharodontozauryd Mapusaurus. W osadach tej samej formacji skalnej, lecz w sąsiedniej do Neuquen prowincji Rio Negro odkryto też innego karcharodontozauryda Taurovenator oraz zagadkowego teropoda Gualicho. Obok nich żyły ogromne zauropody, w tym jeden z największych dinozaurów, słynny tytanozaur Argentinosaurus oraz mniejszy diplodokoid Cathartesaura, a także nieopisane ornitopody.
Spis gatunków
Ilokelesia | Coria i Salgado, 2000 |
I. aguadagrandensis | Coria i Salgado, 2000 |
Bibliografia
Coria, R.A., Salgado, L. (2000). „A basal Abelisauria Novas 1992 (Theropoda-Ceratosauria) from the Cretaceous of Patagonia, Argentina”. Gaia. 15, 89-102
Grillo, O.N. & Delcourt, R. (2017) "Allometry and body length of abelisauroid theropods: Pycnonemosaurus nevesi is the new king" Cretaceous Research, 69, 71-89. doi:10.1016/j.cretres.2016.09.001
Novas, F.E., Agnolin, F.L., Ezcurra, M.D., Porfiri, J., Canale, J.I. (2013) “ Evolution of the carnivorous dinosaurs during the Cretaceous: The evidence from Patagonia”. Cretaceous Research [[2]]
- ↑ Systematyka za Longrich i in., 2017. Alternatywna systematyka to:
1) Brachyrostra (Tortosa i in., 2014 i Filippi i in., 2016);
2) Brachyrostra: Carnotaurinae (=Furileusauria): Abelisaurinae (Farke i Sertich, 2013; Canale i in., 2016)
3) Neoceratosauria: Abelisauroidea: Carnotaurinae (Wang i in., 2017)
4) Carnotaurinae (=Brachyrostra): Carnotaurini: Furileusauria (Sánchez-Hernández i Benton, 2014).