Gigantspinosaurus

Autor:	Korekta:
Maciej Pindakiewicz Tomasz Sokołowski Maciej Ziegler Paweł Konarzewski	Marcin Szermański Tomasz Singer

---

Gigantspinosaurus (gigantspinozaur)
Długość:	4,2 m
Masa:	700 kg
Miejsce występowania:	Chiny - Syczuan (górna część formacja Shaximiao)
Czas występowania	Trias 252 Jura 201 Kreda 145 66 163,5-157,5 Ma późna jura (oksford)
Systematyka	Dinosauria Ornithischia Thyreophora Stegosauria ? Huayangosauridae / ??? Stegosauridae
Rekonstrukcja. Autor: Antonio R. Mihaila [3].
Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":3,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003ELokalizacja szcz\u0105tk\u00f3w \u003Ci\u003EG. sichuanensis\u003C/i\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"Lokalizacja szcz\u0105tk\u00f3w G. sichuanensis\n","link":"","lat":29.218199999999999505462255910970270633697509765625,"lon":104.707999999999998408384271897375583648681640625,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Wstęp

Gigantspinozaur to rodzaj stegozaura żyjącego na terenie obecnych Chin. Początkowo uważano, że pochodził z późnej jury, lecz najnowsze badania (Li i in., 2011) wykazują, że tak jak wiele innych chińskich stegozaurów, Gigantspinosaurus żył w środkowej jurze.

Materiał kopalny

Zrekonstruowany szkielet Gigantspinosaurus. Fot. Zhangzhugang [1]

Holotyp (ZDM 0019) stanowi prawie kompletny szkielet dorosłego osobnika, który zawiera: parę kompletnych żuchw, 8 kręgów szyjnych, 16 kręgów grzbietowych i synsakrum z 4 kręgami krzyżowymi, kilka przednich kręgów ogonowych, części szkieletu wyrostka robaczkowego, fragmenty osteodermów, obydwa kolce łopatkowe (prawy z małą skamieliną odcisku skóry).

Przypisany osobnik (ZDM 0156) składa się z bloku biodrowo-krzyżowego i kości kulszowej. Przez Peng i in. (2005) został oznaczony jako Gigantspinosaurus sp.

Historia taksonu

Po raz pierwszy Gigantspinosaurus został opisany w 1992 roku. Początkowo uważano go za rodzaj nieważny (nomen nudum), został uznany za ważny takson przez Ford (2006), Maidment i Wei (2006) oraz Maidment i in. (2008).

Budowa

Gigantspinosaurus w środowisku naturalnym. Autor: Abelov2014 [2]

Gigantspinosaurus był średniej wielkości stegozaurem. Odznaczał się dużą czaszką z zachowanym zewnętrznym otworem żuchwowym. W szczęce i żuchwie znajdowało się po 30 zębów. Płytki na szyi były małe, cienkie trójkątne, na grzbiecie grube, szerokie i niskie. Charakteryzował się parą ogromnych kolców wyrastających z baków, które były dwa razy dłuższe od łopatek. Przednie kończyny były mocne, a śródręcze - krótkie i mocne. Ogon był zakończony czterema ostrymi kolcami, które mogły służyć do obrony przed drapieżnikami jak Yangchuanosaurus (Hao i in., 2018).

Pozycja systematyczna

Po raz pierwszy uwzględniono gigantspinozaura w analizie kladystycznej w 2008 roku, w badaniach Maidment i in. Okazało się, że jest on najbardziej bazalnym przedstawicielem Stegosauria.

Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Hao i in. (2018) wykazała, że Gigantspinosaurus stanowił formą przejściową między Huayangosaurus a Tuojiangosaurus i był do niego bardzo podobny. Posiadł on pewne prymitywne cechy przez co został uznany za przedstawiciela Huayangosaurinae.

Patologia

Chińscy paleontolodzy znaleźli u Gigantspinosaurus dziwną zmianę na lewej kości udowej. Po dokładniejszym zbadaniu za pomocą tomografu komputerowego stwierdzili, że był to rak kości. Guz mógł zwierzęciu sprawić wielki ból i dyskomfort w poruszaniu się. Jest to pierwszy opisany przypadek nowotworu u przedstawicieli Stegosauria (Hao i in., 2018).

Odcisk skóry

W osadach formacji Shaximiao, nieopodal miasta Zigong, odkryto odcisk skórny Gigantspinosaurus. Pochodzi on z okolic szyjnych oraz lewego ramienia. Dzięki niemu wiemy jak wyglądała skóra gigantspinozaura - pokrywała ją sieć różnej wielkości łusek, większość z nich jest pięcioboczna, jednak można zauważyć również cztero- jak i sześcioboczne. Najmniejsze mają około 5,7 mm średnicy, zaś największa prawie 9,2 mm. Łuski te połączone są ze sobą wąskimi bruzdami. Ich powierzchnia jest szorstka, pokryta żylastymi wypukłościami. Dzięki tym nierównościom, właściciel nie odbijał światła i przy tym nie wyróżniał się zbytnio wśród otoczenia.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Gigantspinosaurus to połączenie łacińskich słów "gigas" (ogromny) i "spina" (kolec). Epitet gatunkowy "sichuanensis" nawiązuje do chińskiej prowincji Syczuan, gdzie odnaleziono skamieniałości dinozaura. Całą nazwę można tłumaczyć jako "jaszczur z Syczuan z wielkimi kolcami".

Spis gatunków

Gigantspinosaurus	Ouyang, 1992
G. sichuanensis	Ouyang, 1992

Bibliografia

Hao, B. Q., Ye, Y., Maidment, S. C., Bertazzo, S., Peng, G. Z., & You, H. L. (2018). Femoral osteopathy in Gigantspinosaurus sichuanensis (Dinosauria: Stegosauria) from the Late Jurassic of Sichuan Basin, Southwestern China. Historical Biology, 32(8), 1028-1035. doi:10.1080/08912963.2018.1561673

Hao, B., Zhang, Q., Peng, G., Ye, Y., & You, H. (2018). Redescription of Gigantspinosaurus sichuanensis (Dinosauria, Stegosauria) from the Late Jurassic of Sichuan, Southwestern China. Acta Geologica Sinica‐English Edition, 92(2), 431-441. doi:10.1111/1755-6724.13535

Li, K., Liu, J., Yang, C. & Hu, F. (2011) "Dinosaur assemblages from the Middle Jurassic Shaximiao Formation and Chuanjie Formation in the Sichuan-Yunnan Basin, China". Volumina Jurassica, 21-42

Maidment, S.C.R. & Wei, G.. (2006) "A review of the Late Jurassic stegosaurs (Dinosauria, Stegosauria) from the People's Republic of China" Geological Magazine 143 (05): 621–634. doi:10.1017/S0016756806002500

Maidment, S.C.R., Norman, D.B., Barrett, P.M., & Upchurch, P. (2008) "Systematics and phylogeny of Stegosauria (Dinosauria: Ornithischia)" Journal of Systematic Palaeontology, 6(4), 367-407. doi:10.1017/S1477201908002459

Ouyang, H. (1992). "Discovery of Gigantspinosaurus sichanensis and its scapular spine orientation". Abstracts and Summaries for Youth Academic Symposium on New Discoveries and Ideas in Stratigraphic Paleontology (in Chinese): 47–49.

Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.

Peng, G., Ye, Y., Gao, Y., Shu, C.-K., & Jiang, S., 2005, Jurassic Dinosaur Faunas in Zigong, Zigong, Sichuan Scientific and Technological Publishing House, 236

Xing, L.D., Peng, G.Z. & Shu, C.K. 2008. "Stegosaurian skin impressions from the Upper Jurassic Shangshaximiao Formation, Zigong, Sichuan, China: a new observation". Geological Bulletin of China 27: 1049-1053