Haestasaurus
Autor: | Marcin Szermański |
Korekta: | Mateusz Tałanda, Tomasz Skawiński |
Haestasaurus (haestazaur) | |
---|---|
Długość | ok.9 m [1] |
Wysokość | ok. 2- 2,5 m (w barkach) [1] |
Masa | ok. 3 t [1] |
Dieta | roślinożerny |
Miejsce | Wielka Brytania - wschodnia część hrabstwa Sussex |
Czas |
ok. 140 -132,6 Ma wczesna kreda(późny berrias - walażyn) |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja Camarasaurus, być może Haestasaurus wyglądał podobnie. Autor:Jakub Kowalski [1] | |
Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Haestasaurus to rodzaj niewielkiego zauropoda żyjącego na terenie obecnej Anglii w pierwszej połowie epoki wczesnej kredy. Szczątki tego dinozaura znane były już od połowy XIX wieku, początkowo opisane przez brytyjskiego paleontologa Gideona Mantella za kolejny gatunek Pelorosaurus (współcześnie uznajemy ten rodzaj za takson-worek), później zaś do przypisywany był do Cetiosaurus i Morosaurus, po czym powrócono do Pelorosaurus. W 2015 roku uznano, że szczątki tego dinozaura są na tyle odmienne od wymienionych powyżej rodzajów iż powinny dostać nową nazwę rodzajową.
Materiał kopalny i systematyka
Holotyp (NHMUK R1870) to dobrze zachowana kość ramienna, kość łokciowa, kość promieniowa i odcisk skóry (NHMUK R1868). Nieznany pozostaje wiek osobnika. Okaz NHMUK R18689 (kość nadgarstka) najprawdopodobniej nie należy do tego rodzaju (jest zbyt duża w stosunku do pozostałych kości).
Wg Upchurcha i in. (2015) jest to przedstawiciel kladu Macronaria, a sam holotyp wykazuje 5 autapomorfii. Trzy lata wcześniej D'Emic uznał go za tytanozauryforma, wykluczając jednocześnie przynależność do Titanosauria (i tym samym również do pelorozaura). Upchurch i in. uważają również, że mógł być podobny do Janenschia, Tehuelchesaurus i/lub Camarasaurus. Obecne analizy filogenetyczne wskazują na jego bliskie pokrewieństwo z techuelczezaurem (Poropat i in., 2021) lub z janeszją (jako neozauropody nienależące do makronarów) (Mannion i in., 2019
Budowa
Haestezaur wyglądem zapewne najbardziej przypominał janeszję oraz techuelczezaura. Łuski znajdujące się na kończynach przednich tego zauropoda były wielokątne lub półokrągłe i pokrywały je niewielkie guzki lub brodawki. Służyły one prawdopodobnie do termoregulacji lub kamuflażu (Pittman i in., 2022).
Etymologia
Nazwa rodzajowa Haestasaurus znaczy "jaszczur Heasta". Heast to domniemany miejscowy wódz z czasów przedrzymskich, który osiadł i założył gród nieopodal miejsca znalezienia holotypu. Drugi człon - sauros - to z greckiego "jaszczur". Z kolei epitet gatunkowy - becklesii - honoruje Samuela H. Becklesa, odkrywcę holotypu.
Spis gatunków
Haestasaurus | Upchurch, Mannion i Taylor, 2015 |
---|---|
H. becklesii | (Mantell, 1852) Upchurch, Mannion i Taylor, 2015 |
= Pelorosaurus becklesii | Mantell, 1852 |
= Morosaurus becklesii | (Mantell, 1852) Marsh, 1889 |
Galeria
Bibliografia
D'Emic, M. (2012) The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs. Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x
Mannion, P.D., Upchurch, P., Schwarz, D., Wings, O. (2019). "Taxonomic affinities of the putative titanosaurs from the Late Jurassic Tendaguru Formation of Tanzania: phylogenetic and biogeographic implications for eusauropod dinosaur evolution", Zoological Journal of the Linnean Society, zly068, [2]
Pittman M, Enriquez NJ, Bell PR, Kaye TG, Upchurch P (2022). "Newly detected data from Haestasaurus and review of sauropod skin morphology suggests Early Jurassic origin of skin papillae". Communications Biology. 5 (1): Article number 122. [3]
Poropat SF, Kundrát M, Mannion PD, Upchurch P, Tischler TR, Elliott DA (2021). "Second specimen of the Late Cretaceous Australian sauropod dinosaur Diamantinasaurus matildae provides new anatomical information on the skull and neck of early titanosaurs". Zoological Journal of the Linnean Society. 192 (2): 610–674 [4]
Upchurch, P., Mannion, P.D & Taylor, M.P. (2015) The Anatomy and Phylogenetic Relationships of "Pelorosaurus" becklesii(Neosauropoda, Macronaria) from the Early Cretaceous of England. PLoS ONE 10(6): e0125819. doi:10.1371/journal.pone.0125819